Dagur - 20.08.1999, Blaðsíða 6
G'-fös'VWdá úíjé 2 o! A bts t VsWrv
3' <wír
ÞJÓÐMÁL
Útgáfufélag:
Útgáfustjóri:
Ritstjóri:
Aðstoðarritstjóri:
Framkvæmdastjóri:
Skrifstofur:
Símar:
Netfang ritstjórnar:
Áskriftargjald m. vsk.:
Lausasöluverð:
Grænt númer:
DAGSPRENT
EYJÓLFUR SVEINSSON
ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
BIRGIR GUÐMUNDSSON
MARTEINN JÓNASSON
STRANDGÖTU 31, AKUREYRI,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
460 6100 OG 800 7080
ritstjori@dagur.is
1.800 KR. A MÁNUÐI
150 KR. OG 200 KR. HELGARBLAÐ
800 7080
Netfang auglýsingadeildar: omar@dagur.is
Símar auglýsingadeildar: creykjavíK)563-1615 Amundi Amundason
CAKUREYRIJ460-6191 G. Ómar Pétursson
OG 460-6192 Gréta Björnsdóttir
Simbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Símbréf ritstjórnar: 460 617HAKUREYRí) 55i 6270 creykjavík)
Martröð í Kafkastíl
í fyrsta lagi
Fjölmiðlar hafa að undanförnu birt fréttir af hremmingum er-
lendra sjómanna sem dvalið hafa hér á landi í reiðileysi um
hálfs árs skeið vegna vanefnda vinnuveitanda síns. Þetta eru
lettneskir skipverjar á Odinicova sem gert er út af íslensku fyr-
irtæki, en dallur þessi hefur legið við bryggju í höfuðborginni.
Skipveijarnir bíða þess enn að fá launin sín greidd svo þeir geti
farið til síns heima. Þeir hafa ítrekað reynt að vekja athygli
ráðamanna á vanda sínum, meðal annars með mótmælastöðu
fyrir framan aðalstöðvar Eimskipafélagsins og við Stjórnarráð-
ið, en allt kemur fyrir ekki.
í öðru lagi
Sú mynd sem lettnesku sjómennirnir fá af hamingjulandinu
Islandi hlýtur að vera afar dapurleg. Píslarganga þeirra minnir
reyndar frekar á martröð í Kafkastíl en meðferð sem telst sæm-
andi í velferðarsamfélagi, þar sem alþjóðlegir samningar um
mannréttindi eru virtir. Sem kunnugt er treystir íslenskur sjáv-
arútvegur að verulegu leyti á erlend vinnuafl. Það verður að
sjálfsögðu að tryggja að íslensk fyrirtæki standi við gerða samn-
inga við þá fjölmörgu útlendinga sem hingað koma en brjóti
ekki á rétti þeirra.
í þriðja lagi
Það má geta sér til ura viðbrögð hér á landi ef íslensk áhöfn
hefði verið bundin með þessum hætti launalaus einhvers stað-
ar úti í heimi í hálft ár. Þá hefði þögnin ekki ríkt. Þeim mun
furðulegra er það tómlæti kerfisins sem alls staðar virðist mæta
lettnesku sjómönnunum. Það liggur fyrir að íslensk stjórnvöld
eiga ekki sök á því hvernig komið er; vandinn er búinn til af
einkaaðilum. Engu að síður er orðið löngu tímabært að stjórn-
völd taki á málinu, þótt ekki væri nema af mannúðarástæðum.
Ráðherrar og embættismenn eiga ekki að flýja út um bakdyrn-
ar á Stjórnarráðinu þegar lettnesku skipverjarnir standa íyrir
framan húsið að vekja athygli á hörmungum sínum. Þeir eiga
að láta málið til sín taka og sjá til þess að sjómennirnir fái það
sem þeim ber og komist heim.
Elias Snæland Jónsson
Keisarans skegg
Keisarar hafa margir verið um-
deildir i mannkynssögunni.
Nægir að nefna menn á.borð
við Napóleon, Caligula, Pétur
mikla og Neró. Þá hefur einnig
oft verið hnakkrifist um keisar-
ans skegg og ekki síður um það
hvort keisarinn væri nakinn
eða í fötum. En deilur um keis-
ara hafa yfirleitt ekki verið há-
værar á Islandi til þessa, enda
engum slíkum til að dreifa hér
heima. En nú er reyndar mildl
þrætubók í gangi í henni
Reykjavík út af tilteknum Keis-
ara, Keisaranum við Laugaveg
og mun vera veitingastaður en
ekki maður.
I þessum Keisara ku
fást svo ótrúlega magn-
aður bjór að menn hafa
varla sporðrennt fyrsta
glasinu þegar þeir
komast í svo annarlegt
ástand að þeir fara að
eðla sig í nærliggjandi
stigagöngum, æla á gangstéttar,
hlaupa naktir um Laugaveg á
sjötugsaldri, ellegar gera sín
stykki heldur óyndisleg í ná-
grenninu.
Köku
dropakrinunar?
Það er greinilega meiri kengur í
ölinu á þessum tiltekna veit-
ingastað en á öðrum sambæri-
legum stöðum og ekki furða þó
viðskiptavinir séu fúsir til að
gjalda Keisaranum það sem
Keisaranum ber fyrir krúsina.
Og þegar slíkur kraftabjór er á
boðstólum þá er að sjálfsögðu
engin þörf á hassi, heróíni og
LSD.
En sá böggull fylgir skamm-
rifi að lífleg hegðan viðskipta-
vina Keisarans hefur truflandi
áhrif á viðskiptavini annars
þjóðþrifafyrirtækis í grennd-
inni, sem sé Tryggingastofnun-
ar. Þannig hafa tryggingaþegar
verið rændir af vímudrukknum
V
viðskiptavinum Keisarans, (nú,
eða kökudropadrykkjumönnum
kaupmannsins á horninu). Og
eldri kúnnar Tryggingastofnun-
ar þora tæpast lengur að líta
þar við af ótta við hersveitir
Keisarans.
Glæpamaim a-
geymsla?
Þetta er náttúrlega engan veg-
inn nógu gott. Og ef ástandið
er svona slæmt þá vekur furðu
að veitingaleyfi Keisarans skuli
endurnýjað í þaula. Einhverjar
ástæður liggja þarna að baki
sem ekki hafa komið upp á yfir-
borðið. Og Garri sér
strax tvær skýringar í
hendi sér.
I fyrsta lagi er ljóst
að ef viðskiptavinir
Tryggingastofnunar
sneiða hjá staðnum í
stórhópum, i stað þess
að Iíta þar við og ná í sínar lög-
boðnu spesíur, þá sparar það
auðvitað stofnuninni stórfé.
Þessvegna er hugsanlegt að
kvartanir TR séu meira svona
til málamynda en undir niðri
fagni forsvarsmenn Trygginga-
stofnunar tilvist Keisarans.
I öðru lagi auðveldar Keisar-
inn kannski lögreglumönnum
leitina að lögbijótum. Garri er
nefnilega góðkunningi lög-
reglumanns í bænum, sem tjáði
honum að þegar löggumenn
þyrftu að hafa upp á einhverj-
um af öðrum góðkunningjum
sínum, þá Iitu þeir fyrst við á
Keisaranum og fyndu þar
gjarnan sitt heimafólk. Þetta
sparar löggunni auðvitað stórfé
í bensínkostnaði og tíma.
Keisarinn er sem sé einhver
nauðsynlegasta stofnun sem nú
er starfrækt í borginni, því eins
og þar stendur: einhversstaðar
verða vondir að vera. GARRI
Naktn á sjötugsaldri
Þeir voru margir sem stöldruðu
við lýsingu Karls Steinars
Guðnasonar á ástandinu í ná-
grenni við og í anddyri Trygg-
ingastofnunar og heilbrigðis-
ráðuneytisins í bréfi sem for-
stjóri TR sendi Félagsþjónust-
unni í Reykjavík. Þar var verið að
kvarta undan nábylinu við veit-
inghúsið Keisarann. I bréfi Karls
Steinárs segir m.a. að fólk hafi
„oftar en einu sinni gert þarfir
sínar við aðaldyr stofnunarinnar;
ælur séu á gangstéttinni framan
við TR; nakin kona á sjötugsaldri
hafi komið hlaupandi út á
Laugaveg á miðjum degi; og einn
starfsmanna kom að pari í stiga
heilbrigðisráðuneytisins, sem er
jafnframt inngangur stofnunar-
innar. Parið var að eðla sig í stig-
anum.“ Þetta er aðeins brot af
ástandslýsingu krataforingjans
fyrrverandi. Og allt
þetta telur hann
vera skrautlega við-
skíptavini Keisar-
ans.
Magnaðar lýsing-
ar
Almennt séð er
hægt að taka undir
með Karli Steinari,
því þetta ástand er
auðvitað ekld nægj-
anlega gott. En það
eru þó ekki síður
lýsingar forstjórans
sem eru magnaðar
en sumar jafnvel
ekki alveg ótvíræðar.
Til dæmis þetta með nöktu kon-
una. Maður veit ekki alveg hvort
var það hræðilega, að konan var
nakin eða að hún var á sjötugs-
aldri! í samtölum
við menn í gær var
t.d. greinilegt að
sumir veltu fyrir
sér hvort konan
hefði komist á lista
Karls Steinars ef
hún hefði verið
ung og glæsileg. I
spjalli sem ég átti
við Jón Kristjáns-
son, alþingismann
í gær barst þetta
mál örlítið í tal,
svona í framhjá-
hlaupi. Jóni þótti
málið auðvitað
merldlegt og kvað:
Búllan Ijóta Kalla kvaldi,
kona nakinn birtisl senn,
hann sú að hún var ú sjötugsaldri,
svona er hann glöggur enn!
Vígðu vatni stökkt á búllur
Það þarf þó ekkert sérstaklega
glöggan mann til að sjá að þetta
ástand er náttúrlega varla sæm-
andi. Borgaryfirvöld hafa sýnt sig
fús til að feta í fótspor Guð-
mundar góða og stökkva vígðu
vatni á sorabúllur sem staðsettar
hafa verið á óheppilegum stöð-
um í borginni og hér virðist ekki
veita af einni góðri vatnsskvettu.
Vissulega má til sanns vegar
færa, að nú eins og forðum verða
vondir einhvers staðar að vera,
en staðsetning Keisarans við hlið
TR er varla rétti staðurinn. Þess
vegna verður þvi ekki trúað að
borgaryfirvöld geri ekki eitthvað í
málinu.
Erkennslu í kristinfræái
í skólum hindsins
áfátt?
Sr. Gunnlaugur Garðarsson
sóknarprestur á Glerárkirkju.
„Miðað við núver-
andi fyrirkomulag
í grunnskólum fer
mildð eftir kenn-
urum hvernig
kennslu í kristin-
fræði er háttað.
Svona blasa mál-
in við mér, en nákvæma úttekt
hef ég þó ekki tiltæka. í fram-
haldsskólum er kennslu í siðfræði
og trúarbragðafræðum Ijóslega
ábótavant og ég held að herra
Karl Sigurbjörnsson hafi einmitt
verið að skerpa á því atriði í pré-
dikun sinni og þar er ég sammála
honum - og því að betur megi
gera í þessum efnum í grunnskól-
unum. Skólum ber að efla unga
fólkið fyrir lífið; ekki síst andlega,
til þess að þola bæði góða tíma og
slæma. Velsældin hefur hættur,
rétt einsog skorturinn."
Valgerður Gunuarsdóttir
skólameistari Framhaldsskólans á
„Kennsla í krist-
infræði í grunn-
skólum landsins
er eflaust misjöfn
eftir skólum. Þar
sem við Islend-
ingar játum
kristna trú þá
þykir mér eðlilegt að kristinfræði
sé kennd. I framhaldsskólum er
kennslan hinsvegar meira á sviði
heimspeki og siðfræði. Það er
ástæða til þess að kenna siðfræði
í framhaldsskólum, því nauðsyn-
legt er að við höfum gildi og við-
mið í lífi okkar til þess að styðjast
við. Ef börn og unglingar fá ekki
fræðslu um þau, er heldur ekki
von til þess að þau geti farið eftir
þeim.“
Jónina Bjartinarz
formaðurHeimilis og skóla.
„Ég hef ekki orðið
vör við að kristin-
fræðikennslunni
sem slíkri sé
ábótavant. Spyija
má sig að því
hvort siðfræði
kristinnar trúar,
sem er grundvöllur alls þjóð-
skipulagsins, hafi skilað sér í
kristinfræðikennslu grunnskól-
anna. Einnigt má Iíka velta upp
þeirri spurningu hvort siðfræði
kristinnar trúar og siðferðisgildin
eigi ekki að kenna á heimilunum
jafnt og í skólunum. Og hvert er
þá hlutverk kirkjunnar?"
Gunnar Þorsteinsson
forstöðwnaðurKrossins.
„Kennslan er ekki
eins góð og var
þegar ég var ung-
ur og ég er
hræddur um að
margir séu að út-
skrifast úr grunn-
skólanum án þess
að kunna boðorðin tíu. Slíkt er
menningarslys og getur verið
framtíð okkar hættulegt. ÞeSsu
held ég að valdí áhugaleysi kenn-
ara um þessar greinar, en eina
leiðin að breyta þessu er að trúar-
vakning og iðrunarandi, sannur
og hreinn, komi yfir þessa þjóð.“
Laugum.