Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1985, Qupperneq 14

14
DV. MANUDAGUR15. APRÍL1985.
Frjálst.óhéð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformafiur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA12—14. SlMI 68M11. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA33. SlMI 27022.
Afgreifisla,áskriftir,smáauglýsíngar,skrifstofa: ÞVERHOLTI ll.SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 686611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA12.
Prentun: Árvakur hf., Skeifunni 19.
Áskriftarverðá mánuði 330 kr. Veröí lausasölu 30 kr.
Helgarblað35kr.
Betrienekki?
Ungir menn á landsfundi Sjálfstæöisflokksins komu í
veg fyrir, aö fundurinn yrði eingöngu skrautsýning. Þeir
vöktu athygli á ýmsum meginþáttum svonefndrar „sjálf-
stæðisstefnu”. Ella stefndi á, aö lognmoUan einkenndi
þennan landsfund.
Þorsteinn Pálsson, formaöur Sjálfstæöisflokksins,
sagöi í upphafi fundar: „Markmiö okkar eru skýr og vilj-
inn ákveðinn. Þessi fundur á að hreinsa andrúmsloft inn-
an flokksins og úti í þjóðlífinu. . . „Raunar mun einkum
hafa vakað fyrir forystu Sjálfstæöisflokksins að koma
flokknum úr öldudal, sem skoöanakannanir hafa sýnt
hann vera í. Forysta flokksins vildi leita ráða til að rétta
viö álit flokksins meö því aö setja fram ákveðnari stefnu,
sem stjórnarsamstarfið skyldi síöan byggjast á. Undir
Framsókn yrði komið, hvort hún vildi una þessum grund-
velli. Þorsteinn Pálsson sagöi í byrjun fundarins: „Við
samstarfsflokkinn segi ég þetta: Spurningin um þaö,
hvort þetta stjómarsamstarf stendur lengur eða skemur,
er komin undir því, hvort verkin verða látin tala á þeim
málefnagrundvelli, sem lagöur verður með stjómmála-
yfirlýsingu þessa fundar.”
Þó fór svo, þar sem þúsund sjálfstæðismenn voru
saman komnir, að stjómmálayfirlýsing skipti engum
sköpum. Sjálfstæðisflokkurinn er sundurleitur flokkur.
Fjölmargir forystumenn hans njóta góðs af viðhaldi
ríkjandi kerfis. Þorsteinn Pálsson telur landsfundinn
treysta stöðu flokksins í stjórnarsamstarfinu. Það yrði þá
fyrir þær sakir, að hugsanlega hefur staða hans sem
formanns styrkzt, svo að hann gæti betur beitt sér gegn
framsóknarþjónkun þeirra, sem mestu hafa ráðið um
ferðina. Þorsteinn var endurkjörinn formaður með 93
prósentum greiddra atkvæða. Þaö er mikill sigur. Stjórn-
málaályktunin var samin að hans höfði, en því miður
þorði Þorsteinn ekki að vera nógu afgerandi. Hvað sem
mönnum finnst um Sjálfstæðisflokkinn, væri það landslýð
affarasælast, að horfið yrði frá ríkjandi „framsóknarpóli-
tík” á f jölmörgum sviðum.
Ungu mennirnir náðu nokkru fram, eins og nefnt hefur
verið. Verkefnaskrá var samþykkt og beint til þingflokks-
ins að framkvæma. I þeirri skrá kemur fram ýmislegt,
sem horfði til framfara, yrði eftir farið.
Arðsemisjónarmið skal til dæmis ráða ferðinni í efna-
hagsmálum en ekki hin neikvæða „byggðastefna” fyrir-
greiðslupólitíkurinnar. Einkarekstri skal veita aukið
svigrúm. Verðmyndun verði sem frjálsust. Utvarps-
rekstur verði í raun frjáls. Hér hafa verið nefnd nokkur
atriði, sem strandað gætu á afstöðu samstarfsflokksins,
Framsóknar. En Þorsteinn Pálsson tekur fram, að engir
„úrslitakostir” hafi verið settir. Þetta er því enn allt
komið undir málamiðlun og hrossakaupum.
I reynd verður það sem fyrr komið undir því, hver eða
hverjir ráða ferðinni í Sjálfstæðisflokknum. Verður það
formaður og varaformaður, sem fengu traustsyfirlýsingu
endurnýjaða með þessum landsfundi? Eða verður það
enn á ný sú sveit ráðherra og þingmanna, sem vill bara
halda áfram eins og verið hefur?
Verði síðari kosturinn valinn, mun Sjálfstæðisflokkur-
inn lítið hafa grætt á landsfundinum. Hann mun sem fyrr
berskjaldaður fyrir fylgisveiðimönnum Alþýðuflokks og
Bandalags jafnaðarmanna. Og landslýður verður engu
bættari.
Haukur Helgason.
Burt með betlistafinn
öftuoa avattarfttag, aina og rayndar ÖU önnur avattar-
féMio * landinu. var bara nlöuraatningur hlnnar póUtiaku
akömmtunaratjómar Framaókrtarkarfla og embwttlsmanna-
valda i RaykjavMc."
Framsóknarflokkuriaa seglst vera
flokkur gamvinnu- og félagshyggju-
fólks. Sér i lagi segist hann vera
Hokkur bcnda og hlnna drelíðu
byggða. Hann er ekkert af þessu.
Hann er þvert á móU ihaldssamasU
kerfIsflokkur landslas. Of kerfið er I
Reykjavik. Verkin sýna merkin á 14
ára sleltulausum valdaíerli:
FólksflótU af landsbyggðinni og
hjfodur i skuldafjötrum StS-
kerfislns.
Bcndur eru unnvörpum aö flosna
upp af jöröum sinum. Sameiginlega
eru neytendur og bzndur fórnarlömb
milliliöakerfis Framsóknarflokksins
í landbúnaöinum, sem hefur allt sitt
á þurru. Batndum er aö veröa þetta
ljóst. Þeir eru famir aö stofna sin
eigin samtök, til þess aö gæta hags-
muna sinna gagnvart Framsókar-
kerfinu.
Nóöarbrauötð
Kreppan í sjávarútveginum veldur
verulegum samdrætti 6 lands-
byggöinni. Sveitarstjórnarmenn úti
á landi eru loks aö fá sig fullsadda af
þvi, aö vera níöursetningar i stjórn-
kerfinu og þurfa aó lúta herravaldi
embcttismannakerfis Ríkisins i
störu og smáu. Landsbyggöarfölk er
þvi í uppreisnarhug gegn
„byggöasteínu" Framsóknarflokks-
ins. Þá byggöastefnu má kenna vió
betllstaf, náðarbrauð ogölmusu.
Byggöastefna Framsóknarflokks-
ins er hvort tveggja í senn mannlega
nióurlægjandi og hagfrcöileg
heimska. I hverju er hún fólgin?
Henni verður bezt lýst meö d*mi-
sögu.
A érunum 1971—78 var undir-
ritaöur í bæjarstjórn á Isafirói, aUan
timann i meiríhlutasamstarfi. Þetta
voru uppgangstimar. Verömæta-
sköpun var mikU, sjávarútvegur i
uppgangi, framlag Isfiröinga til
gjaldeyrisöflunar þjööarbúsins
myndarlegt.
Bæjarstjórnin vildi fylgja þessu
eftir. Hún setti sér 4ra ára fram-
kvæmdaáxtlun um kerfisbundna
uppbyggingu. Verkin átti aö vinna
innan ramma nýs bcjarskipulags til
20 ára. Þaö þurfti aó endumýja haf-
skipakant, steypa þekju á hafnar-
svcöið, bcta hafnaraöstöðu fyrír
rckju- og smábátaflotann, koma upp
flotbryggjum fyrír smábáta, mal-
bika aUt bcjarsvcðið, skipuleggja
ný íbúöarhverfi, byggja verka-
mannabústaöi og leiguibúöir, reisa
nýtt sjúkrahús og heilsug«jlustoö,
byggja dagvistarheimili, koma upp
sorpeyðingarstöö, leggja fjarvarma-
veitu, bora eftir heitu vatni og
þannig mctti lengi telja.
RBdð, mátturinn
og dýrflin
En þegar hefjast átti handa skv.
vandaórí áctlun um forgangsröö,
ráku menn sig á vegg. Sá veggur
heitir byggöastefna Framsóknar-
flokksins. Þetta öfluga sveilarfélag.
eins og reyndar öll önnur sveiUr-
félög á landinu, var bara niöursetn-
ingur hinnar póiitísku skömmtunar-
stjórnar Framsóknarkerfis og
embcttismannavalds í Reykjavík. I
ncr öUum tilvikum þurfti aö leita á
náöir Alþingis, fjárvciting^nefndar,
ráöuneyU, sjóöakerfis og ótal stofn-
ana ríkisbáknsins i Keykjavik og
biðja um leyfi, samþykki, heimildir,
mótframlög o.s.frv. Niöurstaöan var
cvinlega hin sama: Of Utið, of sebit
og—ofdýrt
Bcjarráó Isfirðinga, eins og
fulltruar aUra annarra sveiUrfélaga
á landinu, þurftu aö fara tiöar betli-
feröir suöur og knékrjúpa þar, með
betlisUf i hendi, frammi fyrir dreiss-
ugum og fjarlcgum pótintátum
kerflsins. Þaö vom þung spor.
Þessir pótintáUr, sem enginn
haföi kjöríö til aó fara með mál Is-
firðinga, höíöu enga staðarþekkingu,
engan áhuga og báru aó lokum enga
ábyrgö á framgangi máia. En þeirra
var engu aó siöur ríkið, mátturinn og
dýröin.
Hagfrœflileg
heimska
Hinir kjörnu fuUtrúar fólksina
þurftu á á ri hverju aö knékrj úpa meé
betlisUfinn vitiausustu nebd
Alþingis, scm heitir fjárveiUnga-
ncfnd, þingmönnum, ráóherrum,
ráöuneytisstjórum, konunisörum,
sjóöaforstjórum og forstjórum
stofnanaveldislns hjá vegamála-,
hafnamáls-, húsncöismála-, orku-
mála-, flugmála- og hvaö þau nú 5U
heita, málabáknin.
A meöan streyrndi auöurinn, sem
skapaður var l byggöarlaginu,
suöur, gegnum bankakerfið. ríkis-
báknió, söhisamtökin, verzlunina,
þjónustuna — og hina sívitiausu
gengisskráningu.
Byggöastefnan átU aö vera í þvi
fóigln að betla U1 baka einhverja
ölmusu af þvi, sem óöur haföi veríö i
burtu tekið.
JÓN BALDVIN
HANNIBALSSON,
PORMAOUII
ALÞÝÐUVUMCKttNS
Vinstra megin
við miðju
Þessi byggöastefna var og er kaf-
f rcðOeg beimska og maaalega oiður-
lcgjandL Þetta er byggóastefna
Framsóknarflokksins i hnotskum.
Hana má kenna viö betlistaf, náðar-
brauð ogölmusu.
Burt meö hana.
I ncstu grein verður þvi lýst, hvaö
ó aö kama í staðlnn. Hvemlg fara é
jaö því aö fcrn hlö póiitiska og
: fjárhagslega vald aftur heim i
1 fjóröungana — i hendumar á fólkinu
! sjálfu og kjömum fuDtrúum þess.
-Jóo Baldvtu.
„Formaður Alþýðuflokksins hefur hamast eins og naut í flagi i vetur á fundum úti um allt land og i
blöðum og gusurnar hafa gengið í allar áttir."
„Þetta voru
uppgangstímar"
Jón Baldvin Hannibalsson skrifar í
blöðin eins og hann eigi lífiö aö leysa,
og þaö er ekki furöa aö eitthvað af
þessari framleiöslu standist ekki
þegar grannt er skoöað, enda er
maðurinn frægur fyrir aö taka mikið
upp í sig, svo mikið að hann man ekki
sjálfur stundinni lengur hvað hann
hef ur sagt viö hin og þessi tækifæri.
Nýleg ritsmið í DV vakti athygli
mína, en hún hét „Burt meö
betlistafinn”. Þar er byrjað á því að
skilgreina Framsóknarflokkinn sem
mikinn íhalds- og kerfisflokk meö al-
kunnum slagorðum. Því næst segir
að landsbyggðarfólk sé í uppreisnar-
hug gegn „byggðastefnu Framsókn-
arflokksins”, sem byggist á því að
ganga meö betlistaf og biðja um
náðarbrauð.
Síðan kemur athyglisveröur kafli
og þar segir meðal annars.
„Á árunum 1971—78 var undir-
ritaður í bæjarstjóm á ísafirði, allan.
tímann í meirihlutasamstarfi. Þetta
voru uppgangstímar. Verðmæta-
sköpun var mikil, sjávarútvegur í
uppgangi, framlag Isfirðinga til
gjaldeyrisöflunar þjóðarbúsins
myndarlegt.”
Það er hárrétt hjá Jóni að á
þessum árum voru uppgangstímar,
en af hverju? Meöal annars af því að
dauð hönd krata var ekki lengur á at-
vinnuuppbyggingu í landinu og til
valda voru komnir menn sem höfðu
annan skilning á uppbyggingu við
sjávarsíðuna, réðust í kaup á veiði-
skipum sem færðu björg í bú. Is-
firðingar tóku myndarlegan þátt í
þessari uppbyggingu eins og aðrir
staðir á landsbyggðinni og að þessu
búum við enn. öll önnur stjómmála-
samtök í landinu en AI-
—afhverju?
Kjallarinn
JÓN KRISTJÁNSSON
ALÞINGISMAÐUR FYRIR
FRAMSÓKNARFLOKKINN
þýöuflokkurinn vom við stjórnvölinn
á þessutímabili.
Síðan lýsir Jón því hvernig bæjar-
stjómin vildi ráðast í framkvæmdir,
og viöureign þeirra viö fjárveitinga-
nefnd og stofnanir í Reykjavík, ,,um
heimildir, mótframlög o. fl.” Klykkt
er út í greininni með því að segja að
þama sé byggðastefna Framsóknar-
flokksins í hnotskum.
Verkaskipting ríkis
og sveitarfélaga
Það skal sagt Jóni Baldvini til
fróðleiks, aö Framsóknarflokkurinn
er enginn einkahöfundur að verka-
skiptingu ríkis og sveitarfélaga.
Þvert á móti hefur flokkurinn verið
opinn fyrir hugmyndum um að
breyta því fyrirkomulagi sem nú
ríkir í þessum málum og auka sjálf-
ræði sveitarfélaganna.
Það skal tekið fram að þetta kerfi
hafa kratar tekið fullan þátt i aö
byggja upp, þótt þeir eigi engan þátt
í að byggja upp atvinnulífið úti um
landsbyggðina, eini hlutur þeirra í
því er að rakka þá uppbyggingu
niður.
Byggðastefna Framsóknar-
flokksins felst í því að efla at-
vinnulífið á landsbyggöinni, og
treysta grunninn að búsetu og góðum
lífskjörum landsbyggðarbúa sem og
allra landsmanna. Hins vegar er
verkaskipting ríkis- og sveitarfélaga
ekkert heilög kýr í okkar augum né
þær stofnanir hafa umsjón meö ýms-
um opinberum framkvæmdum og
hafa aösetur hér í Reykjavík. Þaö er
allt annar hlutur.
Hitt er svo annað mál, aö ef
breyta á þessari verkaskiptingu þarf
að tryggja sveitarfélögunum
tekjustofna til þess að standa undir
framkvæmdum sem þeim eru
fengin. Það stendur þá væntanlega
ekki á Alþýðuflokknum að standa að
slíkum breytingum ef marka má
stóryrði formannsins og tal hans um
betlistaf og ölmusu sem lands-
byggöarmönnum sé skömmtuð af
Reykjavíkurvaldinu sem hann telur
Framsókn bera alla ábyrgðá.
Er ekki betra
að átta sig?
Formaður Alþýðuflokksins hefur
hamast eins og naut í flagi í vetur á
fundum úti um allt land og í blöðum
og gusumar hafa gengið í allar áttir.
Einkum er það Framsóknarflokk-
urinn sem er uppspretta alls ills að
hans dómi. Væri nú ekki gott að fara
aö hægja á sér og átta sig, láta mold-
rokið rjúka svolítið í burtu, þannig að
birti fyrir augum. Atta sig á því að
kannske eru skoöanimar ekki svo
ólíkar ef hugur fylgir máli aö
landsbyggðin eigi að njóta arðsins af
atvinnulifinu og framleiðslunni sem
þar fer fram. Ekki skal standa á
Framsóknarmönnum í því efni, en
því miöur hefur okkur fundist við
vera einir á báti, oft á tíöum, í þeirri
baráttu. Því ber að vona að Jón
Baldvin standi viö orð sín og láti ekki
nægja að segja frá því í blaða-
greinum „hvemig fara á að færa hið
frjálslega og pólitíska vald aftur
heim í f jóröungana”.
JónKristjánsson.
0 „Þaö er hárrétt hjá Jóni aö á
þessum árum voru uppgangs-
tímar, en af hverju? Meöal annars af
því að dauð hönd krata var ekki lengur
á atvinnuuppbyggingu í landinu.”