Dagblaðið Vísir - DV - 28.08.1990, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 28. ÁGÚST 1990.
15
Þjódfjandsamleg viðhorf
„Háskólakennarar hafa aldrei farið í verkfall og eru hvorki fjölmenn né
kröfugjörn stétt," segir höfundur m.a. í grein sinni.
Gunnar Smári Egilsson heitir
maður og sér um svokölluð „Sand-
kom“ í DV. Gunnar þessi notaði
dálk sinn á dögunum til að senda
mér tóninn undir yfirskriftinni
„Einkunnir og laun“. Þar segir
m.a. „HaUdór Ármann Sigurðsson
háskólakennari skrifaði grein í gær
þar sem hann býsnast yfir því að
ýmsar starfsstéttir hafi hærri laun
en háskólakennarar. Halldór virð-
ist telja þetta óeðlilegt þar sem há-
skólakennarar hafa stundað nám
og jafnvel skrifað doktorsritgerðir.
Á vinnumarkaði greiða atvinnu-
rekendur mönnum laun eftir því
hversu hátt þeir meta vinnufram-
lag þeirra. í skóla gefa kennarar
nemendum einkunnir eftir náms-
árangri. Þetta tvennt er ekki sam-
tvinnað þannig að þeir sem em
með margar einkunnir fái há
laun.“
Ég geri ekki ráð fyrir að höfundur
þessa gullkoms eigi við að kennar-
ar eigi að fá því hærri laun sem
þeir hafa verið meiri skussar í
skóla. Og auðvitað er spekin í skrif-
um hans yfirleitt ekki slík að hún
sé svaraverð, og sjálfsagt ekki til
þess ætlast af ritstjórn DV. En því
miður er einmitt þetta gullkorn til
vitnis um þjóðfjandsamleg viðhorf
sem eru ótrúlega almenn í þessu
landi. Þessum viðhorfum verður
að andæfa.
Sannleikurinn í málinu
Það er kannski ekki von að téðum
Gunnari sé mikið um það geflð að
samband sé á milli launa og eink-
unna a.m.k. lestrareinkunna. En
látum það liggja á milli hluta í bili.
í grein minni (í Morgunblaðinu 14.
ágúst sl.) býsnaðist ég ekki yflr
launum annarra starfsstétta en
minnar eigin.
Ég sagði einfaldlega frá því hver
Kjallariim
Halldór Ármann
Sigurðsson
dósent við HÍ
laun háskólakennara eru og undr-
aðist að smiðir, sjómenn og skrif-
stofumenn þessa lands skuli ekki
hafa efni á að hækka þessi laun um
örfá prósent.
Jafnframt sagði ég nokkrar
dæmisögur úr daglega lífinu til
vitnis um að menn úr þessum sár-
blönku stéttum hafa iðulega marg-
fóld laun kennara við Háskóla ís-
lands. Sem er auðvitað ekki undar-
legt þegar þess er gætt að meðal-
dagvinnulaun háskólakennara hér
á landi eru í kringum 90.000 kr. á
mánuði. Þar á ofan er starfsævi
þeirra þetta 10-20 árum skemmri
en flestra annarra. Þaö er deginum
ljósara að ekki er ætlast til að þess-
ir menn geti komið yfir sig þaki eða
yfirhöfuð þrifist í þessu landi.
Öfugt samband
í grein minni er hvergi á það
minnst að háskólakennarar hafi
„margar einkunnir“ heldur bent á
að þeir hafa langt nám að baki og
oftast margra ára rannsóknavinnu
aö auki. Starfsundirbúningur
þeirra er m.ö.o. lengri en annarra
stétta. Það kann vel að vera rétt
að ekki eigi endilega að vera beint
samband á milli launa og starfs-
undirbúnings. En það er sérkenni-
leg formúla að hafa sambandið
öfugt. Samkvæmt henni ætti háset-
inn að hafa tvöfaldan hlut á við
skipstjórann.
Fiskveiðar. mínus menntun. Út-
koman er árabátur og svo geta
menn dundað sér við að reikna út
hveijar gjaldeyristekjur þjóðarinn-
ar væru ef engir væru mennta-
mennirnir í landinu. Menntamenn-
irnir eru ekki vandamál heldur
hitt að menntun þeirra er hörmu-
lega illa nýtt. Samanber alla vit-
leysuna í sjávarútveginum og lax-
eldinu.
Þjóðhættuleg launastefna
Háskólakennarar hafa aldrei far-
ið í verkfall og eru hvorki fjölmenn
né kröfugjöm stétt. Laun þeirra
bera því ekki vitni um mikið stór-
lyndi íslensku þjóðarinnar og eru
henni til lítils sóma. En þar fyrir
utan eru þau dauðans alvörumál
og þjóðhættuleg, stefna íslenskri
menningu og íslenskri sjálfsbjörg í
fullkominn voða. Og þetta eru eng-
ar ýkjur. Flestir háskólakennarar
sækja langdýrasta hluta náms síns
til annarra landa og flytja því inn
umtalsverð verðmæti þegar þeir
snúa heim að námi loknu, verð-
mæti sem engin von er til að unnt
sé að skapa hér á landi. Aðrar þjóð-
ir eru tilbúnar að greiða fyrir þessi
verðmæti og munu gera það í vax-
andi mæli ef svo fer fram sem horf-
ir um sameiginlegan evrópskan
vinnumarkað og íslenska þjóðar-
sátt gegn menntamönnum. Og ef
engir eru háskólakennararnir og
ekki heldur neinir framhaldsskóla-
kennarar og þá ekki heldur neinir
skipstjórar eða smiðir. A.m.k. ekki
íslenskir.
Þetta er nú það einfalda sam-
hengi hlutanna sem nefndur Gunn-
ar Smári var ófær um að lesa úr
Morgunblaðsgrein minni. Þegar
allt kemur til alls væri ef til vill ráð
fyrir fjölmiölana í landinu að
tengja laun starfsmanna sinna við
lestrareinkunnir þeirra í barna-
skóla.
Halldór Ármann Sigurðsson
„Flestir háskólakennarar sækja lang-
dýrasta hluta náms síns til annarra
landa og flytja því inn umtalsverð verð-
mæti þegar þeir snúa heim að námi
loknu, verðmæti sem engin von er til
að unnt sé að skapa hér á landi.“
Framsóknarkomminn
„Byggðastofnun hefur afrekað að snúa ferlinu við með gull skattborgar-
ans,“ segir höf. m.a. í greininni.
Hver þekkir hann ékki, fram-
sóknarkommann? Hann er náung-
inn sem tekur á sig krók til að
versla í kaupfélaginu eða Mikla-
garði þó að ódýrari verslun með
fjölbreyttara vöruval sé hjá hon-
um. Þetta gerir hann til að styrkja
samvinnuhugsjónina, efla hina
fórnfúsu og félagslega þenkj-
andi.
Hann er skandinavískmenntaði
stjórnmálafræðingurinn, líffræð-
ingurinn eða félagsfræðingurinn
sem situr í ráðuneytinu, ríkisstofn-
uninni eða skólanum, lifir í reglu-
gerðarbókstafnum og heldur sig
vera að hugsa. Hugsa um hið stétt-
lausa þjóöfélag þar sem allt er nið-
urgreitt, að sjálfsögðu líka skoð-
anafrelsi og tjáning.
Skylda er í huga hans ljótt orð
og á aðeins að nota í einstefnu:
skyldur ríkis við þa sem eru á
launaskrá hjá því. Hann tekur ann-
ars ætíð undir með hinum volduga,
embætti gegn einstaklingi, ráðsett-
um gegn ungæðingi, lagabókstafs-
þræðingu gegn heimspekilegri
túlkun á ætlun lagasmiða.
Fastur undir föllnu járntjaldi
Þú mætir framsóknarkomman-
um líka ef þú álpast nálægt félags-
starfi úti á landi. Sérð hann á kaup-
félagsfundum flytja slíka þakkar-
og lofgjörð að menn dæsa og furða
sig á því hvernig nokkur skiki
norðan Grafarvogs eða austan Ár-
bæjar gæti haldist í byggð út árið
án Sambandsins og fálmara þess,
kaupfélaganna.
Þá fylgist þú með endurkjöri hans
í næsta sinn í kosningu sem varla
er lengur hægt að nefna rússneska,
ekki af því aö félagsþroski fram-
sóknarkomma hafi aukist, heldur
Innn rússneski. Hinni höfgu stund
er spillt ef, óvænt, einhverjum yrði
KjaUarinn
Jón Hjálmar Sveinsson
verkamaður
á að nefna skilgreiningu rekstrar-
markmiða, endurskipulagningu,
tölvuvæðingu.
Blóðþrýstingur eykst, klukkan
skyndilega orðin margt, fundi slit-
ið. Hins vegar gáfu menn sér tíma
til á síðasta aðalfundi Sambandsins
að vega - djarfir af sporgöngunni
sem að Gísla Súrssyni forðum - að
Guðjóni forsfjóra einum. Sök
markaðsmannsins var að lýsa
raunveruleikanum og því að menn
hefðu gengið meö leppa fyrir aug-
um og ullarlagða í eyrum gagnvart
honum.
Eftirsjá moldarkofatíðar
Framsóknarkomminn finnst í
öllum stjómmálaflokkum, þar með
töldum Sjálfstæðisflokknum, aðal-
lega þó hjá framsókn og allaböllum
sem að vísu eiga jákvæðar undan-
tekningar. Hann er haldinn sömu
þjóðemishyggju og fékk forfeður
hans til að kalla þá landsvikara
sem kusu Ameríku fram yfir sult-
ardauða á klakanum „þar sem
Gunnar sneri aftur“ og t.d. réttar-
farið í aldir samanstóð af kviksetn-
ingu og drekkingu. Hugsanlega
aðild íslands að EB sér hann sem
ragnarök þess undirgefna heimótt-
arháttar sem skýlt hefur'honum
fyrir því sem hann skilur ekki og
hræðist: opnun landamæra, nálg-
un hugmyndaheima, risi alþjóða-
hyggju, lausn ánauðugra.
í stjómmálum reynir hann bæði
á sveitar- og landsplani að stinga
keppum í hjól framþróunar, talar
um framtíð, lifir sem nýlenduþegn
og býr aðeins yfir rökfræði á borð
við Neanderdalsmann. Stjórnmála-
menn ná árangri ef þeir njóta bar-
áttunnar en þessum er hún bara
árátta og kvöl, ekki eggjandi og
styrkjandi áreynsla.
Mídas með öfugu formerki
Sé framsóknarkomminn efnaður
þá er það vegna ríkis- eða sam-
vinnueinokunar, hann ber lotn-
ingu fyrir grónum auði, fyrirlítur
einkaframtakið og ætlast til sjálf-
boðavinnu af öllum öðmm en sjálf-
um sér. Arðsöfnun skal öðrum
vera siðleysi. Hann trúir á þing-
manninn og ráðherrann. Mistök
hljóta að vera undirsátum og and-
stæðingum að kenna þó að flokkur
hans hafi verið áratugi í stjórn.
Her er honum ljótt orð, varnir
aftur á móti ábyrgðarfullt, sérstak-
lega þegar Reginn er nefndur.
Framsóknarkomminn gramsar í
ríkiskassanum eftir fúlgu til að
rétta strönduðu Sambandi fyrir
brátt verk- og verðlausan SÍS-arm
sem starfað hefur í lögskipaðri ein-
okun og þar með heft innlenda
verktakastarfsemi.
Byggðastefnu rekur hann vegna
þjóðlegrar rómantíkur kringum
blásin nes. Þaö er ekki spurt eftir
hvort svæði gefi fólki skilyrði til
afkomu og þroska. Sem ábúandi
lítur hann sérhveija þéttingu
byggðar sem ógn við skæklana sem
óskiljanleg en heilög kvöð er að
hokrað sé áfram á. Byggðastofnun
skipar hjá honum háan sess.
Mídasi konungi var álagt að ef
hann snerti skít þá varð hann að
gulli. - Byggöastofnun hefur afrek-
að að snúa ferhnu við með gull
skattborgarans.
Jón Hjálmar Sveinsson
„Framsóknarkomminn gramsar 1 rík-
iskassanum eftir fúlgu til að rétta
strönduðu Sambandi fyrir brátt verk-
og verðlausan SÍS-arm sem starfað hef-
ur í lögskipaðri einokun,“