Vísir - 13.08.1965, Blaðsíða 6

6
VlSIR. Föstudagur 13. ágúst 1965.
Bændur —
Frh. i bls. 4.
bæinn/sem nú er kominn í eyði,
tæplega kílómeter héðan“.
„Er búsæld hér í Kjósinni?"
„Menn hafa nóg til hnífs og
skeiðar — en skuldugir eru
nokkrir", sagði Bjami.
„Hvað er túnið þitt stórt?“
„Það kom hingað maður frá
Búnaðarsambandi Kjalarnes-
þings til þess að taka mál af
túninu — ég pantaði kort af því,
en hef ekki fengið það enn“.
„Átti hann ekki að vera bú-
inn að skila teikningunni?“
„Ég lagði engar lífsreglur um
það, hvenær hann ætti að skila
þvi“.
„Veiztu ekkert um stærðina?“
„Ekki fyrr en ég fæ teikning-
una eða kortið“.
Fyrir hádegi þennan dag
hafði verið byrjað að keyra í
súr, og *nú var farið að kvölda.
Nú biðu bóndans og fólksins
af bænum önnur störf — að
mjólka kýrnar, gefa pútunum,
kannski að huga að vélunum,
(þarna er góður vélakostur,
sem ekki mun af veita á stórri
jörð).
„Ertu giftur, eða eigum við
að segja heldur kvæntur, bóndi
góður?“
„Ég hef ekki hnusað af kerl
ingu um mína daga“, sagði
Bjarni og tók nú svo rösklega í
nefið, að hrikti í...
JJann bauð í bæinn. Systir
hans Ásta byrjaði að hella
upp á. Gamli maðurinn, faðir
þeirra systkina, Jón Bjarna-
son, sat þarna í eldhúsinu og
reri fram í gráðið, með nef,
sem minnti á fjallshrygg, og
mildi hetju hversdagslífsins í
grábláum augum.
Hann er fæddur á Eyri og at-
inn upp f Eilífsdal. Um hann
ganga sagnir af afrekum hans
og seiglu. „Ég hef alltaf verið
í Kjósinni", sagði hann, „ég
hef einu sinni komizt austur f
Flóa — það er lengsta sem ég
hef farið fyrir utan til Reykja-
víkur, en þangað labbaði ég
oft“. Hann sagðist m. a. s.
aldrei hafa komið upp í Borgar
fjörð þessi 84 ár, sem hann
hefur lifað.
„Hve lengi varstu á leiðinni
til Reykjavíkur".
„Svona sjö til átta tíma“.
„Hann var seigur gamli mað
urinn“, sagði Bjarni, „og allt-
af bar hann þungar byrðar á
bakinu, t. d. kálfsskrokka"
Fólkið í Kjósinni hugsar um
það fyrst og fremst að yrkja
jörðina og annast skepnurnar.
„Það eru ekki margir hér sem
hafa tækifæri til að leika sér“,
sagði Bjarni. (
„Hafið þið það ekki náðugt
yfir veturinn?“
„Slátturinn er hægasti tím-
inn — ég tala nú ekki um eins
og viðraði í sumar“.
„Af hverju er svo annasamt
á veturna?"
„Maður þarf að bera öll hey-
in fram. Stanzlaus vinna allan
daginn .. rétt að maður kemst
inn til að éta“.
„Getið þið ekki tekið ykkur
orlof eins og þið virðizt eiga
skilið, jafnvel brugðið ykkur í
siglingar?"
„Við megum ekki vera að því.
Það er enginn til að mjólka
fyrir okkur".
„Hvernig heldurðu það út að
vinna svona?“
„Ég verð að leggja mig svona
fimm mínútur á hverjum
degi. Ef ég fer með bita í kjaft
inum og fleygi mér út af, er ég
sofnaður óðara —ég þarf ekki
nema fimm mínútur".
„Skreppurðu á böll og skemmt
anir?"
„Kemur fyrir, en ég hef pass
að mig að forðast skemmtanir
í félagsheimilinu, þegar þeir eru
þessir bittlar úr Reykjavík —
ég er ekk'i gefinn fyrir svoleiðis
böll“.
Þegar út á hlað kom, var
fjallahringurinn uppljómaður f
kvöldsólinni: Eyrarfjall í suður
og svo Esju-hringurinn fram
að Sandi, Meðalfell, Reynivalla
háls, Skarðsheiðin og Akrafjall
— þvílíkt panórama. Það var
léttskýjað eins og til skrauts.
„Ég gæti trúað því, að það
verði svona gott fram eftir
ágúst“, sagði Bjarni.
„Hvernig skynjarðu það?“
„Ég finn það á skrokknum á
mér — ég verð betur vakandi
og svo sá ég á dögunum rosa-
baug kringum sólina yfir Eyrar-
fjalli, sem var svo rosalegur —
en þegar sólin var komin i vest
ur yfir Hafnarfjallið var gíll á
undan og úlfur á eftir. Kannski
mun margur halda, að þetta
benti til þess, að hann mundi
ganga í sunnanátt og lands-
synning, en sú hefur ekki orðið
raunin á. Minnast ber líka
„Sjaldan spáir gíll góðu nema
úlfur á eftir renni“.
„Hefur þessi veðrátta haft á-
hrif á ástarlífið?“
„Til hins verra, býst ég við“.
stgr.-
Ólafur —
amh at bls. 9.
vetur minn í Osló var ég frakka-
laus, og þetta var kuldavetur,
en ekki hafði ég neitt mein af
því.
Strandaglópur í Japan.
Var þetta Iangt nám?
— Ég var sex ár við nám í
Noregi. Fór síðan t'il Ameríku
til framhaldsnáms við skóla í
New York. Vestur þar þjónaði
ég um tíma við íslenzkamer-
íska söfnuði við Kyrrahaf, og á
margar indælar endurminn'ing-
ar frá þeim tíma.
— í ágústmánuði 1921 lagði
ég svo af stað til Kína með
kanadiska stórskipinu, „Em-
press of Russia," og varð sam-
ferða nokkrum norskum kristni
boðum. Átti skipið að sigla til
Shangha; með viðkcmu í þrem
hafnarborgum í Japan. Þegar
skipið korn upp undir Japans-
strendur, beið okkar ógleyman
leg sjón. Fúsiyama — hið heíl-
aga fjall. Það var hulið móðu
neðan til, en tindurinn gnæfði
við himin og virtist iaus við
jörðina, eins og fiallsmynd í
skýi. Þstta var Japan, það var
ckki um »8 villast. Enginn jap
anskur maður gæti hugsað sér
land sitt án þessa fjalls, cg það
er eíns og fegurð þsss og helgi
varpi ljóma yfir lar.dið allt og
þjóðina sjálfa.
— Skipig lagðist í höfn í
Yokóhama. Þá var starfandi i
Japan vestur-íslenzkur kristni-
boði, Octavíus Þorláksson, en
foreidrar hans og systkini höfðu
beðið mig fyrir bréf og kveðjur
til hans. Var svo ráð fyrir gert
að hann kæmi til móts við mig
í Yokóhama. og að ég færi með
honum til að stöðva hans í Nago
ya„ en þaðan gat ég svo farið
með járnbrautarlest t'il Kóbe,
næstsíðasta viðkomustaðar
skipsins í Japan, áður en það
héldi til ákvörðunarstaðar okk-
ar í Shanghai. Ég held að ég
hafi aldrei hlakkað meir t'ii
neinnar skemmtiferðar, en
þessa ferðalags í fylgd með séra
Octavíusi — eða öllu heldur
þessa sólarhrings viðstöðu, sem
ég átti í vændum í stórborg á
m'iðri Hondó. höfuðey japanska
ríkisins. Og enda þótt við ækj-
um í hraðlest alla nóttina og
færum framhjá Fusiyama I
myrkri, varð ég ekki fyrir nein-
um vonbr'igðum af dvölinni í
Nagoya, þó að skömm væri,
því að margt nýstárlegt bar þar
fyrir augu — raunar varð
dvölin þar eilítið lengri en til
stóð, og mér þótti gott. Þannig
stóð á því ,að þjónninn, sem
átti að vekja mig það snemma
nætur, að ég næði hraðlestinni,
sem átti að fara til Kóbe klukk
an fjögur, en þá var öruggt
að ég missti ekki af skipinu,
svaf yfir sig og vakti mig ekki
fyrr en á sömu minútu og hrað-
lestin átti að leggja af stað.
Varð ég því að bíða næstu lest-
ar, sem átti að leggja af stað
klukkan sjö og vera kominn til
Kóbe klukkan tólf á hádegi —
eða á þeim tíma, sem „Em-
press of Russia“ átti að Ieggja
þar úr höfn. Það má því gera
sér í hugarlund hvernig mér
leið. Séra Octavius kenndi mér
nokkur orð í japönsku, sem
gott væri að grípa til ef í nauð
imar ræki. Lestin lagði svo af
stað á tilsettum tíma, og var
ekið um yndisleg héruð, en ég
naut þess ekki, því að það lagð
ist strax óþægilega í mig, að ég
mundi standa uppi einn míns
liðs f Kóbe, mállaus og peninga
laus.
— Lestin kom til Kóbe á mín
útunni tólf. Ég þreif föggur
mínar og hljóp til handkerru-
stæðisins, hljóp upp í kerra
fremsta mannsins í biðröðinni,
fékk annan til að ýta á eftir
og hét þeim tvöföldu gjaldi fyr-
ir að hraða sér sem mest til hafn
arinnar. Þeir hlupu líka eins og
líf lægi við, skemmstu leið
gegnum stórborgina og voru
komnir niður á bryggju á met-
tíma. Þá var klukkan tíu mínút-
ur yfir tólf. Það stóð heima,
skipið var aðeins lagst frá. Ég
stóð langa stund og starði á eft
ir þvl eins og hver annar —
strandaglópur!
— En brátt sá ég að það
dugði ekki, og voru nú góð ráð
dýr. Varð mér fyrst fyrir að
snúa mér til afgreiðslu kana-
diska skipafélagsins. Þar störf-
uðu þrír Kanadamenn, en ég
sótti víst illa að þeim, því að
þeir voru allir drukknir og það
heldur illa. Ég sýndi þeim far-
seðilinn. Það hafði verið greitt
fyrir hann alla leið til Shang-
hai. Af vegabréfinu gátu þeir
séð að ég laug ekki til mín.
— Hraðlestin til Nagasaki, síð
asti viðkomustaður skipsins í
Japan, átti að fara eftir hálf-
tima, en ég var peningalaus, því
að fararstjóri okkar kristniboð-
anna var með skipinu og ferða
sjóðurinn í vörzlum hans. Ég
var- áreiðanlega mjúkur á mann
inn þegar ég spurði afgreiðslu-
mennina, hvort þeir gætu ekki
hjálpað mér — ekki skyldi
standa á þvi ,að þeir fengju
peningana endurgreidda, ef þeir
vildu vera svo elskulegir að
lána mér fyrir fargjaldinu. En
þeir færðust undan, höfðu og
engan sjóð til að grípa til undir
svo óvenjuiegum kringumstæð-
um, en bentu mér á að snúa
mér til danska ræðismannsins
þar í borg. Hann gaf svipuð
svör og afgreiðslumennirnir;
var þó ófullur — og þar að
auki mátti heita að hann væri
ræðismaður míns eigin lands.
Er ekki að orðlengja það, að
tvívegis gekk ég á milli af-
greiðslunnar og bústaðar
danska ræðismannsins, en ár-
angurslaust — unz ég stakk
upp á því við afgreiðslumenn-
ina, að þeir sendu símskeyti til
brytans um borð í „Empress of
Russia" og bæðu hann að sjá
svo um að ég endurgreiddi lán-
ið. Upp á það lánuðu þeir mér
fyrir fargjaldinu til Nagasaki og
einni máltíð matar að auki...
— Klukkan á mínútunni fimm
ók lestin inn á brautarstöðina
í NagasakL „Empress of Russ-
ia“ lá utarlega á höfninni og
stóð svartur mökkurinn upp úr
reykháfnum. Ég kaus mér ung-
an og frábæran handkerrumann
— enda veitti ekki af, því að
ég varð síðasti maður upp 1 síð-
asta bátinn, sem flutti farþeg-
ana um borð. L.G.
Lax —
’ialíl al bls. 1.
um 50 metra niður eftir ánn'i.
Þegar ég kom á móts við hann,
stökk hann aftur sömu leið til
baka á tökustaðirin. Þegar þang
að kom, fór hann um 100 metra
niður eft'ir strengnum og út
fyrir stórgrýti í ánni. Mér til
happs var ég í „vöðlum" —
brjóstháum veiðibrókum — og
gat því vaðið út að þessum
steinum og losað línuna af
þeim. 1 hvert sinn sem ég fór
a$ stramma á honum, þá tók
hann strauið — stímið — og
stökk níu sinnum í allt. Ég beið
og reyndi að þreyta hann og
þessi viðureign varaði upp und
ir hálfan annan klukkutíma
bæði mér og veiðifélögum mín
um til margfaldrar ánægju.
Svo þegar liðin var klukku-
stund og þrjú korter, fann ég,
að ég gat komið honum til hlið-
ar í lón, sem myndast neðst f
ánni. Ég stóð neðst f miðjum
strengnum til að koma í veg
fyrir, að hann kæmist upp eftir
strengnum — ella var voðinn
vís! Svo gat ég leitt hann öðrum
megin í hyl, þar sem er sand-
bakki, og þar tókst mér að
koma honum út af. Veiðifélagi
minn gekk út fyrir hann. Þá
var Iaxinn kominn á grannt
vatn, strandaður, hættur að láta
illa, orðinn dasaður, en ég
þorði samt ekki að taka á hon-
um, var hræddur um að slíta
(línurnar þola ekki til lengdar
svona átök)“.
Laxinn var nú fluttur heim
að Laxamýri. Jakob V. Hafstein
höfundur bókarinnar Laxá í Að
aldal, var með í þessari veiði-
för, en hann hefur sjálfur veitt
þyngsta lax á stöng f Laxá, 36
punda fyrir all-mörgum árum.
Jakob sagði Sigurjóni, að hann
yrði að láta stoppa upp þennan
mikla fisk og þvi yrði að fara
með hann rakleiðis til Húsavík
ur í frysti. Sigurjón var kom-
inn þangað með fenginn þrem
klukkustundum síðar. Laxinn
er ennþá í frystihúsinu á Húsa
vík og bíður eigandans, sem
ekki hefur ennþá haft tíma til
að stoppa hann upp. — stgr.
Bifreiðaeigendur
Höfum fengið mikið úrval varahluta í
Bosch-startara, svo sem: Anker spólur, kúpl-
ingar, rofa, fóðringar, kol o.fl.
BÍLARAF s.f. Rauðarárstíg 25. Sími 24700
Mikið úrval af kvenmanns
karlmanns- og barnagöngu
og lesgleraugum. — Úr-
val af tvöföldum glerjum
(double focus). Lituð gler
með styrkleika fyrir vinnu,
keyrslu, sjónvarp, bíó o.s.
| frv.
TÖKUM RECEPT FRÁ
ÖLLUM AUGNLÆKN-
UM.
\
Afgreitt á stuttum tíma.
Gleraugnabúðin
Laugavegi 46 — Simi 11945