Dagur - 13.04.2000, Blaðsíða 6

6 -FIMMTVDAGUR 13. APRÍL 2000
ÞJÓÐMÁL

JMmur
Útgáfufélag: dagsprent
Útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
RitStjÓri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Aðstoðarritstjóri: birgir guðmundsson
Framkvæmdastjóri: marteinn jónasson
Skrifstofur: strandgötu si, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Símar: 460 6ioo OG 800 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: 1.900 kr. Á mánuði
Lausasöluverð: 150 kr. og 200 kr. helgarblað
Grænt númer: aoo 7080
Netföng auglýsingadeildar: augl@dagur.is-gestur@ff.is
Símar auglýsingadeildar: (REYKJAV(KJ563-1615 Amundi Ámundason
(REYKJAVÍK)563-1642 Gestur Páil Reyniss.
(AKUREYRI)460-6192 Karen Grétarsdóttir.
Símbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Simbréf ritstjórnar: 460 617KAKUREYRI) 551 6270 (REYKJAVÍK)
Borgarafundur
í fyrsta lagi
Gríðarleg þátttaka almennings á Akureyri í almennum borg-
arafundi um fíkniefnamál í fyrrakvöld hefur vakið athygli um
land allt. Augljóslega er Akureyringum brugðið við þá óheilla-
þróun sem orðið hefur í fíkniefnamálum í bænum og svo virð-
ist sem allur almenningur sé ekki tilbúinn til að gefa bæinn
eftir baráttulaust. Miklar einfaldanir gefa sjaldnast rétta mynd
af veruleikanum, en í fíkniefnamálum eru átakalínurnar óven-
ju skýrar, baráttan er milli góðs og ills, milli heilbrigðrar upp-
byggingar og eyðileggignar fíkniefnanna, milli lífs og dauða.
1 öðru lagi
Og það er mikið lagt undir, því baráttan stendur um börnin
okkar. Tryggvi Gíslason skólameistari í MA orðaði það eitthvað
á þá leið á borgarafundinum að lögbrjótar og misyndismenn
kæmust upp með að eitra fyrir börnum. Það eru orð að sönnu.
Og þessi gamalreyndi skólamaður benti líka á að ungu fólki er
eðlilegt að vilja skemmta sér og því þarf að bjóða því upp á val-
kost í þeim efnum, aðra menningu en ómenningu vímunnar.
Á sömu nótum talaði unga fólkið á fundinum. En vandinn er
flókinn og þrátt fyrir að samfélagið geti ýmislegt gert, eru það
fyrst og síðast mikil og traust tengsl og samskipti foreldra og
barna sem skipta sköpum.
í þriðja lagi
Þó ástandið á Akureyri sé slæmt, er engin ástæða til að ætla að
það sé í grundvallaratriðum frábrugðið því sem er annars stað-
ar á landinu. A Akureyri er samfélagið hins vegar að snúast til
varnar og fær stuðning víðs vegar að, samanber yfirlýsingu
dómsmálaráðherra um stuðning ríkisstjórnarinnar við sérstakt
tímabundið átaksverkefni. Borgarafundurinn hefði þess vegna
getað verið í Reykajvík eða á Reyðarfirði. Aðalatriðið er að í
þessari baráttu eru allir uppalendur samherjar óháð því hvar
þeir eru. Brýnt er nú að starfið falli ekki niður og því frum-
kvæði sem tekið hefur verið verði fylgt eftir - á Akureyri og
annars staðar.
Birgir Guðmiuidsson
Þjóölegu geniu
Það er nú meira hvað unga
kynslóðin er þjóðleg þótt
reynt sé að ala hana upp í nú-
tímalegum hugsunarhætti.
Garri sá sér til mikillar gleði í
Degi í gær að ný könnun hef-
ur staðfest að þjóðlegar hefð-
ir, innræting aldanna, lifir
enn góðu Iífi hjá unga fólk-
inu.
Þar vísar Garri til fréttar
Dags um
könnun sem
gerð var á
skoðunum
ungs fólks á
íslandi,
Grænlandi og
í Færeyjum,
en þar koma
fram viðhorf
þeirra sem
eiga að erfa
löndin þrjú til
lífsins og til-
verunnar. Og
á meðan upp-
vaxandi kynslóð í Færeyjum
trúir á sinn Guð og engar refj-
ar, þá halda ungir Islendingar
sig við að trúa á drauga! Varla
er hægt að finna neitt sem á
sér lengri og ríkari sögu í £s-
lensku þjóðlífi og menningu
en einmitt draugana. Hver
væru til dæmis hin dramat-
i'sku örlög Grettis án Gláms? I
augum nútímamannsins væri
hann bara venjulegur ruddi,
líklega einna helst nothæfur
sem handrukkari nú á döguin.
Eintóm
hamingja
Þannig hefur trúin á draug-
ana stórlega auðgað íslenskar
bókmenntir og menningu og
þjóðlíf almennt. Þess vegna er
gott til þess að vita að unga
draugatrúnni.
En það er reyndar ýmislegt
fleira sem sker íslensk ung-
menni frá jafnöldrum sínum í
Færeyjum og á Grænlandi
samkvæmt frétt Dags af þess-
ari þriggja landa könnun.
Þannig er augljóst að unga
fólkið hefur einnig erft þá
hefðbundnu trú Iandans að
vinnan sé alfa og omega lífs-
ins, en því
mun öðruvísi
farið hjá fær-
eyskum ung-
mennum.
Enda virðist
mikill fjöldi
þeirra horfa
til Danmerk-
ur sem íyrir-
heitna lands-
ins!
Svo kemur
líka í ljós að
íslenskir ung-
lingar eru
manna mest á móti því að
hafa eiturlyfjaneytendur, of-
drykkjufólk og afbrotamenn
sem nágranna. Það flokkast
væntanlega undir almenna
skynsemi að vilja ekki hafa
slíka þrjóta í næsta nágrenni,
en fullyrt er að þeir færeysku
hafi minnst við það að at-
huga.
Á heildina litið virðast ís-
lensku ungmennin koma vel
út úr þessari könnun. Hirtar
þjóðlegu hefðir og gildismat
sem setur vinnuna í öndvegi
er enn í genum íslensku þjóð-
arinnar. Og svo eru allir líka
ofboðslega hamingjusamir í
þessari hestu veröld allra ver-
alda. GARRI
Unga fólkið er þjóðlegt og
hamingjusamt.
JÓHANNES
SIGURJÓNS-
SON
skr/far
Af aks turs ófriö armönnum
Er 8,5 milljóna. hr.
hostnaðurvið endurhæt-
ur á shrifstofu og geið
sérsnyrtingar dóms-
málaráðherra eðlilegur?
Guðnín Ögmundsdóttir
þ ingmaðtir SamJylkingarínmr.
„Ég trúi
ekki öðru
en ein-
hverjar um-
fangsmeiri
fram-
kvæmdir
séu þarna
að baki, en
bara endur-
bætur á skrifstofu og gerð sér-
snyrtingar fyrir Sólveigu. Nema
þá að það séu gullkranar á vask-
inum. Ég vara við því ef menn
ætla að hafa þessa umræðu á
lágu plani og ég minni líka á að í
Báðhúsinu og í raunar öllum
nýjum byggingu sem verið er að
hanna er sér snyrting til staðar
og engum þykir slíkt óeðlilegt -
þó svo að hér í þinginu sé ein-
staklega slæm aðstaða. Þinghús-
ið er byggt árið 1881 og klósett-
ið er lítil hola undir stiga."
„Tvímæla-
laust, og
þetta hefði
verið eðli-
legur
kostnaður
við sér-
snyrting-
una eina.
Ég get ekki
hugsað mér subbulegan dóms-
málaráðherra."
Iljáliaar Arnason
þingmaðurFramsókmiflokks.
„Ég hef
ekki kynnt
mér salern-
isþörf
dómsmála-
ráðuneytis-
ins og get
því ekki
lagt mat á
þetta.“
Flosi Ólafsson
leikarí.
Friðsæl þjóð á norðurhjara á
bágt með að skilja þá heift og
úlfúð sem leiðir af sér endalaust
argaþras sem oftar en ekki stig-
magnast og endar í mannvígum
á stöðum á borð við Balkan,
Bcirút og Palestínu. Og við segj-
um auðvitað: Það gerist aldrei
hér. Og líkast til er það rétt að
deilur og krytur á Islandi eiga
ekki eftir að enda í þeim hörm-
ungum sem menn hafa upplifað
á hefðbundnum ófriðarsvæðum
heimsins. En það er ekki af því
að við séum eitthvað betur af
guði gerð en bræður okkar og
systur í Balkan og Beirút, heldur
af því að við höfum nóg að bíta
og brenna, erum sæmilega upp-
lýst og eigum engan sameigin-
legan óvin sem ásælist gögn vor
og gæði.
Genetískir óMðarseggir
En við erum auðvitað jafn miklir
genetískir ófriðarseggir og aðrir.
Það segja Islendingasögurnar
okkur, sem fjalla mestan part um
úlfúð og argaþras sem jafnan
leiddi til slagsmála og jafnvel
mannvfga á mannamólum. Yms-
ir eru þó á þeirri
skoðun að ófrið-
argen íslendinga
séu nú svo út-
þynnt oröin að
þau dugi ekki
lengur til hetju-
dáða á borð við
þau sem forfeð-
urnir iðkuðu
með morgun-
matnun. En er
það í rauninni
svo? Eimir ekki
enn eitthvað eftir af þeirri sund-
urþykkju og ósáttvísi sem ein-
kenndi Sturlungaöldina?
Ef marka má fréttir síðustu
daga þá ríða sem sé enn hetjur
um héruð. Eða kannski ekki rétt
að segja að þær ríði, heldur
þeysa þær á vélsleðum, burra á
rallýbílum og hendast um á tor-
færutröllum. Gullaldarhetjurnar
endurbornu, arftakar Egils,
Skarphéðins og Gunnars á Hh'ð-
arcnda, eru sem
sé svokallaðir
akstursíþrótta-
menn.
Drifskafta-
stríö
Frásagnir fjöl-
miðla af aksturs-
íþróttamönnum
eru nefnilega
fullboðlegt efni í
íslendingasögur
hinar síðari.
Magnaðar deilur á vélsleðamóti
á Akureyri þar sem laganna vörð-
um var sigað á véfréttamann eft-
ir að skeyti gengu á milli manna
og hnútur flugu uni borð. Illindi
í Olafsfirði þar sem innfæddir
sleðagarpar þeystu um bæinn í
óhelgi æðstaráðs slcðafólksins
og Iögreglan Iét gott heita en
mun væntanlega fá hágt fyrir
áður en yfir lýkur. Andstæðar
fylkingar akstursíþróttamanna
standa algallaðar og tilbúnar 1'
slaginn.
Að vísu hefur aðeins verið tek-
ist á með orðum til þessa. En hér
er auðvitað í gangi klassísk stig-
mögnun sem hugsanlega leiðir
til átaka þar sem barist verður
með hvassbrýndum drifsköftum,
ofanaáliggjandi knastásum og
neytt hestaflsmunar í hvívetna.
Auðvitað kemur ekki til mann-
víga í yfirvofandi orrahríð, en
engu að síður er nauðsynlegt að
leysa málið áður en í óefni er
komið.
Þjóðin á heimtingu á því að
samgönguráðherra beini aksturs-
ófriðarmönnum inn á réttar
brautir og finni sáttaleiðina.
Sigríöur Dóra Sverrisdóttir
menningarfrömnðnráVopnafirði.
„Ég er ekki
sérfræðing-
ur um
kostnað
vegna við-
halds eða
endurbóta
á opinber-
um bygg-
ingum.
Glöð myndi ég selja dómsmála-
ráöuneytinu húsið mitt fyrir átta
og hálfa milljón, en ég veit að
einsog fasteignamarkaðurinn
hér fyrir austan er í dag þá fengi
ég ekki svona ríflegt fyrir húsið
sem er 104 fermetrar - plús 40
fermetra bílskúr. Það vekur at-
hygli að þessi kostnaður sem
nefndur er kemur aðeins til
vegna endurbóta á salerni Sól-
veigar, þannig að ég segi ekki
annað en að dýr myndi Hafliði
allur.“