Dagblaðið Vísir - DV - 05.07.1986, Síða 16
60
DV. LAUGARDAGUR 5. JÚLÍ 1986.
Sérstæð sakamál - Sérstæð sakamál - Sérstæð sakamál
Ólevstar sakam
írsku krúnuskartgripirnir.
Þegar haft er í huga hve margir
aðilar taka oft þátt í því að leysa
sakamálagátur kann að virðast
einkennilegt að sökudólgarnir
skuli stundum komast undan. Það
gerist þó. Upp koma mál sem eru
svo flókin að hvorki leynilögreglu-
mönnum, vísindamönnum né
öðrum tekst að finna lausnina. Hér
á eftir verður greint frá nokkrum
slíkum málum.
Með sái
eníheilumfótum
í mars 1901 fannst Lavinia Farr-
ar, sem var auðug kona á áttræðis-
aldri, látin á eldhúsgólfinu á
heimili sínu í Cambridge í Eng-
landi. Nef hennar var brotið og á
andlitinu voru áverkar. Hún var
fullklædd og við hliðina á líkinu
lá blóðugur hnífur. Þá voru einnig
nokkrir blóðblettir á gólfinu
skammt frá.
Krufning leiddi í ljós að ungfrú
Farrar hafði verið stungin í hjart-
að. Lengra komust yfirvöldin ekki
í rannsókn málsins. Þótt hníf-
stunga væri á sjálfu líkinu fannst
hvergi gat á fötum hennar og á
þeim fannst hvergi blóð. Þá hafði
hún ekki verið klædd í fötin, sem
hún var í, eftir að hún hafði verið
ráðin af dögum.
Fullvíst var talið að ekki hefði
verið um sjálfsmorð að ræða og
sárið var þess eðlis að dauðann
hlaut að hafa borið að samstundis.
Konan hefði því ekki haft tíma til
að þurrka fingraförin af hnífnum
en á honum fundust engin fingra-
för. Blóðið á hnífnum og á gólfinu
reyndist vera úr sömu manneskj-
unni en þegar betur var að gáð
reyndist það ekki vera úr Laviniu
Farrar. Það má því segja að þessi
saga sé einkennilegri en nokkur
sakamálasaga sem skrifuð hefur
verið; reyndar má spyrja hvaða
sakamálasagnahöfundur myndi
þora að leggja fram svona flókna
gátu - og geta svarað henni þannig
að lausnin þætti koma til greina.
Lokuð íbúð og
horfinn morðingi
Klukkan hálfellefu að morgni 9.
mars 1929 heyrði frú Locklan
Smith hróp og skothvelli úr bak-
herbergi í húsi við Eystra 132.
stræti í New York. Hún kallaði á
lögregluna sem komst að því að
hurðin að herberginu var læst að
innan og þar að auki var slag-
brandur fyrir henni. Loks var
brugðið á það ráð að láta lítinn
dreng síga inn um glugga, sem var
of lítill til þess að fullorðinn gæti
komist inn um hann.
f herberginu fannst svo líkið af
Isodore Fink sem rak þvottahús.
Hann læsti oft að sér á nóttinni.
Fink hafði verið skotinn þremur
skotum. Tvær kúlnanna höfðu lent
í brjóstinu á honum og ein í vinstri
handleggnum. Engin byssa fannst
hins vegar í herberginu og veskið
hans, sem hafði að geyma talsvert
af peningum, var á sínum stað. Þá
var ósnertur peningakassi í her-
berginu. í fyrstu hélt lögreglan að
hann hefði verið skotinn inn um
gluggann en brátt kom í ljós að það
gat ekki hafa gerst því að púð-
uragnir á líkinu bentu til þess að
skotið hefði verið úr afar lítilli fjar-
lægð. Þá fannst engin undankomu-
leið önnur en glugginn sem var þó
svo lítill að aðeins lítill drengur
gat komist inn um hann. Er málið
hafði verið til rannsóknar í tvö ár
lýsti Edward P. Mulrooney, lög-
reglustjóri í New York, því yfir að
málið væri „hreinn leyndardóm-
ur“.
IRA
gleymir aldrei
Ekki er um að ræða óleystar
morðgátur í öllum tilvikum. Sum
furðulegustu málanna eru þjófnað-
armál. Þannig gerðist það í júlí
1907 að írsku krúnuskartgripirnir
hurfu úr Bedfordturni í Dublink-
astala. Þama var um að ræða
dýrmæta gripi, þar á meðal stjömu
sem kennd var við heilagan Patrick
og Vilhjálmur fjórði hafði gefið
írsku þjóðinni á fjórða tugi nítj-
ándu aldar. Gæsla gripanna hafði
verið falin fjórum mönnum: Sir
Arthur Vicars, Pierce Mahoney,
frænda hans, Francis Bennett-
Goldney og Francis Shackleton.
28. júní hafði Vicars komist að
því að lykill hans að útidyrunum
að turninum var horfinn. Er
þvottakona, frú Farrell, kom að
turninum 3. júlí komst hún að því
að útidyrnar vom opnar. Er hún
kom svo til vinnu á ný þremur dög-
um síðar sá hún að dyrnar að
öryggisgeymsluherberginu stóðu
opnar. Síðar þann dag kom svo i
ljós að peningaskápur þar inni var
líka opinn. Þá kom í ljós að skart-
gripirnir vom horfnir.
Ljóst var að sá sem hafði tekið
þá hafði ekki aðeins opnað dyrnar
að öryggisgeymsluherberginu og
peningaskápnum heldur staðið við
hann í að minnsta kosti stundar-
fjórðung. Þó átti aldrei neinh
gæslumanna í tuminum að víkja
ffá svo lengi.
Játvarður konungur sjöundi
krafðist þess að fjórmenningamir,
sem bám ábyrgð á skartgripunum,
segðu af sér. Vicars neitaði því en
rannsóknamefnd, sem skipuð var,
skipaði síðar svo fyrir að hann léti
af embætti sínu.
frsku krúnuskartgripimir hafa
aldrei fundist en fjórmenninganna,
sem skipaðir höfðu verið umsjónar-
menn þeirra, biðu vissulega
óvenjuleg örlög. Mahoney lést í
veiðiferð. Bennett Goldney lést í
bílslysi á meðan Schakleton sat í
fangelsi fyrir að svíkja allt sparifé
gamallar konu af henni. Þá fannst
lík Sir Arthurs Vicars í garðinum
heima hjá honum. Hafði hann ve-
rið skotinn mörgum skotum og á
líkinu hékk miði sem á stóð: „IRA
(frski frelsisherinn) gleymir aldr-
ei.“ Talsmenn IRA hafa hins vegar
aldrei viðurkennt að hafa ráðið
Vicars af dögum og harðneita því
að frelsisherinn hafi verið viðrið-
inn ránið á skartgripum krúnunn-
ar.
Einkennileghvörf
Árið 1974 fékk lögreglan í Ih-
dianapolis í Bandaríkjunum til
Teikning af Dan Cooper sem rændi þotu Northwest Airlines.