Aldamót - 01.01.1897, Qupperneq 12

12
kristnu trúarinnar hafði verið hjá þeim kveykt og
því ljósi að meira eða minna leyti af þeim viðtaka
veitt. Ekkert menntunarljós og þess vegna engin
saga fyrir þeim yfir höfuð fyr en kristindómrinn
kemr til sögunnar. Menntalíf Múhameðstrúarmanna
á miðöldunum þarf varla að nefna, því það var al-
gjörlega ósjálfstœtt, enda visnaði smámsaman upp
aftur og varð sama sem ekki neitt. Ogummennta-
líf Austur-Asfuþjóðanna er það að segja, að það er
eldra en kristnin í heiminum og varð brátt að þeim
andlegum steingjörfingi, sem ekki hafði i sér neinn
hœfileik til vaxtar og framfara. Naumast þar heldr,
hjá öllum þeim mörgu miliónum, um neina veru-
lega sögu að rœða, Líka það fólk allt getr sagzt
að hafa mókað hálfsofanda í tilbreytingarlausu and-
legu rökkri einn aldatuginn eftir annan frá þvi í
upphafi og allt fram á vora tíð nálega eins og villi-
mannaþjóðirnar í Afríku og annars staðar, sem nú
loks eftir hina voðalega löngu bið fyrir ljós það, er
kristniboðarnir hafa fœrt þeim, eru að koma út úr
þokuheiminum og inn í mannkynssöguna.
IV.
Eg ætla nú ekki frekar að tala um þessarýmsu
hálfvilltu og alvilltu þjóðir, sem fvrir kristniboðið
eru á vorri tið óðum að komast inn í mannkynssög-
una. Það er stóikostlegt umhugsunarefni og um
leið framúrskaranda fagnaðarefni. En það liggr að
mestu fyrir utan umtalseíni þessa fyrirlestrs. Það,
sem eg aðallega er um að hugsa nú, er þjóðin vor
kæra íslenzka, hennar haur, hennar menntalíf á yf-
irstandandi tíð og hennar framtíðarhorfur. En það
að eg i sambandi við þetta umhugsunarefni út af