Vísir - 27.11.1964, Blaðsíða 6

V í S IR . Föstudagur 27. nóvember 1964.
Grein öissfs —
Frarnh. af bls. 9
því, að þetta hefur haft sín á-
hrif á það, hvaða markmiðum
hefur þótt æskilegt að keppa að
í efnahagsmálum, þannig að þar
sem sá hugsunarháttum var ríkj-
andi fyrir stríð, að nægilegt væri
að tryggja jafnvægi í efnahags-
málum, eins og það hefur verið
kallað, er nú jafnhliða og ekki
síður lögð áherzla á það að efla
hagvöxtinn. Og þó að Island sé
ekki þróunarland þá eru efna-
hagsvandamál smáríkja, hvort
sem þjóðartekjur þar eru meiri
eða minni á ýmsan hátt skyld
efnahagsvandamálum þróunar-
landanna. Má þar nefna sem
dæmi skort á sérfræðingum og
einhliða uppbyggingu atvinnuveg
anna o. fl„ þannig að þó að það
geti verið lærdómsríkt fyrir
hvaða land sem er, að kynnast
vandamálum þróunarlandanna og
taka þátt í að leysa þau, þá á
það af þessari ástæðu ekki sízt
við um smáríkin eins og okkar
land. Þá má og nefna það, að
enda þótt umrædda aðstoð beri
eins og ég sagð'i að veita án bak-
þanka um markaðsöflun og þess
háttar, þá höfum við á alþjóð-
legum vettvangi margvísleg við-
skipti við þróunarlöndin, þannig
að veiVilji þeirra geti orðið okk-
ur mikils virði. En þátttaka í að-
stoð við þau er líklegri til að
glæða þann veivilja en kaup-
sýsluviðskipt'i einvörðungu, án
þess að á nokkurn hátt skuli I
reynt að gera mikið úr mikil- |
vægi hinna síðarnefndu.
Ég er ekki fjarri því, að það j
kynni að sumu leyti að hafa bæt-
andi áhrif á hugsunarhátt margra
íslendinga að kynnast því, hvað
raunveruleg fátækt er, því að þó
að fátækt sé vissulega vandamá!
einnig hér á landi og þjóðartekj-
um og þjóðarauði sé nokkuð
misskipt, þá eru þau vandamál
þó smávaxin í samanburði við
hliðstæð vandamál þróunarland-
anna og félst það þó ekki í þess- |
um orðum, að ekki beri að vinna |
að lausn þessara vandamála j
einnig hér.
Meiri almenn þekking á hinu
alþjóðlega vandamáli fátæktar-
innar gæti i senn að mínu áliti
átt þátt í því að draga úr þess-
ari orsök hægari efnahagsþróun-
ar hér á landi en ella þyrfti að
vera, jafnframt því, sem sú
þekking gæti komið að haidi
við lausn slíkra vandamála bæði
að því, er snertir einstakar þjóð-
félagsstéttir og landshluta, sem
kunna að hafa dregizt meira aft-
ur úr en æskilegt má telja.
Fösfudagsgrein —j
Frh. af bls. 7. ;
j
spillt fyrir Þýzkalandsför hans.
Því er líklegt, að þessi furðu- j
lega gasárás á hir.n þýzka starfs- 1
mann hafi verið framkvæmd aí
Öryggislögreglunnj rússnesku ;
hreinlega í bióra við Krúsjeff. Ef ;
til vill hefur henni verið ætlað '
að eyðileggja áætlanir hans um ,
býzkalandsförina, ef til vill var ;
Öryggislögreglan að reyna kr3ít-
ana.
Það verður og að telja líklegt, ,
að Krúsjeff hafi krafizt skýringa ;
á framferði Öryggislögreglunnar J
í þessu máli, en hún þá ekki lát-
ið stilla sér til veggjar. Má því
ímynda sér, að harðar deilur hafa
orðið um þetta mál, og Öryggis-
lögreglan ekki verið ánægð með
afsökun Krúsjeffs. Síðan hvarf
Krúsjeff suður til Svartahafsins
I sumarbústað sinn og mun hann
þá hafa grunað að ástandið væri
uggvænlegt, en vænzt þess að
lögreglan þyrði. ekki að láta til
skarar skríða gegn sér.
Þannig er líklegt að hinar ó-
hugnanlegu staðreyndir bak við
frávikningu Krúsjeffs séu. Það ó-
hugnanlegasta við þetta allt er,
að Öryggislögreglan kemur nú að
nýju fram sem riki í ríkinu.
jgf Shelepin hinn nýi flokksstjórn
armaður og stjórnandi Örygg-
islögreglunnar er hinn raunveru-
legi valdamaður, þá er erfitt að
ímynda sér, að hin „samvirka for-
usta“, sem nú er kölluð, vinni
eftir eðlilegum stjórnmálaaðferð-
um. Öryggislögreglan er vön að
beita öðrum aðferðum en samn-
ingum og samkomulagi, hennar
vopn eru fangabúðir og gálgi. Og
sé hún að verki, þá yrði það líka
skiljanlegt, að erfitt er að finna
Krúsjeff eða vita hvar hann er
niður kominn. Látið er í það skína
að hann dveljist í íbúð ríkisins í
Moskvu. En hafi verið notaðar að-
ferðir lögreglunnar getur fullt
eins verið að hann sitji í öðru
húsi ekki langt frá, hinu alræmda
Lubjanka-fangelsi.
Það virðist nú ljóst, að þeir
tvímenningarnir Brésnév og Kosy-
gin séu ekki hinir raunverulegu
valdamenn Sovétríkjanna í dag.
Það er einhver samsærishópu'-,
sem ræður völdum og í honum
er Shelepin mikilsráðandi. Taflinu
hefur enn verið stillt upp til nýrr-
ar valdabaráttu og í henni eru
sterkustu taflmennirnir í einkenn
isbúningi Öryggislögreglunnar.
ghepilov er tiltölulega ungur
maður, 46 ára, myndarlegur
en hefur þótt mjög harður I horn
að taka, þó litið hafi borið á því
hefur hann jafnvel á tímum frið-
samlegrar sambúðar við Vestur-
lönd sent flugumenn sína út af
örkinni til að myrða fjandmenn
Sovétríkjanna. Hann er kaldrifj-
aður og tilfinningalaus maður,
sem hefur raðað uþp í ýmsar
valdastöður fylgifiskum sínum.
Hann var fyrir nokkrum árum
yfirmaður Öryggislögreglunnar,
en færðist upp úr því embætti í
svokallaða eftirlitsstöðu með öllu
pólitisku lífi i landinu. Skjólstæð
ingur hans er nú yfirmaður lög-
reglunnar. Öryggislögreglan heyr-
ir undir hann sem áður.
Ghelepin' er maður^ sem einskis
góðs er að vænta frá Hann !
er þröngsýnn eins og margir Ör- i
yggislögreglumenn, mótfallinn því
aukna frelsi í skoðunum og Iist-
um, sem komið hefur verið á í;
Sovétríkjunum á dögum Krús-
jeffs. Hann vann að því að berja
niður með harðri hendi ólguna
meðal stúdenta eftir fall Stalíns
og hann virðist fyrirlíta þá nýju
strauma og stefnur, sem gert hafa
vart við sig í rússneskum bók-
menntum og listum. Sé hann hinn
raunverulegi valdamaður i Sovét-
ríkjunum, þá er útiltið ekki fag-
urt.
Þorsteinn Thorarensen.
Þökkum innilega samúð og vinarhug við andlát og útför
STEFÁNS FJLIPPUSSONAR
frá Kálfafellskoti
Fyrir hönd vandamanna
Ingibjörg Stefánsdóttir
BfnndrSfitf —
Framh at bls 16
2) Hvaða þýðingu hefur notk-
un frumhandrita gagnvart notk-
un eftirmynda?
3) Hvaða áhrif hefur skipting
safns'ins á starfsaðstæður I Árna
safni? Er hægt að vinna bug á
einhverjum erfiðleikanna með
ljósmyndum, lánum og ferða-
styrkjum?
4) Er nauðsynlegt að fram-
kvæma viðgerðir á handritun-
um áður en þau eru afhent.
5) Er mögulegt að auka fjár-
framlög til Viðgerða handrita?
6) Hvernig er tækni sú, sem
rannsóknarstarfið byggist á?
7) Setja þarf saman nákvæm-
an fræðilegan lista yfir þá, sem
annazt hafa útgáfur og sjá hluta
íslendinga í því starfi.
8) Fá uppgefinn fjölda mál-
fræðinga og stúdenta, sem hafa
íslenzku að aðalfagi í Danmörku
og íslandi.
SíBdarfunnur
Framh ,af bls. 1
mun betri. Gizkað er á, að þar
geti unnið samtímis allt að 35
menn. í athugun er hvort tekin
verður upp vaktaVinna í verk-
smiðjunni.
í sambandi við nýju tunnu-
verksmiðjuna á Siglufirði á að
koma upp geymslu fyrir 90 þús-
und tómar tunnur, en meðan
hún er ókom'in mun fást aðstaða
hjá síldarverksmiðjum ríkisins á
staðnum til geymslu á fram-
leiðslu tunnuverksmiðjunnar.
Framh ar hls I
atvinnurekendur og kvaðst
hann telja að breytingar á kaupi
og kjarasamningum sjómanna
gætu ekki orðið aðrar en í sam
ræmi við heildarsamningana í
sumar. Standa nú yfir viðræður
milli LÍÚ og Sjómannasambands
ins um bátakjarasamningana.
Hefur uppsagnarfrestur verið
framlengdur til 5. desember. Þó
hafa sjómannafélögin á Snæ-
fellsnesi og Vestfjörðum sagt
upp samningum. En ef samning
ar takast annars staðar án upp
sagnar, er búizt við að samning
ar takist á sama grundvelli bæði
á Snæfellsnesi og Vestfjörðum.
Helmingur
í kaupgreiðslur
Um togaraútgerðina sagði
Sverrir m.a. að togarasjómenn
hefðu fengið sömu kauphækk-
anir og aðrar stéttir, enda þótt
hagur togaraútgerðarinnar væri
slæmur. Að öðrum kosti hefðu j
engir menn fengizt á togarana.!
Hefði þetta svo leitt til þess, i
að hlutur skipshafnarinnar er!
orðinn nær helmingur af afla
andvirði skipanna. Er þetta tog
araútgerðinni slíkur fjötur um
fót, að jafnvel þótt afli tog-
aranna stórykist yrði afkoma i
þeirra áfram tvísýn.
Sverrir sagði, að afli togar
anna hefði verið mjög lélegur
á þessu ári eða um 12% minni
en sl. ár. Þessi slæma afkoma
á rót sína að rekja mestmegnis
til minnkandi afla bæði á fjar-
lægum miðum og heimamiðum.
Togarar hafa lagt meginðherzlu
á sölur á erlendum ísfiskmörk
uðum, farið 120 söluferðir til
Þýzkalands og 90 til Bietlands.
Eru það þó færri ferðir en und-
anfarin ár vegna minni afla.
Þrír stærðar-
flokkar
Um bátaflotann sagði formað
urinn, að veiðar hans hefðu
gengið vel, þó nokkrir hlutar
landsins séu þar undanskildir.
Varðandi sfldveiðamar í sum
ar skipti hann flotanum í þrjá
flokka. í fyrsta stærðarflokki
eru bátar allt að 90 rúmlest-
ir, sem voru á veiðum fyrir
Austurlandi tímabilið júní til
september. í þessum flokki voru
88 bátar og var meðalafli þeirra
6.700 mál og tunnur að verð
mæti 1.2 millj. kr. Hásetahlutur
46 þúsund krónur.
í, öðrum stærðarflokki eru
skip 90-140 tonn. 1 honum voru
60 skip. Mörg þessara skipa
hættu 19. september. Meðalafli
. var um 10 þús. mál og tunnur,
verðmæti 1.9 millj. kr. Háseta
hlutur 69 þús. kr.
í þriðja stærðarflokki eru
skip yfir 140 tonn. Þau voru 95
talsins, úthaldstími 4y2 mán.
Meðalafli var 23 þús. mál og
tunnur og aflaverðmæti 4,4
millj. kr. Hásetahlutur varð að
meðaltali 144 þús. kr.
Ranglát skipting
Formaður ræddi sérstaklega
um það hvað mikil verðmæti
eru £ síldarflotanum og í þeim
útbúnaði og veiðarfærum, sem
í hann er lagt Þegar þess er
gætt, að fullur helmingur af
brúttó andvirði aflans fer til
kaupgreiðslu, þá er lítið eftir
hjá stórum hluta flotans, þegar
allur kostnaður við útgerðina
hefur verið greiddur. Tæknín
og hagræðingin á flotanum hef
ur kostað offjár, en í samskipt
um sjómanna og útvegsmanna
um skiptakjörin taldi formaður
mjög hallað á útvegsmerin og
þar ekki verið ríkjandi sá andi
sem nú virðist vera ríkjandi
milli Alþýðusambandsins og
Vinnuveitendasambandsins að
ávinningur er fæst með vinnu
hagræðingu á vinnustöðum
skuli skiptast að jöfnu milli
vinnukaupenda og vinnuselj-
enda. Sagði formaður, að þetta
yrði að lagfæra það væru jafnt
hagsmunir sjómanna sem útvegs
manna, að skiptakjör á þessum
veiðum séu þannig að í meðal
veiðiári geti bátur með meðal
afla og eðlilegan tilkostnað
staðið við sínar skuldbindingar.
Skipuinnflufningurinn:
Síðustu skipin að
oma til landsins
Undanfarin 1-2 ár hafa gífur
lega mörg ný fiskiskip verið
flutt inn til landsins. Hefur síld
veiðiflotinn að verulegu leyti
verið endumýjaður, ný og full-
komin stálfiskiskip hafa verið
kéypt í stað hinna eldri. Þess-
ari miklu hrotu er nú að ljúka
að því er Elías Halldórsson,
framkvæmdastjóri Fiskveiða-
sjóðs tjáði Vísi í morgun.
Elías sagði, að í fyrra hefði
verið samið um smíði 10 stál-
fiskiskipa í Austur-ÞýzkaJandi,
250 rúmlesta skip. Kvað hann
þau nú vera að koma til lands-
ins og væri það endahnykkur-
inn á hinum mikla skipainn-
flutningi undanfarið.
Elfas sagði, að markaðu^inn
fyrir fiskiskip væri nú nær mett
aður. Hann sagði, að fyrir tæpu
ári hefðu verið settar nýjar
reglur um innflutning fiski-
skipa. Samkvæmt þeim yrðu
kaupendur að leggja fram við
viðskiptabanka sinn eigið fram
lag áður en þeir gerðu pöntun
á nýju skipi. En kaupendur
yrðu að leggja fram sjálfir
30%.________________
MáBwerkusýning
Nýlega opnaði frú Jóhanna
Brynjólfsdóttir málverkasýningu f
Drápuhlíð 44, kjallara. Á sýning-
unni eru 19 olíumálverk, máluð á
20 árum, allt frá því að hún
stundaði nám við háskóla f Kan-
ada og Bandaríkjunum. Myndirnar
eru ‘ sögulegar, biblíumyndir og
symbólskar táknmyndir. Jóhanna
er gift Ósvald Wathne, stjóm- og
enskufræðingi. Hún hefur auk
málaralistarinnar einnig lágt stund
á smásagnagerð og hafa sögur
hennar birzt í bamablaðinu Æsk-
unni og Lesbók Morgunblaðsins.
TILKYNNING
Nr. 38/1964.
Verðlagsnefnd hefur ákveðið eftirfarandi hámarksverð
á selda vinnu hjá rafvirkjum:
. Dagvinna Eftirvinna Næturvinna
Sveinar Kr. 69.30 Kr. 100.15 Kr. 120.75
Sveinar nieð framhaldsprófi .... — 76.25 — 110.15 — 132.85
Flokksstjórar 79.70 — 115.15 — 138.85
Flokksstjórar með framhaldsprófi — 86.65 — 125.20 — 150.95
Eftir 2ja ára starf: Sveinar _ 72.75 104.25 126.00
Sveinar með framhaldsprófi .... — 80.05 — 114.70 — 138.60
Flokksstjórar — 83.65 — 119.90 — 144.90
Flokksstjórar með framhaldsprófi — 90.9C ' — 130.30 — 157.50
Eftir 3ja ára starf: Sveinar 74.50 _ 106.50 _ 128.60
Sveinar með framhaldsprófi .... — 81.95 — 117.15 — 141.45
Flokksstjórar — 85.65 — 122.50 — 147.90
Flokksstjórar með framhaldsprófi — 93.10 — 133.15 — 160.75
Söluskattur er ekki innifalinn i verðinu.
Reykjavík, 24. nóvember 1964.
Verðlagsstjórinn.
/