Vísir - 29.09.1965, Qupperneq 8

8
V í S I R . Miðvikudaginn 29. september 1968.
VISIR
Otgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR
Framkvæmdastj óri: Agnar Ólafsson
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóran Jónas Kristjánsscm
Þorsteinn Ó. Thorarensen
Auglýsingastj.: Halldór Jónsson
Sölustjóri: Herbert Guðmundsson
Ritstjórn: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald: kr. 80,00 á mánuði innanlands
I lausasölu kr. 7,00 eintakið
Prentsmiðja Vísis — Edda h.f.
Sovéfviðskipti
Reynslan hefur fyrr og síðar sannað, að stóryrði
íslenzkra kommúnista eru gaspur eitt, því þeir geta
ekki staðið við þau, þegar á hólminn kemur. Þannig
var t. d. um síldarsöluna til Rússlands, sem frægt er
orðið.
. Þegar sendimenn kommúnista komu heim úr
einni Rússlandsferðinni í fyrra, var Þjóðviljinn lát-
inn slá því stórt upp, og birta um það grein dag eftir
dag, að nú væri hægt að selja niðurlagða og niður-
soðna síld til Rússlands fyrir allt að 200 millj. kr.
Og það var ekki ómerkari maður en sjálfur Bresnev,
sem hafði boðið upp á þessi viðskipti. Sagði Þjóð-
viljinn að nú reyndi á okkur sjálfa, hvort við vildum
taka þessu glæsilega viðskiptatilboði, og blaðið gaf
fyllilega í skyn að ekki þyrfti annað til en fela leið-
togum kommúnista hér að sjá um samningsgerðina,
Þeim félögum var sagt að þetta þættu góðar
fréttir og hið ágæta tilboð skyldi vissulega tekið
til athugunar, en þá fór eitthvað að dofna yfir Þjóð-
viljanum og áður en langt leið hætti hann að minn-
ast á málið. Og svo kom að því, að viðræður hófust í
sumar um viðskiptasamninga við Sovét-Rússland.
En þá varð lítið úr efndum Bresnevs, sem þó var
kominn þar til æðstu valda. íslendingar fóru gætilega
í sakirnar, mæltust til að Sovét-Rússland keypti fyr
ir 50 millj. kr. af fyrmefndri vöru — eða fjórð-
ung þess, sem Rússlandsfarar kommúnista þóttust
geta selt þangað fyrir ári. Það hlaut að vera auðvelt
að fá Sovétmenn til að semja um þetta ,nema þá að
þeim þætti það of lítið! En hvað skeði? Þeir reynd-
ust ófáanlegir til að kaupa nema fyrir 24 millj. kr.
eða áttunda hluta þess, sem „félagamir“ þóttust
geta selt þeim. Og au'k þess fylgdi sá böggull
skammrifi, að kaup á öðrum síldarafurðum voru
minnkuð um miklu hærri upphæð. — Þetta varð þá
úr hinu glæsilega viðskiptatilboði Bresnevs. Eða
getur verið að „félagamir“ hafi eitthvað misskilið
hann? Þjóðviljinn ætti að upplýsa, hvernig á þessu
stendur.
Framsókn og Háskólinn
§vo bar við á síðasta Alþingi, að nokkrir Framsókn
armenn, undir forustu Ólafs Jóhannessonar prófess
ors fluttu tilllögu um að samin yrðiáætlunum„skipu
lega eflingu Háskóla íslands á næstu tuttugu árum“.
Enginn efast um að Ólafur Jóhannesson vilji eflingu
Háskólans, og er vel ef hann getur fengið marga
flokksmenn sína til fylgis við það mál. En hingað til
hefur lítið farið fyrir áhuga Framsóknarleiðtoganna
á, eflingu Háskólans. Meirihluti þeirra hefur lengst
af talið Samvinnuskólaprófið og „brjóstvitið“ taka
háskólamenntuninni fram.
Per Borten, hinn nýi for-
%
sætisráðherra kann bezt við
sig heima í sveitinni sinni
'y7'alið á hinum nýja forsætis-
ráðherra Noregs hefur kom
ið talsvert á óvart. Fyrir valinu
varð eins og frá hefur verið
sagt í fréttum, Per Borten for-
ingi Miðflokksins og mun hann
taka við völdum um 10. október,
þegar norska Stórþingið kemur
saman.
Flestir höfðu álitið, að um tvo
menn væri fyrst og fremst að
velja John Lyng foringja Hægri
flokksins og Bent Röiseland
foringja Vinstri flokksins. Að
vísu var talið að Lyng ætti all
örðugt um vik. þar sem hann
situr ekki lengur á þingi og
veðjuðu því flestir á Röiseland.
Hann hafði nú allsterka aðstöðu,
þar sem flokkur hans hafði unn
ið mest á og einnig var búizt
við að minnsti flokkurinn í sam
steypunni, Kristilegi flokkurinn
myndi sérstaklega styðja hann
þar sem Röiseland er einmitt
heimatrúboðsmaður. Röiseland
virtist líka mjög frambærilegur
sem forustumaður. Hann er
kunnur sem kröftugur ræðu- og
mælskumaður í Stórþinginu.
'T’alið er að það sem helzt hafi
mælt gegn honum, hafi ver
ið að mönnum hafi þótt hann
helzt til við aldur, orðinn 64 ára.
Nú er það að vísu enn ágætur
aldur, en flokkunum sem nú
ætla að starfa saman hefur litizt
svo á að þeir verði að koma
fram fyrir þjóðina sem flokkar
nýskipunar og því liti það bet
ur út í augum almennings, ef
forsætisráðherrann væri yngri
maður.
Per Borten er aðeins 52
ára og það hefur orðið samdóma
álit samstarfsflokkanna, að hann
væri sá sem bezt gæti túlkað ný
skipanina. Hann er álitinn mjög
heiðarlegur maður, íþrótta og
útilífsmaður, maður sem hefur á
sér geðþokkablær.
"|Tann er enginn stór ræðumað-
ur.Hann hefur ekki vakið
neina athygli á sér fyrir mælsku
eða glæsilega framkomu eins og
Per Borten, hinn
væntanlegi forsætisráðherra.
þeir Röiseland og Lyng. En í
sjónvarpsræðum sem fram fóru
fyrir kosningamar vann hann á-
lit sitt meðal kjósendanna fyrir
rólega, heiðarlega og drengilega
framkomu. Er það skoðun
margra að það hafi einmitt ver
ið framkoma hans sem sann-
færði flesta um að borgaraflokk
amir gætu unnið saman og veitt
þjóðinni forastu. Hann ge*Oí
heldur engar svæsnar árásir á
Verkamannaflokkinn f ræðuflugi
mælskunnar, en hann benti hæg
látlega á þá hluti sem hann
taldi að Verkamannaflokkur-
inn hefði vanrækt að ástæðu-
lausu.
Og það kom í Ijós, að með
þessari framkomu tókst honum
jafnvel að vekja traust meðal
íbúa borga og kaupstaða, enda
þótt hann sé fulltrúi bænda-
flokksins.
jDer Borten er af bændafólki
kominn, fæddur og upp-
alinn í Þrændalögum, úr sveit
rétt fyrir sunnan Niðarós. Hann
stundaði nám og lauk prófi frá
norska bændaskólanum og starf
aði síðan sem búnaðarráðunaut-
ur í Syðri Þrændalögum. Var
hann brátt kosinn í héraðsstjóm
í heimahéraði sínu og tók þátt í
félagssamtökum bænda. Árið
1950 var hann fyrst kosinn á
Stórþingið, en þar hefur hann
setið síðan og var 1955 kosmn
formaður flokks síns, sem þá
kallaðist Bændaflokkur, en hef
ur síðan að frumkvæði Bertens
breytt um heiti og kallast Mið-
flokkurinn. þar sem hann hvggst
leita sér atkvæðafylgis hjá~?leiri
stéttum en bændum.
Þótt 15 ár séu frá því hann
var kosinn á þing kann hann
ennþá bezt við sig heima í
Þrændalögum, þar er enn heim
ili hans, og þar búa kona hans,
sem er 10 áram yngri en hann
og þrjú böm þeirra. Og þau
munu halda áfram að búa þar,
þótt hann verði forsætísráð-
herra.
☆
Humboldt-styrkir
Sendiráð sabandslýðveldisins
Þýzkalands í Reykjavík hefur
tjáð íslenzkum stjórnarvöldum,
að Alexander von Humboldt-
stofnunin munj veita styrki til
rannsóknarstarfa við háskóla-
og vísindastofnanir í Þýzka-
landi háskólaárið 1966—1967.
Styrkirnir eru tvenns konar
1) A-styrkir, sem nema 800
þýzkum mörkum á mánuði
um 10 mánaða skeið frá 1.
október 1966 að telja.
2) B-styrkir, sem nema 1100
þýzkum mörkum á mán-
uði um 6—12 mánaða
skeið.
Umsækjendur um hvom styrk
inn skulu hafa lokið fullnaðar-
prófi við háskóla í vísindagrein
þeirri, er þeir hyggjast leggja
stund á. Þe'ir skulu að öðru
jöfnu eigi vera eldri en 35 ára.
Umsækjendur um A-styrki
skulu hafa starfað að minnsta
kosti tvö ár við háskólakennslu
eða rannsóknarstörf. Umsækj-
endur um B-styrki skulu ann-
að hvort hafa kennt við há-
skóla eða stundað sjálfstæð
rannsóknarstörf um að minnsta
kostj fimm ára skeið og ritað
viðurkennd vísindarit.
Innritunargjöld styrkþega
greiðir Alexander von Hum-
boldt-stofnunin. Til greina getur
komið, að hún greiði einnig
ferðakostnað styxkþega til
Þýzkalands og heim aftur, svo
og nokkum viðbótarstyrk vegna
e’iginkonu og bama.
Styrkþegum, sem ekki hafa
næga kunnáttu í þýzku, gefst
kostur á að sækja þýzkuriám-
skeið áður en styrktímabilið
hefst.
Nánari upplýsingar um styrki
þessa fást i menntamálaráðu-
neytinu, stjómarráðshúsinu við
Lækjartorg. Umsóknareyðu-
blaða þarf hins vegar að afla
beint frá styrkveitingastofn-
unínni, en heimilisfang hennar
er: Alexander von Humboldt-
stiftung, Schillerstrasse 12, 532
Bad Godesberg, Þýzkalandi.
Þangað ber og að senda umsókn
ir, og skulu þær hafa borizt
stofnnninnj eigi síðar en 1. des
ember n. k.