Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.1982, Blaðsíða 10

10
DV. LAUGARDAGUR 30. OKTOBER1982
Hljómsveitln Fjötrar frá Litla-Hraum:
Við kirjum rimlarokk
____A_______________
— Listin dafnar aldrei betur en í
einrúmi. Og hvergi er meiri þörf
fyrir tjáningu en í fjötrum. Því
skyldi engan undra þótt fjölbreytt
efni verði stundum til í innilokun bak
við lás og slá í fangelsum. Hljóm-
platan Rimlarokk er lítil grein af
þeim meiði. Hún er unnin af nokkr-
um föngum á Litla-Hrauni en birtist
hér iandsmönnum fyrir hönd allra
þeirra sem hrösun hef ur hent.—
Þannig kemst Ásgeir Hannes
Eiríksson frammámaður í félags-
samtökunum Vernd að oröi í for-
málsorðum aö plötunni Rimlarokki,
sem út kom í þessari viku. Plata
þessi verður að teljast einhver sú
merkilegasta sem út hefur komið á
þessu ári. Hún er að svo til öllu leyti
unnin af núverandi eða fyrrverandi
föngum, flestir texta hennar eru
samdir innan fangelsismúra, svo og
lög hennar. Og í heild sinni er hún
hljóörituð undir lögregluvemd.
Þaö er hljómsveitin Fjötrar frá
Litla-Hrauni — vinir hennar og
vandamenn — sem standa að gerð
þessarar hljómskífu. Hún er skipuö
þremur núverandi föngum, þeim
Halldóri Fannar Ellertssyni söngv-
ara og hljómborðsleikara, Sigurði
Pálssyni bassaleikara, Sævai i
Marinó Ciecielski gítarleikara, og
einum fyrrverandi fanga, Rúnari
Þór Péturssyni, sem syngur og lem-
urhúðir.
Rimlarokkið geymir tólf lög, sem
öll eru samin af ofantöldum mönn-
um. Halldór Fannar á flest laganna,
eða átta. Rúnar Þór á tvö lög á plöt-
unni, og þeir Sigurður og Sævar sitt
lagið hvor.
Þetta er rokk-plata eins og nafn
hennar gefur til kynna. Lögin eru
fersk og hressileg, laglínur einfaldar
og grípandi. Utkoman kemur hverj-
um manni á óvart, mjög á óvart þeg-
Biðja um gleði og frið og að mega lifa
í sátt við umhverf ið. —
Hljómplatan Rimlarokk var tekin
upp í septembermánuði í Stúdíó
Nema að bænum Glóru í Hraun-
gerðishreppi sem er bær ekki langt
frá sjálfu Hrauninu. Stjórn upptöku
annaöist Helgi Eiríkur Kristjánsson
af sinni alkunnu snilid.
Það kom fram á blaðamannafundi
með aöstandendum Rimlarokks,
sem haldinn var á Litla-Hrauni í vik-
unni — og er það raunar fyrsti blaða-
mannafundur sem fangar hafa feng-
ið að halda hérlendis — að stefnan
við gerð plötunnar hafi verið sú að
láta fanga vinna sem flest handtök
við gerð plötunnar. Raunin er líka
sú. Þannig sá núverandi fangi um
gerð umslags og annars útlits plöt-
unnar, og heitir sá hönnuður Ragnar
Hauksson. Ljósmyndir á textablaði
og umslagi plötunnar vann einnig nú-
verandi fangi, Ulfar Olafsson. Má
svo áfram telja. „Platan er öll unnin
innan fjölskyldunnar,” varð Asgeiri
Hannesi að orði þegar þennan þátt
Rimlarokksins bar á góma á blaða-
mannafundinum.
Rimlarokk er gefin út sem góð-
gerðarplata. Með útgáfu hennar
vilja flytjendur leggja sitt af mörk-
um til að efla fangahjálp og áfengis-
vamir. Þann vilja munu aöstandend-
ur plötunnar sýna í verki með því að
ánafna tveimur þriöju hlutum af
væntanlegum tekjum til slíkra mála.
Hljómskífan Rimlarokk með
Fjötrum frá Litla-Hrauni er gefin út í
þúsund eintökum í fyrstu atrennu,
fæst hún á tónsnældu. Það er Pylsu-
vagninn í Austurstræti sem sér um
dreifingu hennar, en dreifingarstjór-
inn er eini aðstandandi Rimlarokks-
ins sem ekki situr inni, Ragnar Þór
Pétursson trommari F jötra.
-SER.
ar tillit er tekið til þess. að hljóm-
sveitin hafði einungis tvær vikur til
að samæfa lögin áður en til hljóðrit-
unarþeirrakom.
Textar plötunnar eru yfirleitt góð-
ir, innihaldsríkir og vel saman sett-1
ir, lausir við fordóma eða samúðar-
hjal. Þeir eru beinskeyttir og lýsa á
einfaldan en raunsæjan hátt ólánslífi
afbrotamannsins innan sem utan
fangelsismúranna, þeirri hringiðu
sem líf hans ræðst af. Bakkus kemur
oftlega fyrir í textunum, í lögum er
bera nöfn á borð viö Pollurinn, Rón-
inn og Endaslag. önnur nöfn texta
segja meira um innihald sitt en orð-
fínar setningar; Hringrás, Hvítflibb-
ar, Vítahringur, Minning, Draumur-
inn, Ferillinn og Rimlarokk.
Til að átta okkur betur á innihaldi
plötunnar skulum við aftur líta í
f ormálsorð Ásgeirs Hannesar:
— I Rimiarokki segir af högum
fólks utan gátta i samfélagi okkar
eins og lifið kemur flytjendum fyrir
sjónir í tónum og tali. Við deilum
kjörum með rifnum utangarðsmanni
og fylgjum hringrás manna í víta-
hring afbrota og afplánunar. Stönd-
um alein andspænis sannleikanum í
áfengismeðferð á Silungapolii. Heyr-
um dæmda menn brjóta hver annan
til mergjar í leit að betrun á bitur-
leika. Og loks sjáum við breyska
menn gráta uppi við vegg og gera
upp hug sinn frammi fyrir guði:
Nokkrir aðstandenda Rimlarokksins á blaðamannafundi sem haldinn var á Hrauninu í tilefni útkomu þessarar
fyrstu plötu sem fangar hafa unnið að. 1 forgrunni myndarinnar sitja þrir fjórðu hljómsveitarinnar Fjötra, þeir
Halidór Fannar Ellertsson, hljómborðsleikari og söngvari, Sævar Marinó Ciecielski gítarleikari og Rúnar Þór
Ellertsson trommuleikari. t bakgrunni sést í Úlfar Óiafsson en hann tók ljósmyndir á umslag og textablað plötunn-
ar. Á borðbrúninni sitja svo þeir Ragnar Hauksson, hönnuður umslags, og Björgvin Einarsson fangahjálpari sem
lagði drjúgan skerf í gerð Rimlarokksins. DV-myndir: Gunnar V. Andrésson.
að hafa plötnna
eins jákvæða og hægt var”
— segir Sævar MarinóCiecielski, gítaristi Fjötra, um Rimlarokkiö
„Þaö er jafnan nóg um stráka
héma sem kunna aö leika á hljóð-
færi. Ef þeir hafa ekki þegar lært á
eitt slíkt þegar þeir koma hingað þá
fara þeir fljótlega að fikta við það
eftir að afplánunin hefst,” segir
Sævar Marinó Ciecielski gítarieikari
hljómsveitarinnar Fjötra en við
hann eigum við stutt spjall um
Rimlarokkið og rokk yfirleitt hér á
eftir.
Sævar hefur, að sögn, um árabil
gutlað á streng jahljóðfæri þá einkum
gítar og kunni því gripin áður en
hann hóf afplánun sína á Litla-
Hrauni fyrir um s jö árum.
,,Já, ég var mikið í músík í gamla
daga. En ég pældi aldrei í plötugerð.
Komst ekki einu sinni svo langt að
vera í hljómsveit. Gutlaði á gítar
svona mest fyrir sjálfan mig.
Tónlistin eraða/
dægradvöfín
á Hrauninu
Tónlistin er mönnum aðalaf-
þreyingin héma á Hrauninu. Ef
menn em ekki að fást við að semja á
sín hljóðfæri þá er hlustaö á tækin frá
morgni til kvölds. Það er mikið pælt í
músík héma.”
— Hvaö kom til aö þið fangar
ákváöuö að gefa út plötu?
„Ætli upphafið megi ekki rekja til
Bubba Morthens en hann heimsótti
okkur einhverntíma í fyrra og varð
mjög hrifinn af þeirri grósku sem hér
er í músíkinni. Hann fékk þá hug-
mynd að fá nokkra fanga til liös við
sig í upptökur. Siöan lognaðist þáttur
Bubba út af en við fangarnir tókum
meira að hugsa um þetta upp á eigin
spýtur. Það vom svo þeir Halldór
Fannar og Rúnar trommari sem ýttu
þessari plötugerð úr vör. Eg og Siggi
Páls bættumst svo seinna í hópinn og
úr varð hljómsveitin Fjötrar — ekki
vantaði fmmsamda efnið, þannig að
ekkert stóð í veginum annað en að fá
leyfi fyrir upptöku.”
Æfðum saman
ítværvikur
fyrir upptöku
— Þaöhefurgengiðáfallalaust?
„Já, ætli megi ekki segja það. Og
ber mörgum mönnum að þakka í því
sambandi, þá kannski helst yfir-
fangaverðinum Helga Gunnarssyni
og Birni Einarssyni fangahjálpara.
Þeir komu því þannig í kring að af
upptökum gat orðið.
’ Við fengum svo ekki nema tveggja
vikna tima til að æfa lögin saman og
miðað við útkomuna þá getur maöur
ekki veriðannað en ánægður.”
— Kannski að verði framhald á
plötuútgáfu fanga?
„Við fangar höfum að sjálfsögðu
ofboöslega mikið að segja en það eru
takmörk fyrir því hvað þjóðfélagið
vill hlusta mikið og lengi á okkar boð-
skap. Við gætum gefið út þr jár plötur
til sem innihéldu það eitt sem við
teldum að betur mætti fara í fang-
elsismálum.
Hins vegar var það staðfastur
ásetningur okkar Fjötramanna með
plötunni Rimlarokk að hafa hana
eins j ákvæða og frekast yrði unnt. Þó
textarnir séu stólaðir upp á viðhorf
fanga yfirleitt — ekki aöeins hljóm-
sveitarmeölimanna — þá teljum við
að viö séum ekkert að barma okkur
um of hvað boöskap plötunnar snert-
ir.
Hvernig ekki á
aðfífafífinu
— Hver finnst þér vera aðal boð-
skapurplötunnar?
„Við erum að reyna að segja fólki
hvernig ekki á að lifa lifinu. Við
leggjum áherslu á það hversu öll
vímuefni eru mönnum hættuleg,
hvaöa ömurlegu afleiðingar þau hafa
haft fyrir okkur og hvaöa afleiðingar
þau geta haft fyrir aðra. Þetta finnst
mér vera boðskapur plötunnar; við
flettum ofan af ljótri fortíö okkar í
því skyni að aövara fólk.”
— Núerþettanokkurskonarrokk-
plata, ef einu lagi hennar sleppir, en
það erlag þitt, Minning, sem er róleg
melódía. Ertu sáttur við heildarsvip
plötunnar músíklega séö?
„Já, eins og ég sagði áðan þá er ég
ánægður meö útkomuna þegar tillit
er tekið til þess að við höfðum aðeins
tveggja vikna tíma til samæfingar.
Eg er mjög mikill rokkunnandi en
tel mig þó meta blúsinn heldur
meira. Það er svo mikill fílingur í því
að hlusta á blúsinn.”
Töluvert ort á Hrauninu
— Ríkur þáttur af svip plötunnar
eru textar hennar. Sumir þeirra
jaðra við ljóð að mínu mati. Er mikið
ort á Hrauninu?
, ,J á, það er töluvert ort héma með-
al okkar. Hraunið gista að jafnaði
miklir hæfileikamenn, ef því er aö
skipta. En þetta eru þá menn sem
hafa tekið bokkuna fram yfir lista-
gyðjuna — rétt eins og margur annar
Islands listasonurinn — og list þeirra
hefur því verið útskúfuð úr menning-
unni. Þaö er aldrei hlustaö á rök
þessara manna. Þeir eru einfaldlega
stimplaöir sem úrhrök þjóöfélagsins,
punktur og basta.”
— Víkjum að öðru. Eruð þið að
reyna að skapa öörum föngum for-
dæmi með boöskap Rimlarokksins ?
„Platan er áskorun til þeirra fanga
og annarra afbrotamanna sem vilja
bæta sig, þeirra sem vilja snúa
blaöinu við, þeirra sem vilja koma
sér upp úr drykkju og ræfilsskap og
hefja nýtt líf. Við bendum þeim á
leiðir, á meðferðarstofnanimar og
starfsemi Verndar og heimili hennar
ogfleira mátelja.
öðrum þræði er þessi plata gefin út
til að breyta viðhorfi fólks til fanga.
Það er nóg af fordómum í kringum
okkur, sumir þeirra eiga rétt á sér,
aðrir ekki. Við emm að segja fólkinu
í landinu að það era til fangar sem
vilja bæta sig, viö eram aö biðja þaö
sama fólk að gefa þessum föngum
rúm og tækifæri til að þeim verði
auðið aö hefja nýtt og heilbrigt líf.”
-SER.
vara fólk,"segirSævarmeðalannarsiviðtalinuhór tilhliðar.