Vísir - 29.10.1966, Page 8

8
Éjr.T"T» m
V í SIR. Laugardagur 29. október
VISIR.
Utgefandi: Blaöaútgáfan VISIR
Framkvœmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel rhoi;steinson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1, símar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Túngötu 7
Rltstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 llnur)
Askriftargjald kr. 100.00 á mánuði ínnanlands.
I lausasölu kr. 7,00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
Ofstækisskrif Þjóðviljans
|£inn daginn núna í vikunni var aðalforsíðufyrirsögn
Þjóðviljans sem hér segir: „Stefna ríkisstjórnarinnar
er að drepa niður allan sjávarútveg.“ Minna mátti
ekki gagn gera. Segir blaðið að þetta hafi verið ein-
róma álit fjölmenns borgarafundar í Hafnarfirði.
Raunar kemur svo í Ijós í greininni, að samþykktir
fundarins hafi falið í sér þennan dóm. Orðalagið er
semsé Þjóðviljans.
Hverjum skyldi vera ætlað að trúa svona öfgum?
Er hugsanlegt að nokkur lesandi sé svo skyni skropp-
inn, að hann taki mark á þessum skrifum? Slíkir fár
áðlingar eru tæplega til. En þessi fyrirsögn ætti að
geta opnað augu sumra, sem trúa ýmsum öðrum
öfgum sem í Þjóðviljanum birtast. Það má teljast við-
burður, ef í því blaði er fjallað um nokkurt mál, nema
af glórulausu ofstæki. Vitaskuld ætti þetta að koma
blaðinu og stjórnmálaflokki, sem gerir það út, í koll
nema tekizt hafi að slæva svo dómgreind flokks-
manna, að þeir trúi því, að svona áróður komi að ein-
hverju gagni í þjóðmálabaráttunni. Kommúnistar
hafa, sem kunnugt er, tröllatrú á þeirri kenningu Hitl-
ers, að sé logið nógu oft og nógu mikið, fáist alltaf
einhverjir á endanum til að trúa. En almenningur hér
á Islandi ætti að vera betur upplýstur en svo, að
þessi aðferð bæri tilætlaðan árangur.
Umræddur fundur í Hafnarfirði kvað hafa verið
haldinn út af atvinnuástandinu í bænum og þeirri á-
kvörðun meirihluta bæjarstiórnar, að leggja niður bæj
arútgerðina. Er vandséð hvað þetta kemur stefnu rík-
isstjórnarinnar við. Bæjarútgerð Hafnarfjarðar var
komin á heljarþröm löngu áður en viðreisnarstjórnin
var mynduð. Það er því fráleitt að kenna stjórninni
um, hvernig hag þessarar útgerðar er komið og tog-
araútgerðarinnar yfirleitt. Stefna ríkisstjórnarinnar
getur ekki með nokkru móti átt sök á því, að afli tog
aranna hefur orðið svo lítill sem raun ber vitni nú
um skeið.
Stjórnarandstæðingar segja stundum að það sé
ekki ríkisstjórninni að þakka, hve mikið hefur veiðzt
af síld, og stjórnin hefur heldur aldrei ætlazt til þakk-
lætis fyrir það, en það sýnist þá vera jafnfráleitt að
kenna henni um þegar afli einhverra fisktegunda
bregzt.
Það hlýtur að vera innanbæjarmál Hafnfirðinga
sjálfra, hvort þeir leggja bæjarútgerðina niður, eða
reyna að láta hana lafa eitthvað lengur. En afkoma
bæjarútgerða yfirleitt hefur fyrir löngu sannað það,
sem Sjálfstæðismenn hafa alltaf haldið fram, að einka
rekstur er æskilegri í sjávarútveginum eins og öðrum
atvinnugreinum. Þótt hagur togara í einkaeign sé
hvergi nærri góður, er þó hálfu verr komið hjá bæjar-
útgerðunum. Og auðvitað hljóta því að vera takmörk
sett, hve lengi bæjarfélögin geti staðið undir slíkum
taprekstri.
Lánsfjárstaða iðnaðar-
ins hefur batnað og ný
úrræði eru í uppsiglingu
Úr ræðu Jóhanns Hafstein iðnaðarmála-
ráðherra á Alþingi
t umræðum á Alþingi
í miðri vikunni um mál-
efni iðnaðarins hélt iðn
aðarmálaráðherra ýtar
lega ræðu um ýmsa
þætti lánsfjármála hans.
Var sérstaklega rætt um
endurkaup Seðlabank-
ans á afurða- og fram
leiðsluvíxlum iðnaðar-
ins.
Um endurkaupin sagði ráð-
herrann m. a. eftirfarandi:
„Sannleikurinn er sá, sem oft
hefur verið bent á, og komið
hefur fram hér í þingsölunum,
aö þaö er ekki mögulegt að
setja slíkar endurkaupareglur
með sama sniöi og á sér staö á
sviði sjávarútvegs og landbún-
aöar þannig, að það komi iðnaö
inirni að verulegu gagni al-
mennt. Þetta héf' eg|;híkfáiust
sagt bæði hér á þingi og í hópi
iðnrekenda og iðnaðarmanna.
En það er hægt fyrst og fremst
meö því aö stuðla að og styrkja
vissan stóriðnaö á okkar mæli-
kvarða í landinu, þar sem er
iðnaður, sem hefur mikla fram-
leiðslu og dýra framleiöslu og
hefur einnig miklar vörubirgðir,
annað hvort í framleiðsluvörum
eöa í hráefnum til framleiöslu
í landinu. Þá er þetta aö sjálf-
sögðu hægt, og að sjálfsögöu er
þetta mjög auðvelt meö iönað,
sem framleiðir til útflutnings,
því að einn meginmismunurinn
á sjávarútvegi í þessu sambandi
og iðnaði er sá, að viðskipta-
bankarnir hafa, eftir gömlum og
grónum reglum, veð í stórum
birgðum sjávarútvegsins, í
frystihúsunum, í fiskvinnslu-
stöðvunum og þar sem skreið er
verkuö og öll verðmæti þessa
fisks hafa á sama tlma verið
seld með ákveönu veröi fyrir-
fram yfirleitt til annarra landa,
svo þegar lánið fer fram af
hálfu viöskiptabankanna og end-
urkeyptur er vlxillinn af hálfu
Seðlabankans, er vitað, að á
tilteknum tíma er ákveðið verö-
mæti í þessari vöru og þegar
varan er greidd, greiðist hún öll
I gegn um bankana. Þeir taka
á móti andviröinu og gera upp
víxlana, sem lánaðir hafa verið
út á þessa vöru í formi endur-
keyptra víxla Seðlabankans frá
viöskiptabönkunum. Hér er ekki
neinu svipuöu saman að jafna
á sviði iðnaðarins, eins og okkar
iðnaður er byggður upp, að
verulegu leyti sem smáiðnaöur
I fjölmörgum greinum og þess
vegna ekki á færi viðskipta-
bankanna að lána með þeim
hætti aö taka veð I framleiðslu
sem er ekki, nema i smáum stíl
og er skamman tíma hjá fyrir-
tækinu og hráefni aldrei, nema
að litlu magni, sem fljótt er
unnið úr og selt út um hvippinn
og hvappinn.
Það, sem ég nú hefi sagt, má
ekki skilja svo, að ég telji ekki,
að iönaðurinn þurfi á betri
rekstrarlánum aö halda, og
meira rekstrarfé, en hann hef-
ur nú. Ég skal víkja að því
seinna, það þarf hann og að
því ber að vinna. Hins vegar
hefur verið unnið að því af
hálfu Seðlabankans að koma á
endurkaupum, þar sem þeim
mætti viö koma“.
Jóhann Hafstein.
Að lokum ræddi Jóhann Haf-
stein um ýmsar ráðstafanir, sem
ríkisstjórnin hefur beitt sér
fyrir I því skyni að afla iðnað-
inum fjármagns.
Seðlabankinn hefir rýmkað
reglur sínar um endurkaup af-
urðavíxla iðnaöarins frá við-
skiptabönkunum. Seölabankinn
hefir keypt framleiðsluvíxla
iönaðarins af Framkvæmda-
bankanum, lán sem Fram-
kvæmdabankinn hafði veitt iðn-
aðinum fyrir tilstilli rlkisstjórn
arinnar. Þessi lán runnu einkum
til vélaiðnaöar. Var sú leið far-
in að víxlar af þessu tagi voru
tryggöir af tryggingafélögunum.
Þetta reyndist vel I framkvæmd
og verður ef til vill prófað í
fleiri tilfellum. Eykur þetta
tryggingarkerfi e.t.v. möguleika
Seðlabankans til að endúrkaupa
víxla iönaðarins.
Þá er Seölabankinn að kanna
möguleika á nýju formi I stað
endurkaupaformsins er muni
gera honum auðveldara um
stuðning við iðnaðinn. Þetta er
mjög þýðingarmikið atriði, þar
sem viðurkenndur er vilji ríkis-
stjórnar og Seðlabankans til aö
styðja iðnaðinn og hins vegar
fjárþörf iðnaðarins.
Fjárfestingarlánaaðstaða iðn-
aðarins hefur tekið stakkaskipt-
um á undanfömum árum. Iðn-
lánaður hefur nú stórauknar
tekjur, fastan tekjustofn og
fimmfaldað árlegt framlag rlk-
issjóðs. Ráðstöfunarfé sjóðsins
árlega hefir sennilega aukizt
yfir 3 þúsund prósent I tíð nú-
verandi ríkisstjómar. Þá hefur
verið stofnað til sérstakra hag-
ræðingarlána til að stuðla aö
aukinni framleiðni iðnaðarins
vegna breyttra viðskiptahátta
svo sem tollabreytingar og frí-
verzlunar. Þessi lán verða veitt
með vöxtum, sem eru lægri en
venjulegir vextir og öörum hag-
stæðari kjörum Stjóm Iðnlána-
sjóðs hefur að fvrirlagi iðnað-
armálaráðherra undirbúið frum-
tillögur um kjör á skuldabréfum.
sem munu verða gefin út og
seld fyrir sjóðinn. Er nú unnið
frekar að því máli I samráði við
Seðlabankann. Þá hefur verið
unnið að þvf að breyta stuttum
lánum iðnaðarins I löng lán, og
er þá iðnaði gert auðveldara
með allar afborganir. Um sjö
milljónum krónum hefur á und-
anförnum þremur árum verið
varið til greiðslu á kostnaði við
hagræðingarnámskeið og mennt-
un hagræðingarráðunauta I
þágu atvinnuveganna.
Allt þetta eru dæmi um mik-
inn stuðning ríkisvaldsins við
iðnaðinn. Tímabundnir erfiðleik-
ar, sem skapast vegna breyttra
aðstæðna, jafngilda ekki hnign-
un iðnaðarins. Hann hefur nú
og mun I framtfðinni hafa betri
aðstöðu til aö mæta samkeppni
við innfluttar vörur en nokkru
sinni fyrr. Þó að sum fyrir-
tæki þurfi að draga saman segl
I bili eða hætta rekstri, þá er
það engin ný bóla, hvorki I iðn-
aði eða öðrum atvinnugreinum.
Ráðherrann sagðist að lokum
vilja endurtaka það, sem hann
hefði áður sagt, að sífelidur
barlómur blaða og sumra stjórn
arandstæðinga og villandi upp-
lýsingar, sem ættu að gefa til
kynna, að þessi atvinnugrein
væri á vonarvöl, væru fslenzk-
um iðnaði mjög skaðlegar. Hin
myndarlega iðnsýning I septem-
ber hefði ótvírætt borið vitni
um vaxtarmátt og þróun hes^ar-
ar atvinnugreinar.
Flugvirkjoir utun
tii núms
hjú Boeing
Flugvirkjar Flugfélags íslands
munu senn fara utan til Banda-
rikjanna til náms hjá skóla
Boeing-verksmiðjanna í Seattle
í Washington-ríki. Næstu daga
munu fara utan menn af hinum
ýmsu sérverkstæðum, sérfræð-
ingar í rafmagni, mælitækjum
o. fi., en eftir áramótin munu
aðrir flugvirkjar félagsins fara
utan til náms. Brandur Tómas-
son, yfirflugvirki féiagsins sagði
I morgun að ekki væri enn á-
kveðið endaniega hve margir
flugvirkjanna færu utan eða
hverjir það væru, en flugvirkj-
arnir verða sendir f tveim hóp-
um eftir áramótin.