Dagblaðið Vísir - DV - 01.10.1983, Síða 9
DV. LAUGARDAGUR1. OKTOBER1983.
9
hljómtökusalarins og horfi gegnum
þykkan glervegg á mennina í salnum
sem eru aö hreiöra um sig meö
hljóöfæri sín innan um þann frumskóg
nótnaskrifta og hljóðnema sem þama
vex eins og offrjór hitabeltisgróöur.
Þessir menn hafa helgað tónlistinni Iíf
sitt og lífsþrótt og áratuga þjálfun og
ögun hefur aflað þeim þeirrar fágætu
umbunar að leika með einni frægustu
hljómsveit veraldar — Sinfóníuhljóm-
sveit Lundúnaborgar.
I salnum eru ennfremur tveir menn
sem ekki eru þarna aö staöaldri en
hafa komiö hingaö um langan veg til
þess aö gegna skyldum sínum við
gyöju tónlistarinnar.
Annar þeirra er kunnur ítalskur
hljómsveitarstjóri, Maurizio Bar-
bacini aö nafni, og þó aö hann eigi
góðan feril aö baki er honum mikil
fremd aö þessari stundu og þaö er
engin furöa þótt roöi sé í hvörmum og
tilhlökkun í fasi. Hann er lágur maður
vexti, háttvís og fíngerður, með eilítið
bogiö nef eins og vera ber um niðja
hinna fornu höfðingja Rómaveldis.
Frá Hressó til CBS
Hinn manninn berum viö þegar
kennsl á því þar er kominn enginn
annar en gesturinn gustmikli sem viö
litum á Hressingarskálanurn fyrir
mörgum árum eina örskotsstund.
En samt er þetta ekki alveg sami
maöur. Eitthvað er þaö sem hefur
breyst og lái okkur hver sem vill þótt
við virðum hann fyrir okkur með
nokkurri íhygli.
Hann er íklæddur snyrtilegum
jakkafötum og þar meö er úr sögunni
hið svörgulslega yfirbragö sem
loðfeldurinn kafþykki léði honum.
Hann hefur greinUega grennst tU
muna. Fasið er allt eins og íviö fágaðra
en ber þó ennþá ótvíræðan vott um
geysisterkan vilja og nærri ótak-
markaö sjálfstraust. Ásýndin er fyUri
en foröum og einhver innri rósemi sem
ekki var þar áöur hefur nú tekið sér
bólfestu og eykur enn við reisn þessa
manns sem var þó ærin fyrir.
Augu hans eru ennþá snör og
óhvikul en hyldýpi þeirra er þó hvergi
nærri eins myrkt og þegar viö sáum
hann fyrst og þess vegna er líka yfir-
bragö hans aUt mun friövænlegra en
þá var.
Kristján heitir þessi vörpulegi
maður, Jóhannsson, og forlögin hafa
boriö hann inn í þennan víöfræga
hljómtökusal til þess aö honum megi
auðnast þaö sem alUr söngvarar þrá
en aðeins hinum f remstu hlotnast.
Hann er hingaö kominn til þess að
syngja fjórtán lög inn á breiöskífu viö
undirleik Sinfóniuhljómsveitar
„Kristján Jóhannsson hóf upp hljómmikla rödd síns og samstundis var það söngurinn sam tók að sór forystu fyrir hinni miklu bylgju og leiddi
hana með sér um víðáttur geimsins." Myndin var tekin i hljómtökusal CBS er Kristján söng inn á breiðskifu með Sinfóniuhljómsveit Lundúna-
borgar. Myndir BH.
hinni miklu bylgju og leiddi hana með
sér um víðáttur geimsins.
Þetta var dásamlegur söngur og dá-
samlegur hljóöfæraleikur en samt var
þar einhverju áfátt. Listamennimir
sjálfir fundu aö eitthvað skorti, við
sem í stjómklefanum sátum, bak viö
hinn ramma glervegg, skynjuðum
einnig aö einhvers staöar vantaöi
eitthvað þótt ekki væri það ofboð ein-
falt aö segja nákvæmlega til um í
hver ju það lægi.
Kristján snaraöist inn í stjómklef-
ann ásamt Barbacini og Ed Welch og i
sameiningu hlýddu þeir á upptökuna.
„Þetta er alltof þunglamalegt,”
æpti Kristján skyndilega, spratt á
fætur og baðaöi út höndunum, „þetta á
aö vera voldugt og mikilfenglegt en
þetta hljómar eins og jarðarfarar-
músík! Viö veröum aö gera þetta
aftur!”
Hann vatt sér aö dyrunum en nam
allt í einu staðar, gerði krossmark
fyrir sér og varðfjarrænn á svipinn.
,,Svona getur þetta ekki gengið,”
hugsaöi hann, „nú verður eitthvaö aö
gerast og það fljótt. Þaö sem vantar er
fyrst og fremst skilningur — þessir
bresku hljóðfærasnillingar skilja ekki
hin islensku orð og þar af leiðir að þeir
skynja ekki hina máttugu mynd sem
kvæðiö skapar. Eg ætla að skýra út
fyrir þeim merkingu oröanna og sjá
hvortþetta ferekkiaökoma.”
Hann signdi sig aftur og varirnar
bæröust í þögulli bæn til hans sem er
öllum ofar og skapaöi í árdaga náöar-
gáfu söngs og hljómlistar og afræður
hverjir skulu njóta hennar á hverjum
tíma.
Svo gekk hann fram i salinn.
Hamraborgin
Kristján Jóhannsson kvaddi sér
hljóös og ávarpaöi hljómsveitina.
„Mig langar til að skýra út fyr-
ir ykkur snöggvast merkingú þessa
islenska kvæöis sem ég ætla aö syngja
á móðurmáli mínu á eftir. Þetta er
fallegt kvæöi, mynd þess er mikil og
voldug, og þaö á sér djúpar rætur í
vitund islensku þjóöarinnar. Hamra-
borgin, the word hamraborgln means
»»
Listamennimir bresku hlýddu á
útlistanir hans af mikilli athygli og
þegar þýöingunni var lokið aö kalla
lögöu þeir frá sér nótur og hljóðfæri og
klöppuðu Islendingnum lof í lófa.
Og aftur tóku menn tU viö söngleik
og hljóðfæraslátt. Maurizio Barbacini
sveiflaöi töfrasprotanum, fingur nam
viö streng, varir snertu bUkandi
málm, menn og hljóðfæri urðu eitt og
aftur hófst upp hinn stórkostlegi
hljómur, sigurglaður og leiddur um
upphæöir af kUng jandi karlmannsrödd
sem steigaöi fram eins og glæsileg
drottning í fylkingarbrjósti
„Fantastical", sagði hlJómsveltarstjóHnn ftalski, Maurizio Barbacini,
sem var I sjöunda hlmni með upptökuna. „Hár eru samankomnir menn
frá mörgum löndum," sagði hann, „en tónlistin hefur sameinað þá f
einu verki og það ar mér hvort tveggja i senn heiður og ánœgja að fá
að starfa með svo| ágœtri hljómsveit og stórkostlegum söngvara." Á
palli stjórnandans má greina sæg af kampavinsglösum þvf nú dró nær
lyktum hljómtökunnar og sliku ber að fagna með viðeigandi hætti.
skartklæddra hermanna.
Og nú féU aUt í ljúfustu löö.
Hrynjandi lagsins bylg jaöist um saUnn
eins og rauður logi sem flæöir yfir
gulan akur og svif ar að bragöi til hæstu
hæða og alUr hrifust af þessum loga,
jafnt listamenn og tæknimenn og við
hinir sem agndofa sátum frammi í
stjómklefa og trúöum vart okkar eigin
skynfærum.
Hinn himneski stormur reiö yfú-
saUnn svo aö aUt lék á reiðiskjálfi —
en svo kom lognið. Barbacini kUppti
snöggt á hinn síöasta hljóm með
skipandi sveiflu. Það var andartaks
þögn.
Svo brast á lófatakið og
upphrópanimar og fagnaðarlætin.
Þetta var sigurstund og aUir sem nær-
staddir voru fundu að þeir áttu sinn
þátt í þessum sigri þó svo að
söngvarinn einn hlyti þau sigurlaun
sem flestir hefðu kunnað meta en það
var dágóður koss af vömm eigin-
konunnar fögru.
Þar með var Hamraborgin komin I
höfn — eitt lag af fjórtán en það voru
þrettán eftir og það gafst ekki löng
stund til að fagna unnum áfangasigri.
1 þrjá daga samfleytt unnu þeir
markvisst saman að einu marki,
söngvari, hljómsveit og hljómsveitar-
stjóri að ógleymdum hinum kunnáttu-
sömu tæknimönnum. 1 þrjá daga
dvöldu þeir saman í blíðu og striðu og
þó að stundum kæmi snurða á þráðinn
voru allir ævinlega fúsir til þess að
liðka til því að í slíku verki er
maðurinn einn ei nema hálfur eins og
stendur í fornu kvæði en það er sam-
stilling sálnanna sem að lokum laðar
fram hinn dýrlega ávöxt.
Lundúnaborgar og nýtur til þess
stuðnings hinna færustu manna,
Maurizio Barbacini, sem stjómar
hljómsveitinni, og Ed Welch sem út-
sett hefur fyrir hann nokkur gullfalleg,
ítölsk sönglög og annast í tilbót sviðs-
stjórn í salnum meðan á upptöku
stendur.
Bylgjan úr djúpinu
Maurizio Barbacini sveiflaði sprot-
anum og hljómkviðan hófst upp úr
þögninni eins og bylgja sem rís úr
djúpum hafsins og stigur upp í
heiöríkju himinsins, glitrandi fögur og
tíguleg svo að allt annaö bliknar hjá
henni.
Kristján Jóhannsson hóf upp hljóm-
mikla rödd sina og samstundis var þaö
söngurinn sem tók að sér forystu fyrir