Dagblaðið Vísir - DV - 03.02.1988, Blaðsíða 12

Dagblaðið Vísir - DV - 03.02.1988, Blaðsíða 12
12 MIÐVIKUDAGUR 3. FEBRÚAR 1988. frrjálst.óháð dagblað Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON Auglýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiösla, áskrift, ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022 Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJOLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11 Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 600 kr. Verð i lausasölu virka daga 60 kr. - Helgarblað 75 kr. Lögverndað misferli Afar sérkennilegt deilumál hefur veriö á ferðinni vegna endurskoöunar á læknareikningum sem greiddir eru af Tryggingastofnun ríkisins. Ríkisendurskoðunin hefur óskaö eftir aö sjá sjúkraskýrslur og sjúklingabók- hald til aö staöreyna reikninga sem læknar hafa lagt fram en eins og flestum er kunnugt er lækniskostnaður niöurgreiddur af ríkissjóði og þar meö almannafé. Nokkrir læknar hafa skorið sig úr með reikningsupp- hæöir og ríkisendurskoðun hefur séö ástæðu til að kanna réttmæti þeirra reikninga. Er hér um aö ræöa reikninga frá heilsugæslustööinni í Árbæ í Reykjavík. Yfirmaður heilsugæslustöövarinnar hefur neitað ríkis- endurskoöun um aðgang aö sjúkraskýrslum á þeirri forsendu aö þær séu trúnaðarmál. Ríkisendurskoöandi kærði þá neitun yfirlæknsins og nú hefur verið felldur úrskurður hjá borgarfógeta þar sem neitun yfirlæknis- ins er staöfest. Nú er vel hægt aö skilja aö sjúkraskrár séu trúnaðar- mál milli læknis og sjúklings en þaö er á hinn bóginn fáránleg regla aö sá trúnaöur sé skálkaskjól fyrir lækna til aö svindla á reikningum og hafa þannig fé af almenn- ingi. Reyndar hefur ríkisendurskoöun fallist á aö undanþiggja megi sjúkraskýrslur sem varða viðkvæmar upplýsingar aö mati læknis. Það er í sjálfu sér ekki röksemd í þessu máh en sú staðreynd er alkunn að sjúkraskýrslur liggja frammi á sjúkrahúsum og eru aögengilegar fyrir flestallt starfs- fólk og aöra sem eru allsendis óviökomandi svokölluðu trúnaöarsambandi læknis og sjúkhngs. Þaö skal sem sagt hvíla leynd yfir sjúkraskýrslunum þegar reikning- arnir eru annars vegar en skítt með sjúkhnginn þegar ekki þarf að nota trúnaðinn th að vernda lækninn. Á hverju ári eru hundruð mihjóna króna greiddar af almannafé í gegnum Tryggingastofnun ríkisins th lækna sem þangað leggja inn reikninga fyrir þjónustu. Áöur hefur komist upp um misferh í þessu kerfi og enn hafa vaknaö grunsemdir vegna himinhárra reikninga nokkurra lækna. Þaö er meö óhkindum ef læknastéttin, sem upp th hópa er skipuð heiðarlegustu mönnum, sam- sinnir aö skúrkarnir í stéttinni geti skotiö sér á bak við misnotaðan trúnað og komi óoröi á aha stéttina. Ríkis- sjóöur og almenningur eiga bæöi rétt og kröfu th þess að sannreyna reikninga sem greiddir eru af skattpening- um þjóðarinnar. Ef ríkisendurskoöun er meinaður aðgangur að gögn- um sem eiga að taka af vafa um réttmæti reikninganna þá er ekki annað th bragös að taka en neita greiðslu þeirra þangað th viðkomandi læknir leggur sjálfur fram gögnin th sönnunar. Hvar í heiminum þekkist það að menn geti lagt fram reikninga án þess að sýna fram á að fyrir þeim hafi verið unnið? Enginn læknir er svo hátt skrifaður né yfir þá meginreglu hafinn að komast upp með þau forréttindi að þiggja laun fyrir vinnu sem ekki er innt af hendi. Ef lög og reglur hindra fraihgang svo sjálfsagðra réttinda sem þeirra að framkvæma nauð- synlega endurskoðun verður löggjafarvaldið og stjórn- völd að grípa th sinna ráða og breyta lögunum. Úrskurður borgarfógeta gefur ástæðu th að það verði gert og það strax. Það á að svipta lækna, og reyndar hvaða stétt sem er, þeim lögghta helgidómi að þurfa ekki að færa sönnur á sitt mál. Það á að afnema skálkaskjóhn í þjóðfélaginu vegna þess að þar þrífst ósóminn, þar þrífst svindhð. Læknastéttinni er það fyrir bestu, svo ekki sé talað um okkur hin sem borgum reikningana. Ehert B. Schram „Lánasjóður íslenskra námsmanna hefur tekið verulegt tillit til barnafólks, og þá sérstaklega til einstæðra foreldra, við úthlutun úr sjóðnum", segir greinarhöf. m.a. - Börn á barnaheimili. Svar við opnu bréfi RunóKs Ágústssonar frá 28. jan. sl. Gerir útfalda úr mýflugu Inngangur Árlega gengur stjórn Lánasjóös íslenskra námsmanna í að endur- skoða þær reglur sem unnið er eftir, svonefndar úthlutunarreglur. Þessar reglur eru samþykktar af menntamálaráðherra áður en þær taka gildi. Fyrir tæpu ári voru gerðar töluvert miklar breytingar á úthlutunarreglunum. Tilraun var gerð til að draga töluvert úr áhrifum vinnutekna á úthlutun flár úr sjóðnum og líka vildum við reyna að einfalda reglum- ar. Árum saman hefur greitt meölag skipt máli hjá LIN Lánasjóður íslenskra náms- manna hefur tekið verulegt tillit til bamafólks, og þá sérstaklega til einstæðra foreldra, við úthlutun úr sjóðnum. Löng hefð er fyrir því og hefur slíkt sennilega átt fullan rétt á sér hér á ámm áður þegar hið almenna tryggingakerfi veitti þessum hópi mjög takmarkaða þjónustu. Að undanfómu hefur stuðningur hins opinbera við þenn- an hóp breyst mikið. Á það bæði viö hinn almenna stuðning við for- eldra og líka sérstakan aukastuðn- ing við einstæða. Spyija má hvort stjóm Lánasjóðs íslenskra náms- manna beri ekki skylda til að taka afstöðu til þess hvort þessi þróun kallar á breytingar á vinnuhrögð- um hjá sjóðnum. Mér viröist að almennt séð hafi lagfæringar, sem meirihluti sljóm- arinnar stóð fyrir á úthlutunar- reglum í fyrra, mælst þokkalega fyrir hjá námsmönnum. Eitt atriði hefur þó fariö illa fyrir bijóstið á sumum. Er það meöferð sjóðsins á greiddu meðlagi. Hér gætir nokk- urs misskilnings. Þú gefur í skyn, Runólfur, að nú sé í fyrsta sinn í sögunni tekið tillit til meðlags- greiðslna við úthlutun. Það er rangt. Tekið hefur verið tillit til meðlags í áraraðir hjá Lánasjóði. Áður var það gert með því að lækka þann stuðul sem var notaður við útreikning á úthlutun til foreldra fengju þeir greitt meðlag með bami sínu. Nú lækkum við ekki þennan útreikningsstuðul en lítum þannig á að meðlagið bæti fjárhag viðkom- andi námsmanns líkt og barnabæt- ur gera. Því var einungis verið að einfalda vinnulagiö á skrifstofunni, breyta lítillega hinni tæknilegu út- færslu en efnislega farið áfram eftir 3. gr. laganna en þar segir: „Opin- ber aðstoð viö námsmenn skv. lögum þessum skal nægja hveijum námsmanni til að standa straum af eðlilegum náms- og framfærslu- kostnaði þegar eðlilegt tillit hefur verið tekið til flölskyldustærðár, framfærslukostnaðar þar sem nám er stundað, tekna námsmanns og maka hans, lengdar árlegs náms- Kjallaiinn Árdís Þórðardóttir stjórnarformaður Lánasjóðs íslenskra námsmanna Kemur álit lagastofnunar í staðinn fyrir dómstóla? Þú vitnar oftlega í áht lagastofn- unar í bréfi þínu, Runólfur. Lætur að því hggja aö aht sem þaðan komi sé ótvírætt og kórrétt, q.e.d. (þar með er það sannað). Ég hef staöið í þeirri trú aö viö byggjum hér í réttarríki. Dómstólamir eigi að skera úr lögfræðilegum áhtaefn- um. Komi í ljós aö dómstólar dæmi þetta vinnulag hjá sjóðnum lög- leysu hefur sú lögleysa viðgengist í flölmörg ár og er auövitaö ekki betri fyrir þaö. Th þess aö fá úr þessu skorið þárf einhver náms- maður að höfða mál fyrir dómstól- um. Eftir að dómstólar hafa feht dóma verður fyrst ljóst hver hefur rétt fyrir sér í þessu máh. Lokaorð Breyting sjóðsins á því hvemig „Nú sýnist mér að sjóðurinn og hið opinbera tryggi launalausu, einstæðu foreldri í námi á Islandi með eitt barn rúmlega 40 þúsund krónur á mánuði. Einstætt launalaust foreldri í námi hérlendis með tvö börn hefur frá sömu aðilum um 60 þúsund krónur á mánuði til raðstöfunar.“ tíma og annarra atriða er áhrif kunna að hafa á flárhagsstööu námsmanns". Meirihluti sflómar- innar telur aö meðlag megi flokka sem önnur „atriði er áhrif kunna að hafa á flárhagsstöðu náms- manns“. Þannig er ég sannfærð um að þetta verklag er fylhlega í sam- ræmi við þessa lagagrein. • Hvað næst? Nú er sflóm Lánasjóðsins sest niður til aö sníða agnúana af gild- andi úthlutunarreglum. Þar sýnist sitt hveijum. Ljóst er að umrædd breyting meirihluta stjómarinnar í fyrra er núverandi menntamála- ráðherra ekki að skapi. Hann hefur skrifað stjórninni bréf og beðið hana um að endurskoða þessa reglu. Og auðvitað verður það mál skoðað. Það viðhorf er ríkjandi hjá okkur í meirihluta sflómar Lána- sjóðs íslenskra námsmanna að við komumst seint undan því að taka slatta af ákvöröunum sem seinna reynast orka tvímæhs. Við emm þ\d sífellt á verði við að finna þess- ar vafasömu ákvarðanir og leið- rétta þær. Þetta umrædda meðlagsmál er eitt slíkra sem verð- ur skoðað á næstu vikum og mánuðum með þessu hugarfari af meirihluta sflómarinnar. farið er með meðlagið hefur óvera- leg áhirf á þær upphæðir sem einstæðir foreldrar fá úthlutað. Hægt er að hugsa sér einstaða for- eldra sem fá lægri upphæð úthlut- að en í fyrra og líka tilvik þar sem úthlutun yrði hærri nú en þá. Tal þitt, Runólfur, um „allt að 20% skerðingu“ er rangt. Hafir þú áhuga á að kynna þér hið rétta í málinu ert þú velkominn á skrif- stofu sjóðsins. Ég veit að einhver okkar ágætu starfsmanna myndi fúslega upplýsa þig um það. Nú sýnist mér að sjóðurinn og hið opinbera tryggi launalausu, einstæðu foreldri í námi á íslandi með eitt bam rúmlega 40 þúsund krónur á mánuði. Einstætt, launa- laust foreldri í námi hérlendis með tvö böm hefur frá sömu aðilum um 60 þúsund krónur á mánuði til ráð- stöfunar. Þessar upphæðir veita þessum hópi námsmanna, ekkert fremur en öðmm, tækifæri til að lifa einhvei'ju lúxuslífi. En ég tel að þær tryggi að einstæðir foreldr- ar geti svo sannarlega leitað sér hvaða menntunar sem er. Kjósi þeir „betri“ lífskjör verða þeir að ná þeim með auknu vinnuframlagi eins og við hin. Með bestu kveðju, ..... Árdís Þórðardóttjr., -

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.