Vísir - 25.10.1967, Side 8

S Co
VÍSIR
UtRefandi: Blaðaútgaran vuu>
Framkvæmdastjóri: Dagur Jönasson
Ritstjöri: Jónas Kristjánsson
AOstoÖarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgii Pétursson
Auglýsingastjóri: Bergþór Olf£U-sson
Auglýsingan Þingholtsstræti 1, slmar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Hverfisgötu 55.
Ritstjóm: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 línur)
Askriftargjald kr. 100.00 ð mánuði innanlands
t lausasölu ttr. 7.00 eintakið
PrentsudðjE Visis — Edda h.f.
Mikilvægar viðræður
Qreinilega hefur komið fram í stjórnmálaumræðum
á Alþingi og í blöðunum, að forustumenn Alþýðu-
sambands íslands taka ábyrgari afstöðu í efnahags-
málunum en sumir flokksbræður þeirra á Alþingi og
þinglið Framsóknarflokksins. Þeir eru vissulega ekki
sammála tillögum ríkisstjórnarinnar, en þeir viður-
kenna samt, að við mikinn vanda, sé að glíma í efna-
hagsmálum. Sú afstaða stingur í stúf við þá afstöðu
Framsóknarþingmanna og nokkurra þingmanna Al-
þýðubandalagsins, að efnahagsráðstafanir ríkisstjóm-
arinnar séu alveg óþarfar.
Þessi skoðanamunur innan stjómarandstöðunnar
stafar að töluverðu leyti af misnáinni snertingu við
atvinnulífið hér á landi og vandamál þess. Forustu-
menn Alþýðusambandsins skilja mikilvægi þess, að
atvinnuvegunum sé ekki íþyngt, svo komizt verði hjá
samdrætti í vinnuaflseftirspurn. Þeir eru ábyrgir
gagnvart félagsmönnum sínum, á sama hátt og ríkis-
stjórnin er ábyrg gagnvart þjóðinni í heild. Ábyrgð-
arlausir lýðskrumarar á Alþingi leyfa sér hins vegar
að halda fram hverri þeirri fullyrðingu, sem þeir teija
hugsanlegt að fái hljómgmnn hjá almenningi, í þéirri
sælu vissu, að þeir sjálfir þurfa engan efnahagsvanda
að leysa. Engum ábyrgum manni dettur í hug að ræða
við slíka menn um efnahagsvandamál þjóðarinnar.
Öðm máli gegnir um forustumenn Alþýðusam-
bandsins, sem hafa vissrar ábyrgðar að gæta. Við
slíka menn er hægt að ræða um aðgerðir í efnahags-
málunum. Ríkisstjórnin bauð upp á slíkar viðræður,
þegar hún lagði fram efnahagsmálafrumvarpið í
haust. Forustumenn Alþýðusambandsins tóku þessu
boði og hófust viðræðurnar í gær. Ríkisstjórnin tók
fram í upphafi, að hún væri til viðræðu um breyting-
ar á fmmvarpinu, en einungis á þann hátt, að vandi
efnahagslífsins yrði leystur, — eins og frumvarpið
gerði ráð fyrir, en ekki hlaupið frá honum. Allir vita,
að þjóðin í heild hefur orðið fyrir gífurlegri tekju-
skerðingu vegna aflatregðu og lágs útflutningsverð-
lags. Þessi tekjuskerðing kemur niður á þjóðinni.
Samkvæmt tillögum ríkisstjómarinnar mun hún
koma mildilega niður. Hins vegar yrði kjaraskerðing-
m að lokum gífurleg, ef farið yrði út í verkfallastríð,
knúðar fram krónutöluhækkanir á kaupi, atvinnuveg-
ir stöðvuðust og gengisfelling yrði óumflýjanleg. Ekk-
ert dugir að stinga höfðinu í sandinn andspænis þess-
um staðreyndum.
Nú hefur skyndifundur Alþýðusambandsins sent
frá sér yfirlýsingu, þar sem kjaraskerðingu er vísað
á bug og jafnvel hótað verkföllum til að hindra hana.
Þessi yfirlýsing veikir samkomulagsvonir, sem vom
þó veikar fyrir. Þrátt fyrir það em viðræðumar mikil-
vægar, þótt ekki sé nema vegna þess að þar geta báð-
ir aðilar skýrt sjónarmið sín í ró og næði.
V í S I R . Miðvikudagur 25. október 1967.
Sérlegur sendimaður páfa fór
erindisleysu á fund Mindszenty
Cei: asta tilraun Páls páfa VI.
til þess að fá því til leiðar
komið, að Mindszenty, ung-
verski kardinálinn, fengi leyfi
til þess að fara frá Ungverja-
iandi og setjast að i Páfagarði,
bar ekki árongur. König kard-
ináli fór til Budapest, til við-
ræðna við Mindszenty, en eftir
sólarhrings dvöl hélt hann heim-
leiðis, og sagði við fréttamenn
við heimkomuna, að sér „væri
það hryggðarefni að koma einn“.
Mindszenty kardináli er nú 76
ára og hefir dvalizt í banda-
rfska sendiráðinu í Búdapest í
11 ár, er hann baöst þar skjóls
og verndar, eftir að hafa verið
dæmdur f ævilangt fangelsi, en
hinir kommúnistisku valdhafar
landsins sökuðu hánn um land-
ráð.
Tvennt mun hafa ýtt undir,
að þýssi nýja tilraun var gerð.
Annað er það, að það veldur Páli
páfa erfiðleikum að fá ekki endi
bundinn á þetta mál, vegna þess
að fyrir dyrum stendur, aö hann
skipi nýja menn til starfa inn-
an vébanda rómversk-kaþólsku
kirkjunnar í Ungverjalandi.
Ekki liggur alveg ljóst fyrir,
hvort það er afstaða ungverskra
stjórnarvalda eða Mindszenty
sjálfs, eða hvort tveggja sem
veldur, að dr. König fór erindis
leysu til Búdapest. Víst er þó,
að áður hefir Mindszenty æ sagt
að hann færi ekki frá Ungverja
landi nema sem frjáls maður,
eftir að allar sakir hefðu verið
felldar niður gagnvart honum.
Það gæti bent til ágreinings
milli Mindszenty og páfastóls-
ins, ef sannur væri sá oröróm-
ur, að Mindszenty hafi hótað er
þeir ræddust við hann og König
að fara út á götu og láta leyni-
lögregluna ungversku handtaka
sig.
Það gæti og hafa ýtt undir,
að eitthvað væri gert f málinu,
að sendiráði Bandaríkjanna og
Bandaríkjastjóm er þag enn
meira áhugamál nú en fyrr, aö /
málið leysist, þar sem verið er
aö gera tilraun til að koma á
nánari samskiptum milli Ung-
verjalands og Bandarikjanna.
Nýskipaður er bandarískur
sendiherra f Búdapest, Martin
Hildebrand, og frestaöi. hann
ferð sinni til Búdapest til þess
að taka við embættinu, vegna
þess að ferð dr. Königs bar
ekki árangur.
Geta má þess, að um þetta
leyti komu fram tilgátur mn
þag í blöðum Vínarborgar, að
komið hefði til orða að fyrir það
Mindszenty kardínáli.
að leyfa Mindszenty að fara úr
landi fengju ungversk stjórnar-
völd kórónu Stefáns konungs
helga, fyrsta konungs Ungverja
lands, en sagt er, að henni hafi
verið smyglað til vestræns lands
eftir síðari heimsstyrjöld, til
þess að koma í veg fyrir, að
Rússar kæmust yfir hana.
Það var þegar rússneskum
skriðdrekum var beitt í Búda-
pest til þess að bæla niöur upp
reisnina 1956, sem Mindszenty
kardfnála tókst að flýja. úr fang
elsi þar f borginni, með aðstoð
góðra manna. Flóttinn heppnað-
ist og kardfnálinn fékk hæli í
bandaríska sendiráðinu og hef-
ur haft þar vistarveru á þriðju
hæð byggingar sendiráðsins.
Fyrir ári varg stighækkun á
titlum sendiherra Bandaríkj-
anna og Ungverjalands og titl-
Uppþofin í Oakland
Uppþot voru næstum alla seinustu viku í Oakland, Kaliforníu, eink-
um f jóra síðari daga vikunnar. Söfnuðust menn saman í hundraða
og þúsunda tali fyrir utan skrifstofur, þar sem menn eru skrásettir
til herþjónustu f Víetnam. Til átaka kom oft miili andmælenda Víet-
namstefnu Johnsons og Itigreglunnar, margir menn meiddust og
margir voru handteknir. Hér er einn andmælerida á leið inn 1 skrif-
stofumar til andmæla og kemst þangað með frekar óvenjulegu móti
— gengur á höfðum og herðum manna í þrönginni — inn um glugga
á skrifstofunni.
ast þeir nú ambassadorar. Sagt
er, að næstum að staðaldri síð-
an er þetta gerðist, eða í eitt ár,
hafi verið rætt „eftir diplomat-
iskum leiðum" um framtíð kardi
inálans.
Mindszenty hefir járnvilja.
Hann hefir ekki einvörðungu
krafizt þess, að allar sakir gegn
honum verði lýstar ósannar,
heldur verði hann og settur inn
aö nýju sem æðsti yfirmaður
rómversk-kaþólsku kirkjunnar i
Ungverjalandi.
I framhaldsfregn um þessi
mál segir, að Páll páfi hafi lagt
sig mjög fram til þess að koma
til leiðar, að Mindszenty fengi
burtfararleyfi, og eftir þeirrí
frétt að dæma, hefir afstaóa
Mindszenty’s valdið, að hann
„fór hvergi“, því að þar er þaó
haft eftir ungverskum embæn'
ismanni, að kardinálinn geti fa-
ið úr sendiráðinu hvenær sen
hann vilji, „og vér munum ekl<’
handtaka hann, að því tilskildu
að hann fari úr landi — og konu
ekki aftur“.