Dagblaðið Vísir - DV - 11.08.1983, Qupperneq 15

DV. FIMMTUDAGUR11. AGUST1983.
15
sögu að baki sér. Þessi þjóð byggir
eitthvert það fallegasta en jafnframt
eitt harðbýlasta land í allri Norður-
álfu. Hér eru óteljandi möguleikar til
arðbærrar uppbyggingar sem bæði
yrðu þjóðinni og landinu til góðs.
Það á ekki að fá erlent fjármagn til
landsins til að koma upp meiri stór-
iðju en orðið er. Sú stefna hefur því
miður beöið skipbrot og sú leið er
ekki arðvænleg eins og er.
Ónotaðir
mögu'eikar
Hins vegar má koma upp smám
saman stórkostlegum heilsulindum,
útivistarmöguleikum og öðru sem
loftslagið, bæði hreint og tært, býður
hér upp á með óteljandi möguleikum
þar sem heitt vatnið vellur upp úr
iðrum jarðar, víðast hvar engum að
gagni. Hér og hvar um landiö má
byggja upp stórkostlega aðstöðu,
sannkallaöar vinjar í gróðurvana
landi. Meðan til eru tugir og jafnvel
hundruð milljóna manna sem þarfn-
ast hvíldar og hressingar eftir
langan og erfiðan starfsdag meðal
nágranna okkar í Evrópu og
Ameríku er engin þörf á að kvarta.
Fjöldi fólks vill gjama hvað sem það
kostar, kappkosta að komast í að-
stöðu sem hér hefir verið lýst.
þessa og sumir fjölmennir. Munu
borgirnar Wiesbaden (íbúar rúml.
250.000) i Hessen og Baden Baden
(íbúar rúml. 50.000) í Svartaskógi
(Schwartzwald) vera þekktastar
fyrir böð sín. Einkum munu íbúar
Baden Baden mega þakka heilsuhæl-
um sinum mikla velmegun, enda
mun allt efnahagslif þess staðar
grundvallað á tilveru þessara dýr-
mætuheilsulinda.
Enn sem komið er er hér á landi
nokkurn veginn óspillt loft og náttúra
landsins er gjöful. Hér eru óþrjót-
andi möguleikar til starfrækslu
margs konar heilsuhæla fyrir ná-
gréuinaþjóðirnar í Evrópu og
Ameríku. Hér er mikilsvert málefni
sem getur orðið mikill stuöningur
fyrir ýmiskonar þjónustustarfsemi.
Mætti þar nefna ræktun lands til
bæði nytja (grænmeti og skógrækt)
og fegurðar (blóm); margs konar
ferða- og skemmtistarfsemi sem á
ýmsan hátt gæti tengst væntanlegum
heilsuhælum.
Aukinn ferðamannastraumur
getur og haft ómetanleg áhrif á auk-
inn skilning fólks af mismunandi
þjóðerni og aukið traust meðal þess.
Island er í augum flestra útlendinga
„Hér eru óþrjótandi möguleikar til starf-
rækslu margs konar heilsuhæla fyrir ná-
grannaþjóðirnar í Evrópu og Ameríku.”
A ferðum minum erlendis, einkum
í Vestur-Þýskalandi, hefi ég undir-
ritaður séð töluvert af margs konar
heilsuhælum, kúrhúsum (Kurhaus)
sem Þjóðverjar nefna gjama starf-
semi sem þessa. Víða í Þýskalandi
eru dálitlar volgrur þar sem bæti-
efnaríkt vatn nær að seytla npp á
yfirborð jarðar. Hundruö staða í
Þýskalandi hafa orðið „Bad”
(þ.e.baö) í nafni sínu.
1 fornöld var því veitt athygli að
vatnið hafði bætandi áhrif á sjúka og
særða og eru elstu varðveittar
heimildir um þessar fyrstu bað-
stöðvar frá Rómverjum hinum fornu
komnar. Smám saman hafa vaxið
allstórir bæir um starfsemi sem
ein af síðustu paradisum náttúru-
unnenda í Evrópu og er því rétt að
stefna að því að unnt sé að taka á
móti fleirum en nú á komandi árum.
1 hugum margra útlendinga er Is-
land vanþróað land meö himinháa
verðbólgu og gegndarlausa skulda-
söfnun. Á vissan hátt er Island á
nýlendustigi — þar nægir að nefna
óhagstæða samninga sem gerðir
voru á sínum tíma um sölu á raf-
magni til einnar ríkustu þjóðar í
heimi. Þau viðskipti hafa vakið
undrun í augum margra og er ekki
nema von.
Guðjón Jensson
póstmaður.
Nú stendur yfir í Nýlistasafninu
við Vatnsstíg sýning á verkum
eftir Bergljótu R. og Elmer. Sýning-
unni, sem ber yfirskriftina Post-
painting, lýkur 14.8.
Myndverk og manifeste
Það er nánast eins og að renna í
gegnum brot úr listasögunni þegar
litið er yfir sýninguna Post-painting.
Enda ekkert skrítið þvi ásetningur
listafólksins er einmitt „eftirmálun”
þekktra listaverka.
Myndlist
GunnarB.Kvaran
Samfara málverkunum hafa iista-
mennirnir látið frá sér fara ritaðar
upplýsingar, eins konar manifeste,
tU að skýra eðli verkanna.
1 stuttu máli virðist inntak Post-
painting vera það aö búið sé að full-
nýta „sköpunarmöguleika” manns-
hugans og að eina ráðið sé þvi að
„stæla” áður þekkt listaverk.
1 raun eru þetta litt frumleg sann-
indi þvi segja má að þessi hugmynd
um „fræðilegan dauða höfundaríns”
hafi einkennt meira eða minna nær
alla listsköpun (bókmenntir og
myndlist) síöastliðin 20 ár! Sjáum
t.d. iistamenn 7. áratugarins og
gagnrýnendur h'kt og Blanchot og
Barthes. Meðvitaðir um smæð sína í
þessu aUsnægtar nútimaþjóðfélagi
gátu þeir ekki lengur trúað á hug-
myndir um frelsi og reynslu og
neyddust því til að draga þær álykt-
anir að þeir væru ekki inntaksleg for-
senda verksins. Listfræðingurinn,
Jean Clair, hefur ritað merkilegan
texta um þessar endursköpunarhug-
myndir listamanna á 7. áratugnum.
Þarsegir m.a.:
„Það er sama hvað ég mála eða set
á svið — hlut, mannveru, hrein form
— aUtaf er þar eitthvað fyrir sem
tekur til máls á undan mér: tungu-
mál mitt er ekki nándar nærri hreint,
ferskt, frumlegt, leiðitamt einhverri
óljósrí innri tjáningarþörf; það
flækist undireins í aUs konar forða,
fjársjóði, vöruhús, stofna — sem
kaUast ósjálfráð minning eða safn
ímyndunarinnar — af formum og
merkingu sem þröngva sér upp á
mig áður en ég svo mikið sem hreyfi
Utlafingur.”
(Jean CLAIR, Art en France,
une nouvelle génération.
1972bls.25.)
Það var einmitt í byrjun 7. áratug-
arins sem poplistamennirnir og Usta-
menn nýju fígúrationarínnar (þar á
meðal ERRO) brugðu á það ráð að
nota myndvarpa og mála þannig
eftir fyrirmyndum!
Sjáffsgagnrýni?
Ef við skoðun þessa sýningu í ljósi
sögunnar og þeirra staðreynda að
„eftirmálun” og „endursköpun”
hafa verið tU staðar síðastliðin 20 ár
þá virkar þessi sýning ansi mögur.
Hér virðist slegið um sig á yfirborðs-
legan hátt nema að hinn „hug-
myndalegi grunnur” sé ekkert annaö
en „eftirskrift” eða eftiröpun!
Stundum er sem Ustafólk skorti
ákveðna sjálfsgagnrýni. -GBK.