Dagblaðið Vísir - DV - 07.09.1990, Blaðsíða 28
FÖSTUDAGUR 7. SEPTEMBER 1990.
36
Merming
Grettistaki lyft
Tónlistarhópurinn Caput hélt tónleika í íslensku
óperunni í gærkvöldi. Á efnisskránni var nútímaton-
list, Spiri eftir Franco Donatoni, Sónata XX í tóneyja-
hafi eftir Jónas Tómasson og Kammerkonsert fyrir 13
hljóðfæraleikara eftir György Ligeti.
Caput er nafn sem áreiðanlega á eftir að heyrast
oftar í íslensku tónhstarlífi. Hópurinn er skipaður
ungu tónlistarfólki. Sumt er að ljúka námi, annað að
hasla sér völl erlendis. Það sem sameinar hann er
áhugi á nútímatónlist og að frumflytja ný verk. í stað
þess að vera endurómur sögunnar, eins og margir
frægir tónlistarmenn láta sér nægja, eru þau vaxtar-
broddur hennar. Ef til vill er betra að segja að þau séu
sagan sjálf, það sem aðrir munu enduróma síðar.
Verkin á þessum tónleikum voru ekki af verri endan-
um né heldur var ráðist á garðinn þar sem hann er
lægstur. Donatoni er með áhrifaríkustu tónskáldum
samtímans. Ferill hans er svolítið óvenjulegur. í upp-
hafi var hann mikill aðdáandi John Cage, hins fræga
bandaríska tilraunamanns. Kenningar Cage reyndust
blindgata fyrir Donatoni og hætti hann tónsmíðum
um skeið. Sú saga er sögð að Donatoni hafi eitt sinn
setið við púlt sitt og starað á autt blaðið og stunið
upp: Ó, hvað á ég að skrifa? Gall þá við i konu hans
framan úr eldhúsi: Skrifaðu bara eitthvað. Hlýddi
Donatoni því og samdi Spiri. Síðan hefur hann samið
hvert snilldarverkið á fætur öðru og trúlega allt eftir
formúlu konunnar. Spiri er mjög skemmtilegt verk.
Það er einfalt í byggingu og gegnsætt en litskrúðugt
og mjög hugmyndaríkt.
Sónata Jónasar Tómassonar er á ytra borði mjög
ólíkt verk en á hinn gegnsæja einfaldleika þó sameigin-
legan með Spiri. Hjá Jónasi er stemmningin heillandi
draumkennd og furðuheiðrík miðað við hina dökku
hljóðfæraskipan.
Þungamiðja tónleikanna var hinn frægi Kammer-
Tórdist
Finnur Torfi Stefánsson
konsert Ligetis og telst flutningur hans hér til stórtíð-
inda. Þetta verk hefur dýpt og fegurð á við frægustu
listaverk sögunnar. Fyrir grúskara er það hafsjór fróð-
leiks. Fyrir fagurkerana er það nautn. Það þarf varla
að taka fram að efnisviður svona verks er einfaldleik-
inn sjálfur; klessa og strik.
Flutningur þessara verka er stórvirki sem ekki er
algengur í tónleikasölum. Er það vitnisburður um
metnað Caput hópsins að takast á við slíkt. Það kom
á daginn að fæmi meðlimanna er í fullu samræmi við
metnaðinn því að flutningur allra verkanna tókst mjög
vel. Hlíf Siguijónsdóttir fiðluleikari og Eydís Franz-
dóttir óbóleikari léku einleik í Spiri með miklum ágæt-
um. Þyngst byrði hvíldi þó á herðum stjórnandans,
Guðmundar Óla Gunnarssonar, einkum í verki Liget-
is. Guðmundur Óli hefur mjög næma hljóðfallstilfinn-
ingu en sá hæfileiki er ekki í hvers manns barmi. Þá
tókst honum undurvel að draga fram hin ýmsu blæ-
brigði styrks og lita. Er ástæða til að óska honum og
Caput hópnum í heild til hamingju með frammistöð-
una
Það eina sem ekki var ánægjulegt við þessa tónleika
var aðsóknin sem var allt of lítil miðað við tilefnið.
Ef svo er sem sýnist að íslenskt tónlistaráhugafólk
hafi ekki opnað eyru sín fyrir tónhst eigin aldar Þá
fer það mikils á mis. Tuttugasta öldin hefur gefið
mannkyninu fiölskrúðugri og dýrari tónlist en flestar
aðrar og sér þó ekki fyrir endann á. Það er leitt að
fólk skuli láta það fram hjá sér fara af misskilningi.
Andlát
Brynja Riis Jensen andaðist á heimil-
i sínu í Brussel 3. september.
Peter W. Siverson, lést 4. september
að heimih sínu 76 Independent Way,
Convent Station, New Jersey.
Kjartan Gissurarson fisksah fr|á
Byggðarhorni í Flóa, Sæviðarsundi
38, Reykjavík, andaðist í Vífilsstaða-
spítala þann 5. september.
Jarðarfarir
Una Helgadóttir frá Steinum í Vest-
mannaeyjum verður jarðsungin frá
Landakirkju í Vestmannaeyjum
laugardaginn 8. september kl. 14.
Friðjón Sveinbjörnsson, sparisjóðs-
stjóri Borgamesi, verður jarðsung-
inn frá Borgarneskirkju laugardag-
inn 8. september kl. 14,
Magnús Ölafsson læknir verður jarð-
sunginn frá Dómkirkjunni þriðju-
daginn ll.i'september kl. 13.30.
Sigurður Hallgrímur Guðmundsson,
sem lést 2. september sl., yerður jarð-
sunginn frá Hvammstangakirkju
laugardaginn 8. september kl. 14.
Júlíus Árnason, Vesturgötu 23,
Keílavík, verður jarðsunginn frá
Keflavíkurkirkju laugardaginn 8.
september kl. 14.
YggdrasiII:
Sérverslun með heilsuvörur
I miðvikudagsblaði DV, þar sem
fiallað var um heilsurækt og tóm-
stundir, voru taldar upp þijár versl-
anir sem svo til eingöngu selja
heilsufæði. í þeirri upptalningu láð-
ist að geta verslunarinnar Yggdrasils
sem einnig er sérhæfð á því sviði.
Meðal margs góðs sem verslunin
hefur á boðstólum er sítrónusaftkúr
sem byggist á C+ náttúrusírópi sem
er blanda af af hlyn- og pálmasírópi.
Á10 dögum á líkaminn að geta losað
sig við óhreinindi og umframfitu allt
að 8 kg.
Einnig eru seldar þar lífrænt bíód-.
ínamískt ræktaðar matvörur, lífræn-
ar snyrtivörur, hreinlætisvörur sem
menga ekki náttúruna, makróbíó-
tískar matvörur, íslenskt, lifrænt
bíódínamískt ræktað grænmeti og
leikfóng úr náttúrulegum efnum og
efni í Waldorfbrúður, svo fátt eitt sé
nefnt.
Verslunin Yggdrasill er til húsa að
Kárastíg 1 í Reykjavík.
-hge
Sveinbjörg Sveinbjörnsdóttir lést 30.
ágúst sl. Hún fæddist 13. nóvember
árið 1915 í Garðinum. Árið 1935 gift-
ist hún Þórði Jörgenson, en hann
lést árið 1984. Þau hjónin eignuðust
10 börn en tvö þeirra létust kornung.
Einnig ólu þau upp fósturson. Útfor
hennar verður gerð frá Útskála-
kirkju fóstudaginn 7. september kl.
15.
Kjartan Jóhannesson lést 30. ágúst.
Hann var fæddur 17. júlí 1913 á Sönd-
um í Meðahandi. Að námi loknu fór
Kjartan fljótlega að vinna á Skatt-
stofunni. Þar vann hann til ársins
1961 er hann fór til starfa hjá emb-
ætti ríkisskattstjóra. Þar starfaði
hann til ársins 1983 er hann lét af
störfum vegna aldurs. Eftirlifandi
eiginkona hans er Valgerður Jóns-
dóttir. Þau hjónin ólu upp tvö kjör-
börn. Útfor Kjartans verður gerð frá
Langholtskirkju í dag kl. 13.30.
Tapaðfimdið
Kötturinn Amon Ra týndur
Hann er grábröndóttur köttur með hvlt-
an kvið, hvítar hosur og grásvart skott.
Hann tapaðist aðfaranótt laugardagsins
Háskólabíó: Aörar 48 stundir
★ '/2
Strákarnir snúa
aftur..
... en núna er ekkert gaman að fylgjast með ævintýrum þeirra.
Þegar fyrri myndin var frumsýnd gerði hún Eddie Murphy heims-
frægan enda var hann þá óborganlega fyndinn. Síðan þá hefur allt stefnt
niður á við hjá honum og botninum var náð með Beverly Hihs Cop 2. Til
að byija með tókst Eddie að halda sér á floti með brosinu ómótstæðilega
og hnyttnum thsvörum en upp á síðkastið virðist það ekki duga honum
lengur. Handritið gefur honum ekki neitt bitastætt og ekki virðist hann
hafa ofreynt sig við að bæta úr því sjálfur. Atburðarásin er eins óspenn-
andi og hún er ófrumleg. Nýjum uppátækjum þeira félaga er drekkt í
dynjanda ofbeldis og eyðileggingar, kímnin er kæfð í drunum Dolby-
sjúkra hljóðmanna og spennan er slævð af vanhugsuðu handriti þar sem
margar hendur hafa unnið klessusverk.
Aftur er hinum kjaftfora tukthúslim Reggie Hammond att saman við
hinn þvælda leynilögreglumann Jack Cates. Eftir sjö ára hlé halda þeir
upteknum hætti að beija hvor á öðrum meðan þeir fást við fólskulega
Kvíkinyiidir
Gísli Einarsson
glæpamenn. Jack notar í þetta sinn Reggie sem beitu fyrir huldukrim-
mann ísmanninn, en Reggie stal einmitt peningum fyrri myndar frá hon-
um. Inn í þetta blandast geðsjúkir móturhjólatöffarar og yfirmenn Jack,
sem vilja setja hann á bak við lás og slá fyrir manndráp af gáleysi, sem
hann er saklaus af.
Fljótlega er manni orðið sama hvernig málum muni lykta. Það sem
ekki eru skopstælingar á atriðum fyrri myndarinnar er sundurlaus sam-
anbamingur þar sem frumleiksagnir er grafnar undir formúlufargi skot-
hríða, sprenginga og fljúgandi glerbrota. Ómarkviss mötunin tvístrar
öllum tilraunum til uppbyggingar en sjón og heyrn áhorfenda eru yfir-
keyrð til að dylja fátæktina. Eddie er einstaklega ófyndinn og það eina
sem heldur athyghnni eru Nick Nolte, sem fyrir óhemju þrautseigju kem-
ur einhverri persónu til skila í leiknum og einstaka blossar ofur-ofbeldis,
sem leikstjórinn öðlaðist frægð fyrir. Eftir hina stórgóðu Johnny Hand-
some er hann aftur kominn í iönaðarvarninginn og ætlar að halda í nafn-
bót sína Walter „ovér the“ Hill, sem Sæbjöm Moggarýnir gaf honum.
Hann er þó aðeins leiksoppur og einn margra sem hafa hrifst með í
þessum hamslausa hvirfilbyl græðgi. Þessar 45 milljónir $ hafa ekkert
keypt annað en tæknilega fagmennsku og tvö nöfn, sem gulltryggja gróð-
ann.
Another 48 HRS. Band. 1990. Paramount (Lawrence Gordon).
Handrit: John Fasano, Jeb Stuart (Lock Up), Larry Gross (48 HRS).
Leikstjórn: Walter hill (Red Heat, Extreme Prejudice, Brewster’s Millions)
Tónlist: James Horner (Willow, Red Heat, Cocoon, Aliens, Name/Rose)
Leikarar: Eddie Murphy, Nick Nolte (New York Stories, Three Fugitives), Brion
James (Blade Runner), Kevin Tighe (Road House), Ed O'Ross (Red Heat), Bernie
Casey, Brent Jennings (Serpent/Rainbow), Ted Markland, Tisha Campbell (Rags
to Riches).
1. september frá Barmahlíð 15, kjallara.
Allar upplýsingar um köttinn, sem er
fullvaxinn, 5 kg köttur, eru vel þegnar í
hs. 624718 eða vs. 31975. Haukur.
Tölvuúr tapaðist
Blaðburðardrengur í Hafnarfirði tapaði
í gær Casio tölvuúri með reiknitölvu, lík-
legast á leiðinni frá Norðurbraut upp
Arnarhraun. Finnandi vinamlegast
hringi í síma 53329.
Tilkyimingar
Bridgefélag Hafnarfjarðar
hefur starfsemi vetrarins mánudaginn
10. september. Spilamennska hefst kl.
19.30 og verður eins og undanfarin ár
spilað í íþróttahúsinu við Strandgötu á
mánudagskvöldum. Fyrstu tvo kvöldin
verður upphitun fyrir hausttvímenning-
inn sem heljast mun 24. september og
verður með barometerfyrirkomulagi.
Nýir félagar eru velkomnir. Skráning fer
fram á staðnum hjá keppnisstjóra sem í
vetur verður Einar Sigurðsson. Stjórn
félagsins hefur haldiö fyrsta fund sinn
og skipt þannig með sér verkum: Erla
Siguijónsdóttir, formaður, Ámi Hálf-
dánarson, ritari, Ársæli Vignisson,
áhaldavörður, Trausti Harðarson, gjald-
keri, og Ásgeir Ásbjörnsson, varaformað-
ur, stigaritari og fjölmiðlafulltrúi.
Fjölmiðlar
Vegna jarðarfarar
Geirs Hallgrímssonar seðlabankastjóra verður Þjóð-
hagsstofnun lokuð eftir hádegi í dag, föstudaginn
7. september.
Þjóðhagsstofnun
Vegna útfarar Geirs Hallgrímssonar, fyrrv. borgar-
stjóra, verða skrifstofur Reykjavíkurborgar og stofn-
anir hennar lokaðar frá kl. 13.00 föstudaginn
7. september.
Borgarstjórinn í Reykjavík
Andar og stjörnur
Erlendir Qölmiðlar hafa kennt
okkur ýmislegt um okkur sjálf.
Annað slagið þegar ísland kemst í
útlenskt sviðsljós eru skrifaðar hin-
ar skemmtilegustu lýsingar, í erlend
blöð, á þessari furðulegu þjóð sem
byggir litla landið á norðurhveli
jaröar. Við erum orðin einna þekkt-
ust í öðrum löndum fyrir það að
vera afskaplega hjátrúargjöm og
mikið fyrir óáþreifanlegar vanga-
veltur. Vangaveltur um I ífið á öðr-
um tilverustigum, álfa og huldufólk,
spekúlasjónir um fyrra líf og
sfiömuspeki. íslenskir fiölmiðlar
hófu fyrir nokkrum misserum að
birta langar greinar um þessi mál.
Og hefur ekki linntlátum.
Huglæg, andleg, dulræn málefni
hafa síöan tröllriðið timaritunum
sem hér koma út. í hvert einasta
sinn sem opnaö er nýtt eintak á
markaðnum eru að minnsta kosti
2-3 greinar um dulræna speki, upp-
lifun eða annaö í þeim dúr. Þessu
hefur fólk gleypt við. Dulræna bylgj-
an hefur heldur betm- bjargað mörg-
um þessara tímarita sem voru búin
aö tala við allt merkilegt og óraerki-
legt fólk í landinu. Nú selst tímarit
ef það sinnir þessum málaflokki
nógu rækilega. Ekki nóg með aö
timaritin velti sér upp úr þessu.
Útvarpsstöðvarnar keppast um að
hafa sem rækilegasta þætti um dul-
ræn mál. Miöilsfundur í beínni lýs-
ingu í hverri viku er orðinn fastur
liður. Og í sjónvarpinu eru heilu
klukkutímarnir notaðir í vangavelt
ur og hugleiðingar af þessu lagi.
Skyldi vera eitthvað að marka
þetta? Hvers vegna trúum við á
þetta? Og þar íram eftir götimum.
Margir þjóðkunnir menn og konur
eru reiðubúnar að koma fram í
hvaða flölmiðli sem er og lýsa sinni
dulrænu reynslu. Hvernig miðlar,
kristallar og sfiömuspeki hafa
breytt lífi þess. Nokkrir Qölmiðla-
menn eru orðnir ákafir aðdáendur
þessa. Þeir skrifa ekki oröið staf eða
ropa ekki á ljósvakanum nema and-
ar og stjörnur séu til umfiöllunar.
Skondið hefur veriö að íylgjast með
þessum starfsmönnum fiölmiðla
taka hvert viðtalið á fætur öðm
hver við annan. Tímaritaritstjórinn
ræöir við útvarpsstjórnandann, út-
varpssfiómandinn svo viku síðar
viö ritstjórann. Sjónvarpsþulan
kemur fram í öllum tímaritagrein-
um og útvarpsþáttum og rabbar svo
við spyrla sína í beinni útsendingu
daginn eftir. Alvegséríslenskt fyrir-
brigði þetta. Enda hafa erlendir fiöl-
miðlar gaman af. En er ekki að
verða komið nóg af þ ví góða?
Rósa Guðbjartsdóttir