Dagur - 13.04.2000, Blaðsíða 5

X^ur-
FIMMTVDAGUR 13. APRÍL 2000 - 5
FRÉTTIR
Veðurtillaga felld
fyrirmiss
igaiell
kiliiiii
g
Halldór Blöndal fagnaði samþykktinni fuii snemma.
Afar óvenjulegt mál kom upp á
Alþingi í gær þegar þingsálykt-
unartillaga Kristjáns Pálssonar
um að Alþingi beini því til Veður-
stofunnar að taka aftur upp
gömlu veðurorðin, logn, kaldi,
stinningskaldi og svo framvegis,
var felld. Fyrst var tekin til af-
greiðslu ákveðin grein tillögunn-
ar og hún samþykkt 22:20. Síðan
var tekið fyrir nefndarálit tillög-
unni til styrktar og það var sam-
þykkt 21:20, Margir þingmenn
virtust halda að þarna hefðu þeir
verið að samþykkja tillöguna
endanlega.
Meðal þeirra var Halldór Blön-
dal, forseti Alþingis, sem var
mikill stuðningsmaður þess að
gömlu veðurorðin yrði tekin upp
aftur. Hann fór í ræðustól og
fagnaði því að þingmenn skyldu
hafa samþykkt tillöguna enda
bæri Alþingi að gera allt sem í
þess valdi stæði til að varðveita
íslenska tungu.
MisskilnLngurinn
En þá gerðist það að Guðmund-
ur Árni Stefánsson forseti þings-
ins, bar tillöguna upp í heild
sinni, eins og vera bar. Þá var
hún felld 20:21. Ástæðan var sú
að Geir H. Haarde fjármálaráð-
herra og Drífa Hjartardóttir, sem
bæði studdu tillöguna, voru
sömu skoðunar og Halldór Blön-
dal um að búið væri að sam-
þykkja tillöguna 21:20 og fóru úr
salnum að sinna einhverjum er-
indum. Aftur á móti birtist allt í
einu í þingsal Árni Johnsen og
greiddi atkvæði gegn gömlu veð-
urorðunum og þar með féll til-
lagan.Talið er fullvíst að þessi til-
iaga verði endurflutt á þinginu í
haust, svo mikla athygli tékk hún
hjá þingmönnum sem deildu um
hana klukkustundum saman sl.
þriðjudag. Sömuleiðis var leitað
álits tuttugu og eins aðila á til-
lögunni og mæltu 17 með að
hún yrði samþykkt en 4 voru á
móti. Veðurfræðingar eru klofnir
í þessu máli . - S.DÓR
Umhverfismat
í Bjamarfiagi
Skipulagsstofnun hefur hafið at-
hugun á umhverfisáhrifum 40
MW jarðvarmavirkjunar í Bjarn-
arflagi ásamt lagningu 132 KV
háspennulínu frá Bjarnarflagi
að Kröflustöð. Þau mannvirki
sem um ræðir að reisa mun flest
verða meðfram vesturhlíð
Námafjalls, sunnan við þjóðveg
númer I um Námaskarð. Áætl-
að er að bora 7 borholur til við-
bótar við núverandi holur, sem
eru tvær.
Samkvæmt frummatsskýrslu
eru helstu umhverfisáhrif tengd
framkvæmdum við mannvirkja-
gerð og boranir auk þess sem
umferð eykst. Lögð verður
áhersla á að mannvirkjum verði
haldið innan tiltölulcga þröngs
famkvæmdasvæðis við rætur
Námafjalls. Á rekstrartímanum
er talið að helstu umhverfisáhrif
verði vegna vatnstöku úr jarð-
hitakerfinu, affallsvatns, hávaða
og sjónrænna áhrifa fram-
kvæmda. Ekki er þó talið að
framkvæmdin hafi óæskileg
áhrif á hverasvæðið við
Hverarönd eða lífríki Mývatns.
Mikil hreyfing var á starfsliði leikskólanna á sídasta ári og allra mest fólki með aðra uppeldismenntun heldur en leikskóla-
kennslu.
30% starfsfólks
hætti á einu ári
HlutfaU 3-5 ára bama
sem eru allau dagiuu
á leikskólum tvöfald-
aðist á 5 árum, úr
25% árið 1994 í tæp-
an helming í fyrra.
Um 68% allra 1-5 ára barna í
landinu sóttu leikskóla í desem-
ber s.l., eða alls um 14.800 börn,
samkvæmt tölum Hagstofunnar.
Þetta er sHpað hlutfall og árið
áður, þrátt fyrir 340 barna fækk-
un milli ára. En það skýrist aðal-
lega af því að árgangurinn (1993)
sem hóf grunnskólanám í tyrra-
haust er tiltölulcga stór. Um 300
fleiri börn eru í þessum árgangi
sem yfirgaf leikskólann i fyrra-
haust heldur en árganginum sem
nú er að koma inn í leikskólana
(1998).
Um 3,9 böm á starísinanii
Hlutfall barna sem dvelja allan
daginn í leikskólanum hefur
hækkað hröðum skrefum undan-
farin ár. Um helmingur barna á
aldrinum 3-5 ára dvelja lengur en
7 stundir á dag í leikskólanum.
Árið áður var þetta hlutfall 44%
árið þar áður 37% og árið 1994
aðeins 24% eða urn helmingi
lægra en nú.
Mikil hreyfing var á starfsliði
leikskólanna á sfðasta ári og allra
mest fólki með aðra uppeldis-
menntun heldur en leikskóla-
kennslu. Alls voru um 3.760
starfsmenn í rúmlcga 2.870
stöðugildum við leikskólana í
desember 1999, um 50 fleiri en
árið áður. Þetta samsvarar 3,9
börnum að meðaltali á hvern
starfsmann.
Af þeim rúmlega 3.710 manns
sem störfuðu í leikskólunum i
desember 1998 voru um 1.120,
eða 30% hættir störfum ári síðar.
Þeirra á meðal voru 11 % leik-
skólakennaranna, næstum helm-
ingur annarra uppeldismennt-
aðra starfsmanna og 36% þeirra
ófaglærðu.
Um 62% starfsfólks ófaglært
Stöðugildi þeirra sem unnu við
uppeldi og menntun barnanna
skiptust þannig í desember s.l. að
þriðjungurinn voru leikskóla-
kennarar (um 82 eða rúmlega
10% fleiri en árið áður), um 4%
annað uppeldismcnntað fólk og
rúmlega 62% ófaglært fólk.
Alls voru 253 leikskólar starf-
andi á landinu öllu í desember
s.l. Af þeim var helmingurinn er
á höfuðborgarsvæðinu, en í þeim
voru samt um 60% allra leiksóla-
barnanna, eða tæplega 9 þúsund
börn. Um 95% leikskólabarn-
anna sækja Icikskóla sem svcitar-
félögin reka. - HEI
Frumkvöðlasetur Nýherja
Nýherji hefur stofnað svokallað frumkvöðlasetur er nefnist Klak hf.
Tilgangurinn er að nýta þá reynslu og aðstöðu sem Nýherji býr yfir
til að efla uppbyggingu sprotafyrirtækja á sviði upplýsingatækni. Ein-
staklingar og/eða smærri fyrirtæki scm hafa góðar viðskiptahugmynd-
ir geta leitað til Klaks um aðstoð við framþróun og markaðssetningu
þeirra. Klak verður starfrækt í samstarfi við fjármálafyrirtæki sem
tryggja fjármögnun verkefna og leggja til nauðsynlega þekkingu og
reynslu á því sviði. Einnig er áformað að leita eftir nánu samstarfi við
háskóla og rannsóknastofnanir. Klak mun reka starfsemi sína í hinu
nýja húsnæði Nýherja við Borgartún 37. Framkvæmdastjóri frum-
kvöðlasetursins er dr. Bjarki A. Brynjarsson.
Hvatnmg frá Kaiiiiis
ítengslum við ársfund fíannís í gær afhentl Úlafur fíagnar Grímsson forseti
Hvatningarverðlaun fíannís 2000. Að þessu sinni fóru verðlaunin til tveggja vís-
indamanna, þeirra Eiríks Steingrímssonar, prófessors og forstöðumanns hjá Urði,
Verðandi, Skuld, og Önnu K Daníelsdóttur, forstöðumanns fíannsóknastofu í
stofnerfðafræði hjá Hafró. Bæði eru þau frumkvöðlar á sínum sviðum og verðug-
ir fulltrúar ungra visindamanna við ársþúsundamót.
Ósónlagið hynnist hratt
Ósonlagið yfir Norðurskautinu hefur þynnst meira en 60% í vetur
sem er 15% meiri þynning en í fyrra. Þetta eru niðurstöður alþjóð-
legrar rannsóknar sem fjármögnuð er að hluta til af ESB. Að rann-
sókninni standa vísindamenn frá Evrópu, Amcríku, Rússlandi,
Kanada ogjapan.
Vísindamennirnir segja ástæðu þynningarinnar vera óvcnju mildnn
kulda en ástæða kuldans er aftur á móti of mikil losun gróðurhúsa-
lofttegunda sérstaklega á koltvísýringi. Þunnt ósonlag hefur í för með
sér að áhrif sólargeisla, sérstaklega í Norður-Evrópu, verða hættu-
legri og hafa í för með sér aukna hættu á húðkrabbameini og öðrum
húðsjúkdómum. — GG