Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.1987, Blaðsíða 6
6
ÞRIÐJUDAGUR 24. NÓVEMBER 1987.
Viðskipti dv
Verðlagsstofnun:
Fylgjumst með
viðbrögðum
eggjabænda
Sala á eggjura i verslun Hag- viku, að sögn verslunarstjórans, degi, en hún datt alveg niður á aðeins 870 kíló af eggjura og salan
kaups í Skeifúnni hefur hrunið Guöraundar Viöars Friörikssonar. fimmtudag, fóstudag og laugar- hefur núna greinilega stöðvast,“
niður. í síðustu viku seldust þar „Verðeggjannahækkaðiámánu- dag,“ segir Guöraundur Viðar. sagði Guðmundur Viðar Friöriks-
aðeins um 870 kiló af eggjum en daginn í síöustu víku. Salan var „Við vorum aö gera vikuna upp, soniHagkaupi,Skeifunniígærdag.
venjulega hafa selst um 3 tonn á óbreytt á þriöjudegi og raiöviku- niðurstaðan er skýr, þaö seldust -JGH
Eggjabændur munu flestir
halda sig við 180 krónumar
Mikill titringur er nú á eggjamarkaðnum. Eggjabændur ætla að halda sig
við 180 krónur fyrir kílóið en neytendur virðast ætla að svara því verði
með minni eggjakaupum.
að fjöldi framleiðenda væri aö gefast
upp. Eggjabændur væru ekki aðeins
kauplausir heldur væru þeir farnir
að safna skuldum.
„Það segir sig sjálft að þegar aðeins
fóðurgjaldið í verði eins kílós af eggj-
um er um 130 krónur þá er það
glórulaust aö verið sé að selja kílóiö
á um 50 krónur," segir Einar.
Til eru tvö félög eggjaframleiöenda,
Félag alifuglabænda og Samband
eggjaframleiðenda. Það síðarnefnda
hefur verið tengt eggjadreifingar-
stöðinni íseggi í Kópavogi.
„Ævintýrið með Isegg er að mínu
mati ein af höfuðorsökunum fyrir
því hvemig nú er komið fyrir eggja-
bændum,“ segir Einar Eiríksson.
„ísegg ætlaði að ná undir sig mark-
aðnum og fór í mikla og dýra fjárfest-
ingu. Fyrirtækið stefndi að því að
verða einokunarstöð í dreifingu
eggja. Bændur tengdir stöðinni voru
hvattir til að framleiða meira af eggj-
um, sem varð aftur til þess að fljót-
lega varð vart við offramboð á
markaðnum."
Einar segir að Samband eggjafram-
leiðenda hafi klofnað um áramótin
1983 og 1984. Þeir sem gengu út hafi
stofnað Félag alifuglabænda í maí
árið 1984. „ísegg dó um áramótin síð-
ustu. Safnast höfðu miklar birgðir
af eggjum í frost, en menn verða aö
átta sig á að egg eru ferskvara. Þegar
ljóst var að ísegg var ekki lengur
inni í dæminu á markaðnum þurftu
þeir sem framleiddu fyrir fyrirtækið
að snúa sér inn á markaðinn og það
þýddi að mikil harka færðist í hlut-
ina og egg tóku að lækka í verði.“
Einar segist þess fuUviss að sala á
eggjum detti ekki niður þrátt fyrir
aö verðið sé nú í kringum 180 krón-
ur. „Egg eru ódýr, þrátt fyrir að þau
hafi hækkað í verði. Þú þarft ekki
annað en að skoða álegg í búðum,
kílóið af dýrasta álegginu er um 1.400
krónur. Og það virðist seljast ágæt-
lega,“ segir Einar. „jqh
Póstur og sími:
Stafrænu símstöðvamar
gera sundurliðunina ódýrari
„Ég sé ekki fyrir mér miklar breyt-
ingar þó að við höfum fallið frá
samráðinu um 180 króna verðið fyrir
kílóið, ég hef ekki trú á mikilli verð-
lækkun á eggjum. Þvert á móti, ég
tel að öll þessi umræða að undan-
fömu og gagnrýni á okkur sé veru-
legur styrkur," segir Einar Eiríks-
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóösbækur ób. 19-22 Lb
Sparireikningar
3jarr1n.uppsögn 20-23 Lb.ab
6mán. uppsögn 21-25 Ab
12mán. uppsbgn 24-28 Úb
18mán. uppsögn 31 lb
Tékkareiknmgar, alm. 6-12 Sp
Sértékkareikningar 10-22 Vb
Innlán verötryggö Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 2 Allir
6 mán. uppsögn 3,5-4 Ab.Úb, Lb Vb
Innlán meðsérkjör- 19-34 Spvél.
um Innlán gengistryggö
Bandarikjadalir 6-8 Ab
Sterlingspund 7,75-9 AbVb, Sb
Vestur-þýskmork 3-4 Ab
Danskar krónur 8,75-9 Allir nema Bbog Sp
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvíxlar(forv) 32,5-34 Ib.Úb
Viöskiptavíxlar(forv.) (1) 36 eda kaupgengi
Almennskuldabréf 34-36 Ib
Viðskiptaskuldabréf(1) kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdr) 34,5 36 Ib
Utlán verötryggö
Skuldabréf 9,5 Allir
Útlán til framleiðslu
Isl. krónur 31-35 Úb
SDR 8-9 Vb
Bandaríkjadalir 9 10,5 Vb
Sterlingspund 10,5-11,5 Vb.Úb
Vestur-þýsk mork 5,5-6,5 Vb
Húsnæðislán 3,5
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 45,6 3,8 á mán.
MEÐALVEXTIR
Óverðtr. nóv. 87 31,5
Verðtr. nóv. 87 9,1
VlSITÖLUR
Lánskjaravísitala nóv. 1841 stig
Byggmgavisitala nóv. 341 stig
Byggingavísitala nóv. 106,5stig
Húsaleiguvisitala Hækkaði 5% 1 .okt.
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Ávoxtunarbréf 1.3079
Einingabréf 1 2,426
Einingabréf 2 1,421
Einingabréf 3 1,503
Fjölþjóðabréf 1,060
Gengisbréf 1,0295
Kjarabréf 2,420
Lifeyrisbréf 1.220
Markbréf 1,239
Sjóðsbréf 1 1.178
Sjóðsbréf 2 1,135
Tekjubréf 1,268
HLUTABREF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Almennar tryggingar 114 kr.
Eimskip 278 kr.
Flugleiðir 196 kr.
Hampiðjan 118 kr.
Hlutabr.sjóöurinn 119 kr.
Iðnaðarbankinn 143 kr.
Skagstrendingur hf. 182 kr.
Verslunarbankinn 126 kr.
Útgerðarf. Akure. hf. 160kr.
(1) Við kaup á viðskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaukpa viðskiptavíxla gegn 31% ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb = Búnaðarbankinn, Ib = Iðnaðarbank-
inn, Lb = Landsbankinn, Sb = Samvinnu-
bankinn, Úb= Otvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Nónari upplýsingar um peningamarkað-
inn birtast i DV á fimmtudögum.
son, formaður Félags alifuglabænda.
Einar segir að framleiðsluverð
eggja sé núna um 207 krónur kílóið
og þar af sé fóðurkostnaður um 130
krónur. „Ríkið leggur núna um 180
prósent í gjöld ofan á innkaupsverðið
í fóðurskatt, þar af þurfum við að
greiða um 130 prósent en 50 prósent
eru felld niður,“ segir Einar.
Laun í verði kílósins af eggjum eru
um 20 krónur og viðhald, tryggingar
og rafmagn eru líka alls um 20 krón-
ur. Ásamt fóðurkostnaðinum eru
þessir þrír kostnaðarliðir um 170
krónur sem er næstum 180 krónum-
ar sem eggjabændur komu sér
saman um fyrir rúmri viku og þeir
hafa nú fallið opinberlega frá. Annar
kostnaður við eggjaframleiðslu er til
dæmis umbúðir, sjóðagjöld og vextir.
Eggjamarkaðurinn á íslandi er nú
talinn nálgast 3 þúsund tonn af eggj-
um á ári. Eggjabændur eru um 60
talsins samkvæmt skýrslu Fram-
leiðnisjóðs. Þessir 60 bændur fram-
leiða um 2.700 tonn á ári. Sá bóndi
sem framleiðir mest er Vallárbónd-
inn, Geir Gunnar Geirsson. Hann
framleiðir um 25 prósent af eggjum
á markaðnum eða i kringum 700 tonn
á ári.
Verð eggja á síðustu árum er at-
hyglisvert að skoða. Kílóið var á
tæpar 50 krónur í nóvember árið 1982
og fyrir um tveimur árum var kílóið
af eggjum á 160 krónur. Verðið fór
síðan lækkandi og í byrjun október
síðastliðins var kílóið á um 100 krón-
ur. En svo gerðist það að verðið fór
niður í um 50 krónur um miðjan
október.
Menn þekkja vel framhaldið, eggja-
bændur krunkuðu sig saman og
höfðu samráð um verðið á fundi sem
þeir héldu sunnudaginn 15. nóvemb-
er í Reykjavík. Einar Eiríksson,
formaður Félags alifuglabænda, tel-
ur að á fundinum hafi það blasað við
Guðmundur Björnsson, varapóst-
og símamálastjóri, segir að undir-
búningur sé haflnn á fullu hjá Pósti
og síma fyrir sundurliðun síma-
reikninga. „Fram að þessu hafa tæki
til að sundurliða símareikninga ver-
ið mjög dýr en með tilkomu nýju
stafrænu stöðvanna verður ódýrara
að sinna þessari þjónustu og munar
þar verulega þótt ég vilji ekki greina
frá verði tækjanna," segir Guðmund-
ur.
Sundurliðun símareikninga þýðir
að hægt verður að sjá nákvæmlega
á símareikningnum klukkan hvað
hringt var í ákveðið númer og hve
lengi símtalið stóð yfir.
Þetta þýðir með öðrum oröum að
atvinnurekendur geta séð hvað við-
komandi starfsmaður talar lengi við
maka sinn í vinnunni og eins geta
foreldrar séð hvað táningurinn
þeirra talar mikið í síma á daginn
þegar þeir eru ekki heima.
Að sögn Guðmundar verða það
númer sem byrja á tölunni 6 sem
fyrstir fá sundurliðaða símareikn-
inga. Þetta eru um 25 þúsund notend-
ur.
-JGH
„Verðið er núna frjálst eftir að
eggjabændur hafa falhð frá samráð-
inu. Við munum að sjálfsögðu fylgj-
ast vel með markaðnum á næstu
dögum og athuga hvort ekki verði
um breytilegt verð að ræða. Ég tel
mjög líklegt að eggjabændur verði
ekki með sama verð,“ segir Gísli
ísleifsson, lögfræðingur Verðlags-
stofnunar.
Gísh segir að verðlagsráð muni
flalla um beiðni eggjabænda um und-
anþágu frá ákvæðum laganna þar
sem fjallað erum bann við samráði.
„Ég veit ekki hvenær verðlagsráð
kemur saman og tekur máUð fyrir,“
segir Gísli.
-JGH
rvioijfvia uni9ni|i9«
Sundurliðun
símareikn-
inga er
sjálfsögð
„Viö höfnm lengi haft áhuga á
að símareikningar séu sundurUð-
aðir enda er það bæði eölilegur
hfutur og sjálfsagður," segir
Hörður Sigurgestsson, forstjóri
Eimskips, um sundurliöun síma-
reikninga hjá Pósti og síma.
Hörður segir að það verði sífellt
sjaldgæfara að fyrirtæki stundi
bréfaskriftir til annarra fyrir-
tækja. Telextæki og síminn só nú
meira notað. „Símtöl eru þess
vegna oröin aukinn kostnaður
hjá fyrirtækjum og nauðsynlegt
að þau getí fengið jænnan kostn-
að sundurliöaðan cins og annan
kostnað,“ segir Hörður. -JGH
HÖrður Sigurgestsson, forstjóri
Eirrskips.
Sunduriiðun
að óskað eftir því að símareikn-
ingar verði sundurUöaöir. Þaö
hafa komið upp máf meö háum
símareikningum þai* sem kostn-
aðurinn hefur verið alveg fráleit-
ur en notandinn hefur ekkert
getað gert, hann hefur staðið ber-
skjaldaður," segir Jóhannes
Gunnarsson, formaöur Neyt-
endasamtakanna, um sundurUö-
aða símareikninga hjá Pósti og
síma á næsta ári.
Jóhannes segir ennfremur að
það sé eðlilegt að neytendur fái
sundurhðaöa símareikninga.
„Það er venja að neytendur fáí
sundurUðaöa reikninga og nótur
í almennum viðskiptum og þess
vegna er það mjög óeðlUegt að
sama gildi ekki um símareikn-
inga,“ segir Jóhannes. -JGH
Meö sundurliðun simareikninga verður hægt að sjá klukkan hvað hringt var
í ákveðið númer og hversu lengi var talað.