Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.1991, Blaðsíða 12

12
LAUGARDAGUR 11. MAÍ 1991.
„Holl og mannbæt-
andi kvikmynd"
„Ég tel aö þetta sé bæði holl og
mannbætandi kvikmynd og vona
því að sem flestir komi og sjái hana.
Þetta er besta kvikmynd sem ég
hef gert til þessa og það besta sem
samstarfsmenn mínir eins og Ari
Kristinsson myndatökumaöur
hafa gert,“ sagði Friðrik Þór Frið-
riksson kvikmyndargerðarmaður í
samtali við DV.
Flótti til
æskustöðvanna
Ný kvikmynd Friðriks, Börn
náttúrunnar, verður frumsýnd í
byrjun júh. Myndin er tekin í
Skagafirði, Reykjavík og Aðalvík á
Homströndum og segir frá göml-
um bónda sem bregður búi og flyt-
ur á mölina í höfuðborginni. í
fyrstu dvelur hann hjá börnum sín-
um en þar kemur að hann fær vist
á elliheimili. Þar hittir hann æsku-
vinkonu sína sem á sér þann
draum æðstan að verða grafin á
æskustöðvum þeirra beggja á
Hornströndum. Saman strjúka þau
af elliheimilinu og halda á vit ævin-
týranna og æskustöðvanna.
„Það var auðvitað heilmikið fyr-
irtæki að dveljast með heilt kvik-
myndatökugengi á staö eins og
Aðalvík þar sem hvorki er raf-
magn, sími né samgöngur."
Veórið eitt
af því skemmtilega
- Hvernig gekk að lynda við ís-
lenska náttúru. Var veðrið alltaf
hagstætt?
„Veðrið er eitt af því sem gerir það
skemmtilegt að gera kvikmyndir á
íslandi,“ segir Friðrik. „Það er sí-
breytilegt og maður verður að nýta
sér það veður sem býðst hverju
sinni."
Aðalhlutverkin í myndinni leika
Gísh Halldórsson og Sigríður
Hagalín, tveir reyndustu leikarar
þjóðarinnar. Hvernig gekk sam-
starfið?
„Það gekk mjög vel,“ segir Friðrik
og hahar sér aftur í stólnum og
pírir augun og snýr upp á yfir-
skeggið. „Þau eru bæði miklir lista-
menn sem gerðu alla vinnu miklu
auðveldari. Ég hafði þau í huga
meðan handritið var í vinnslu en
ég skrifaði það ásamt Einari Má
Guðmundssyni rithöfundi. Ég
hafði nefnt þetta við Gísla fyrir
löngu og hann gefið vilyrði. Mér
fannst engir aðrir leikarar koma til
greina í þessi hlutverk og það má
heita einkennilegt að þau skuli
ekki hafa verið notuö meira í ís-
lenskum kvikmyndum en raun ber
vitni.“
Friðrik hafði lengi gengið með
þessa hugmynd í maganum og
handritiö var að mestu tilbúið fyrir
3 árum.
Sérvitringur sem fer
sínar eigin leióir
Friðrik Þór Friðriksson hefur
ekki alltaf farið troðnar slóðir í
kvikmyndagerð sinni. Sérviska
hans hefur getið af sér kvikmyndir
eins og Brennunjálssögu sem sýnd
var í íslenska Sjónvarpinu fyrir
skömmu viö blendnar undirtektir.
Einnig má nefna Hringinn en það
var íslenski hringvegurinn séður
gegnum myndavél. Friðrik gerði
Skytturnar 1987 en hafði áður gert
nokkrar heimildarmyndir sem
Friðrik Þór Friðriksson lýsir Bömum náttúrunnar
Friðrik Þór Friðriksson kvikmyndagerðarrfíaður.
vöktu verðskuldaða athygh. Nægir
að nefna Eldsmiðinn, Rokk í
Reykjavík og Kúreka norðursins.
Síðan 1987 hefur Friðrik gert tvö
leikrit fyrir sjónvarp, Flugþrá 1988
og Englakroppa 1989. Er hægt að
líkja Börnum náttúrunnar við eitt-
hvert fyrri verka hans?
Undir áhrifum
frá Eldsmiðnum
„Eiginlega ekki,“ segir Friðrik.
„Þetta er mynd um mannlegar til-
finningar og aö mörgu leyti ólík því
sem ég hef áður gert. Ætli Eldsmið-
urinn hafi ekki haft dálítil áhrif á
mig við gerð þessarar myndar eða
öllu heldur gamh maðurinn sem
sú mynd fjallaði um.“
Myndin Börn náttúrunnar kostar
60 milljónir í framleiðslu. 25 millj-
ónir voru veittar til verksins úr
Kvikmyndasjóði, 12 milljónir úr
Evrópusjóðnum og var þetta fyrsta
íslenska kvikmyndin sem fær styrk
þaðan. Þjóðveijar og Norðmenn
tóku einnig þátt í íjármögnun gegn
sýningarrétti þannig aö ljóst er að
kvikmyndin verður sýnd í þessum
löndum tveimur að minnsta kosti
og eflaust víðar erlendis en Friðrik
sagði að lítið hefði verið skipulagt
í þeim efnum enn sem komið er.
„Fyrst er rétt að ljúka við hana
en ég býst við að ég reyni aö koma
henni á kvikmyndahátíðina í Loc-
arno í Sviss í ágúst í sumar.“
Kvikmynd Friðrik, Skytturnar,
eða White Whales eins og hún var
kölluð erlendis var sýnd á um-
ræddri kvikmyndahátíð í Locarno
og fékk lofsamlega dóma og sér-
staka umsögn dómnefndar þó hún
ynni ekki til eiginlegra verðlauna.
Einn hinna
efnilegri?
í enskum bæklingi um íslenskar
kvikmyndir og kvikmyndagerðar-
menn er Friörik sagður vera einn
efnilegasti af yngri kynslóð kvik-
myndaleikstjóra. Hvemig fellur
honum sú nafnbót?
„Mér er nokkuð sama hvað er
skrifað um mig,“ segir Friðrik og
glottir svo augun hverfa. „Ég get
ekki séð nein skýr kynslóðabil í
hópi íslenskra kvikmyndagerðar-
manna hvort sem þeir eru eldri eða
yngri en ég. Aldursmunur er sára-
lítill í þessum hópi og viðfangsefni
hans og söguskoöun áþekk. Ég lít
frekar á mig sem hluta af heild og
býst við að eftir 50 ár verði ég sagð-
ur hafa verið meðal frumkvöðla
þess sem kallað hefur verið „vor-
ið,“ í íslenskri kvikmyndagcrð.“
Ervoriðliðið?
- Hvar eru íslendingar staddir í
kvikmyndaalmanakinu? Er vorið
liöið og er komið sumar eða
kannski haust?
„Það að þetta skuli trúlega verða
eina íslenska myndin sem veröur
frumsýnd á þessu ári segir sitt um
þá lægð sem íslensk kvikmynda-
gerð hefur verið í. Þó bendir ýmis-
legt til að betri tímar og meiri vöxt-
ur séu framundan.
Stjórnvöld brugðust
Stjórnvöld brugðust íslenskri
kvikmyndagerð svo hún lenti í
mikilli lægð en auknir möguleikar
á fjármögnun úr norrænum og evr-
ópskum sjóðum gera menn bjart-
sýnni og gera það að verkum að
Kvikmyndasjóður skiptir ekki eins
miklu máli og áður. Stjórnmála-
menn hafa algjörlega skilið þessa
listgrein, sem hefur góða mögu-
leika á að verða að iðngrein, eftir
í rjúkandi rústum. Þeir sem hafa
svelt íslenska kvikmyndagerð
gætu litið til Ástrala sem veittu
miklu fé í sína kvikmyndagerð fyr-
ir nokkrum árum. Þeir hittu síðan
í mark með Mad Max myndunum
sem skiluðu jafnmiklum tekjum og
öll landhúnaðarframleiðsla lands-
ins það árið.
Ef stjórnmálamenn ætla sér að
halda haus í þessu máli þá verða
þeir aðhækka framlag til sjóðsins
í 150 milljónir. Það myndi hleypa
lífi í þetta og gera mönnum kleift
að halda einhverri reisn. Það ekk-
ert vit í öðru en að gera eina mynd
á ári. Enginn myndi senda knatt-
spyrnumann í landsleik á 4-5 ára
fresti án æílngar."
Langar í
Djöílaeyjuna næst
- En hvað ætlar Friörik að gera
þegar Börn náttúrunnar eru aö
baki. Hvert verður hans næsta
verkefni?
„Mig langar til þess að vinna kvik-
mynd eða kvikmyndir eftir hand-
riti sem Einar Kárason hefur gert
upp úr bókunum um Djöflaeyjuna.
Það veröur vonandi næsta stóra
verkefnið mitt. Svo langar mig að
Ijúka heimildarmynd um Bubba
Morthens sem ég hef lengi verið
með í smíðum og tekið marga kíló-
metra af filmu. Auk þess eru ýmis
smærri verkefni í bígerð sem of
snemmt er aö ræða um.“ -Pá
/