Vísir - 27.11.1964, Blaðsíða 7

?
þess, áð hann hafðr
Öryggislögreglunni, <
VI S I R
/> ttmm
28. nóvembsr 1864.

—-aJMttyMaa—BMWiBai c
>f
Enn er margt á huldu
um það, hvað hefur verið
og er að gerast bak við
miíra Kreml. Meir en mán
uður er liðinn frá hinu
skyndilega og óvænta
falli Krúsjeffs. Að baki
því stóð ívímælalaust
samsæri, hættulegur leik-
ur, þar sem hópur manna
vogaði lífinu. En hvað
gerðist í raun og veru er
lítið vitað.
Hópar sendinefnda kommún-
istaflokksins; frá flestum ríkjum
hafa flykkzt þangað austureftir
til að þreifa fyrir sér um upplýs-
ingar og votta hinum nýju vald-
höfum hollustu, en þeir hafa flest
ir komið aftur jafnnær og skilja
hvorki upp né niður í rússnesk-
um stjómmálum. Verst af öllu er,
að þeir vita ekki einu • sinni. með
vissu, hvort þessir tveir menn sem
stigið hafa upp á stall hruninna
goða, Bresnév og Kosygin eru hin
ir raunverulegu valdhafar.
Auðvitað þætti okkur öllum við
kunnanlegra, að vita nokkurn
veginn hverjir það eru, sem ráða
í raun og veru stefnunni í öðru
mesta stórveldi heims. Hitt er
þó hlálegast, að þeir fiokkshópar
í löndum út um víða veröld, sem
flatmaga í tilbeiðslu fyrir Moskvu
valdinu eru enn sem fyrr allra
manna fáfróðastir um það, hverj-
um þeir eru að þjóna. Engum hafa
öll stórtíðindín frá Rússlandi á
síðustu árum komið meira á óvart
en þeim.
Qtrax eftir að Krúsjeff hafði
^ verið steypt af stóli komu
ipp grunsemdir um það, að tvi-
nenningarnir Brésnév og Kosygin
;ætu vart verið hinir raunveru-
?gu valdhafar Sovétríkjanna. Hug
:yndir þessar byggðust á mati á
ersónuleika þessara tveggja
nanna. Hvorugur þeirra er sér-
ega vel til fortistu fallinn. Kosy
pn talinn með afbrigðum þurr og
eiðmlegur maður. Brésnév aftur á
nóti er meiri persónuleiki en
/arla talinn nægilegur töggur i
íonum til að standa I forustu.
i>ar að auki kom, að mönnum virt
ist það líklegt, að til þess að fella
svo voldugán mann sem Krúsjeff
hefði þurft miklu viðtækara sam-
særi. Komst á kreik orðrómur
um það, að sjálfur gamli Mikoyan
hefði verið potturinn og pannan í
þessu samsæri.
T síðustu viku voru gerðar nokkr
ar breytingar á æðstu flokks
stjórn rússneska kommúnista-
flokksins og er talið að þær varpi
nokkru ljósi á þá skuggalegu at-
burði, sem gerðust bak við tjöldin
í Kreml við fall Krúsjeffs.
Helzta breytingin var sú, að
tiltölulega ungur maður að nafni
Alexander Shelepin kom inn i
sæti það sem hafði losnað í flokks
stjórninni við brottvikningu Krús
jeffs. Shelepin er nú einn af fjór
um mönnum sem eiga bæði sæti í
flokksstjórninni og ríkisstjórninni,
hinir eru Bresnév, Kosygin og
Podgjorny.
Það athyglisverðasta við þetta
er, að Shelepin er talinn hinn raun
verul. yfirmaður Öryggislögregl-
blíndum á það, að ástandið væri
þó orðið betra en áður.
\7‘ið fall Krúsjeffs voru ýmsar
sakargiftir samdar á hendur
honum. Þær voru sennilega réttai
svo langt sem þær náðu, öng-
þveiti ríkti í landbúnaðarmálun-
um og Rússar máttu varla við
því með sitt veika efnahagskerfi
Lubjanka-
fangelsið í
Moskvu, aðal-
bækistöð
Öryggislögreg!
unnar.
aðhafzt vegna þess, að hann réði
ekki við Öryggislögregluna
^Jálavextir eru þeir, að snemma
í haust var gefin út til-
kynning um það, að Krúsjeff
ætlaði að fara í opinbera heim
sókn til Vestur-Þýzkalands nú
um áramótin. Var litið svo á að
ferð þessi myndi verða söguleg.
unnar rússnesku. Enginn vafi get
ur leikið á því eftir þetta, að hann
hefur verið einn aðalmaðurinn í
samsærinu um að steypa Krúsjeff
og líklegt má teljast, að hans hlut
taka hafi vegið bvnpst á metaskál
unum, vegna
taumhald á
Hinn ______,— ..j. -----------
Alexander Shelepin.
rf~kg þá erum við enn komnir að
þeirri niðurstöðu, að Sovét-
rfkin eru enn sem fyrr lögreglu
ríki. Það má segja, að þetta hafi
dulizt okkur á undanförnum ár-
um, vegna þess, að veruleg breyt
ing varð á til batnaðar. Fanga-
flutningar til Síberíu og rekstur
fangabúða varð minni en áður.
Sannleikurinn er þ > sá, að aldrei
hefur þetta verið upprætt til fulls,
hvað sem Krúsjeff sagði. Póli-
tískar ofsóknir hafa haldið áfram,
njósnamál og Gyðingaofsókmr
hafa verið sett á svið. En við ein
að moka milljarða upphæð í
efnahagsaðstoð við Egypta og
fleiri fjarlægar þjóðir o.s.frv. En
þegar Öryggislögreglan er komin
inn í spilið, þá skipta þessar rök-
semdir ekki meginmáli. Þá
bréýttét áðsíaðán úr því að verða^
ttiálefnálég ög stjórnmálaleg deila
í það að verða hrein valdabar-
átta, þar sem armur hinnar
skuggalegu og glæpsarhlegu ör
yggislögreglu reyndist sterkast-
ur. Og það er víst að Öryggislög-
reglan er fjarri því að vera svo
véik, sem þeir héldu að hún
væri orðin. í henni starfar fjórð-
ungur milljónar lögreglumanna og
flugumanna út um allt land.
Eina aflið, sem nokkurs má sln
gegn valdi Öryggislögreglunnar
er herinn, en svo virðist sem
hann hafi ekki haft sérstakan á-
huga á því að styðja Krúsjeff, þar
sem stefna hans var að auka
neyzluvöruiðnaðinn og leggja ;
mikinn kostnað fyrir landbúnað-
inn og hefði þetta gerzt á kostn
að hersins, þannig að draga átti
úr vígbúnaðinum og fækka í hern
um. Þess vegna hafði Krúsjeff
misst traust og stuðning hersins
I
J>að verður að taka fram, að
þetta eru allt bollaleggingar.
sem styðjast ekki við annað en
fáein’ atriði, sem komið hafa í Jjós,
En segjum nú að þetta sé rétt, að •
það sé í rauninni Öryggislögregl
an og Shelepin eftirmaður Beria
sem hefur hrifsað til sfn völdin.
Þá fer maður óneitanlega að sjá
hið svokallaða Schwirkmann-
mál í nýju Ijósi. Skal ég nú Iftil-
lega rekja það mál, en það bend-
ir til þess, að ágreiningur hafi
• erið kominn upp alllöngu fyrr
en Krúsjeff var steypt rf stóli.
Þannig ætti samsærið gtgn
Krúsjeff að hafa logað al! langan
tlma, en Krúsjeff ekkert getað
hún ætti að verða liður í bættri
sambúð Austurs og Vesturs.
Fljótlega kom þó upp grunur
um, að ekki væru allir í Rúss
landi ánægðir með þessa ákvörð
un Krúsjeff. Var þá um það tai-
að ,að , gamlir... StaIljms,tarj væpu
4mjög mótfallpir því að Þjóðverj-
um yrði gert évo hátt undir
hcjfði.
Svo gerðist Schwirkmann-mál-
ið. Hópur starfsmanna í þýzka
sendiráðinu í Moskvu fór einn
sunnudag til bæjarins Sagors.K
skammt fyrir utan Moskvu til að
vera þar viðstaddur messu
gamalli og frægri rússneski'
kirkju. Þeir sátu þar í kirkjunns,
en allt í einu verður einn starfs
maðurinn, Schwirkmann að nafni
var við það, að maður sem sat
fyrir aftan hann skýtur að hon-
um sendingu. Verður Schwirk
mann fyrir einkennilegum áhrif-
um, stirðnar upp og fær kulda
flog og missti skömmu síðar
meðvitund. Upplýstist það
skömmu seinna, þegar félagar
hans fluttu hann til læknis banda
ríska sendiráðsins, að skotið
hefði verið á Schwirkmann lítilli
-sinnepsgas-sprengju og munaði
mjóu að hann léti lífið. Þýzka
stjórnin mótmælti þessum at-
burði, en fékk fá svör. Stóð svo
lengi í þjarki um þetta og svör-
uðu Rússar ekki einu sinni, þó
að Þjóðverjar lýstu því yfir að
vegna þessara viðbragða gæti
1 ekki orðið úr Þýzkalandsheim-
sókn Krúsjeffs. Á endanum kom
þó smá afsökunarbciðni frá Krú
sj.eff án allra skýringa.
Með tilliti til þess sem síðar
hefur komið í ljós má ætla
að rússneska Öryggislögreglan
hafi verið völd að þessari árás.
Flugumenn hennar ráða vfir
ýmsum óvenjulegum vopnum og
er áður vitað. að þeir hafa ein-
mltt litlar gasbyssur og blásýru-
byssur til þess að lama og drepa
menn þegjandi og hljóðalaust. Óg
það þykir ærið tortryggilegt, að
Krúsjeff skyldi lengi vel engu
svara mótmælum Vestur-Þjóð-
verja í máli sem sýnt var að gat
FrnmE* á Wc R
Þvf er haldið fram að
skyndiáhlaup hafi verið
gert í mannúðarskyni”, segir
Þjóðviljinn um björgunarstarf
Belga í Kongó. Síðan fordæmir
blaðið það í 7 dálka fyrirsögn
á forsíðu sem „Freklega íhlut
un Bandaríkjamanna og Belga
i borgarastyrjöldinni í Kongó“.
Ýmsu eru menn nú orðnir
vanir í skrifum Þjóðviljans en
þó mun þessi ritmennska taka
út yfir allan þjófabálk. Upp-
reisnarmenn í Kongó voru í
þann veginn að myrða 700 —
1000 hvíta menn af 18 þjóðern
um sem þar voru. Þegar höfðu
þeir leitt hóp 250 manna inn á
aðaltorgið í Stanleyville og
skotið á varnarlaust fólkið
með þeim afleiðingum að 30 —
40 létu lífið en margir voru
særðir. Sveitir Belga komu í
veg fyrir þetta fjöldamorð á
síðustu stundu og björguðu
• fólkinu úr klóm villimannanna.
Það nefnir Þjóðviljinn ,;frek-
lega íhlutun".
Tvíhöfðaður
þurs.
Morgunblaðið ræðir flokks-
þing kommúnista í gær og
segir m. a.:
— Stefnuyfirlýsingar þessa
síðasta flokksþings kommún-
,ista hér á landi sýna greini-
lega, að þeir hafa ekkert lært
og engu gleymt. Andstaða
þeirra við uppbyggingu nýrra
atvinnugreina og hagnýtingu
auðlinda landsins sýnir, að
hinn tvíhöfðaði þurs hefur
dagað uppi eins og nátttröll
þjóðsagnanna. Svo hlálega er
komið fyrir honum, að Fram-
sóknarflokkurinn, sem jafnan
hefur komið fram af minnstri
velvild í garð launþega og
verkalýðs, ræður örlögum hans
innan verkalýðssamtakanna.
Framsóknarburgeisar af Aust-
fjörðum lýsa því hiklaust yfir,
að þeir setji nú kommúnistum
stólinn fyrir dyrnar á Alþýðu-
sambandsþingi. Einhvern tíma
hefði slík aðstaða ekki verið
talin sigurstrangleg , fyrir
stjórnmálasamtök, sem um-
fram allt vilja láta telja sig
verkalýðsflokk.
Kjarni málsins er sá, að hin
tvö höfuð kommúnistaflokks-
ins á Islandi eru bæði veik.
Þau hafa bæði sáran Framsókn
arhöfuðverk. Það er gömul
saga og ný, að sá flokkur sem
Framsóknarmaddaman slær