Bókasafnið - 01.04.1992, Page 52

Gísli Sverrir Árnason forstöðumaður, Sýslusafni Austur-Skaftafellssýslu
Nýtt safn opnað á Höfn
s
rið 1990 var tekin ákvörðun í sýslunefnd Austur-
Skaftafellssýslu um að sameina rekstur allra safna í
sýslunni að svo miklu leyti sem unnt væri. Þá voru starf-
andi béraðsbókasafn á Höfn í hlutverki miðsafns fyrir
sýsluna samkvæmt reglugerð um almenningsbókasöfn,
bókasöfn eða lestrarfélög í hverju hinna fimm sveitarfé-
laga í sýslunni, héraðsskjalasafn á Höfn er starfaði fyrir
alla sýsluna og byggðasafn, einnig á Höfn, fyrir alla sýsl-
una. A héraðsskjalasafninu var sérstök Ijósmyndadeild og
á byggðasafninu náttúrufrœðistofa og vísir að listasafni.
Rekstur byggðasafns og héraðsskjalasafns var kostaður
af sveitarfélögunum í sýslunni sameiginlega, þ.e.a.s. þau
voru rekin af sýslunefndinni. Bókasöfnin voru hins vegar
rekin af hverju sveitarfélagi fyrir sig. Þarna þurfti því
talsverðra breytinga við en þegar yfir lauk náðist samstaða
um að reka héraðsbókasafnið á Höfn af sýslunefndinni en
„litlu“ bókasöfnin enn um sinn á kostnað sinna sveitarfé-
laga. Eðlilegast hefði verið að stíga skrefið til fulls og færa
rekstur „litlu“ safnanna undir sýslunefndina einnig en það
bíður betri tíma.
Til þess að auðveldara væri að ná markmiðum samein-
ingar, þ.e. að hagræða rekstri eins og unnt væri, var sett á
stofn ný stofnun, Sýslusafn Austur-Skaftafellssýslu. Ráð-
inn var forstöðumaður að henni og annað starfsfólk ráðið
eða endurráðið að stofnuninni í heild en ekki að einstök-
um safndeildum. Gömlu safnheitunum, byggðasafni, hér-
aðsbókasafni og héraðsskjalasafni er þó haldið. Gildandi
leigusamningum fyrir húsnæði héraðsskjalasafns og hér-
aðsbókasafns var sagt upp og nýtt húsnæði leigt fyrir þessi
söfn sameiginlega í staðinn. Þegar nýtt leiguhúsnæði hafði
verið fundið voru teikningar af því sendar Þjónustumið-
stöð bókasafna í þeim tilgangi að fá þaðan tillögu að
skipulagi safnanna. Þjónustum-
iðstöðin tekur að sér að gera eða
útvega skipulagshugmyndir fyrir
bókasöfn, þeim að kostnaðar-
lausu, og er sjálfsagt að notfæra
sér þjónustu fagfólks. 1 maí 1991
var flutt inn í þetta nýja húsnæði
og því er reynslan af sambúðinni
ekki löng. Byggðasafn verður
áfram í sínum húsakynnum þrátt
fyrir sameininguna.
Að flytja í nýtt safn er lær-
dómsríkt fyrir margra hluta sakir.
Starfsfólk leggur allt í sölurnar í
þeim tilgangi að skapa aðlaðandi
og aðgengilegt safn og bíður í
taugaspennu eftir viðbrögðum
fyrstu gesta og notenda. Vikurnar
og mánuðirnir á undan hafa verið
tímar erfiðisvinnu og skipulag-
ningar. Ekki síst hefur þó verið
tímafrekt að ná endum saman í
fjárfestingum oginnkaupum. Svo
fór hjá okkur að fé sem safnið
fékk til stofnbúnaðar í tilefni flutninganna dugði til að
hólfa af eldtrausta geymslu fyrir skjalasafnið og til þess að
kaupa um það bil þriðjung hillubúnaðar fyrir bókasafnið.
Auk þess voru keypt húsgögn fyrir gesti safnsins.
Notaðar voru sömu hillur í skjalasafnið og verið höfðu í
eldra húsnæði safnsins (um 5 ára gamlar) en gert er ráð
fyrir að nýta megi skjalageymsluna, sem er um 15 m2 að
stærð, mun betur með hjólaskápum. Annað rými sem
skjalasafnið hefur sérstaklega til umráða er ekkert. I safn-
inu er hinsvegar sameiginleg aðstaða safnanna tveggja,
þ.e. afgreiðsla og upplýsingadeild, lestrar- og handbóka-
deild, vinnuaðstaða starfsfólks, geymsla fyrir umbúðir,
bækur o.fl., kaffistofa, snyrting, ræsting o.fl.
Skjalasafnið átti lítinn bókakost fyrir og því er sam-
vinna við bókasafnið mikilvæg. Við opnun Sýslusafnsins í
vor var því afhent bókasafn Páls Þorsteinssonar fyrrum
alþingismanns að gjöf og myndar það safn ramma utan
um vinnuaðstöðu þeirra er vinna að viðameiri verkefnum
og rannsóknum á safninu. Starfsfólk Sýslusafnsins telur
fjórar manneskjur í þremur heilum störfum. Viðurkennd
stöðugildi eru þó aðeins tvö. Af þessum þremur störfum
er um hálft helgað skjalasafninu og útgáfu héraðssögurits-
ins Skaftfellings, eitt og hálft bókasafninu og eitt byggða-
safninu. Auk þess hefur manneskja unnið í tímavinnu við
að skrá ljósmyndir og áhugamenn um náttúrufræði hafa
sinnt náttúrufræðisafninu í sjálfboðavinnu með starfs-
manni byggðasafnsins.
I framhaldi af bættri aðstöðu bókasafnsins með tilkomu
nýs og rúmbetra húsnæðis var unnt að bæta þjónustu
safnsins. Opnunartíminn var lengdur til muna og er safnið
nú opið daglega kl. 13-19 á veturna og kl. 13-17 á sumrin.
Auk þess er opið á laugardögum kl. 13-15 á veturna og til
52