Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1989, Blaðsíða 25
ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1989.
25
LífsstOI
Bjóða aðeins raðgreiðslur
- 50% skuldabréfa lenda í vanskilum
Verslunarfólk litur svo á að korthafar séu betri kúnnar en aðrir.
„Víö höfum hætt aö selja fólki hluti
á skuldabréfum en erum einungis
með raögreiöslur á kreditkortum,"
sagði Hreinn Erlendsson, fram-
kvæmdastjóri Sjónvarpsmiöstöðvar-
innar, í samtali við DV. „Ástæöan
er fyrst og fremst sú aö 50-50%
skuldabréfanna lentu í vanskilum og
viö höfum neyðst til þess að afskrifa
stóran hluta þeirra. Til þess aö bæta
þetta,upp bjóðum viö 10% stað-
greiðsluafslátt."
Þótt DV sé ekki kunnugt um fleiri
verslanir sem tekið hafa upp þennan
hátt í afborgunarviðskiptum er vitað
að fleiri kaupmenn íhuga þennan
kost. Þeir sem enn bjóða afborganir
á skuldabréfum bjóða yfirleitt
30-40% afborgun og afganginn á 4-6
mánuðum sem eru talsvert þrengri
skilmálar en raðgreiðslurnar. Einnig
er í vaxandi mæli farið að kreíjast
ábyrgðarmanna á skuldabréf sem
hefur tæplega tíðkast fram til þessa
nema um hærri upphæðir sé að
ræöa.
„Við bjóðum enn skuldabréf þeim
sem það vilja en það er mun tryggara
fyrir verslunina að skipta við kort-
hafa og best væri ef allir væru með
greiðslukort," sagði Pétur Stein-
grímsson, framkvæmdasljóri Japis,
í samtali við DV. „Skuldabréfin eru
fyrst og fremst fyrir þann talsvert
stóra hóp fólks sem af einhveijum
ástæðum er ekki með kort,“ sagði
hann.
„Við höfum ekki fengið kvartanir
frá kortleysingjum vegna þess aö
þeir fái síðri þjónustu," sagði Elva
Benediktsdóttir, starfsmaður Neyt-
endasamtakanna, í samtali við
DV.
Slæmt
fyrir neytendur
Að sjálfsögðu er það slæmt fyrir
neytendur ef valkostum fækkar í af-
borgunarviðskiptum. Hitt er svo
Neytendur
annað mál að sýnt hefur verið fram
á að 22% ódýrara er að staðgreiða
hluti en að kaupa þá á raðgreiðslum.
Séu raðgreiðslur bomar saman við
þann kost að taka lán í banka til
þess að geta staðgreitt hlutinn kemur
í ljós að munurinn er 4,6%, rað-
greiöslum í óhag. Séu raðgreiðslur
bornar saman við skuldabréfavið-
skipti er munurinn sáralítill en
skuldabréf hagstæðari ef eitthvað er.
Fjöldi fólks kýs aö nota ekki kort
af ýmsum ástæðum og kann því eðli-
lega illa að vera stimplað vanskila-
fólk fyrir vikiö. Sá hópur verður
verst úti ef afborganir með skulda-
bréfum leggjast af.
í viðræðum DV við verslunarfólk
vegna þessa máls kom glöggt í ljós
að korthafar eru sjálfkrafa álitnir
betri viðskiptavinir en aörir. „Sá sem
er ekki með kort er undantekningar-
lítið vanskilamaður,“ sagði verslun-
arstjóri í stórri raftækjaverslun.
-Pá
Hvernig neytandi ert þú, hugsunarlaus eða hirðusamur?
Ertu hugsunarlaus
eða meðvitaður neytandi?
fótanuddtækjum, Soda Stream-tækj-
um og ótal biluðum raftækjum sem
keypt voru í útlöndum og engin þjón-
usta fæst fyrir.
Gerir aldrei verðsamanburð heldur
kaupir bara nokkum veginn það sem
hann heldur sig vanta og er aldrei
með tossamiða í búðinni.
Kaupir vömr sem komnar eru fram
yfir síðasta söludag og nennir svo
ekki að'skila þeim þegar þær reynast
óhæfar til neyslu.
Veit ekkert hvað mjólkurlítri kostar
eðe bensínlítri og hefur yfirhöfuð
ekki snefil af verðskyni.
Stendur aldrei í biðröð og skammast
yfir því að matvömverslanir skuli
ekki vera opnar allan sólarhringinn
og að ekki skuli vera fleiri verslanir.
Er alltaf klæddur eftir nýjustu tisku
og fór til sólarlanda í sumar á kredit-
kortinu af því það var svo leiðinlegt
veður „héma heima".
Álítur neytendasamtökin vera sam-
tök nöldrara og framapotara og dett-
ur sko ekki í hug að ganga til liðs
við slíkan hóp. -Pá
Eftirfarandi skilgreining á hugs-
unarlausum og meðvituðum neyt-
endum birtist í nýjasta tölublaði
Vinnunar og þó hún sé kannski ekki
sett fram í fullkominni alvöm skal
hún birt hér 1 heild.
Meðvitaður neytandi
Gerir verðsamanburð milli versl-
ana og reynir að gera sér grein fyrir
því hvar muni vera hagstæðast fyrir
hann að versla til lengri tíma.
Heldur sæmilega nákvæmt heimil-
isbókhald og notar það sem stjóm-
tæki við heimilisreksturinn.
Vill frekar greiða hærra verð fyrir
vandaða framleiöslu og trygga þjón-
ustu en kaupa ódýra hluti sem end-
ast skemur.
Tekur alltaf nótu þegar keyptir eru
hlutir eða þjónusta. Hann geymir
ábyrgðarskírteini og aflar sér upp-
lýsinga um það, áður en hlutir eru
keyptir, hvaða atriða ábyrgð tekur
til.
Gerir magninnkaup til heimilisins
en reynir þó að gæta hollustu í mat-
aræði. Hann kaupir físk í heilu, flak-
ar og frystir, tekur slátur og gerir
rabarbarasultu.
Leggur fé til hliðar til að geta stað-
greitt við innkaup og sparað þannig
fé með staðgreiðsluafslætti frekar en
að greiða með afborgunum eða rað-
greiðslum.
Notar ekki kreditkort til daglegra
matarinnkaupa.
Er félagi í neytendasamtökum síns
svæðis og þekkir rétt sinn til hlítar.
Hugsunarlaus
neytandi
Er alltaf blankur og hefur ekki
hugmynd um í hvað hann eyðir pen-
ingunum en er síkvartandi undan
dýrtíðinni.
Lendir oft í því að borga dráttarvexti
á kreditkortið, fær reglulega gula
miða frá bankanum og símanum
hans er lokað tvisvar á ári.
Á fulla geymslu af hlutum eins og
Skafmiðaæði
íbúar Nýja-Sjálands, sem eru 3,2
mtiljónir aö tölu, hafa á einum mán-
uði keypt 48 milljónir skafmiða sem
nýlega voru settir á markað þar í
landi. Það jafngildir því að hver íbúi
hafi keypt 15 skafmiða á þeim mán-
uði sem fyrsta bylgja æðisins gekk
yfir. Aðstandendur happdrættisins
hafa gert ráðstafanir til þess aö láta
prenta 130 milljónir skafmiða til við-
bótar.
Skafmiðamir, sem eru seldir undir
nafninu Instant Kiwi, kosta sem
svarar 36 krónum íslenskum og
hæsti vinningur jafngildir rúmum
350 þúsund krónum. Margir hafa
orðið til þess á Nýja-Sjálandi aö mót-
mæla þessari tískubylgju og stað-
hæfa að miðamir ali á spilafíkn
ungra bama sem hafa sést kaupa 50
miða í einu. Andstæðingar hafa kraf-
ist þess að sala miðanna veröi miðuð
við 13 ára aldurstakmark. Skoðana-
könnun leiddi í ljós að 60% þjóðar-
innar tóku þátt í skrapinu fyrsta
mánuðinn. Aætianir gera ráð fyrir
að Instant Kiwi velti um 1,6 milljarði
íslenskrakrónafyrstaárið. -Pá
Ný tegund af einnota rakvélum Heildverslun Karls H. Biamasonar
fyrir konur fæst nú i flestum apó- sem flytur inn og pakki með tveim-
tekum. Rakvélarnar em sænskar, ur rakvélum kostar 190 krónur.
hannaðar og ftamleiddar af Adolf -Pá
Kowal í Tomeliila í Svíþjóð. Það er
sveppir í lagi
Kinverskir sveppir hafa enn sem komið er reynst i lagi samkvæmt prófun-
um Hollustuverndar ríkisins. Enn er eftir að rannsaka sýni utan af landi.
DV-mynd KAEr
Kínverskir
Hollustuvemd ríkisins hefur að
mestu lokið rannsókn á sýnum sem
tekin voru af innfluttum kínverskum
sveppum. Þau sýni, sem rannsökuð
hafa verið, hafa reynst í lagi. Rann-
sókn er þó ekki að fullu lokiö því enn
er beðið sýna utan af landi.
HaUdór Runólfsson, deildarstjóri
Hollustuvemdar, sagði í samtali við
DV að áfram yrði fylgst sérstaklega
með innflutningi af þessu tagi. Rann-
sóknir þessar voru gerðar í kjölfar
innflutningsbanns í Bandaríkjunum
á kínverskum sveppum vegna tíðra
matareitrana sem rekja mátti til
þeirra. -Pa