Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.1990, Blaðsíða 15

MÁNUDAGUR 22. OKTÓBER 1990.
15
Er þetta hægt,
Guðmundur?
Otti Jons
Baldvins
AljjsýðsilokMös
hívtur að verða >£úr-
nm þdns sesa fylgstœi
sfatseða UMtótossssum
i og sjónvarpí. Ég lieí
•-íðu ankusn í Issiga
>$ wmateti fomssssæ
lasins tlokksúss. Jsksp
isflaba&aoísar «g ,tð-
ðwciótiur.
esðaufcga okki vmð
h að hrista tsisíeðiö i
K Suruftiirass laissr ai-
imss tiiopssuftii biof?
.vivirNngum forvsni-
i föf í lófa, Ég heid að
isk'tiAs stjonswsia
s-ö« kisir.ut á ’tOisro
tinw.
íé eg hað t-ftsr
. mosisuim AiþvsVa
V á ftisirsiiikigsiitr „gst
í-ö !li)kkv|áitgíiat i 2S
gkwbárga vu þuv sem
f)g hisot) totir vtð.
kemur nu.sít íterkur
itngs"
►ikopunutn g<.m rnesssi
dísmgresnðartaie-irf
- hi» ve»ð mt <»5 ft!
iandsBi) tniii ftð stso- is
„Nýjasta framlag hans er að gera lítið úr glæsilegu flokksþingi Al-
þýðuflokksins" segir greinarhöf. og vitnar i grein Guðmundar Magnús-
sonar í DV.
Guðmundur Magnússon
sagnfr»ðingt«r
Hnígnun Afþýðuflokksin
Atisurdirmr á fioktapnt
hýðuÖökksttó eru kmitwsk;
tenur ta mai'ks um mikte. a
isrSysí itiitemtti þeassa stjðrr
flokks sem í «ína tíð sfát.
vitðuirgttm satrtkomum «>g
iegtan ioriftgfutn.
g» því tniður et ég liraísM
»0 þetta sýni eimúg vissar óg
sem stjómniáiaiif i landir
raerutt «• komið í. Orft og
íýrirheíta virðtst áuSwtriéí:
atilðtó asl :>3á «!u sig o% te
vel.
ÉgMd að etit tsrýoasia veri
í stisámmáiurmin ao jassaar r
ir sé viðnusn stiúnimá
sjáifisi, Sijánsraáiastsirf jia
esidtirtosnta iýrri virfKag
stoðiit, Sn. kéðm tii jii;ss « «
„Atburðimir á ílokksþingi Alþýðu-
marks um mikla ogdapurlega hnipiun
þessa stjórnmálaílokks...."
Guðmundur Magnússon, starfs-
maður Sjálfstæðisflokksins, virðist
halda að lykillinn að velgengni í
prófkjöri Sjálfstæðisflokksins sé að
ata Alþýðuflokkinn, þingmenn
hans og ráðherra auri. Auðvitað
gerir hver sem hann hefur geð til
í því og þá veit maður um geðslag
Guðmundar.
Hins vegar er ekki nokkur leið
að láta ósvarað fullyrðingum Guð-
mundar sem ganga úr hófl frjáls-
legra söguskýringa um stjórnmál.
Hvað á maðurinn við?
Nýjasta framlag hans er aö gera
htið úr glæsilegu flokksþingi Al-
þýðuflokksins sem haldið var í
Hafnarfirði þrátt fyrir að Guð-
mundur Magnússon sé „forviða"
þá stendur sú fullyrðing enn óhög-
guð að flokksþingið, sem hófst með
800 manna setningarhátíð og lagði,
með ályktum sínum, grunn að
tímamótamarkandi kosning-
astefnuskrá, var glæsilegt þing.
Hvernig samherjar hans leysa sín
ágreiningsmál er þeirra mál, en í
Aiþýðuflokknum leysum við máhn
fyrir opnum tjöldum, náum niður-
stöðu og förum sátt.af þinginu.
Hann þoöar að í kosningabarátt-
unni muni frambjóðendur Sjálf-
stæðisflokksins „vinna af ákveðni
og eindrægni og leggja sérstaka
áherslu á að afhjúpa þá blekkingar-
iðju alþýðuflokksmanna að kratar
séu sérstakir stuðningsmenn
fjálsra viðskipta eða heilbrigðra
atvinnuhátta“.
Það er bara svona. Þeir gera nú
ekkert annað á meðan. Hvað á
maðurinn annars við? Er hann að
KjaUaiinn
Stefán Friðfinnsson
aðstoðarmaður
utanríkisráðherra
tala um breytingar í frjálræðisátt í
gjaldeyrismálum og afnámi hafta á
innflutningverslun? Breytingar
sem aldrei hafa verið örari en und-
ir stjóm jafnaðarmanna nú, allt frá
því viðreisn hófst. Er hann að tala
um stefhuna í samningum um Evr-
ópska efnahagssvæðið sem, ef tak-
ast mun, þýða meira frelsi á sviði
viðskipta en áöur hefur þekkst?
Ekki öll von úti
„Jón Baldvin hefur setið á ráð-
herrastóli á fjórða ár. Hefur eitt-
hvað breyst i landbúnaðarkerf-
inu?“ Þetta kemur nú úr hörðustu
átt.
Frétti Guðmundur aldrei af bú-
vörusamningnum sem sjálfstæðis-
menn og Framsókn gerðu fyrir síð-
ustu kosningar og njörvaði niður
galið kerfi, a.m.k. fram til 1992? Af
því Guðmundur er að dreifa kosn-
ingabækhngum með útdrætti úr
„samlede værker" þá lýsist hér
með eftir mótmælum hans þegar
sá samningur var gerður. Kannast
einhver við stuðning Jóns Baldvins
við búvörusamninginn?
En það er ekki öll von úti enn í
landbúnaðarmálum, því Guð-
mundur Magnússon mun sam-
kvæmt kosningadreifiriti sínu
leggja sérstaka áherslu á í kosning-
abaráttunni að „landbúnaður lúti
almennum markaðslögmálum".
Hann segir hins vegar ekkert um
hvað hann ætlar að gera í land-
búnaðarmálum eftir kosningar.
Maður veröur bara að vona það
besta.
„Eru ekki enn greiddir ölmusu-
styrkir til vonlausra atvinnugreina
og fyrirtækja?“ Sjálfstæðisþing-
menn bera sjálfsagt enga ábyrgð á
því eða ætlar Guðmundur að skipta
um allan þingflokkinn með fram-
boði sínu?
„Hefur ríkisbáknið minnkað?
Hafa skattar á einstaklinga og fyr-
irtæki lækkað?“ Mér er enn minn-
isstæður fundur sem Guðmundur
í sínu fyrra embætti í menntamála-
ráðuneytinu sat og fjallaði um
sparnaðartillögur þess ráðuneytis.
Tillögur sem hljóta að hafa farið
yfir hans borð. Heildarsparnaðar-
tillögur andstæðinga ríkishítarinn-
ar og háu skattanna, hveiju námu
þær? Jú, 600 milljón króna út-
gjaldaaukningu.
- Og það eru margar verðbólgur
síðan þetta var.
Svo er maður bara á móti skött-
um og ríkisútgjöldum og blaða-
styrkjum!
Það er sums staðar eftir því tek-
ið, hvemig Guðmundur velur Sjálf-
stæðisflokknum andstæðinga.
Hann ætlar sér kannski, eftir kosn-
ingar, að endurskoða landbúnaðar-
stefnuna og ölmusurnar - meö
Framsókn.
Stefán Friðfinnsson
„Frétti Guðmundur aldrei af búvöru-
samningnum sem sjálfstæðismenn og
Framsókn gerðu fyrir síðustu kosning-
ar og njörvaði niður galið kerfi, a.m.k.
fram til 1992?“
Að fjármagna halla-
rekstur ríkisins
„Ríkissjóður íslands er langstærsti lántakandinn á innlendum fjár-
magnsmarkaði,... segir m.a. í grein Brynjólfs.
Lesandi góður. Nú er Alþingi
komið saman og umfjöllun um fjár-
lög ríkisins fyrir næsta ár hafin.
Um fjárlögin má að sjálfsögðu
endalaust deila. En það sem þó Ugg-
ur fyrir er að halli verður á rekstri
ríkisins á næsta ári. Enda er halla-
rekstur ríkisins að verða náttúru-
lögmál hjá okkur íslendingum. -
Og svo verður væntanlega aö fjár-
magna allan hallarekstur ríkisins
með lántökum hér innanlands eins
og vant er.
Þjóðtrú þingmanna
Sú þjóðtrú alþingismanna og
fleiri að það sé alfarið af hinu góða
að fjármagna allan hallarekstur
ríkissjóðs innanlands er orðin dá-
lítið gömul og þreytandi. Hug-
myndafræðin á bak við þessa þjóð-
trú virðist vera sú að ef fjárlaga-
hallinn er allur fjármagnaður hér
innanlands þá valdi hallarekstur
ríkisins ekki aukningu á erlendum
skuldum. - Svona einfalt er máhð
ekki.
Þótt þingmenn og ráðherrar úr
ölium stjórnmálaflokkum hafi tahð
saklausum almenningi trú um það
um margra ára skeið virðist þaö
gleymast að það eru fleiri sem
þurfa að taka lán á íslandi en ríkis-
sjóður.
Ein helsta afleiðingin af halla-
rekstri ríkisins við þær aðstæður
sem nú ríkja á íslenskum fjár-
magnsmarkaði er sú að því meiri
sem hallarekstur ríkisins er þeim
mun meiri eftirspum er eftir lánsfé
KjaJlarinn
Brynjólfur Jónsson
hagfræðingur
innanlands og þeim mun meira
lánsfé verður atvinnureksturinn
að sækja erlendis. Og því meiri sem
hallarekstur ríkisins er því hærri
eru raunvextir í landinu.
Þannig ýtir hallarekstur ríkis-
sjóðs beiniínis undir lántöku at-
vinnufyrirtækja erlendis og hann
heldur uppi óeðlilega háum raun-
vöxtum í landinu.
Stórfefldur hallarekstur ríkis-
sjóðs, sem elngöngu er fjármagnað-
ur innanlands, leiðir af sér háa
raunvexti. Háir raunvextir hafa
myndað góðan jarðveg fyrir mik-
inn vaxtamun. Og í skjóh þess hef-
ur myndast hér allt of stórt hákn
banka og margvíslegra fjármála-
stofnana, mun stærra en það sem
eðlilegt og æskilegt getur tahst.
Ríkissjóður á að taka lán jöfnum
höndum innanlands sem og erlend-
is, eftir því hvað talið er hag-
kvæmast hverju sinni. Best væri
að sjálfsögðu að ríkissjóður væri
rekinn hallalaust og þyrfti engin
ný lán að taka, en því er bara ekki
að heilsa, því miður.
Fordæmi frá Akureyri
Fyrir nokkru gekkst Akureyrar-
bær fyrir sölu á skuldabréfum á
almennum markaði. Þetta skulda-
bréfaútboð er í eðh sínu ekkert
ósvipað ríkisskuldabréfum. En af
hverju var ekki sett það skilyrði
að eingöngu Akureyringar mættu
kaupa þessi skuldabréf? Þannig
stendur ríkissjóður að verki og því
ættu Akureyringar ekki að gera
slíkt hið sama?
Rökin fyrir slíku væru hin sömu
og hjá ríkinu að ella myndu skuld-
ir Akureyringa gagnvart öðrum
landshlutum aukast, á sama hátt
og erlendar skuldir íslendinga auk-
ast ef ríkið sækir lánsfé út fyrir
landsteinana. - Sjá nú ekki aflir
hugsandi menn að þessi röksemda-
færsla er hreint bull frá upphafi til
enda, bæði hvað varðar Akur-
eyrarbæ og ríkissjóð?
Ríkissjóður er langstæsti lántak-
andinn á innlendum fjármagns-
markaði og svo stór lántakandi að
hann er markaðsráðandi hvað
varðar raunvexti í þessu landi.
Grundvallarlögmálin um framoð
og eftirspum fjármagns á íslensk-
um fjármagnsmarkaði gilda ekki
undir þeim kringumstæðum að
ríkissjóður svindh jafnherfllega á
kerfinu og raun ber vitni í dag, með
því að soga til sín allt of stóran
hluta af innlendu lánsfé með yfir-
boðum og ofboðslegum lántökum á
íslenskum fjármagnsmarkaöi.
Hvað myndi ske ef ríkiö tæki
jöfnum höndum lán innanlands og
erlendis til aö fjármagna halla-
rekstur sinn? Jú, raunvextir í
þessu landi myndu lækka hratt og
örugglega, fjármagnskostnaöur
ríkisins myndi minnka, mifliliða-
kostnaðurinn í peningakerfmu
myndi minnka, og síðast en ekki
síst myndi afkoma almennings og
atvinnufyrirtækja batna með
lækkandi fjármagnskostnaði: Er-
lendar skuldir þjóðarbúsins vaxa í
takt við haflarekstur ríkisins, en
ekki í takt við það hvernig þessi
hallarekstur er fjármagnaður. -
Þetta verða þingmenn og ráðherrar
bráðum að fara að skilja.
Lesandi góður. Það er stórmál
hvernig haflarekstur ríkisins er
íjármagnaður enda hefur það gríð-
arlega mikil efnahagsleg áhrif. Og
það er löngu kominn tími til að
þingmenn og ráðherrar láti af þjóð-
trúnni um að það sé eftirsóknar-
vert að fjármagna allaf allan halla-
rekstur ríkisins innanlands.
Brynjólfur Jónsson
„Erlendar skuldir þjóðarbúsins vaxa í
takt við hallarekstur ríkisins, en ekki
1 takt við það hvernig þessi hallarekst-
ur er fjármagnaður. Þetta verða þing-
menn og ráðherrar bráðum að fara að
skilja.“