Dagblaðið Vísir - DV - 20.12.1983, Síða 15
DV. ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER1983.
15
Vlenning Menning
LÖNG ER
LEIÐIN
HEIM
helst í Þýskalandi sem hún fann sig
heima, enda var hún þar í öruggri
umsjá fööur og móöur fyrstu átta ár
ævinnar en þá slitu þau samvistum.
Brynhildur hóf þá nám í dönskum
barnaskóla og átti þar í stöðugum
útistööum viö skólafélagana og
suma kennarana af því hún kom frá
Þýskalandi og svo var hún auk þess
Islendingur.
I stríðinu var hún í Þýskalandi
fram til vors 1944 aö hún fluttist til
Kaupmannahafnar og gekk þar í
skóla fyrir þýsk böm. Hún haföi alla
tíö sterka samkennd meö þýsku
þjóöinni og samsamaði sig henni, og
eru þessum tilfinningum hennar
gerð góö skil í frásögninni enda snar
þáttur í afstööu hennar til umhverfis-
ins.
Brynhildur kom heim meö fyrstu
ferö Esju eftir stríöið, frá Kaup-
mannahöfn í júli 1945. Þá haföi afi
hennar,Sveinn Björnsson, verið for-
seti lýðveldisins í eitt ár og bjó á
Bessastöðum. Þar var Brynhildur
um tíma og lýsir skemmtilega veru
sinni hjá afa og ömmu Georgíu.
Mamma hennar er óljós og eins og
hún lendi í skugga hinna sterkari
persóna, enda er hún komin út úr lífi
Brynhildar aö mestu, hefur gift sig
aftur Níels Dungal og átt meö honum
börn.
Myndin af pabba, Birni Sv. Bjöms-
syni, er aftur á móti dregin skýrum
dráttum, elskaður og virtur af dóttur
sinni. Hann bauð henni meö sér og
síðari konu sinni, Nönnu Egils söng-
konu og hörpuleikara, til Argentínu
árið 1949 og tók hún því boði fagn-
andi. I Argentínu er Brynhildur nýút-
sprungin rós og þar hittir hún mann
sem hún giftist og eignast meö
honum tvö böm. — En áfram heldur
lifiö og saga þess og í bókarlok er
Brynhildur nýgift Fríslendingnum
sínum sem hún kynntist viö endur-
komu til æskueyjarinnar Ammm í
Noröursjó.
Konan sú er ekki úr gleri og er
Steingrimur Sigurösson.
stórbrotið líf hennar sönnun þess að
harmur og hrakningar og lífshættu-
legar uppákomur nægja ekki til aö
beygja eöa brjóta þá manneskju sem
úr góöum efnivið er ger í upphafi. En
hún veðrast, — sjóast mundu þeir
segja fyrir vestan.
Fjöldi mynda er í bókinni, sem
gaman er aö skoöa, og kápumynd ein
meö þeim bestu í haust, lítil
nærmynd af söguhetju felld inn í
mikið stækkaða mynd af henni yngri
þar sem hún er eins og madonna úr
Rembrantmálverki.
En mest er um vert frásöguna,
f jörlega og frumlega. Steingrímur er,
nú alltaf dálítiö SER og hefur sinn
sterka, persónulega stíl og þaö setur
svip á frásögn Brynhildar. Ur sam-
vinnu þeirra hefur orðið til bráö-
skemmtileg bók og íslenskri
persónusögu bæst nýr og fróðlegur
kafli, þar sem höfuðpersónan er
kona sem var lengi á leiöinni heim.
Rannveig
senn stuttoröur og gagnorður. Hann
er að mínum dómi til fy rirmy ndar.
Kjartan Olafsson er einkennilegur
maöur á marga lund og ólíkur
samtíöarmönnum sínum. Hann er
mjög norrænn aö skapferli, og má
telja þaö eftir atvikum til galla eöa
kosta. Hann er skapstór maður og
stoltur, en aö sama skapi dulur.
Aö sumu leyti vegna fornrar skap-
geröar hefur Kjartan aldrei aö fullu
samlagast samtíöarmönnum sínum.
Hann fer ekki fram á annað en rétt-
læti, en honum er alveg fyrirmunað
aö koma sér áfram, eins og þaö er
kallað, meö því aö vera „réttum
megin” í stjómmálum eöa í félögum,
sem veita tækifæri til „sambanda”'
til þess að koma sér áfram. Hann er
ekki allra og erfitt að kynnast
honum. Þess vegnahygg égaðhann
sé misskilinn af mörgum.
Þetta er hámenntaður maður
meö próf í hagfræði frá Belgíu og
starfaöi um árabil hjá Stjómar-
ráöinu, sem færði sér þekkingu hans
í nyt. En hann er of eirðarlaus og
ólíkur öömm til þess að geta fellt sig
til frambúðar viö svo venjulegt líf.
Hann varö aöferðastogsjáheiminn
eigin augum. Og þaö hefur hann ekki
svikist um. Þegar oröinn víðförl-
astur Islendinga. En hann bjó sig
vandlega undir þetta starf með
hlífðarlausu sjálfsnámi í ótrúlegustu
tungumálum. Ekki veit ég ná-
kvæmlega hve mörg þau eru orðin,
en ekki munu þau vera færri en tíu.
En þessi mikla tungumálaþekking
kemur Kjartani til dæmis mjög aö
notum, þegar hann safnar efni í
Undraheim Indialanda, því hann
hefur á valdi sínu þá tungu hindúa,
sem útbreiddust er og getur því talað
persónulega við næstum hvern sem
er.
Kjartan er maður fremur lágur
vexti, en bætir þaö fyllilega upp meö
miklum líkamsþrótti. Þannig er
hann afar fimur og kattliðugur og
léttur í spori. Enda lætur hann fjar-
lægöir ekki hindra sig, þótt hani)
þurfi aö bregöa fýrir sig fótum. Eftir
minum útreikningi ætti hann aö vera
orðinn nokkuð við aldur, en hann
lítur áreiðanlega út fyrir að vera 20
árum yngri en hann er.
' Eins og bent hefur verið á hér að
framan er Kjartan maöur ó-
framfærinn og dulur, og ef til vill er
það þess vegna hve mörgum bókaút-
gefendum hefur yfirsést aö notfæra
sér mikla tungumálakunnáttu hans.
Til dæmis væri ekki ónýtt aö fá hann
til að þýöa eitthvað úr fjársjóöi rúss-
neskra bókmennta beint úr rúss-
nesku. Þar segir víöa frá stór-
brotnum örlögum, sem vel ætti viö
skap Kjartans aö fást við. Eg spái
því, aö Undraheimur Indíalanda eigi
eftir aö seljast upp, eins og aörar
bækur Kjartans Olafssonar. Eg vona
einungis, aö þetta verði ekki síðasta
bók hans.
MERKILEGT FRAMLAG TIL
ATVINNUSÖGU
NORÐFJÖRÐUR
— saga útgerðar
og fiskvinnslu
eftir Smára Geirsson.
Bók sem áhugafólk um
sögu sjávarútvegs ætti
ekki að láta fram hjá sér
fara.
Komin í bókabúðir.
SAMVINNUFÉLAG
\ ÚTGERÐARMANNA
NESKAUPSTAÐ.
SÍLDARVINNSLAN HF.
NESKAUPSTAÐ.
v ^ 'w'— '' •:
GLIMRANDI
GJAFIR"
Jólin nálgast óðfluga. Nú gefa allir gjafir sem hafa notagildi og létta
störfin, ekki síst í eldhúsinu. Komið við hjá okkur á Hverfisgötu 37.
Við hjóðum vönduð og ódýr heimilistæki
sem gera meir en að gleðja á jólunum,
GIRMI
KJÖLUR SF.
Hverfisgötu 37 - Sími 21490.