Dagur - 05.01.2001, Blaðsíða 17

FÖSTUDAGUR S. JANÚAR 2001 - 17
Ðutýir

BÆKIIR
Nóbelsskáld kynnt
á íslensku
Út er komin
hjá Vöku-
Helgafelli
skáldsagan
Blinda eftir
portúgalska
Nóbels-
skáldið José
Saramago.
Þetta er
fyrsta bók hans sem gefin er
út á íslensku, en bók-
menntaverðlaun Nobels
fékk hann 1998. Sigrún
Ástríður Eiríksdóttir þýddi. í
Blindu segir frá manni sem
skyndilega er sleginn blindu
undir stýri í bíl sínum i
ókunnri borg. Smám saman
Qölgar hinum blindu, skýr-
ingar finnast engar og þar
kemur að stjórnvöld grípa
til örþrifaráða.
Veröld sem var undir
Jökli
Út er komin hjá Bókaútgáf-
unni Pöpli Veröld stríð og
vikurnám undir Jökli eftir
Kristinn Kristjánsson. í bók-
inni leiðir böfundur lesand-
ann inní veröld sem var .
IJann vefur saman þætti úr
sögu heimabyggðar sinnar,
frásagnir af dulrænum fyrir-
bærunt, kveðskap samferða-
manna sinna og margvísleg-
ar minningar
Blóðheit saga
Vaka-Ilelgafell hefur gefið
út skáldsöguna Stefnumót
við austrið eftirfrönsku
skáldkonuna Régine Defor-
ges, sem er íslenskum les-
endum kunn. Sagan er sjálf-
stætt framhald bókanna
Stúlk-unnar á bláa hjólinu
og er þráðurinn tekinn upp
frá sögunni Svartur tangó.
Jón B. Guðlaugsson þýddi.
Vera í víti
PP forlag
hefur gefið
út bókina
Vera í víti
eftir höf-
und
kvennakló-
settsins,
Marilyn
French.
Hún birtir
magnaða sögu um sigur
Marilyn á krabbameini sem
sigraðist í raun þrisvar á
dauðanum. Með sömu
skarpskyggni, greind og til-
finningalegri einlægni og
Marilyn French hefur beitt
til að grandskoða líf svo
margra annarra kvenna í
skáldskap sökkvir hún sér
nú ofan í eigið líf þar sem
hún heyr harða baráttu.
Þótt bókin sé bugvekja um
líðan dauðvona manneskju
þá er viðfangsefni hennar
ekki síður lífið sjálft sem
dauðinn setur mark sitt á og
gefur merkingu og tilgang.
Lóa Aldísardóttir þýddi bók-
ina og PP forlag gefur hana
út.
Þórir Gunnarsson á Húsavík
varð hlutskarpasturíkjöri á
Manni ársins 2000 á Norður-
landi. Hann segistjyrst og
fremsthljóta þennan titil sem
julltrúi allra þeirrajjölmörgu
björgunarsveitarmanna sem
starfa á svæðinu.
Og það er kannski vel við hæíi að maður sem
er tiltölulega lítt þekktur nema í sínu nán-
asta umhverfi, sé kjörinn maður ársins, sem
fulltrúi félaga sinna í björgunarsveitunum
sem fæstir eru nafntogaðir en vinna þó þau
störf á landinu sem livað virðingarverðust
bljóta að þykja, þ.e. við að bjarga mannsb'f-
um án þess að bljóta aðra umbun fyrir en
ánægjuna af vel unnu verki og auðvitað
ómælt þakklæti þeirra sem bjargað er og að-
standenda þeirra. Og reyndar á stundum
allrar þjóðarinnar, eins og valið á manni árs-
ins á Norðurlandi staðfestir raunar, en það
fór fram á vegum svæðisútvarpsins fyrir
norðan.
Pórir Gunnarsson er tæplega þrítugur
Húsvíkingur og starfsmaður Tækniþings á
IJúsavík. IJann hefur starfað í björgunar-
sveitinni Garðari á Húsavík frá 18 ára
aldri og hefur víðtækja þekkingu og
reynslu af bjögunarstarfi við margvíslega
aðstæður, í klettaklifri. á bátum og við
köfun.
Síðastliðið ár var mjög
annasamt hjá björgunar-
sveitarmönnum í Þingeyj-
arsýslu og álag var veru-
legt á mönnum. Langerfið-
asta raunin, ekki síst and-
lega, var þó leitin á Mý-
vatni af þremur mönnum
sem þar fórust í árslok
1999, þar sem þeir sem
leitað var voru félagar, vin-
ir og nátengdir mörgum
sem að leitinni komu.
„Þetta er það erfiðasta sem
ég hef komið að í þessu
starfi og lagðist þungt á
okkur marga“, segir Þórir.
„Og það var íraun ekki fyrr en við komum á staðmn sem WÓ sáum^
Sanmefnari _
Önnur erfið raun var björg-
unarstarfið við Ilólselskíl í
sumar þegar rúta fór út af brú og í ána
og einn maður lést. Og síðast en ekki síst
björgunarafrekið í Jökulsá á Fjöllum þeg-
ar 17 manns var bjargað úr bráðum lífs-
háska af þaki rútu sem lenti út í miðri
ánni. Mikið var um þetta afrek Ijallað í
fjölmiðlum og ítarleg frásögn af atburðin-
um birtist í nýjustu „Útkallsbók" Óttars
Sveinssonar. Frammistaða björgunar-
sveitanna sem þarna komu að máli hefur
mjög verið rómuð og Þórir telur að það sé
þessi atburður sérstaklega sem réði því
að hann var kjörinn maður ársins á
Norðurlandi. „Fólk vildi fyrst og fremst
heiðra björgunarsveitirnar í kjörinu, en
það var ekki hægt, og þá fór valið í þann
farveg að kjósa einhvern björgunarsveit-
armann og af einhverjum ástæðum kom
nafn mitt þar upp, sem samnefnari fyrir
félaga mína í björgunarsveitunum sem
tóku þátt í aðgerðunum,“ segir hann.
’hvað við var að eiga og þá þurfti að hafa hraðann á því mann/ virhst
rútan geta farið afstað á hverri stundu, segir Þonr Gunnarsson.
Þórir Gunnarsson, björgunarsveitarmaður og Maður ársins á Norðurlandi.
„Samnejnarijyrirfélaga mína í
björgunarsveitunum sem tóku
þátt í aðgerðunum. “
og því var ákveðið að nota hann. „Og það
var eins gott, því þegar við vorum að bjarga
rútunni daginn eftir, kom í ljós að það hefði
reynst mjög erfitt að nota okkar bát við
björgun fólksins. Þarna skipti, eins og svo oft
áður, miklu máli að hafa réttu tækin", segir
Þórir.
Gott samstarf
Þórir segir að það sé á svona stundum, þeg-
ar allt gengur upp og mannslífum er bjarg-
að, sem menn fái laun erfiðis sms fyrir allan
þann tíma sem fer í æfingar árum saman.
Og þessu starfi fylgja fjárútlát fyrir björgun-
arsveitarmenn sem eiga margir sinn búnað
á borð við kafarabúninga sem kosta mikið.
„Þetta er það sem gefur starfinu gildi og gef-
m- manni aukinn ki'aft til að halda áfram“,
segir Þórir.
Daginn eftir hina giftusamlegu björgun úr
Jökulsá, fóru björgunarsveitarmemi aftur á
staðinn og aðstoðuðu við að ná rútunni í
land. Og næsta dag koma enn eitt útkallið,
þegar kona hrapaði til bana við Jökulsá og
björgunarsveitarmenn þurftu að síga niður í
gljúfrið og aðstoða við að koma líkinu upp.
Enn ein erfið raunin á þessu viðburðaríka
ári í starfi björgunarsveitanna.
Þórir ítrekar að félagar frá öllum björg-
unarsveitum á svæðinu hafi tekið þátt í
björgunaraðgerðum í öll skiptin og samstarf-
ið þeirra í millum sé og hafi alltaf verið mjög
gott og ákaflega mikilvægt að svo sé. Hann
segist því taka við heiðursnafnbótinni Norð-
lendingur ársins fyrir hönd allra félaga sinna
á svæðinu, „þetta er viðurkenning til okkar
allra.“ js
Ráttutækin
Að sögn Þóris gekk björgunin úr Jökulsá
eins vel og best var á kosið og allt gekk upp.
„Eftir að menn voru ræstir liðu innan við 10
mínútur þar til fyrsti bfllinn var kominn af
stað. Við höfðum mjög óljósar upplýsingar í
byrjun og fyrst á þá leið að rúta væri föst í
Lindaánni, þannig að við vissum í raun ekki
hvort þetta væri spurning um að aðstoða fólk
við að komast í land sæmilega þurrum fótum
eða hvort við þyrftum jafnvel að kafa eftir
líkum í rútunni. Þannig að við tókum mjög
mikinn búnað með okkur, m.a. kafarabún-
inga, flotbúninga og að sjálfsögðu bát. Og
það var í raun ekki fyrr en við komum á
staðinn sem við sáum livað við var að eiga
og þá þurfti að hafa hraðann á því manni
virtist rútan geta farið af stað á hverri
stundu.“
Björgunarsveitarmenn úr Mývatnssveit
voru íljótt komnir á staðinn með bát sem var
stærri og mun öflugri en bátur Húsvfldnga