Dagur - 16.03.2001, Qupperneq 7

FÖSTUDAGUR 16. MARS 2001 - 7
Dwptr.
ÞJÓÐMÁL
Á laugardaginn kemur gefst Reyk-
víkingum einstætt tækifæri til að
hafa áhrif á skipulagsmál horgar-
innar í framtíöinni, en þá mun fara
fram kosning á meðal borgarbúa
um það hvort þeir viIji að Hugvöll-
ur í Vatnsmýrinni lari eða veri eft-
ir árið 2016. Reykvíkingar eru
ekki oft spurðir að því hvernig þeir
vilji helst sjá framtíðarskipulagi
borgarinnar fyrir komið og því
hljóta borgarbúar að fagna þessum
möguleika til að láta sjónarmið sín
í Ijós.
Forystumenn sjálfstæðismanna
hafa margir hverjir reynt að gera
lítið úr þessari kosningu, segja að
kostirnir séu ekki skýrir, að hún
snúist um eitthvað sem eigi að
framkvæma eftir 1 5 ár og að hún
sé ekki bindandi fyrir skipulagsyf-
irvöld í borginni að þeim tíma liðn-
um. Þessi sjónarmið lýsa fádæma
gamaldags hugsunarhætti og und-
arlegri afstöðu til valdsins og
hvernig því er beitt. Eg fagna því
sem borgarbúi að vera spurð að því
í dag hvernig ég vilji sjá borgina
mína þróast í framtíðinni og ég
vona að ég fái oftar tækifæri til að
tjá mig um slík stórmál. ÍVleð því
að efna til kosningarinnar og þeirr-
ar umræðu sem hefur verið í und-
anfara hennar, hafa borgaryfirvöld
lífgað verulega upp á annars dauf-
ir því að sjá byggðina í borginni
þróast áfram upp til Ijalla scm hef-
ur í för með sér gífurlega mikinn
ferðatíma til og frá vinnu og til-
he\Tandi bílaflota, mengun og um-
ferðarmannvirki. Á næstu 25
árum þarf að koma húsnæði vfir
um 56.000 manns í Reykjavík. Nú
þegar er bvggingaland borgarinnar
komið upp undir Ulfarsfell og það
er stefnir h raðbyri í að byggöin
færist upp á Kjalarnes. tMeð öðr-
um orðum, vcrði enn dreifðari og
vegalengdir á milli svæða í borg-
inni sífellt lengri. I slíkri borg er
einkabíllinn nauðsyn enda bílafloti
Reykvíkinga eftir því og almenn-
ingssamgöngur þrífast illa. fil að
þær beri sig þarf bvggðin einfald-
lega að vera mun þéttari. Sú kjara-
bót sem borgarbúar gætu haft af
þéttu og góðu neti almennings-
samgangna nýtist einfaldlega ekki
á meðan byggðin þróast í þessa
veru. Vatnsmýrin gæti rúmað
nokkra lugi þúsunda manna ásamt
þjónustustarfsemi ýmis konar og
það munar nú um minna. Með
slíkri byggð eru líkur á að líf myndi
færast í miðbæinn að nýju, sem
hefur látið á sjá á síöustu áratug-
um í takt við það að fólkið færist æ
lengra frá honum.
Það eru því fyrst og fremst
byggðaþróunarrökin sem gera það
að verkum að ég vcl þann kostinn
að flugvöllurinn fari úr Vatnsmýr-
inni. Eg veit að á þeint 15 árum
sem eru til stefnu fram að flutn-
ingi hans verður búið að finna
honum verðugan stað scm getur
bæði hentað þörlum borgarbúa og
landsbyggðarfólks.
„Það eru því fyrst og fremst byggðaþróunarrökin sem gera það að verkum að ég vel þann kostinn að flugvöllur-
inn fari úr Vatnsmýrinni, “ segir greinarhöfundur.
iega umræðu um skipulagsmál og
vakiö áhuga fjölmargra Reykvík-
inga á þeim málaflokki. Og ég er
þess fulh'iss að það er fjöldi sjálf-
stæðismanna á sömu skoðun hvað
sem forvígismenn þeirra lýsa því
oft yfir að þeir ætli ekki að taka
þátt í kosningunni. Það er auk
þess heldur döpur lífssýn hjá
stjórnmálamönnum, að lýsa því
yfir að þeir vilji ekki nýta sér kosn-
ingarrétt sinn, að því er virðist af
þeirri ástæðu einni að þeir vilja
orða spurningarnar öðru vtsí!
Margir þeirra sem viija llugv'öll-
inn um kyrrt í Vatnsmýrinni revna
„Þótt ég sé ein þeirra
sem vilji sjá flugvöll-
iim fara úr Vatnsmýr-
iimi þá neita ég að
sitja imdir þvi að með
því sé ég að leggja
dauðadóm yfir iniian
landsflug og að
sparka í landsbyggð-
ina.“
að gera deiluna um flugvöllinn að
þrætuepli á milli landsbyggðar og
borgarinnar. Jafnvel hefur verið
fullyrt að með því að greiða at-
kvæði með því að völlurinn hverfi
úr Vatnsmýrinni séu Reykvíkingar
að sparka í þann sem minna má
sín og eru þá að vísa til lands-
byggðarinnar. Eg vil mótmæla slík-
urn málflutningi. Þótt ég sé ein
þeirra sem vilji sjá flugvöllinn fara
úr Vatnsmýrinni þá neita ég að
sitja undir því að með þvf sé ég að
leggja dauðadóm yfir innanlands-
llug og að sparka í landsbyggðina.
Reykvíkingar standa frammi fyr-
:ÆÍ"
BRINDIS
HLOÐVERS-
DOTTIR
ÞINGMAÐUR FYRIR SAM-
FYLKINGUNA í REYKJAVÍK
SKRIFAR
Vatnsmýdn og þróuit
byggðar í Reykjavík
Skilvirk og fagleg byggðasteflia
—

SVANFRIÐUR
JONAS-
DOTTIR
ALÞINGISMAÐUR SAM-
FYLKINGARINNAR
SKRIFAR
Þó það sé ekki á dagskrá að lsland
gangi í Evrópusambandið stendur
þó sú krafa á stjórnvöld að þau húi
íslensku atvinnulífi sambærileg
kjör þeim sem atvinnulífinu eru
búin annars staðar í Evrópu. Evr-
ópusambandið er með öfluga upp-
byggingasjóði sem það notar til að
ná markmiðum sínum bæði í
byggðamálum og í því aö endur-
skipuleggja atvinnulífið. Norð-
menn hafa einnig, á þeim grund-
velli að þeir ákváðu að hafna aðild
að ESB, byggt upp öflugan sjóð,
SND, sem veitir stofnstyrki við
uppbyggingu atvinnulífsins. Fyrir-
my'tid hans er evrópski byggðaþró-
unarsjóðurinn. Dæmi eru um að
fvrirtæki sem von var um að stofn-
sett yrðu hérlendis hali endað í
öðru landi sem býður stolnstyrki í
samræmi við þær leikreglur sem
viö verðum að sætta okkur við að
aðrar þjóðir viðhafi, en höfum ekki
tekið upp sjálf.
Gegnsæjar reglur og jafnræði
Sú stefna að veita stofnstyrki þeg-
ar ákveðin skilyrði eru uppfyilt ogá
„Dæmi eru um að fyr-
irtæki sem von var
um ad stofnsett yrðu
hérlendis hafi endað í
öðru landi sem býður
stofnstyrki í sam-
ræmi við þær leik-
reglur sem við verð-
imi að sætta okkur
við að aörar þjóðir
viðhafi, en höfum
ekki tekið upp sjálf.“
jafnréttisgrundvelli þannig að allir
sem eins er ástatt um á sama svæði
eigi rétt til þeirra, er sú leið sem
stjórnviild í okkar helstu sam-
keppnislöndum hafa valið lil að
geta markað og rekið árangursríka
bvggðastefnu og til að einstök
svæði geti tekist á við breytingar
eða þróun sent er að eiga sér stað í
tilteknum atvinnugreinum. Þannig
hafa Evrópusambandsríkin t.d.
tekist á við endurnýjun atvinnulífs-
ins á svæðum sem dregist hafa aft-
urúr í tækniþróun. Þessar leiðir
ber okkur að skoða af fullri alvöru.
Atvinnulífið víða um land hefur
á undanförnum árum verið að
ganga í gegnum miklar breytingar.
Viðbrögð stjórnvalda hafa verið
handahófskennd og Bvggðastofn-
un hefur legið undir ámæli fyrir að
ástunda ekki l’agleg vinnuhrögð.
Gagnrýnt hefur verið hve óljósar
reglur virðast gilda um viðbrögð
stofnunarinnar við einstaka at-
burðum. Ekki verði séð að unnið
sé eftir stefnu sem öllum er aug-
ljós. Handahófskennd vinnubrögð
sem ekki virðast lúta faglegu mati
heldur pólitísku, þar sem jafnræð-
is er ekki gætt, hafa komið óorði á
þá tegund byggðastefnu sem rekin
hefur verið. Mikilvægt er að gegn-
sæjar reglur og að fagleg vinnu-
hrögð verði viðhöfð ef tekin vrði
upp sú aðferð að veita uppbvgging-
arstyrki á sama hátt og gert er ann-
arsstaöar í Evrópu. ESB gerir mjög
strangar kröfur og SND í Noregi
gerir líka ríkar faglegar kröfur. Það
er enda grundvallaratriði að öllum
séu fyrirfram ljósar þær reglur sem
unnið er eftir og jafnræðis gætt
þegar opinberu fé er ráðstafað með
þessum hætti.
Ný atvtnnutækifæri
og tæknikuiuiátta
Það er mikilvægt að stjómvöld geti
mótað og fylgt eftir skihirkri
stefnu um þaö hvernig við skuli
brugðist á hverjum tíma og á hver-
ju svæði landsins. Iðnaðarráðu-
neytið hcfur skilgreint landið með
tilliti til möguleika hvers svæðis og
liggur tillaga að nýju byggðakorti
nú til umsagnar og samþykktar hjá
ESB. Slíkt viðurkennt kort er
grundvöllur ýmissa byggðaað-
gerða, bæði við núverandi aðstæð-
ur og einnig ef það sýndist íýsileg-
ur kostur að fara að dæmi ESB
varðandi uppbyggingarsjóði. I
samningunum um EES fékkst
undanþága frá því ákvæði að at-
vinnuleysi þyrfti að vera af tiltek-
inni stærð til að beita mætti
byggðaaðgerðum í formi stofn-
stvrkja eða uppbyggingarstyrkja.
Hér á landi eru hins vegar stór og
strjálbýl svæði með einhæft at-
vinnulíf sem uppfylla mundu
styrkjaákvæðin.
Á undanförnum árum hafa ís-
lensk stjórnvöld aðallega verið
upptekin af skattaumhverfi at-
vinnulífsins og breytingar á því
gjarnan réttlættar með samkeppn-
isstöðu þess gagnvart iiðru m lönd-
um. Það eru hins vegar fleiri þætt-
ir sem hafa áhrif á samkeppnis-
stöðuna, einkum ef við viljum
breikka atvinnulílið og ná nýjum
atvinnufyrirtækjum og tæknikunn-
áttu inn í landið. Það er því löngu
tímabært að upptaka uppbygging-
arsjóða verði könnuð með tilliti til
þess að samkeppnisstaða íslensks
atvinnulífs verði sem best.