Dagur - 20.01.2001, Blaðsíða 6
30 - LAUGARDAGUR 20. JANÚAR 2001
ÞJÓÐMÁL
Útgáfufélag: dagsprent
Útgáfustjóri: eyjólfur sveinsson
Ritstjóri: ELI'AS SNÆLAND JÓNSSON
Aðstoðarritstjóri: birgir guðmundsson
Skrifstofur: strandgötu 3i, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Símar: 460 6ioo OG 800 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: 1.900 kr. A mánuði
Lausasöluverð: íso kr. og 200 kr. helgarblað
Grænt númer: soo 7080
Netföng auglýsingadeildar: valdemar@dagur.is-augl@dagur.is-gestur@ff.is
Símar auglýsingadeildar: (REYKJAVÍK)563-1615 Ámundi Ámundason
(REYKJAVÍKJ563-1642 Gestur Páll Reyniss.
(AKUREYR 1)460-6191 Valdemar Valdemarsson
Símbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Simbréf ritstjórnar: 460 6171(akureyri) 551 6270 (reykjavík)
Clinton vílíiir íyrir Bush
í fyrsta lagi
Bill Clinton lætur af embætti sem forseti Bandaríkjanna í dag
þegar íhaldsgaurinn George W. Bush tekur við embættinu. Sam-
tíminn er auðvitað of nærsýnn pólitískt séð til að geta metið for-
setatíð Clintons á málefnalegan og hlutlægan hátt. Það bíður
síðari tíma. Hins vegar er ljóst að þrátt fyrir alvarlega skapgerð-
arbresti, sem komu honum í mikil pólitísk vandræði, tókst for-
setanum að ná verulegum árangri á ýmsum sviðum bæði innan
Bandaríkjanna og á alþjóðavettvangi. Stöðugar vinsældir hans
meðal bandarískra kjósenda gefa einnig til kynna að almenning-
ur vestra sé reiðubúinn að fyrirgefa Ieiðtoga sínum mannlegan
breyskleika ef stjórnartíð hans skilar þeim betri Iífskjörum.
í öðru lagi
Mikil óvissa ríkir enn um það hvert George W. Bush, sem tekur
við völdum í Hvíta húsinu í dag, muni stefna. Valdastaða hans
er í upphafi veik. Hann fékk hvorki meirihluta greiddra atkvæða
né kjörmanna í forsetakosningunum og náði einungis völdum
vegna pólitískrar ákvörðunar meirihluta Hæstaréttar Bandaríkj-
anna. Eftir umdeilda valdatöku þarf hann að koma málum í
gegnum bandaríska þingið þar sem andstæðar fylkingar eru
nokkurn veginn jafnsterkar. Þar má því búast við hörðum
flokkspólitískum átökum næstu misserin.
í þriðja lagi
Bandarískir stjórnmálasérfræðingar virðast enn ekki hafa áttað
sig á því hvernig forseti Bush muni reynast. Marga þeirra er
reyndar farið að gruna að hann muni reyna að fylgja miklu
íhaldssamari stefnu en hann gaf til kynna í kosningabaráttunni.
Þá ályktun draga þeir meðal annars af sumu því fólki sem hann
hefur tilnefnt í ýmis mikilvæg embætti, en þar er að finna marg-
an öfgafullan íhaldsmanninn. Það væri afar óskynsamlegt af
nýja forsetanum að ganga of langt í þjónkun sinni við þröngsýn
íhaldsöfl sem eru þrátt fyrir allt í minnihluta í bandarískum
stjórnmálum. En reynsla síðustu mánuða hefur sýnt að valda-
klíka Bushfjölskyldunnar er til alls vís.
Elías Snælatid Jónsson.
Konur eru aumingjar!
Garri þorir er aðrir þcgja. Þess
vegna vílar hann ekki fyrir sér að
liirta fyrirsögnina hér að ofan,
en ekkert í líkingu við hana hef-
ur sést í íslenskum fjölmiðlum í
áratugi. Og raunar hefur ekki
nokkur karlmaður gefíð opin-
berlega neikvæðar yfirlýsingar
um konur almennt hér á landi
svo lengi seni elstu menn muna.
Af því að það er ekki
við hæfí, ekki til siðs
og myndi vekja slíka
andúð og úlfaþyt að
það svaraði ekki
kostnaði. Fyrir nú
utan það að alhæf-
ingar um þjóðir, kon-
ur og karlmenn eiga
yfírleitt aldrei rétt á
sér. En samt hafa
konur á Islandi verið
ósparar á yfirlýsingar
um karlmenn í fjölmiðlum og
wðar s.l. 20 ára eða svo, og ekki
allt verið fallegt.
Karlmenn eru pungrembu-
rottur. Karlmenn eru upp til
hópa aumingjar. Karlmenn eru
ístöðulitlir vesalingar. Karlmenn
eru ofbeldisseggir. í hverjum
karli blundar lítill nauögari.
Karlmenn kúga konur. Einu
góðu karlmennirnir eru dauðir
karlmenn. Og svo framvegis.
Og karlmenn hafa látið þetta
yfir sig ganga þegjandi og
hljóðalaust og jafnvel sumir
farnir að trúa þessum alhæfing-
um um sjálfa sig.
Karlmeim eru auuiingjar
I vikunni birtist stóreflis auglýs-
ing um námstefnu fyrir konur
þar sem fyrirlesari verður Jónína
„Barbie er dauð“ Benediktsdótt-
ir, athafnakonan snjalla. Nám-
stefnan er undir yfirskriftinni:
Konur í kjafti karla. Og í auglýs-
ingunni birtist mynd af hroða-
legum ránfíski, með opinn kjaft
og hárbeittar tennur í þann veg-
inn að gleypa og sporðrenna
Jónína Benediktsdóttir.
litlu og og saklausu síli. Það þarf
ekki táknfræðing á borð við Eco
til að skilja symbólismann í
þessari mynd.
Þegar Garri var að gaumgæfa
þessa augljósu árás á karlmenn í
auglýsingunni, hóf hljómsveitin
Unun upp raust sína í útvarpinu
og söngkonan Heiða gólaði eft-
irfarandi texta: „Karlmenn eru
aumingjar, alltaf
sama bull í þeim,
enn og aftur enda-
laust kjaftæðið í
þeim.“
Það var sem sé
ekki þverfótað lyrir
taumlausum árásum
á karlmenn í fjöl-
miðlum þennan dag-
inn svo Garri skreið í
bælið eins og barinn
hundur og breiddi
upp yfir haus.
Alhæfandi svívirðingar
Nú er auðvitað alveg Ijóst að
Garri rneinar alls ekki það sem
fram kemur í fyrirsögninni.
Hann þekkir aðeins örfáar kon-
ur sem kallast geta aumingjar en
miklu fleiri karlmenn. Og sama
máli gegnir um alhæfingar kven-
na um karlmenn, konur eiga
feður, afa, bræður, eiginmenn
og síðast en ekki síst syni, sem
þær myndu aldrei viðurkenna að
væru aumingjar, nauðgarar eða
pungremburottur. Þetta er sem
sé fyrst og fremst í nösunum á
konum.
En málið er bara það að kon-
ur mega hafa þetta í nösunum
og hafa í raun opið skotleyfi á
karlmenn hvað yfirlýsingar og
alhæfandi svíðvirðingar í fjöl-
miðlum varðar, en karlar hafa
ekki getað borið hönd fyrir höf-
uð sér með því að svara í sömu
mynt.
Og það er náttúruiega ekki
jafnrétti. - GARRI
ODDUR
ÓLAFSSON
SKRIFAR
Vegir réttlætisins
Á fyrri stigum umræðunnar um
tekjutengingu bóta giftra öryrkja
skrifaði undirritaður skilmerkilega
pistla og grcinar um efnið og var
hvergi banginn að leggja út af
þeim textum sem fyrir lágu, sem
voru m.a. dómsúrskurðir. En eftir
300 þingræður um tekjutenging-
una og miklar og magnþrungnar
útskýringar fjölmiðlunga á því
ásamt nokkrum tugum aðsendra
greina í blöðum, svo ekki sé talað
um grafalvarlega leiðara, verður
að viðurkennast, að ekki er eftir
nokkur skilningsglóra um hvað
verið er að fjalla um.
Á eínu atriði ríkir þó fullur
skilningur. Það nísti veiklað hjarta
að sjá þegar elskulegur heilbrigðis-
ráðherrann hné út af, þjökuð af
því álagi sem á henni hvíldi vegna
ofurþunga málæðisins, sem hún
nevddist til að fýlgjast með og taka
þátt í.
Eftir 300 þingræður um hvort
hæstaréttardómur er hæstaréttar-
dómur eða hvort stjórnarmeiri-
hluti er dómbærari en Hæstiréttur
um hvað séu lög í landi, Iauk
fyrstu umræðu og málið, ef mál
skyldi kalla, sent til
heilbrigðis- og
trygginganefndar,
sem nú niun fara
yfir dóminn og 300
túlkanir á honum
og sldla meiri- og
minnihlutaálitum.
Biðjum að guð gefi
að enginn nefndarmanna fái slag
áður en þeirri iðju lýkur.
Hringrásiii
Nú skyldi ætlað að nokkur hvíld
fengist frá moldrokinu um tekju-
tenginguna. En það er meira blóð
í kúnni. A forsíðu Dags er viðtal
við formannn heilbrigðis- og trygg-
inganefndar undir fyrirsögninni"
Prófmál ætti að fá flýtimeðferö".
Þar segir formaðurinn að lokaorð-
iö um hvað sé réttur skilningur á
öryrkjadómi Hæstaréttar eigi dóm-
stólarnir og því hljóti að verða lar-
ið í mál til að fá botn í málið.
Eftir því sem næst verður kom-
ist verður nú ein-
hver að fara í mál
um tekjutenging-
una, þar sem log-
menn þrátta og
dómstóll kveður
upp úrskurð, sem
síðan verður áfrýj-
að til Hæstaréttar,
sem þá dæmir utn hvað rétt skal
vera í málinu og hver skilningur
réttaríns sé á sínum eigin dóini,
meðferð Alþingis á honum, sfðan
aftur undirréttardómi, sem aftur
kemur til kasta Hæstaréttar, sem
þá hlýtur að kveða upp enn einn
úrskurðinn, ef málinu verður ekki
vísað aftur lil föðurhúsanna vegna
formgalla.
En eftir allt þetta japl og jaml og
fuður eru það svo dómstólarnir
sem eiga að kveða upp úrskurð eða
úrskurði um hvort dómur Hæsta-
réttar stenst, eða svoleiðis.
Lokaniðurstaðan
Skerðing bóta öryrkja vegna tekna
maka var ákveðin þegar illa áraði
og ríkissjóður þurfti að spara. Þeg-
ar batnaði í ári voru tekjurnar not-
aðar til að bæta kjör og lífcyrisrétt-
indi þeirra sem betur mega í opin-
bera geiranum. Öiy'rkjarnir sátu
eftir með sínar skerðingar.
Þeir urðú svo að sækja rétt sinn
með dómsúrskurði. Þá umhverfðist
stjórnarliðið og upp hófst sá
rammislagur sem ekki sér lýrir end-
ann á og er satt best að segja ekki
samboðinn siðuðu fólki.
Enda hefst það upp úr krafsinu
að allar tekjutengingar bóta verða
afnumdar þegar upp er staðið. En
þá verða líka dómsmálin orðin
mörg og þingræðurnar skipta
hundruðum þúsunda. Það er að
segja-ef nokkur nennir að standa í
málaþrasi eftir að öryrkjarnir fá sitt.
Prófmál ætti að
fá flýtimeðferð
JEiga íslendingar eríndi
á HM í Frakklandi?
Sigiuúur Sveinsson
liandboltíimaður.
„Það er pottþétt,
en mótið á eftir
að skera úr um
hvort við eigum
erindi í toppbar-
áttunna í fram-
tíðinni. I dag
erum við með
ágætt landslið sem getur staðið
sig á alþjóðlegum mótum, en
mér sýnist að ungviðið sem er að
koma upp sé ekki jafnefnilegt.
Keppnin um 2. til 4. sætið stend-
ur á milli Islendinga, Tékka,
Portúgala og Egypta og verðum
við 1' öðru sæti riðilsins eigum við
í framhaldinu greiða leið í átta
liða úrslit. En til að svo megi
verða verður leiktækni að breyt-
ast, í dag erum við of mikið að
spila frjálsan bolta. Liðið þarf að
vera taktfskara og sóknarleikur-
inn agaðri."
Sverrir Leósson
útgerítimadiirog KA-niaður.
„Eg hef trú á lið-
inu og því að
strákarnir nái
langt. Þriðja
sætið er ekki
óraunhæfur
möguleiki í mín-
um huga, enda
hægt að ná langt ef vilji er fyrir
hendi. Sú er raunin og það var
gaman að sjá til liðsins þegar það
lék hér í KA-heimilinu á dögun-
um. Ég vona að Dagur verði
heill, Patrekur og Guðjón Valur
komist á flug og alltaf stendur
Ólafur Stefánsson fyrir sínu.
Þegar allt þetta fer saman þarf
ekki að spyrja að leikslokum."
Þorgils Óttar Mathiesen
fv. landsliðsmaðnrí handbolta.
„Þó byr hafi ekki
verið í seglum ís-
lenska liðsins að
undanförnu get-
ur það oft verið
betra þegar í
stórmót kemur,
pressan er
minni. Við ættum að geta náð
góðum árangri á HM að þessu
sinni, í íslenska Iiöinu er mann-
skapur á heimsmælikvarða og
þar nefni ég til dæmis Olaf Stef-
ánsson. Að ná einhverju af tíu
efstu sætunum á mótinu tel ég
sanngjarna og eðlilega kröfu."
Samúel Öm Erlingsson
íþróttafréttamaðUráSjónvarpinu.
„Allir sém ávin-
na sér rétt til að
keppa á móti
eiga þangað fullt
erindi. Þrátt fyr-
ir ýmis vandræði
sem hrjáð hafa
íslenska lands-
liðið að undanförnu, svo sem
meiðsli og tímaleysi við undir-
búning, þá held ég að liðið sé
miklu betur búið undir stórmót
nú en var fyrir ári, þegar Islend-
ingar fóru flatt á Evrópumólinu 1'
Króatíu. Arangurinn nú fer eftir
því hvernig mönnum tekst að
halda í keppnisandann og góða
skapið, fjöldi leikmanna okkur er
nú í prýðilegu standi til að gera
góða hluti."