Vísir - 03.11.1966, Blaðsíða 8

8
VISIR. Fimmtudagur 3. nóvember 1966.
VISIR
Utgefandi: BlaOaOtgátan VISIR
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
AðstoOarritstjóri: Axel Thorsteinson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1, símar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Túngötu 7
ftititjörn: Laugavegi 178 Sim) 11660 (5 linur)
Áskriftargjald kr. 100.00 á mánuði innanlands.
t lausasölu kr. 7,00 eintakið
Prentsmiðja Vtsis — Edda h.f
Hin jákvæða barátta
J£ins og þegar kom fram í öndverðu, þegar Alþingi
kom saman, var ljóst, að ríkisstjórnin mundi leggja
mörg jákvæð og mikilvæg mál fyrir þingið. Mörg
þessara mála eru nú fram komin, en önnur væntanleg
Lagt hefur verið fram frumvarp til laga um land-
helgisgæzlu íslands, en með þessu frumvarpi er mót-
að markmið íslenzku löggæzlunnar á hafinu kringum
landið, bæði innan og utan landhelgi. Jafnframt mót-
uð önnur verkefni við björgunarstörf og almenna
þjónustustarfsemi við landsmenn, sjúkraflutninga,
aðstoð við afskekkt byggðarlög og margt fleira. Jafn-
framt er fram komið stjórnarfrumvarp, þar sem ráð-
gert er að stórhækka sektir við landhelgisbrotum,
en þær hafa byggt upp landhelgissjóð íslands, sem
að mestu leyti hefur risið undir kostnaði af kaupum
varðskipa og gæzluflugvéla.
Lagt hefur verið fram stjórnarfrumvarp um breyt-
ingar á áfengislögunum og álitsgerð áfengismála-
nefndar með mörgum ábendingum til úrbóta í hinu
mikla áfengisvandamáli.
Önnur merk stjórnarfrumvörp má minna á, svo/
sem um námslán og námsstyrki, um fávitastofnanir,
um endurbætur á almannavörnum o.fl.
Ríkisstjórnin hefur lagt fyrir þingið tillögur, sem
miða að því að tryggja tilveru veiðarfæragerðar í land
inu. Þeim hefur verið tekið af skammsýni af ýmsum,
en þó segjast allir vilja styðja íslenzkan veiðarfæra-
iðnað, en bara einhvern veginn öðru vísi en lagt er til.
Fjárlagafrumvarpið þótti vel úr garði gert — með
150 milljón króna greiðsluafgangi, — og fjármála-
ráðherra gerði í byrjun þings mjög góða grein fyrir
ríkisfjármálunum og batnandi hag ríkissjóðs. Enn er
von á mörgum þjóðþrifamálum frá ríkisstjórninni á
Alþingi.
Yaxandi spenna milli
Kína og Sovétríkjanna
Eins 02 menn eflaust muna
voru deilumar milli Kina og
Sovétríkjanna upphaflcga hug-
myndafræðilegs eðlis. Siðan
snerust þær upp i diplómatiskt
vandamál. En nú er svo komið
að þær eru einnig orðnar hem-
aðarlegs eðlis. Aflelðingar þessa
eru ófyrirsjáanlegar, en augljóst
er af ummælum leiðtoga og
blaða í Sovétríkjunum, að
Sovétmenn óttast að smáskærur
á landamærum Kina og Sovét-
ríkjanna geti orðið að miklu
báli.
XXugmyndafræöilegur og diplo
matiskur ágreiningur hefur
orðið tilefni fullkominnar óvin-
áttu milli Kína og Sovétríkj-
anna. Landamærakröfur Kína á
hendur Sovétríkjunum hafa
valdið skærum 4 landamærun-
um og nú er vitað að° Kínverj-
ar hafa hafið mikla liðsflutn-
inga að landamærunum einkum
í Sinkianghéraði. Tilgátur eru
uppi um að toppfundurinn í
Moskvu hafi einmitt aöallega
fjallað um vandamálin í sam-
búð Kína og Sovétríkjanna.
Yfirlýsingar fundarins segja
ekkert um það en svo mikið er
víst að eftir þennan fund urðu
miklar umræður í Sovétríkjun-
um um hættuna af Kína all-
miklu meira áberandi en áöur.
Auk þess hafa leiðtogar og blöö
í ýmsum Austur Evrópurikjum
er tóku þátt í fundinum tekið
að lýsa stuðningi sínum viö
Sovétríkin á annan hátt en áð-
ur, þar sem nú er lögð aukin
áherzla á samstöðu kommúnista
ríkjanna í Evrópu, og gefið
hvert hættumerkið eftir annað.
Lítum á það sem sagt hefur
verið f Sovétríkjunum um hina
nýju hættu sem nú steöjar að
Sovétríkjunum.
j blaöinu Komsomolskaya
Pravda sagði fyrir skömmu
á þessa leið: Vera kann að kin-
verska þjóöin dragist á næst-
unni út i átök, sem veröa and-
hverfa alls sem þjóöin hefur
hingað til barizt fyrir... Kina
og rauöliöamir hafa varpað sér
út í persónudýrkun og hryðju-
verk, sem eiga ekkert skylt við
kommúnismann. — í Novoje
Pravda er ritað: Kommúnista-
ríkin veröa að standa saman á
stund hættunnar. Pravda segir:
Frávik frá hinni marxisk-lenin-
isku skoðun er hættulegt, þegar
það blandast saman við þjóð-
emisstefnu og drottnunargimi.
Þama er verið að vara Sovét-
þjóðimar við hættunni á vax-
andi átökum. Þessi herferð f
blöðunum ber einkenni þess að
hún sé skipulögð.
Sovézkir ráðamenn eiga við mörg vandamál að stríða um þessar
mundir.
Covézkir leiötogar hafa sióai;
snemma á þessu ári nrnnt
aftur og aftur á að landamæra-
héruðin eins og Podgorny for-
seti Sovétríkjanna sagði í einu
landamærahéraðanna, „standa
undir vemd hinna voldugu
herja Sovétríkjanna". Á leyni-
fundi f miðstjóm kommúnista-
flokksins snemma á þessu ári,
sagði Podgomy einnig að til
væri í Kína leynileg áætlun Kfn-
verja um innrás í Sovétríkin.
Um líkt leyti gat Rauða stjam-
an, málgagn hersins, þess aö
fjöldi óbreyttra hermanna og
liðsforingja í herjunum á landa-
mæralínunni hefðu nýlega veriö
heiðraðir. að kom ekki fram
hvar þessir hermenn voru stað-
settir á hinni 7 þús. kílómetra
löngu landamæralínu. Þá er að
geta þess að því hefur verið
slegið föstu að sex sovézkar
herdeildir hafi verið sendar frá
Austur-Þýzkalandi til landa-
mærahéraðanna í Asíu í iúní s. 1.
Einnig hafa SoVétrikin veriö aö
koma upp eldflaugastöövum og
fallbyssuvígjum í landamæra-
héruöunum.
ínverjar hafa, auk þess aó
styrka herafla sinn f landa-
mærahéruðunum sín megin,
flutt þangað milljónir manna á
undanfömum árum. Tilgangur-
inn er að beita þessu fólki í
áróðurs- og skoöanamyndun í
landamærahéruöunum.
y^tökin á landamærum Kína
og Sovétrfkjanna eru aðeins
eitt dæmið um að Kfnverjar eru
að færa sig upp á skaftlð. Þeir
hafa að undanfömu unnið mikla
sigra á sviði vfsinda, einkum
atomvísinda. Þeir leitast við að
efla þjóöemistilfinningu sfna.
Þeir styðja undirróðurshreyfing-
ar um alla Suðaustu-Asíu og
veita Norður-Vietnam mikinn
hemaðarlegan og siðferðislegan
stuðning. Þeir hafa reynt að ná
fótfestu í Ghana, Indónesfu og
fleiri ríkjum með þvf að styrkja
öfl kommúnista f þessum lönd-
um. Þeir hafa tekið Tibet.
Þeir eiga að vísu við mikil
vandamál að stríða heima fyrir.
En það útilokar ekki viðleitni
þeirra til að verða raunveru-
lega það stórveldi sem mannafl
þeirra gefur þeim tækifæri til
að vera.
(
-"Listir-Bækur-Menningarmál 1 -------
Halldór Haraldsson skrifar tónlistargagnrýni:
Chopin-tónleikar Cherkasskys
Jafnframt hefur almenningur fylgzt af mikilli athygli v
meö markvissri baráttu ríkisstjómarinnar til þess ?
að stöðva verðhækkanir í landinu. Hefur þeirri við- [{
leitni mjög víða verið tekið af miklum skilningi. /|
Samhliða þessu eru stjómarandstæðingar sífellt \
með nöldur og neikvæða kveinstafi um verðbólgu og i
erfiðleika, sem við er að etja, rétt eins og þessir menn <
hafi einhver úrræði haft gegn verðbólguvandanum. ]
Það er vissulega síður en svo. Heldur em þeir jafnan \
hvatamenn verðhækkana og þar með aukinna erfið- i(
leika. Þeirra er hin neikvæða barátta. II
Ríkisstjórnin og stuðningsflokkar hennar munu (í
halda áfram að heyja hina jákvæðu baráttu. jj
IIIIII i|i««il IIWIIilBarrMMMBMMMMMMMMW——7—
Mikilvægt atriöi i flutningi og
túlkun verka Chopins er svokall
að „tempo rubato,“ bókstaflega
þýtt: „rændur tími“, þ. e. flytj-
andi getur brugðið frá ströngu
hljóðfalli, gert sumar nótur
lengri, aðrar styttri, en — og
það er mikilvægt — í heild tekur
viðkamandi laglína sama tíma
sem talið væri strangt I takt all-
an tímann. í leik Shura Cher-
kasskys virtist þetta atriði æði
oft virt að vettugi. Það er ekkert
athugavert við það að draga að-
eins úr hraða i rómantískum
verkum þar, sem við á, en þegar
það er ýkt svo óskaplega eins og
f leik Cherkasskys, verður það
heldur hvimleitt. Þetta nefni ég
sérstaklega, þvf að Chópin sjálf-
ur lagði þunga áherzlu á, að
„rubato" raskaði eigi hljóðfalli
í heild. Þegar t. d. píanóleikarinn
Charles Salaman heyrði Chopin
leika 1848 nefnir hann sérstak-
lega: ....ég man ennþá, hve
nákvæmur hann var í tíma, á-
herzlu og takti...“ Það mætti
nefna fleiri dæmi frá þeim, sem
heyrðu til Chopins, en til þess
er ekki pláss hér. Þetta er þvf
mikilvægara vegna þess, að eftir
daga Chopins fóru ýmsir að láta
eftir sér alls kyns „sentfment-
ala“ útúrdúra, sem margir telja
túlkun f anda Chopins, og þvi
miður virðast sumir pfanóleik-
arar enn í dag fylla þann hóp.
Upp á móti þessu vegur hins
vegar langþjálfuð tækni Cher-
kasskys, sem gerði það að verk-
um, að verkin hljómuðu örugg í
flutningi, en þvf miður þótti mér
persónulega, að dýrmætum perl-
um, eins og mörg verk Chopins
eru, sé ekki sómi sýndur að
fylla þau af fremur ódýru
„sentfmentalfteti“, bæta við
aukanótum f bassarödd vinstri
handar, o. s. frv. Hvorki t. d.
Cortot né Rachmaninoff létu
slfkt eftir sér. Þetta má ekki mis
skiljast sem svo, að ég sé
mæla með útrýmingu allrar tú-
finningar úr verkum Chopins —
heldur, að mér þykir þama
skilja milli tilfinningar og
væmni — en það er sitt hvað.
Að lokum, má ég óska til ham-
ingju með pfanóstólinn? —