Dagblaðið Vísir - DV - 18.04.1983, Page 12

12
DV. MÁNUDAGUR18. APRlL 1983.

Wm 1 f&' f ,|| DAGBLAÐIÐ-VÍSIR ,1 l
I WKr JKKl
kÆi ' 'íá í;' '
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Stjómarformaður og úfgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgátustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjóm: SÍÐUMÚLA12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skritstofa: ÞVERHOLTI ll.SÍMI 27022.
Súni ritstjómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerö: HILMIR HF.,SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
ÁRVAKUR HF„ SKEIFUNNI19.
Áskriftarverðá mánuði 180 kr. Verðílausasölu 15 kr. Helgarblað 18 kr. ,
Spilin veröa stokkuð
Skoöanakönnun DV, sem birt er í blaðinu í dag, staö-
festir þaö, er komið hefur fram í könnunum annarra
blaöa, aö hiö hefðbundna flokkakerfi Islands hefur riöl-
azt, — aö f jöldi manna mun á laugardaginn kjósa öðruvísi
en áöur.
Nýju framboðin, Bandalag jafnaðarmanna og Samtök
um kvennalista, hafa sópað til sín fylgi og ógna hefö-
bundnum hugmyndum um rekstur stjórnmála. Flokkarn-
ir hafa ekki lengur sína föstu dilka, þar sem sauöirnir
skila sér.
Eini gamli flokkurinn, sem nýtur öruggs og raunar vax-
andi fylgis, er Sjálfstæöisflokkurinn. Búast má viö, aö eft-
ir kosningar veröi hann ejni stóri flokkurinn og þar af
leiðandi úrslitaflokkur í myndun nýrrar ríkisstjórnar.
Tölur DV eru hærri en Morgunblaðsins fyrir Fram-
sóknarflokkinn, Bandalag jafnaðarmanna og Alþýðu-
bandalagiö og lægri fyrir Sjálfstæöisflokkinn, en hinar
sömu fyrir Alþýöuflokkinn og Samtök um kvennalista.
I stórum dráttum ber þessum tveimur könnunum sam-
an. Minna viröi eru tölur Helgarpóstsins, sem eins og
fyrri daginn vanmetur Framsóknarflokkinn, þótt aö-
ferðafræöin sé skárri en áöur. Viö reiknum með, aö þær
tölur séu ekki réttar.
Svo vel vill til, aö á laugardaginn veröur kveöinn upp
Stóridómur. Þá kemur raunveruleikinn í ljós. Um mið-
nætti fer sennilega að skýrast, hversu misjafnlega vel
þessar þrjár kannanir spá um úrslit kosninganna.
Þá veröur marklaust aö bera saman misjafna aðferöa-
fræöi. Þá veröur tilgangslítið að flagga vísindum út af
fyrir sig. Þá veröa búnir aö ákveöa sig þeir kjósendur,
sem hingað til hafa gefið loðin svör eöa engin.
I könnun DV fékkst ekki svar um lista hjá 46,6% úrtaks-
ins. Morgunblaðið fékk ekki svar frá 37% af sínu úrtaki,
þótt sú staðreynd sé raunar falin í frásögnum blaðsins.
Eftir viku fáum viö að vita, hvor skekkjan er verri.
Burtséð frá þessu er ljóst, aö kjósendur hafa þegar
ákveöiö að gefa nýjum framboðslistum tækifæri til að
reyna sig, og sötnuleiöis hafa þeir ákveöið aö refsa
Alþýöuflokknum, Alþýðubandalaginu og Framsóknar-
flokknum.
Sérstaklega er athyglisvert, að kjósendur viröast ekki
setja fyrir sig einkennilegan klofning Sjálfstæöisflokks-
ins, þar sem hluti kjósenda og einnig frambjóðenda eru
stjórnarsinnar, en meirihlutinn stjórnarandstæöingar.
Einnig er sérstaklega athyglisvert, að grófur rógur um
Vilmund Gylfason hefur ekki kæft framboö hans manna í
fæðingu. Kjósendur trúa ekki róginum og taka framboö
bandalags hans sem raunhæft val í stað hins gamla.
Loks er einnig sérstaklega athyglisvert, að sú hugsun
hefur náð fótfestu, að flokkakerfið veiti konum ekki næga
þátttöku í stjórnmálum og að við ríkjandi aöstæöur sé
kvennalisti raunhæft svar við vandanum.
Viö sjáum fram á, að um eöa undir tíu af sextíu þing-
mönnum næsta kjörtímabils verði kosnir af hinum nýju
listum. Um þetta eru sammála þrjár skoðanakannanir
með þrenns konar aðferðafræði. Um þetta þýöir engum
aö villast.
Að baki velgengni hinna nýju lista og velgengni stærsta
stjórnmálaflokksins hlýtur að liggja þung undiralda. Aö
baki eru kjósendur, sem vilja stokka spilin upp á nýtt og
kanna, hvort ekki sé hægt að fá ríkisstjórn eftir tólf ára
hlé.
Jónas Kristjánsson.
„Það er staðreyndað við höfum aðeins 3konurá þingi en þarsitja samtímis 57karlmenn. . .
Kvennalisti:
Kvennalisti er stofnaöur út úr
neyð, en þaö er allt gert til aö kæfa
okkur í fæöingu. Sum rökin hjá and-
stæðingum okkar eru þau aö konur
vilji ekki á þing og konur hafi ekki
áhuga á stjórnmálum. Þetta minnir
mann á hvernig aöstaðan var fyrir
nær 70 árum þegar konur voru aö
berjast fyrir því aö fá kosningarétt.
Þá voru sömu rökin notuö gegn því
aö konur fengju þessi sjálfsögöu
mannréttindi. Viö heföum kannski
bara átt að hlusta á rökin og sleppa
þessu meö kosningaréttinn?
Eiga konur erindi á þing bara af
því að þær eru konur? Þaö lítur út
fyrir aö stjórnmálaflokkamir séu
þeirrar skoöunar, því aö þeir hafa
allir keppst viö aö reyna aö koma
konum framarlega aö á listana. Við
skulum vona aö konur séu ekki á hin-
um listunum eingöngu til skrauts
heldur séu þeir þeirrar skoðunar að
konur hafi raunverulega eitthvað
fram að færa einmitt af því aö þær
erukonur.
Það er staöreynd aö viö höfum
aöeins 3 konur á þingi, en þar sitja
samtímis 57 karlmenn. Ef viö nú
snerum dæminu viö og segðum aö á
þingi sætu aðeins 3 karlmenn en 57
konur. Já, tilhugsunin er hjákátleg.
Ætli okkur þætti ekki komin fullgild
ástæöa fyrir karlalista, með þann til-
gang fremstan að koma körlum aö?
Viö fáum ómögulega séö hvernig
hægt er aö koma á jafnrétti ef sjónar-
miö aðeins hluta þjóöarinnar hefur
áhrif á gang þjóömála.
Þaö er erfitt aö fá viöurkennda
reynslu kvenna sem er byggö á eigin
lífi og eigin vinnu, en þaö er enginn í
vafa um að margvísleg önnur störf í
þjóðfélaginu móti fólk. En konur er
Sigríður Þorvaldsdóttir
ekki hægt aö viðurkenna aö búi yfir
sérstakri reynslu, sem taka beri tillit
til. Viö höfum margvíslegum skyld-
um aö sinna, sumum mjög ljúfum,
unaðslegum og sjálfsögöum skyld-
um, öörum erfiöum og óréttlátum.
Þegar erfiöiö veröur of mikiö og eng-
inn til að deila því meö eins og er í
mörgum tilfellum, ekki síst hjá ein-
stæðum mæðrum, geta jafnvel ljúf-
ustu skyldur snúist upp í andhverfu
sína. Þeirra er erfiöiö og ábyrgöin:
oft þyngst því aö þær þiggja yfirleitt
lægstu launin, þær hafa ekki tíma til
aö berjast fyrir bættari lífskjörum og
þær ganga með nagandi samviskubit
gagnvart bömum sínum út af tíma-
leysi. Eg treysti engum betur en kon-
um til þess aö rétta hag þessara
kvenna.
Nú má þetta ekki misskiljast þann-
ig að reynsla kvenna sé bara nei-
kvæð og þær vilji án hennar vera.
Nei, og aftur nei! Þvert á móti. Þaö
er s jálfsagt mikilvægasta og j ákvæð-1
asta reynsla sem til er aö hlúa aö og
bera ábyrgö á lífi einstaklings og
konur vilja alls ekki losna við hana.
En viö viljum aö fleiri fái aö njóta
hennar og deila þessu með okkur.
Margir feöur fara á mis viö náin
kynni af börnum sínum út af of miklu
vinnuálagL Þess vegna veröur þjóö-
félagiö aö koma til móts við konur.
Karlmenn, sem einstaklingar, veröa
að gera þaö líka. Einu sinni var það
hefðbundin ábyrgö karlmanna aö
afla tekna en nú gera konur þaö líka.
Þær afla tekna til heimilisins og
borga skatta, þær víkja sér ekki
undan ábyrgö á neinn hátt. En
aöstöðumunurinn blasir alls staöar
viö.
Eigum viö ekki að breyta þessu?
Eöa eigum við aö bíöa í 100 ár í viö-
bót?
Sigríöur Þorvaldsdóttir,
leikkona.