Dagblaðið Vísir - DV - 03.08.1988, Side 8

8
MIÐVIKUDAGUR 3. ÁGÚST 1988.
Viðskipti
Erlendar skuldir og atvinnuleysi:
Island
hefur sér-
stöðu
Aöeins þrjár vestrænar þjóöir eru
skuldugri en íslendingar ef miöað er
viö skuldir sem hlutfall af þjóðar-
framleiðslu. Samtímis búa þessar
þrjár þjóöir, Bandaríkin, Danmörk
og Grikkland, viö töluvert atvinnu-
leysi. Irland skuldar lítið minna en
ísland og á viö geigvænlegt atvinnu-
leysi að stríða þar sem 18 af hverjum
hundrað vinnufærum mönnum fá
ekki vinnu. Á íslandi er á hinn bóg-
inn kappnóga vinnu að fá þrátt fyrir
miklar skuldir.
Dálkahöfundur viðskiptablaðs
Berlingske Tidende tók saman síð-
asta fimmtudag þaö sem hann kallar
„hagfræðilegt veðurkort" fyrir vest-
rænar þjóðir. Kortið hefur tvo ása
þar sem annars vegar eru mældar
skuldir og hins vegar atvinnuleysi.
Dálkahöfundurinn er ekki hrifinn af
staðsetningu Danmerkur á kortinu
en þar fara saman miklar erlendar
skuldir og atvinnuleysi. Hann segir
það höfuðvandamál vestrænna þjóða
að halda þessum tveim þáttum í jafn-
vægi.
Höfundurinn segir að þkð sem sé
svo erfitt sé að þegar ríkisstjórnir
ætli að vinna bug á öörum þættinu
aukist vandinn bara hinum megin.
Ríkisstjórn vill draga úr erlendum
TÖLVUNÁMSKEIÐ
Sækið námskeið hjá traustum aðila gegn vægu gjaldi
NÁMSKEIÐ Dagsetning
GRUNNNÁMSKEIÐ:
Einkatölvur og DOS stýrikerfið ..........8.-11. ágúst
RITVINNSLA:
WordPerfect (Orðsnilld).................13.-14. ágúst
Word IV (frá Microsoft).................15.-18. ágúst
Word IV-framhald (frá Microsoft)........22.-25. ágúst
GAGNAGRUNNUR:
dBase IV................................15.-17. ágúst
dBase IVforritun .......................29.-31. ágúst
TÖFLUREIKNAR:
Lotusl -2-3................
Multiplari.................
Multiplan-framhald ........
TÖLVUBÓKHALD:
Laun-launaforrit...........
Ópus-fjárhagsbókhald.......
Ópus-viðskiptamannabókhald
Ópus-birgða- og sölukerfi..
FRÁ TÖLVUHÁSKÓLA:
Forritahönnun.................................8.-11. ágúst
Assembly mál á PC tölvur....................22.-24. ágúst
Turbo Pascal fyrir byrjendur....27. ág, 3., 10., 17., 24. sept.,
1., 8., og 15. okt.
TURBO PASCAL fyrir forritara og...........22., 24., 26., 29.,
þá sem kenna á tölvur 31. ág. og 2. sept.
Tölvusamskipti og tenging við gagnabanka...29. ág.-1. sept.
Kerfisgreining fyrir forritara og
kerfisfræðinga...............................26.-30. sept.
BHM, BSRB, VR og fleiri stéttarfélög styrkja félaga sína til þátt-
töku. Frekari upplýsingar fást í síma 688400.
- Innritun fer fram á skrifstofu skólans -
.tími ekki ákveðinn
....27.-28. ágúst
.......3.-4. sept.
...5.-7. sept.
10.-11.sept.
17.-18. sept.
24.-25. sept.
Q
Z
o
-I
h
'D
Q
>
cc
5
4
GREIÐSLUJÖFNUÐUR OG
ATVINNULEYSI
n n □ □ □
£
3
0)
r
(0
o
‘O
H
□ b □ □ □ □ □
n ra □ m
Holland

s -
0
»-1
Spánnf
□ gfeSgti nípfl □ □ □ □
LL
O
-3
W)
Q
IU
cr
(5
119
o
n m □ [^fm niu^d n
rtoregurq rlKapadaFj ^ ntm
onffifa
dFnfb a
□ □□□
□ □ □ o
0 2 4 6 8
USA _
txQ
(0 .9
»5 á
3
SZ -3
E -4
d)
^-5
-6
10 12
ATVINNULEYSI SEM HLUTFALL AF VINNUAFLI
0
Danmörk
rzn
i
Grikkland
§
„i
□ □ □
□ □ □ □
14 16 18 20 22
Skýringarmyndin sýnir afstöðu vestrænna landa miðað við greiðsiujöfnuð
annars vegar og atvinnuleysi hins vegar. Tölurnar eru fengnar frá OECD
og gilda fyrir árin 1985-1987.
skuldum og grípur hún til samdrátt-
ar á peningamarkaðnum heima hjá
sér en fyrr en varir er atvinnuleysið
á uppleið. Það sama er uppi á ten-
ingnum þegar ráðist er í aðgerðir til
að draga úr atvinnuleysi, þá aukast
skuldir.
Danskinum þykir þetta erfitt mál
að kljást við og segir enga patent-
lausn til.
ísland sér á parti
Sérstaða íslands felst í því að þótt
þjóðarbúið sé skuldum vafið helst
hér full atvinna. Aðeins Noregur
kemst nálægt okkar stööu. Það eru
hins vegar sérstakar ástæður sem
gera stöðu Norðmanna svo slæma.
Verðfall á olíu hefur leikið norska
þjóðarbúið illa. Árið 1985 voru þeir
vel yfir núlli í greiðslujöfnuði við
útlönd en veröfalliö 1986 á svarta
gulhnu setti strik í reikninginn.
Á meðan algjört svartnætti ríkti á
aðalútflutningsmarkaði Norömanna
seldu íslendingar fiskafurðir sínar á
metverði í Bandaríkjunum. Ef við-
líka ástand skapaðist á fiskmarkaöi
íslendinga og varð á olíumarkaði
Norðmarma er hætt við að ísland
færðist töluvert neðar á skuldaásn-
Islenska lausnin
Þaö er athyglisvert að dálkahöf-
undur Berlings fræðir ekki lesendur
sína um það hvernig íslendingum
tekst aö halda uppi fullri vinnu þráft
fyrir skuldasúpuna.
Þó eru flestir sammála um það að
íslenska lausnin sé sú að hleypa upp
verðbólgu og láta hana sjá um at-
vinnumálin. Á meðan verðbólga í
flestum vestrænum ríkjum er í
kringum 5 prósent er spáð 30 prósent
verðbólgu hérlendis.
Þessi lausn gekk bara nokkuð vel
til skamms tíma þegar fyrirtæki gátu
tekiö óverðtryggð lán sem sparifjár-
eigendur borguöu með neikvæðum
vöxtum. En eftir að verðtrygging
kom til sögunnar hallaði fljótt undan
fæti og mörg fyrirtæki eru nú komin
með hættulega mikla slagsíðu. Sumir
eru þess vegna farnir að ákalla
gömlu góðu tímana þegar banka-
stjóri lánaði A og B borgaði.
Ástæðan fyrir því að íslenska
lausnin er þöguð í hel í útlöndum er
kannski sú að enginn þorir fyrir sitt
litla líf að stinga upp á henni. Hag-
fræðingar yröu að athlægi og stjóm-
málamenn næðu ekki kosningu út á
íslensku hefðarspekina.
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR Innlán óverðtryggð (%) hæst
Sparisjóðsbækurób. Sparireikningar 25-26
3jamán. uppsögn 24-28 Sp.Ab,- Sb
6mán. uppsögn 26-30 Sp.Ab,- Sb.Vb
12mán. uppsögn 26-33 Úb.Ab
18mán.uppsögn 39 Ib
Tékkareikningar,alm. 9-15 Ib.S-
b.Ab
Sértékkareikningar Innlán verðtryggð 10-28 Vb.Ab
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 2 Allir
6mán. uppsögn Innlán meðsérkjörum 4 20-36 Allir Lb.Bb,-
Sp
Innlángengistryggð
Bandarikjadalir 7-7,25 Úb.Bb,- lb,V- b.S- b.Ab
Sterlingspund 9-9,75 Lb.Ab
Vestur-þýsk mörk 3,75-4,25 Vb.Sb,- Ab.Úb
Danskarkrónur 7,25-8,50 Vb.Ab.
ÚTLÁNSVEXTIR Útlán óverðtryggð (%) lægst
Almennirvíxlar(forv.) 38,5-39 Sp
Viöskiptavíxlar(forv.) (1) kaupgengi
Almenn skuldabréf 41 Allir
Viðskiptaskuldabréf(1) kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) Útlán verðtryggð 41-42 lb, Bb.Sp
. Skuldabréf Útlán til framleiðslu 9,25-9,50 Ib.Vb
Isl. krónur 36-41 Úb
SDR 8,50-9,25 Lb.Úb,- Sp.Bb
Bandaríkjadalir 9,75-10,50 Úb.Sp
Sterlingspund 12-12,75 Úb.Sp,
Vestur-þýsk mörk 5,25-7,25 Úb
Húsnæðislán 3,5
Lifeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 56,4 4.7 á
mán.
MEÐALVEXTIR
óverðtr. júlí 88 Verötr. julí 88 38,2 9,5
ViSITÖLUR
Lánskjaravísitala ágúst 2217 stig
Byggingavísitala ágúst 396stig
Byggingavísitala ágúst 123.9 stig
Húsaleiguvísitala Hækkaöi 8% 1 júli.
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Ávöxtur\arbréf 1,6930
Einingabréf 1 3,167
Einingabréf 2 1,821
Einingabréf 3 2,021
Fjölþjóðabréf 1,268
Gengisbréf 1,465
Kjarabréf 3,167
Lífeyrisbréf 1.592
Markbréf 1,657
Sjóðsbréf 1 1,533
Sjóðsbréf 2 1,353
Tekjubréf 1,521
Rekstrarbréf 1,2299
HLUTABRÉF
Söluverð aö lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Almennar tryggingar 115 kr.
Eimskip 269 kr.
Flugleiðir 240 kr.
Hampiöjan 116 kr.
lönaöarbankinn 168 kr.
Skagstrendingur hf. 158 kr.
Verslunarbankinn 120 kr.
Útgerðarf. Akure. hf. 123 kr.
Tollvörugeymslan hf. 100 kr.
(1) Við kaup á viöskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaukpa viðskiptavixla gegn 31 % ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb= Búnaðarbankinn, lb = lðnaðar-
bankinn, Lb = Landsbankinn, Sb =
Samvinnubankinn, Úb = Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
um. pv
Markaðshlutdeild
íslendinga eykst
íslensk grásleppuhrogn eru í pakkningum og þá gjaman til veit-
stööugt meira mæli unnin hér ingahúsa.
heima og aö sama skapi minnkar
útflutningur á óunnura hrognum. Vertíðin léleg
Til skarams tíma keyptu Danir og Grásleppuvertíöin í vor var með
Þjóðverjar stóran hluta af grá- afbrigðum slæm og var gæftaleysi
sleppuhrognum sem hér fengust helsta orsökin. Aðeins fengust um
og geröu úr þeim neysluvarning. átta tii niu þúsund tunnur vertíö-
Að sögn Eyþórs Olafssonar hjá inni og hættu ’margir snemma
Sölustofhun lagraetis getur vixmsl- vegna þess að netin vora ónýt
an hérlendis unnið allt það magn í fyrra komu á land milh 23 og
af grásleppuhrognum sem berst að 24 þúsund tunnur af grásleppu-
landi. „Við höfum jafnt og þétt á hrognum. Þá var offramboö á
síðustu árum aukiö markaðshlut- hrognum á heimsmarkaðnum og
deild okkar á kostnaö Dana og gripu íslendingar til þess ráðs aö
Þjóðveija og í ár býst ég viö aö yfir lækka verðiö um 10 prósent og setja
7000 tunnur af grásleppuhrognum ekki öli hrognin á raarkað.
veröi unnar hér á landi,“ segir Ásamt íslendrágum era það
EyÞór. Kanadamenn og Norðmenn sem
Hrognrá era unnrá þannig aö þau veiöa hvaö mest af grásleppu. í ár
era lituö og rotvamarefnum bætt veiddu Kanadamenn grásleppu
viö og síðan eru þau lögð í krukkur sem gaf um 15 þúsund tunnur af
og eru þá tObúrá til neyslu. Krukk- hrognura og 7 þúsund tunnur feng-
urnar eru ýmist 50 eöa 100 grömm ust í Noregi. pv
en einnig eru hrogn seld í stærri