Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.1991, Qupperneq 22

LAUGARDAGUR 11. MAÍ 1991.
Sérstæd sakamál
DV
Morðinginn sem vildi deyja
Kvöld eitt tók Wanda, sem var tutt-
ugu og þriggja ára, skammbyssu og
skaut til bana eina manninn sem hún
hafði nokkru sinni elskað. Svo
hringdi hún til lögreglunnar og bað
um að verða tekin af lífi. En hún
fékkst ekki til að segja hvers vegna
hún hafði framið morðið. Þess vegna
vakti mál hennar meiri athygli en
annars hefði orðið.
„Já, en ég drap hann.
Leikur nokkur vafi á því? Ég skaut
á hann og hann dó af því. Ég vildi
gera það. Og nú getiö þið gert við
mig það sem þið viljið. Setjið mig í
rafmagnsstólinn eða í gasklefa."
„Þetta má víst nefna játningu,"
sagði saksóknarinn, William Tal-
mage, þegar hann heyröi rauöhærðu
stúlkuna, sem sat fyrir framan hann,
segja þetta. Yfir henni var blær ör-
væntingar.
„Ungfrú Daigle. Við stöndum ekki
fyrir réttarhöldum til þess eins að
ákæra fólk," sagði hann. „Við gerum
það til þess að sjá réttlætinu full-
nægt. Þér finnst ef til vill að þú hafir
sagt lögreglunni allt um þetta mál.
En það finnst okkur ekki. Þú hefur
ekki enn þá skýrt frá því hvers vegna
þú skaust hann til bana.“
Wanda Daigle horfði þrjóskulega á
manninn sem ætlaði að sækja málið
á hendur henni í réttinum í Jackson-
ville á Flórída.
„Það getur ekki skipt minnsta
máli," svaraði hún. „Ég geröi það og
meira þarf ekki að segja.“
Talmage var reyndur málflutn-
ingsmaður og nú endurtók hann ró-
lega spurninguna um hvers vegna
stúlkan hefði myrt elskhuga sinn.
„Þaö getur vel verið að um hafi veriö
að ræða mildandi aðstæður," bætfi
hann svo við. „Viltu ekki líka frekar
fara í fangelsi en að verða tekin af
lífi?“
„Ég hef ekki meira að segja,“ svar-
aði Wanda.
Skipaöurverjandi
Wanda Daigle reyndist með öllu
félaus og því ekki fær um að ráða sér
lögfræöing til að halda uppi vörnum
fyrir sig í réttinum, og verjanda varð
hún að hafa. Ríkisvaldið skipaði því
John Salvaggio til að annast vörnina,
en hann var duglegur lögfræðingur.
Salvaggio vissi það eitt að Wanda
Daigle hafði skotið Wilbur Audler,
sambýlismann sinn, til bana í íbúð-
inni sem þau bjuggu í. Þá höfðu þau
búiö saman í sjö mánuöi en ekkert
benti til þess að þau hefðu haft í
hyggju að giftast.
Fólk sem þekkti þau bæði hafði
skýrt lögreglunni svo frá að um mán-
uöi áður en morðiö var framið hefði
Audler sést með öðrum konum.
Wanda hafði skotið hann með byssu
sem hún hafði keypt sama dag og hún
banaði honum.
Lögreglan gekk í fyrstu út frá því
að um væri að ræða morð sakir af-
brýðisemi og að ástæðan væri
ótryggð Audlers. Það voru hins vegar
getgátur einar og ekki staðreyndir
sem hægt var að leggja fram í réttin-
um.
Salvaggio fékk aö heyra það sama
og Talmage þegar hann ræddi viö
skjólstæðing sinn í fyrsta sinn.
Wanda virtist ekki hafa neinn áhuga
á því að lögfræðingurinn hennar
héldi uppi fyrir hana vörnum. Von-
svikinn hélt Salvaggio af þessum
fundi og velti því fyrir sér hvað hann
gæti tekiö til bragðs.
Saga úrfortíðinni
John Salvaggio vissi að Wanda
hafði búið hjá foreldrum sínum í St.
Augustine á árum áður og þangað
hélt hann. Er hann kom á heimiiið
varð hann þess vísari að faðirinn var
látinn en móðurina hitti hann að
máli.
„Hefur þú nokkra hugmynd um
ákærunni á hendur Wöndu Daigle
um morð af ásettu ráöi eigi að breyta
í ákæru fyrir manndráp. Og þótt ég
geri mér fulla grein fyrir því að það
er gegn almennri venju bið ég um
leyfi til að mega leiða fram eitt vitni
áður en sjálf réttarhöldin byrja.“
„Hefur ákæruvaldið eitthvað við
það að athuga?“ spurði dómarinn.
„Nei,“ svaraði Talmage saksókn-
ari.
Dr. Prager kom nú í vitnastúkuna
og skýrði frá því að þrettán ára hefði
Wöndu verið nauðgað af frænda sín-
um og síðan hefði hann haldið áfram
kynlífi með henni í tvö ár.
„Þegar loks var flett ofan af kyn-
ferðisafbrotamanninum," sagði sál-
fræðingurinn, „var Wanda farin að
lifa kynlifi eins og fullorðin mann-
eskja. Og sautján ára gömul var hún
farin að hegða sér eins og vændis-
kona.
Skýring dr. Pragers
Svo kynntist hún Wilbur Audler
og varð ástfangin í fyrsta sinn á
ævinni. Hún taldi sig hafa fundið
þann eina og sanna, manninn sem
gæti veitt henni öryggið sem hún
þráöi svo mjög. En hún komst svo
að því aö hann var farinn að vera
með öðrum konum og þá fannst
henni allt sem hún haföi trúað á vera
einskis virði. Aftur yrði fiún að snúa
til fyrra hfernis, sem hún hafði í raun
megnustu óbeit á. Og henni fannst
það allt vera sök Wilburs.
Hún fylltist örvæntingu og hún var
í því ástandi þegar hún framdi
verknaðinn. Wanda hataði Wiibur
ekki, hún elskaði hann. Þetta kann
að hljóma sem þversögn en það er
langt síðan að sálfræðingar gerðu sér
ljóst hvað getur gerst í slíkum tilvik-
um. Það var í raun Audler sjálfur
sem var orsök morösins. Stúlkan
haföi fengið mikla andúð á fyrra líf-
erni en nú var hann að neyða hana
til þess að taka það upp á ný.“
„Á ég að líta svo á að þessi um-
mæli þin tákni að þú teljir stúlkuna
ekki seka um morð?“ spuröi dómar-
inn.
„Nei, það er ekki skoðun mín,“
svaraöi dr. Prager. „Ég lít hins vegar
svo á að það sé eðlileg skýring á því
hvers vegna hún skaut Wilbur Audl-
er til bana.“
Málalok
„Hvað hefur þú um málið aö
segja?“ spurði dómarinn nú Tal-
mage.
„Þetta mál hefur ekki síður valdið
okkur áhyggjum en John Salvaggio,“
svaraöi Talmage. „Og við getum vel
fallist á skýringu dr. Pragers og vilji
sakborningurinn játa á sig mann-
dráp að óyfirlögðu ráði erum við
reiðubúnir til að breyta ákærunni.“
Salvaggio ræddi nú stuttlega viö
Wöndu og fékk liana til að fallast á
tillögu saksóknara.
Dómarinn ákvaö aö frekari mál-
flutningur yröi óþarfur. Síðan sneri
hann sér að Wöndu Daigle og sagði:
„Þaö er skoðun mín að þú þurfir á
aöstoð að halda. Ég ætla því að senda
þig á stofnun fyrir konur. Þar veröur
þú í þrjú ár. Ég sendi yfirmönnum
stofnunarinnar fyrirmælabréf þar
sem tekið verður fram aö þér eigi aö
veita alla þá aðstoð sem hægt er.“
Eftir þessi stuttu og óvenjulegu
réttarhöld sagði dr. Prager við frétta-
menn: „Ég tel ekki að það sem Wanda
Daigle gerði geti talist fjarstæöú-
kennt. Margar ungar konur sem mis-
boðið er hefðu farið aö eins og
Wanda. Sem bctur fer halda margar
þeirra sjálfsstjórn en það er ekki
hægt aö búast við að þær geri það
allar. Ég tel hins vegar mögulegt að
hún nái sér og verði eðlilcg kona.
Og ég hef hugsað mér aö fylgjast
náið með henni. Mín skoðun er
reyndar sú að hún verði ný og ham-
ingjusöm manneskja þegar hún fær
frelsið aftur.“
Wanda Daigle.
John Salvaggio.
William Talmage.
Wilbur Audler.
hvers vegna dóttir þín framdi verkn-
aðinn?" spurði lögfræðingurinn
Pearl Jordan Daigle.
Ekki treysti móðirin sér tii að gefa
neitt álit á því en hann fann aö Pearl
hafði mikla andúð á dóttur sinni. Það
vakti grunsemdir með honum og
hann ákvað að reyna að komast að
ástæðunni.
Eftir að samtalið haföi staðið lengi
tókst honum loks að fá Pearl til aö
segja frá því að þegar Wanda hafði
verið þrettán ára haföi frændi henn-
ar, Clifton Daigle, sem var þá fertug-
ur, misnotað hana kynferðislega.
Leiddi það til fasts kynferöislegs
sambands sem stóð í tvö ár eöa þar
til samband þeirra varð opinbert og
Clifton fékk tíu ára fangelsisdóm.
„Dóttir min var þá orðin kynóð,“
sagði Pearl. „Hún fór í rúmið meö
hverjum sem vildi með henni vera.
Og þegar hún var orðin sautján ára
var hún búin aö vera með um fimm-
tíu mönnum. Þaö var mér um of og
ég bað hana að fara að heiman. Hún
var þá farin aö hafa þann hátt á að
hún fór út á kvöldin og kom heim á
morgnana til að skýra frá því hverj-
um hún hefði verið meö um nóttina.
Slíka framkomu þoldi ég ekki. Hún
var ekki neitt betri en götudrósirn-
ar.“
Á fund sálfræðings
John Salvaggio fannst það sem
hann hafði heyrt þess eðlis að það
kynni að geta varpaö ljósi á orsök
morðsins á Wilbur Audler. Þegar
hann kom aftur til Jacksonville hafði
hann samband við kunnan sálfræð-
ing og skýröi honum frá því sem
hann hafði fengiö aö heyra og bað
um álit hans.
„Þetta er afar óvenjulegt mál,“
sagði sálfræðingurinn, dr. Herbert
Prager. „Ég hef komið viö sögu rann-
sókna á mörgum karlamorðum en
ég hef aldrei heyrt neitt á við það sem
þú ert búinn að segja mér um afstöðu
skjólstæðingsins þíns. Wanda Daigle
er ólík öllum þeim konum sem ég
hef fylgst með og ákæröar hafa verið
fyrir morö.“
Nokkru síðar lýsti dr. Prager yfir
því að hann væri búinn að mynda
sér skoöun á því sem gerst hefði og
bauðst til þess að koma i vitnastúk-
una ef þess væri óskað. Jafnframt
sagði sálfræðingurinn að hann teldi
að hann gæti komið í veg fyrir að
Wanda hlyti dauðadóm.
Réttarhöldin hefjast
Þegar máliö kom fyrir rétt haföi
Salvaggio tekist að fá Wöndu til að
lýsa yfir því aö hún væri ekki sek
um morö. Hafði hann þó oröiö að
leggja hart að henni til þess. Og áður
en kviödómendur sóru eiöa bað
Salvaggio um að fá að segja nokkur
orö en það þýddi að þeir fengju ekki
að hlýða á þau.
„Ég tel mig geta sýnt fram á að