Dagblaðið Vísir - DV - 13.11.1989, Blaðsíða 18

18
MÁNUDAGUR 13. NÓVEMBER 1989.
Memung
Leikfélagið að sligast
undan Borgarleikhúsinu
- staðan er slæm, segir Hallmar Sigurðsson leikhússtjóri
..Því er ekki aö leyna að í augna-
blikinu er staöa okkar slæm. Viö
fluttum ekki með digra sjóði í Borg-
arleikhúsið og enginn vill strika yfir
skuldir okkar," sagði Hallmar Sig-
urðsson, leikhússtjóri í Borgarleik-
húsinu. um stöðu Leikfélags Reykja-
víkur eftir að það flutti starfsemi sína
úr Iðnó í nýtt Borgarleikhús.
Menn sem til þekkja hjá Leikfélag-
inu segja að það sé borin von að félag-
ið geti rekið Borgarleikhúsið án þess
að fá til þess mun meiri opinbera
styrki en nú er. Borgarleikhúsið er
miklu dýrara í rekstri en Iðnó, enda
húsið margfalt stærra. Þá hefur orðið
að fjölga starfsmönnum verulega til
að halda úti sýningum á tveimur
sviðum.
í haust hafa starfsmenn Leikfélags-
ins verið um eitt hundrað, sem er
þriðjungi meira en var meðan félagið
starfaði í Iðnó. Fastráðnir starfs-
menn eru nærri fjörutíu en aðrir
hafa veriö lausráðnir eftir því sem
verkefni hafa krafist.
„Það er rétt að rekstrarkostnaður-
inn hefur aukist gífurlega,“ sagði
Hallmar. „Til að mæta því verðum
við í það minnsta að auka miðasöl-
una um helming og helst að fá meiri
styrki. Hvort þetta tekst vitum við
ekki og allar hugmyndir okkar um
framvinduna til vors eru spádómar
einir.“
Undanfarin ár hefur Reykjavíkur-
borg styrkt Leikfélagið með því að
greiða grunnlaun 44 manna við leik-
húsiö. Við opnun Borgarleikhússins
lofaði Davíð Oddsson að þessi styrk-
ur yrði aukinn en hve mikið það
verður á eftir að koma í ljós. Þá fær
Leikfélagið 12 milljónir í styrk frá
ríkinu.
í Iðnó gat leifélagið boðið 200 sæti
en þau eru sasmtals um 700 í Borgar-
leikhúsinu, í báðum sölum. Aðsókn-
in hefur þó hvergi nærri aukist í
samræmi við framboðið á sætum.
Höll sumarlandsins hefur fengið
heldur dræma aðsókn í haust og lík-
legast að Laxnessýningarnar tvær
skili engum hagnaði.
„Við byrjuöum hálfum öðrum
mánuði of seint í Borgarleikhúsinu,"
segir Hallmar. „Nú er framundan
dauður tími í leikhúsunum, eins og
alltaf síðustu vikurnar fyrir jól,
þannig að við náum ekki þeim íjölda
áhorfendasemviðvildum.“ -GK
Salman Rushdie kemur eða
kemur ekki.
Leynd yfir
Sálmum Satans
Sálmar Satans eftir Salman
Rushdie voru helsta spfengjan á
bókamarkaði heimsins þetta árið.
Útgefendur víða um lönd drifu í
að fá bókina þýdda enda höfund-
urinn umtalaður fyrir að espa
klerkastjórnma í íran á móti
sér.
Enn hefur islensk þýðing Sálma
Satans ekki litið dagsins ljós þótt
útgáfa hennar hafi fyrir löngu
verið eignuð Máli og menningu.
Þar á bæ gera menn þó hvorki
aö játa né neita því að bókin sé
væntaleg en segja að fyrir lok
þessa mánaðar verði örlög Sálm-
anna á íslensku öllum þós.
Virginía WooH á
kostnaðarverði
Fyrir þá sem hafa áhuga á að
setja leikritið Hver er hræddur
við Virginíu Woolf? á svið að nýju
færir Leiklistarblaðið þær gleði-
fregnir aö leiktjöldin séu til sölu.
Það er Helga Bachmann sem
auglýsir tjöldin. Ekki er þó um
gróðafyrirtæki að ræða því allt á
að selja fyrir efniskostnaði Um
er að ræða stofusviðsmynd sem
reyndar mætti hæglega nota í
hvaða stofudrama sem er.
Útgefendur virðast hafa trölla-
trú á viðtalsbókum og æviminn-
ingum hvers konar sem söluvöru
á jólabókavertíðinni. Undanfarin
ár hafa þessar bækur selst betur
en aðrar svo nú ætlar enginn að
missa af lestinni.
AUt stefnir í að endrminningar
af ýmsu tagi fylh ekki færri en
þrjátíu bækur fyrir þessi jól og
að þessu sinni eru karlar í mikl-
um meirihluta þeirra sem segja
frá.
Dæmigerð karlabók
- segir Leó E. Löve, höfundur spennusögunnar Mannráns
„Eg hef látið menn lesa söguna án þess að
þeir vissu hver væri höfundurinn. Þetta fólk var
almennt sammála um að ég ætti að gefa hana
út og sjá hvemig lesendur tækju henni. Mér
fannst rangt að henda sjálfur sögunni en láta
heldur lesendur um það,“ segir Leó E. Löve,
lögfræðingur og bókaútgefandi hjá ísafold.
Hann hefur samið reyfara um rán á íslenskum
ráðherra og' ætlar aö reyna fyrir sér í sam-
keppni við erlenda höfunda spennusagna. Sög-
una kallar hann Mannrán og það er ísafold sem
gefur út.
„Ég hef tekið eftir því að karlmönnum virðist
líka betur við söguna en konum “ segir Leó.
„Þeir hafa sagt mér að bókin sé spennandi en
sumar konurnar vildu hafa hana öðruvísi. Ég
álykta af þessu að Mannrán sé dæmigerö karla-
bók.“
Samin á 200 tímum
Mannrán Leós á sér ekki langa sköpunarsögu
en allsérstæða. Bókin var skrifuð á 200 klukku-
tímum í vor eftir að efnið hafði verið að brjót-
ast um í huga höfundarins í nokkra mánuði. Og
í upphafi var sagan aðeins svefnmeðal. Leó seg-
ir frá:
„Ég var að teyma sjálfan mig inn í svefn með
því að hugsa um eitthvað annað en amstur dags-
ins. Ég kann ekki að telja kindur til að sofna
en geri mér leik að því að segja sjálfum mér
sögur sem ég spinn upp jafnóöum.
Sumir lesa sig í svefn og sögur eru lesnar á
kvöldin fyrir börn en ég bý til ævintýr. Oftast
eru þetta sundurlausir kaflar um einhver atvik
en í þessu tilviki varð úr samfelldur söguþráð-
ur. Mig minnir að upphafiö að þessari sögu
hafi verið að ég var að hugsa um heppni íslend-
inga að hér hafa aldrei verið framdir stórglæpir
á borð við rán á ráðherra. Allt í einu var ég
farinn að spinna sögu um slíkan gjæp.
í upphafi var tilgangurinn hjá mér að sjá hvort
ég gæti gert þetta. Ogrunin var að vita hvort
ég gæti klárað fullbúna sögu eftir að ég var
kominn með söguþráð.
Sem útgefandi hef ég oft átt í viðræðum við
höfunda sem aldrei telja sig fá nægilega borgað
fyrir sitt verk. Mig langaði til að vita hvað hin
hreina handavinna tæki langan tíma eftir að
hugmyndin var komin.
Ég var auðvitað ekki sannfærður um að mín
hugmynd væri sambærileg við hugmyndir
manna, sem raunverulega geta skrifað, en lang-
aði að reyna. Ég byrjaði að skrifa í mars og sag-
an var fullbúin í maí. í allt tók það mig 200
klukkutíma að ljúka verkinu, auk þess sem ég
varði 50 tímum í yfirlestur og lagfæringar.
Þettá er ekki vandamálabók og ég geri ekki
minnstu tilraun til að leysa lífsgátuna. Þetta er
eingöngu afþreying og tilganginum er náð ef
einhver hefur gaman af lestrinum. Svona bækur
eru verksmiðjuframleiddar í útlöndum, jafnvel
undir nöfnum höfunda sem eru löngu dauðir.
Því ekki aö bjóða íslenskum lesendum upp á
íslenskan þriller?"
Samkeppni við útlendinga
í Mannráni segir frá ungum manni sem kem-
ur heim frá útlöndum eftir nokkrar fjarvistir.
Hann hefur efnast á viðskiptum en verður fyrir
því að félagi hans stingur af með sjóðinn. Okkar
maður fellur í þunglyndi og í öngum sínum tek-
ur hann upp á að njósna um ráðherra. Njósnirn-
ar leiða til þess aö hann fær þá hugmynd að
ræna ráðherranum og krefjast lausnargjalds.
Það er glæpurinn sem sagan fjallar um.
Leó er ekki fyrsti íslendingurinn sem reynir
fyrir sér sem reyfarahöfundur en fáir hafa náð
umtalsverðum árangri. Samt sem áður njóta
þýddir reyfarar mikilla vinsælda og bækur höf-
unda á borð við Alistair MacLean eiga vísan
stað meðal metsölubóka hér þrátt fyrir ótíma-
bært andlát hans fyrir nokkrum árum.
„Ég hef ekki skýringu á hvers vegna íslenskir
reyfarar hafa ekki náð vinsældum," segir Leó.
„Það getur verið að fólki þyki sögumar óraun-
verulegar þegar þær eru komnar í íslenskt
umhverfi. Eg reyni að láta lesendur finna klár-
lega að sagan gæti gerst hér. Það getur líka ver-
ið að íslenskir reyfarar hafi einfaldlegar ekki
verið nógu góðir. Ég veit það ekki.
Ég trúi því að það sé markaður fyrir íslenska
reyfara. Hér hafa verið gerðar spennumyndir
og gengið vel þannig að það er að skapast vísir
aö hefð hér eins og í mörgum öðmm löndum.
Það getur því vel verið að við séum að verða
nógu alþjóðlegir í hugsun til að þola spennusög-
ur,“ sagði Leó E. Löve.
-GK
Leó E. Löve: „Þetta er ekki vandamálabók og ég geri ekki minnstu tilraun tii aó ley * lífsgátuna."
DV-mynd KAE
Nagib Mafhús kemur nú í fyrsta
sinn út á íslensku.
Bók eftir
nóbeisskáld
íslendingar fá nú í fyrsta sinn
aö kynnast sögum egypska nób-
elsskáldsins Nagib Mahfús. Öll-
um á óvart fékk hann verðlaunin
á síðasta ári en enginn í okkar
heimshluta vírtist þekkja til
verka hans.
Sagan sem nú kemur út heitir
Blindgata í Kaíró. Hún er talin
ein af bestu sögum Mahfús. Það
er Sigurður A. Magnússon sem
þýðir en Setberg gefur út.