Dagblaðið Vísir - DV - 03.12.1981, Blaðsíða 16
16
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. FIMMTUDAGUR 3. DESEMBER 1981.
Nýtt stórveldi?
Það má sjálfsagt kalla það
kaldhæðni örlaganna að síðasta grein
mín, sem fjallaði m.a. um nauðsynlegt
frelsi og samkeppni fjölmiðla, skyldi
birtast í fyrsta tölublaði Dagblaðsins &
Vísis. i einu vetfangi var samkeppni á
síðdegisblaðamarkaðnum íslenska
þurrkuð út og eftir stendur sameinað
blað. Ekki fer hjá því að hugurinn
hvarfli örlitið til sameiningar annarra
fyrirtækja og áhrif hennar á
þjónustuna, hvað þá til þeirra
fyrirtækja, sem aldrei hafa misst sína
einokun. En ég ætla ekki að vera með
neitt svartagallsraus. Þetta nýja blað á
svo sannarlega rétt á að sanna
tilverurétt sinn og það á ekki að dæma
fyrirfram. Hins vegar fer ekki hjá því
að menn sem bæði hafa áhuga á
fjölmiðlun og þjóðmálum velti fyrir sér
orsökum og afleiðingum.
Af því bara
Auðvitað hafa forsvarsmenn hins
nýja blaðs og síðdegisblaðanna sálugu
oft verið spurðir að þvi síðustu daga
hvers vegna blöðin hafi verið
sameinuð. Einhvern veginn hefi ég
aldrei fundið neitt annað út úrsvörum
þeirrai en það. sem börnin orða svo vel,
þegai |t.m eiga erfitt með að færa rök
fyrir sinu máli: Af þvi bara. Menn
hafa talað um að tilraun með tvö
síðdegisblöð hafi tekist svo vel og það
hafi sannast svo rækilega, að það hafi á
sínum tíma verið rétt að hafa það
þannig, að nú sé allt i lagi að liafa það
bara eitt. Mínir gömlu lærifeður og
hvoru lagi. Þetta er hárrétt, spurningin
er bara hvort það verði i tímans rás
talið nauðsynlegt, nú þegar sam-
keppnisaðstaðan hefur breyst.
Kjallarinn
Magnús Bjamfreðsson
Enginn þarf að velkjast í vafa um
þjóðmálaskoðanir þeirra manna sem
eiga blöðin og ritstýra þeim.
Samkeppnin hefur hins vegar haft það í
för með sér, að stjórnmálaskrif
síðdegisblaðanna hafa ekki ávallt verið
á flokkslínum. Hefur raunar verið
býsna skemmtilegt á stundum að
fylgjast með jafnvægisæfingum rit-
stjóranna, þegar öðrum hefur fundist
Magnús Bjarnfreðsson fjailar hér um
sameiningu síðdegisblaðanna og segir:
„Þetta nýja blað á svo sannarlega rétt á að
sanna tilverurétt sinn og það á ekki að dæma
fyrirfram. Hins vegar fer ekki hjá því að
menn sem bæði hafa áhuga á fjölmiðlun og
þjóðmálum velti fyrir sér orsökum og
afleiðingum....”
hinn of hallur undir flokkinn, eða i það
minnsta getað haldið því fram að svo
hafi verið. Þá hefur því óspart verið
veifað að frjálslyndinu sé misskipt á
síðdegi. Nú verður þetta aðhald úr
sögunni — óhagræði munu væntanlega
sumir hugsa. Því er sá möguleiki
vissulega fyrir hendi að hið nýja blað
verði miklu harðsoðnara hægra blað en
hin tvö voru, raunar bæði í stjórnmála-
skrifum og öðru efnisvali. En við
skulum sjá hvað setur.
Pólitfskar
afleiðingar
Eftir er þá að meta hverjar aðrar
pólitiskar afleiðingar samruni
blaðanna kann að hafa í för með ser.
Þær geta vissulega orðið miklar. Það
sem mönnum verður strax starsýnt á er
að aðstaða ríkisstjórnararms Sjálf-
stæðisflokksins kann að breytast.
Enda þótt Dagblaðið hafi lagt
mikla áherslu á að það væri frjálst og
óháð hafa menn talið sig finna þess
mörg merki að það væri stuðningsblað
ríkisstjórnarinnar og þá einkum og sér í
lagi þess hluta Sjálfstæðisflokksins,
sem hana styður. Illa verður því trúað
að hið nýja blað hossi honum hátt, að
minnsta kosti verður það tæplega með
samþykki allra eigenda þess. Það kann
því svo að fara að ríkisstjórnin missi nú
innhlaup í fjölmiðil sem hún má illa
vera án,m þegar væntanlega þarf enn
að leita á náðir þjóðarinnar um
þolinmæði á áramótum og út-
mánuðum. í raun er ekki fráleitt að
álykta, að örlög ríkisstjórnarinnar geti
verið í höndum þeirra, sem hafa mikil
áhrif á skoðanamótun í vinnustöðum
með eina síðdegisblaðinu.
Þá er þess ógetið, að hið nýja blað
kann að verða örlagavaldur í Sjálf-
stæðisflokknum. Jafn illa og sumum
eigenda blaðsins kann að vera við að
sjá í því hól um ríkisstjórnina, kann
öðrum eigendum að vera við hástemmt
hrós um flokksformanninn.
Afleiðingin kann því að verða sú að hið
nýja blað verði fulltrúi „þriðja aflsins”
í flokknum, manna sem sættast á að
láta gamlar erjur og oddvita lönd og
leið og finna nýjar leiðir og foringja.
Fari svo kann hér að vera fætt mesta
stórveldi í íslenskri pólitik næstu árin.
Magnús Bjarnfreösson.
„Á íslandi hefur verið rekin misheppnuð skólastefna um árabil,” segir dr. Bragi'
Jósepsson.
Allt fram til 1930 var Miðbæjar-
barnaskólinn eini barnaskólinn I
Reykjavík, en það ár tók Austurbæj-
arskólinn til starfa og hverfaskipting
hófst. í dag eru 24 grunnskólar í
Reykjavík og eru þeir staðsettir vitt
og breitt um borgina, og þjóna hver
um sig, tilteknu borgarhverfi. í þessu
efni er þó ákveðinn sveigjanleiki
þannig að reynt er að koma til móts
við óskir foreldra skólabarna þegar
sérstaklega stendur á.
í þessum 24 grunnskólum borgar-
innar eru um 12.800 nemendur í tíu
árgöngum, þ.e.a.s. 1. til 9. bekkur
auk sex ára barna. Fjöldi nemenda í
þessum tíu árgöngum er nokkuð svip-
aður, þannig að nærri lætur að 10%
þeirra komi á hvern einstakan ár-
gang.
Áhrif foreldra og
íbúanna almennt
í íslenskum fræðslulögum er yfir-
leitt ekki gert ráð fyrir því að foreldr-
ar skipti sér mikið af rekstri skól-
anna. Þó er ákvæði í gildandi lögum,
sem gerir ráð fyrir starfsemi foreldra-
félaga, ef áhugi er fyrir hendi. Hér í
Reykjavík eru foreldrafélög starfandi
við flesta grunnskólana, en ekki alla.
Þessi félög eru yfirleitt kraftlítil enda
er þannig í pottinn búið að þau hafa
sáralitia möguleika til að beita sér í
málefnum skólanna. Áhugasamir
^ „Viö veröum að hætta að einblína á töl-
fræöilegar formúlur um stærð bekkjar-
deilda og hefja endurreisn lifandi skóla-
halds”, segir Bragi Jósepsson. Hann fjallar
um skólahald á íslandi og telur, að skóla-
stefnan hafi um árabil verið misheppnuð.
samstarfsmenn í fjölmiðlun verða að
fyrirgefa mér það þóégskilji þettaekki
alveg. En það skiptir nú minnstu máli.
Það er að sjálfsögðu peninga-
sjónarmið, sem ræður sameiningu
síðdegisblaðanna og það finnst mér að
menn eigi ekki að skammast sín neitt
fyrir að segja. Blaðaútgáfa kostar
peninga, mikla peninga, og íslenski
blaðamarkaðurinn er ekki ótæmandi.
Þótt báðum blöðum hafi tekist að
halda velli og vel það, þá fer ekkert
milli mála að tilkostnaður hefur verið
geysilegur. Þar á ég ekki aðeins við
kostnaðinn við að halda úti góðri
fréttaþjónustu, heldur hefur einnig ver-
ið gripið til rándýrra sölubragða í
formi getrauna og happdrættis til þess
að laða kaupendur og áskrifendur að.
Blöðin hafa deilt um hvort hafi betur á
markaðnum, hvort þau hafi verið rekin
með halla eða gróða. Hvort sem nú
sameining hefur verið til þess að
minnka tap eða auka gróða, þá er það
peningajónarmið, sem hefur ráðið,
en það er kannski lýsandi tákn um þá
lágkúru þjóðfélagsins, að enginn má
hagnast á verkum sinum, að forsvars-
mennirnir hika við að nefna þá ástæðu.
Afleiðingar
í fjölmiðlun
Miklu meirá skiptir þó hverjar af-
leiðingarnar verða. f fyrsta lagi er sam-
keppninni á síðdegismarkaðnum
lokið, í bili að minnsta kosti. Það eitt
þykir mér grábölvað. Ég hefi oft haldið
því fram hér að samkeppni sé til góðs
og því áliti mínu verður ekki breytt að
svo komnu. Ég vil þó alls ekki gera lítið
úr staðhæfingum aðstandenda hins
nýja blaðs um að þeir geti eftir sam-
eininguna betur einbeitt sér að því að
vinna vandaðar fréttir, að sameinað
starfslið geti meira áorkað en sitt i
Troðfull búð
af qlæsilequm töskum
Tbskur
og hanskar
eru góð jólagjöf
Fyrir herra:
Ferðatöskur
- skjalatöskur
hanskar, belti
og regnhlífar
í glæsilegu úrvali
Sendum i póstkröfu