Vísir - 04.08.1966, Blaðsíða 13

V1 S 1 R . Fimmtudagur 4. ágúst 1966. 1 3
gv- ÞJÓNUSTA
KLÆÐNINGAR — BÓLSTRUN
Barmahlfð 14, sími 10785. Tökum alls konar klæðningar. Fljót og
vönduð vinna. Mikið úrval áklæða. Svefnbekkir á verkstæðisverði.
LEIGAN S/F
VINNUVÉLAR TIL LEIGU
Múrhamrar rafknúnir með borum og fleygum. — Steinborvélar —
Steypuhrærivélar og hjólbörur — Vatnsdælur rafknúnar og benz-
ín — Víbratorar — Stauraborar — Upphitunarofnar — LEIGAN S.F.
Sfmi 23480.
TÖKUM AÐ OKKUR
að grafa fyrir húsum, fjarlægja hauga, sprengingar, smærri og
stærri verk f tíma- eöa ákvæðisvinnu. Ennfremur útvegum við rauða-
möl og fyllingarefni. Tökum að okkur vmnu um allt land. Stórvirkar
vinnuvélar. Steinefni s.f. V. Guðmundsson. Sfmi 33318.
ÁHALDALEIGAN SÍMI 13728
H1 leigu vibratorar fyrir steypu, vatnsdælur, steypuhrærivélar, hita-
blásarar og upphitunarofnar, rafsuöuvélar og fl. Sent og sótt ef óskað
er. Áhaldaleigan, Skaftafelli v/Nesveg Seltjamamesi. Isskápa og
píanóflutningar á sama stað. Síml 13728.
HREINSUM GÓLFTEPPI
Hreinsum gólfteppi og húsgögn I heimahúsum. Sækjum einnig og
sendum. Leggjum og lagfærum gólfteppi. Hreinsun h.f., Bolholti 6.
Símar 35607, 36783 og 21534.
LÓÐIR — GANGSTÉTTIR
Standsetjum og girðum lóðir, leggjum gangstéttir. Sími 36367.
ÝTUSKÓFLA
Til leigu er vél sem sameinar kosti jarðýtu og ámokstursskóflu.
Vélin er á beltum og mjög hentug í stærri sem smærri verk, t.d.
lóðastandsetningu. Tek verk í ákvæöisvinnu. Sími 41053 og 33019.
LEIGJUM ÚT TRAKTORSGRÖFUR
Lögum lóðir. Vanir menn. Vélgrafan h.f. sími 40236.
BIFREIÐARÚÐUR — ÍSETNING
ísetning á bognum fram- og afturrúðum, þétti lekar rúður. Rúðurnar
eru tryggöar meðan á ísetningu stendur eða teknar út. Nota aðeins
úrvalsþéttiefni, sem ekki harðnar. Sími 38948 kl. 12—1 og 6—8.
(Geymið auglýsinguna).
RAFTÆKJAVIÐGERÐIR OG RAFLAGNIR
nýlagnir og viðgeröir eldri raflagna. — Raftækjavinnustofa Haralds
ísaksen, Sogavegi 50.
TEPPALAGNIR
Tökum aö okkur aö leggja og breyta teppum. Vöndun í verki. —
Simi 38944,______________________________,
LÓÐAEIGENDUR — FRAMKVÆMDAMENN
Höfum til leigu traktorsgröfur, jarð-
arðvinnslan sf ^tuc og krana tíl allra framkvæmda.
Símar 32480 og 31080.
Síöumúla 15
TRAKTORSGRAFA
Til leigu á kvöldin og um helgar. Uppl. í síma 33544.
HEIMILISTÆKJAVIÐGERÐIR
Þvottavélar, hrærivélar og önnur heimilistæki, raflagnir og raf-
mótorvindingar. Sækjum, sendum. Rafvélaverkstæði H. B. Ólafsson,
Síðumúla 17. Sími 30470.
FLUTNINGAÞJÓNUSTAN H/F TILKYNNIR:
Húseigendur, skrifstofur og aðrar stofnanir. Ef þið þurfið að flytja
húsgögn eða skrifstofuútbúnað o. fl., þá tökum við það að okkur.
Baeði smærri og stærri verk. — Flutningaþjónustan h.f. Stai 18522.
LOFTPRESSUR
Tökum að okkur hvers konar múrbrot og sprengingar I húsgrunn-
um og ræsum. Leigjum út loftpressur og vibrasleða, — Vélaleiga
Steindórs Sighvatssonar Álfabrekku v/Suðurlandsbraut. Sími 30435.
BIFREIÐÁVIÐGERÐIR
RAFKERFI BIFREIÐA
Viðgeröir á rafkerfi bifreiða, svo sem störturum, dýnamóum, kveikju,
straumloku o. fl. Góð mælitæki. Fljót og góð afgreiðsla.
Vindum allar gerðir og
stærðir rafmótora.
Skúlatúm' 4. Sfmi 23621
Inn á þessa mynd eru dregnar allar eldingar, sem uröu i gos-
mekkinum eina nótt í febrúar 1964. Kvikmyndavél tók stanz-
laust myndir af gosmekkinum.
SURTSEY
Framhald af bls. 9.
sakir þrumuveðurs, þó mikið
hafi verið unnið við rannsóknir
á þeim. Vandkvæðin við rann
sóknir á þrumuveðrum eiga að
sumu leyti rót sína að rekja
til þess, hvaö þau standa stutt
yfir og þau ferðast með all mikl
um hraða eða upp undir 50
km. á klukkustund. Þrumuveðr
in hreyfast með steðjaskýjum,
sem hlaðast á einhvern hátt
með jákvæðu rafmagní að ofan
en neUcvæðu rafmagni að neð
an. EIÍkí er vitað, hvemig hleðsl
umar skiljast að í skýjunum,
en helzt er talið að um ein-
hverja víxlverkun sé að ræða
milli ísnála og regndropa.
í Bandaríkjunum hafa menn
mikinn áhuga á rannsóknum
eldinga m.a. vegna þess að álit
ið er að hvirfilvindur og þrumu
veður eigi sér skyldar orsakir.
Þegar Bandaríkjamenn fréttu
af því, að hér voru eldingar
samfelldar í gosinu á einum stað
iangstundum saman vaknaði
skiljanlega áhugi þeirra.
Sveinbjöm. Bjömsson var
Bandarfkjamönnunum innan
ÞJÓNUSTA
Málningarvinna. Get bætt við mig
málningarvinnu úti og inni. Uppl.
f síma 20715.
Setjum í einfalt og tvöfalt gler,
kíttum í glugga. Sími 12158.
(Bjami)
Bifreiðaeigendur. Tek bíla til við-
gerðar. Sími 19077.
J.C.B skurðgrafa til leigu. Tek
að mér alls konar skurðgröft og
ámokstur. Uppl. í síma 41451.
Húsavlögeröir. Sími 17925. Bak-
um þök, málum, kíttum upp
glugga:
handar meðan þeir dvöldu við
rannsóknir hér á landi, en tók
viö rannsóknunum, þegar þeir
fóru héðan (hann stundaði nám
og vann við stofnun í Þýzka
iandi þar sem rannsóknir á
þrumuveðrum voru' stundaðar).
Rannsóknir á eldingunum í
Surtsey leiddu í ljós að þær áttu
sér aðrar orsakir en eldingar
almennt. Niðurstaðan virtist
vera, að mjög sterkar hleðslur
mynduðust þegar sjórinn
komst í snertingu við bráðna
bergkvikuna. Sjórinn gufar upp
og veröur gufan sterkt jákvætt
hlaðin, en neikvæð hleðsla
verður eftir í hrauninu eða nei
kvætt hlaðin aska þeytist f loft
upp.
Allt bendir til þess, að þessi
skýring á eldingum f Surstey eigi
einnig við eldgos, er verða und-
ir jökli, en mjög miklar elding
ar eru alltaf samfara gosunum
(t.d. Grímsvötn og Katla).
Prófessor Trausti Einarsson
frá Háskóla íslands gerir grein
fyrir rannsóknum á hitastigi og
seigju bergkvikunnar, en lýsir
síöan ýmsum sýnishomum, sem
hann hefur tekið á ýmsum tím
um gossins (t. d. kristöllum,
gleri, blöðrum o.s. frv.).
Þessar athuganir eru svipaðar
og Trausti gerði í Heklugosinu
1947-48 og vitnaði hann öðm
hverju í þær til samanburðar.
Af athugunum sínum dregur
Trausti þá ályktun að hitastig
bergkvikunnar hafi verið 1040
gráður meðan hún var enn í
iðrum jaröar, en þegar hún
streymdi fyrst upp, hafi hún
kólnað vegna snertingar við
kalda veggi gossprungumar,
jafnvel allt niður í 700 gráður.
Á þessu stigi var bergkvikan of
seig til þess að nokkur krist-
öllun gæti átt sér stað f berg-
kvikunni, sem var á uppleið.
Smám saman hitaði bergkvikan
upp veggi sprungunnar og
konjst þá kvikan heitari upp og
meira þunnfljótandi og varð
kristöllun þá greiðari. Við það
að kristallar falla út, losnar
varmi og verður það enn til að
hita bergkvikuna upp. Varð þvi
hitastig bergkvikunnar 1140
gráður, þegar hún kom upp i
gígnum eða 100 gráðum heitari
en hún haföi verið í iðrum jarð-
ar.
Próf. Trausti gerir einnig
grein fyrir athugunum á hrauni
þegar það rennur fram í sjó
Svo virðist, sem sjórinn brjóti
oft úr hraunröndinni, þar sem
hraunið rennur fram. Myndar
sjórinn sandrif úr hraunefnun
um fyrir framan hraunröndina,
sem hraunið rennur síðan eftir.
þannig að hraunið sjálft fer
ekki djúpt niður heldur skríður
fram í sjó eftir yfirborði þess
(dr. Sigurður Þórarinsson kem
ur fram með svipaða skýringu
í grein sinni í skýrslunni). Þetta
skýrir, að alltaf var hægt að
ganga fyrir framan rennandi
hraunið á sandi á fjöru. (Mynd
un af þessu tagi er mjög al-
geng á íslandi, en hefur alltaf
valdið vísindamönnum heila
brotum).
Að síðustu ritar próf. Trausti
hugleiðingar um gasið í hraun
kvikunni og á hvern hátt það
losnar úr kvikunni, þagar þrýst
ingur lækkar.
Þorbjöm Sigurgelrsson frá
Eðlisfræðistofnun Háskóla ís-
lands gerir grein fyrir mæling
Segulcviðið er mælt þannig
lengra niður, því mun meiri
um á jarðsegulsviðinu f Surtsey,
umhverfi eyjarinnar og breyt
ingum, sem hafa orðið á staðn
inu frá ágúst 1964 þar til í
september 1965.
Meðan hraunið er mjög heitt.
er það ekki segulmagnað, en
þegar það kólnar, verður það
segulmagnað í gagnstæða
stefnu við jarðsegulsviðið. Eft
ir þvf, sem hraunið kólnar
lengra niður, þeim mun meiri
hluti verður ségulmagnaður af
hrauninu (hraunið verður segul-
magnað þegar hitastig þess fer
niður fyrir svokallaðan Curie-
punkt).
Segulsviðið er mælt þannig
að jarðsegulsviðið lækkar yfir
hrauninu, vegna þess að segul-
svið þess vinnur gegn jarðsegul
sviðinu.
Með seguhnælingum umhverf
is eyjuna hafa fundizt segul-
truflanir, sem benda tð þess,
að segulmyndað berg hafi mynd
azt úr gosinu neðansjávar, um
300 metrum sunnan við eyjuna.
Þama hefur því ef til vill mynd-
azt bólstraberg.
Segulmælingar hafa einnig
sýnt, að norðaustur af Surtsey
og vestur af Syrtlingi hefur ef
til vill myndazt segulmagnað
berg. Það var þama, sem vart
varð við gíg, sem almeimt var
kallaður Surtla. Eyja myndaðist
þar aldrei.
Sá hluti Surtseyjar, sem
myndaður er úr gosmöl er ekki
segulmagnaður.
Þorbjöm mældi einnig hitann
á bergkvikunni f gígnum og í
hraunstraumnum og fékk út að
hitinn væri 1140—1160 gráður
eða svipuð niðurstaða og próf.
Trausti komst aö.
HREINGERNINGAR
Vélhreingeming. Handhrein-
geming. Vanir og vandvirkir menn.
Sími 10778.
Hreingemingar — Hreingern-
ingar. Sími 35067. Hólmbræður.
Hreingemingar, sími 22419. Van
ir menn, fljót afgreiösla.
Kona óskar að taka hreingern-
ingar á stigagöngum, helzt í Háa-
leitishverfi, Holtum eða Hlíðum.
Sími 20021 eftir kl. 6.
Blaðburðarbarn
vantar i
AUSTURBÆ í KÓPAVOGI
strax. — Uppl. i sima 41168, Kópavogi.
VÍSIR