Dagblaðið Vísir - DV - 09.09.1989, Page 22
LAUGARDAGUR 9. SEPTEMBER 1989.
Ég tapaði bara
orrustu
- segir Jón Friðgeir Einarsson, verktaki í Bolungarvík
Jón Friðgeir er með rikustu mönnum landsins en farartæki hans innan-
bæjar er hjólið. „Pabbi var þekktur fyrir hattinn, ég fyrir hjólið,“ segir Jón
Friðgeir. DV-myndir GVA
Jón Friögeir Einarsson í Bolungar-
vík kom fólki mjög á óvart og þá sér-
staklega eigin ætt er hann skyndilega
setti allar eigur sínar í Bolungarvík
í sölu og sagðist ætla aö flytja burt
en hann er einn stærsti verktaki
landsins og stóreignamaður í Bol-
ungarvík. Ástæðan er sú að þrír
flokksbræður hans í Sjálfstæðis-
flokknum og einn krati, sem mynda
meirihluta í bæjarstjóm Bolungar-
víkur, höfnuðu tilboði hans í innrétt-
ingar grunnskólans á staðnum sem
þó var lægst. Þessu vill Jón Friðgeir
ekki una og í mótmælaskyni sagði
hann sig úr Sjálfstæðisflokknum,
setti eigur sínar í sölu og hefur
ákveðið að hætta öllum viðskiptum
við Sparisjóðinn í Bolungarvík.
Jón Friðgeir segist ekki vita hvers
vegpa flokksbræður hans í bæjar-
stjóm hafi gengið fram hjá sér en
bætir við að stirðleika hafi gætt í
samskiptum sínum við þessa stjórn
í nokkurn tíma. Jón Friögeir segist
vera tilbúinn til sátta og að boltinn
sé hjá bæjarstjórnarmönnum. „Ég
hef þó ekki ennþá orðið var við
minnsta vott í þá átt frá þeim,“ segir
hann.
Byggði bæinn upp
Þessi umsvifamesti einstaklingur á
Vestfjörðum hefur nánast byggt upp
Bolungarvík. Hann hefur byggt öll
s'tærri hús bæjarins og flest íbúðar-
húsin einnig. Jón Friðgeir byggði
nýja grunnskólann, sem deilurnar
snúast um, og hann er nú með elli-
heimiliö á staðnum i byggingu. Þá
má geta þess að hann hefur undan-
farið unnið við byggingu ratsjár-
stöðvar Vamarhðsins á Bolafjalli.
Einar Guðfinnsson, faöir Jóns
Friðgeirs, kom til Bolungarvíkur
ungur að árum. Hann fjárfesti í bát
og hóf róður. Einar eignaðist smám
saman fleiri báta, hann kom upp
frystihúsi á staönum, verslun og
þjónustu. Einar átti Bolungarvík,
enda staðurinn gjarnan kenndur við
hann. Margir telja að Jón Friðgeir
sé eftirmynd föður síns og sannar-
lega hefur hann haldið uppbygging-
unni viö á staðnum. Það var líka
Einar sem valdi nafnið á stráksa.
Góður fylgdarmaóur
„Ég er næstyngstur minna systk-
ina en foreldrar mínir áttu tíu börn.
Tvö létust ung,“ segir Jón Friðgeir.
„Þegar ég fæddist var búið að skíra
í höfuðið á flestum nákomnum. Skip-
stjóri hér, Jón Friögeir, vinur föður
míns, drukknaði um svipað leyti og
ég fæddist og foreldra mína dreymdi
hann oft. Þeir töldu hann vera að
vitja nafns. Þegar ég veiktist snögg-
lega og var ekki hugað líf var ég
skírður í skyndi og gefið nafn hins
látna skipstjóra. Mér batnaði fljótt
er ég haföi fengið nafnið og hef ekki
kennt mér meins síðan,“ segir Jón
Friðgeir. „Ég hef þá trú að þessi nafni
minn hafi fylgt mér síöan. Það fékk
ég raunar staðfest er ég fór fyrir
mörgum árum á miðilsfund hjá hin-
um fræga Hafsteini Bjömssyni. Þá
kom hinn látni skipstjóri og sagðist
fylgjast með mér.
Ég veit dæmi þess að nafni minn
hafi bjargað mér. Ég var staddur við
Óshhðina fyrir mörgum árum. Ók
þá vörubíl fyrir föður minn í hjá-
verkum þegar htið var að gera í bygg-
ingavinnunni. Þetta var snemma
morguns í hálfrökkri og var grjót í
hhðinni. Ég fór úr bílnum til aö tína
það frá eins og þá var vani og með
ljósin á bílnum. Þá fannst mér eins
og kahað væri til mín. Ég leit við og
sá að kletturinn var að síga fram og
tók því til fótanna. Mér tókst að kom-
ast aftur fyrir bílinn og skipti engum
togum að heilmikið af grjóti kom nið-
ur á veginn. Jarðýta vann ahan dag-
inn við að ryðja veginn. Á þessari
hættustund held ég að nafni minn
hafi aðvarað mig,“ segir Jón Frið-
geir.
Líkur föður sínum
Þegar Jón Friðgeir er spurður
hvort hann haldi að nafni hans hafi
áhrif á þá ákvörðun að flytja burt
segist hann ekki geta svarað því. „Ég
er hins vegar fuhviss um að faðir
minn hefði staðið með mér,“ segir
hann. Jón Friðgeir viðurkennir að
það sé stór ákvörðun að ákveða að
taka sig upp og flytja frá stað þar sem
hann hefur komið ár sinni svo vel
fyrir borð. „Mörgum finnst þetta
skrýtið," segir hann. „Þetta er bara
spumingin um að þegja ahtaf. Ýmis-
legt hefur komið hér upp sem mér
hefur mislíkað varðandi ákvarðana-
tökur bæjarstjómar og ég veit að ég
er ekki einn um það hér í bænum.
Mér fmnst að í bæ eins og Bolungar-
vík, þar sem erfiðleikarnir era mikl-
ir og menn standa ekki beint í biðröð-
um að koma hingað, eigi bæjar-
stjórnin að vera liðleg í samskiptum
sínum við atvinnubfiö. Það verða að
gilda ákveönar leikreglur í útboðs-
málum. Þetta er ekki fyrsta málið
sem bæjarstjórnin fer með eins og
henni þóknast.
í raun og vera er þetta verk í
grunnskólanum ekki stórt. Það sem
skiptir máh er aö þetta er innan-
hússverk og með því gæti ég skaffað
trésmiðum mínum áframhaldandi
vinnu í vetur. Undanfarin ár hafa
starfað hjá mér allt frá þijátíu upp í
áttatíu menn eftir því hversu mikiö
er að gera.
Töpuð orrusta
Mönnum finnst ég kannski of harð-
ur í þessu máh. Ég lagði á mikinn
pólitískan þrýsting eftir að ég frétti
að minir menn stæðu gegn mér en
varð samt undir. Orrustan er töpuð
en stríðið ekki.
Systir mín, Dódó (Halldóra), sem
býr í Reykjavík, ræddi við mig og
vildi meina að þetta mál kæmi illa
við okkar góðu og samheldnu fjöl-
skyldu. Henni finnst ég hafa gengið
of langt og spurði hvort ekki væri
hægt að miðla málum. Ég lét þess
getið að póhtík og viðskipti væri eitt,
fjölskyldan og vinir annað. Þá sagði
hún að ég væri alveg eins og hann
faðir okkar. Hún spurði hann eitt
sinn af hverju hann væri svona harð-
ur í viðskiptum við vini sína og fé-
laga. Þá svaraði sá gamh: Elsku Dódó
mín, viðskiptin eru í öðram vasan-
um, vinskapurinn í hinum.“
Jón Friðgeir hefur aldrei boðið sig
fram í póhtík en engu að síður hefur
hann tekið þátt í stjómmálum. Hann
hefur verið formaður Sjálfstæðis-
félagsins lengst ahra og setið í hinum
ýmsu nefndum.
Valdabarátta
í Víkinni?
Þegar Jón Friðgeir er spurður
hvort togstreita sé komin upp milli
ætta í Bolungarvík segist hann ekki
geta trúað því. „Hér era tvær ættir
og i þeim eru komnir þrír ætthðir.
Foreldrar mínir og foreldrar hinna
voru mikhr vinir og samstarf þeirra
á mihi með ágætum. Sumir. vilja
halda því fram að eitthvað kraumi
undir núna en ég er ekki kunnugur
því.“
Þrír bræður Jóns Friðgeirs reka
fyrirtæki Einars Guðfinnssonar en
öhum eignum hans hefur verið skipt
upp. Jón Friðgeir rekur eigið fyrir-
tæki, sá fimmti rekur flutningafyrir-
tæki í bænum og sá sjötti er búsettur
í Reykjavík. Synir bræöranna, sem
reka fyrirtæki Einars Guðfinnsson-
ar, starfa einnig í fyrirtækjunum
þannig að þriðji ætthðurinn er að
komast til valda í Víkinni. Þar á
meðal er Einar Jónatansson sem
einnig er forseti bæjarsfjórnar og
samfiokka frænda sínum, Jóni Frið-
geiri.
Fyrirtæki Jóns Friðgeirs gengur
vel og aht atvinnulíf í Bolungarvík á
fuhu, eins og hann orðar það. Gagn-
stætt við önnur sjávarpláss virðast
menn ekki kvarta í Víkinni þó hallað
hafi undan fæti þar eins og annars
staðar. Eins og ahir vita gengur verk-
takabransinn upp og niöur á íslandi.
„Ég hef verið heppinn því að mér
hefur gengið vel,“ segir Jón Friðgeir.
Öðruvísi bær
Einar Guöfinnsson, faðir Jóns
Friðgeirs, sem fæddur var í Litiabæ
í Djúpi, kom til Bolungarvíkur árið
1924 og ástæðan var einungis sú að
þaðan var styst á miðin. „Hér var
verstöð á þeim tíma og aðeins örfáir
sem bjuggu hér allt áriö,“ segir Jón
Friðgeir. „Þegar ég var að alast hér
upp eftir síðari heimsstyrjöldina
byrjaði bærinn að stækka. Það hefur
alltaf verið htið upp til Bolvíkinga