Dagblaðið Vísir - DV - 27.12.1991, Qupperneq 21

FÖSTUDAGUR 27. DESEMBER 1991.
41
Merming
Sagan af Júlíu og Rómeó
Halldóra Björnsdóttir og Baltasar Kormákur í titilhlutverkunum i Rómeó og Júlíu.
Frumsýningunni á Rómeó og Júlíu á Stóra
sviöi Þjóðleikhússins var innilega fagnað í
gærkvöldi. Gott ef ekki heyrðist „bravó“ í
gegnum lófaklappið sem var óvenjulega
kraftmikið og hraustlega útilátið.
Það er líka djarflega staðið að þessari sýn-
ingu sem einkennist af ákveðinni mótun
hugmynda sem er fylgt eftir allt til enda, stíl-
hreinu yfirbragði og styrkri leikstjórn.
Þeir Guðjón Pedersen, leikstjóri, Hafliði
Amgrímsson, dramatúrg, og Grétar Reynis-
son, höfundur leikmyndar, hafa hér enn einu
sinni unnið athyglisverða sýningu saman.
Hún kemur í eðlilegu framhaldi af fyrri
verkefnum þeirra en ber engu að síður í sér
nýjar vendingar og vísar íram á veginn.
Söguna af Rómeó og Júlíu þekkja allir,
harmsöguna um elskendurna ungu sem ekki
fá aö eigast vegna haturs á milli ættingja
þeirra.
Leikrit Shakespeares hafa á ýmsum tímum
fengiö margvíslega „andlitslyftingu" frá
hendi mishæfra og misviturra leikhúsmanna
víðs vegar um heiminn. Sumt hefur tekist
vel, annað miður eins og gengur og sennilega
fer nú alltaf best á því að krukka sem minnst
í verk þess gamla.
í þessari uppfærslu fannst mér dæmið
ganga vel upp, grunnhugmyndin er vandlega
útfærð og nostrað við allt smátt sem stórt.
Þó fannst mér hálfgerður ami að enskum
texta dægurlaganna, sem flutt voru og gat
ómögulega séð hvers vegna ekki mátti raula
þetta á íslensku. Tónlistin sjálf var hins veg-
ar vel flutt af hljómsveitinni og Edda Heiðrún
Backman söng eins og lævirki.
Sýningu Þjóðleikhússins hefur verið valin
umgjörð sem neglir verkið ekki sérstaklega
niður í tíma eða rúmi. Leikmyndin er svört
og stílhrein, klárir fletir, flekar og ljós tjöld,
sem mynda mismunandi rými á sviðinu eftir
atvikum.
Geysimikill veggur, vaxinn vafningsviði,
skiptir sviðinu og hreyfist líka til eftir þörf-
um á milli atriða. Hinu fræga svalaatriði er
snúið við í þessari sýningu. í stað þess að
Rómeó horfi upp á svalirnar til Júlíu neðan
úr garðinum prílar hann hér upp á þennan
háa vegg til þess að sjá sína heittelskuðu
handan hans inni í garðinum en hún mænir
þaðan upp til hans.
Svartur bakgrunnurinn spilar á móti ljós-
um búningum, sem flestir eru í beinhvítum
htatónum og gerðir með ákveðið tímaleysi í
huga. Þó er ljóst að þetta gerist á okkar öld
og búningar Stefaníu Adolfsdóttur þjóna vel
þeim tilgangi sem til er ætlast.
Og þegar upp er staðið er það auðvitað sjálf-
ur textinn með allri sinni orðgnótt og ljóð-
rænu hrynjandi í snilldarþýðingu Helga
Hálfdanarsonar sem ber uppi sýninguna,
hvemig svo sem umgjörðin er.
. Þetta er „ung“ sýning, þar sem æskuijör
og ástríðuhiti ráða ríkjum en minna fer fyrir
harmleiknum, a.m.k. framan af. Það er óhik-
að spilað á það sem broslegt finnst í verkinu
og mörg atriði gerð kómísk umfram það sem
textinn býður upp á.
Eftir hvörfin, sem verða í verkinu, breytist
yfirbragðið og það verður smám saman ljóst,
að elskendurnir mega sín einskis gagnvart
blindri heift og hatri sem aðskilur ættmenni
þeirra.
Örlög þeirra eru auðvitað ráðin um leið og
þau verða ástfangin.
Smám saman breytist tónninn í sýning-
unni og þyngist. En lengi vel lætur harmræn
dýpt á sér standa. Átökin eru dálítið yfir-
borðskennd og tilfinningamar skortir meiri
þunga, kannski vegna þess að í nokkmm
atriðum er skrúfaður upp fyrirgangur og óp,
sem ekki virka sannfærandi.
Átakaatriðin em tæknilega vel unnin, en
minntu stundum fremur á þaulæfðar leik-
fimiæfingar en illvíg áflog. Það vantaöi í þau
meiri snerpu.
Rússneskur leikhúsmaður Nikolaj Karpov
annaðist tilsögn í slagsmálaatriðum og að-
stoðaöi við sviðshreyfingar. Hann vinnur
víða fimlega úr flóknum aðstæðum og leið-
sögn hans skilar sér vissulega í atriðum af
þessu tagi.
í síðasta hlutanum kyrrist og dýpkar öll
túlkunin og þar innsigla þau Halldóra
Björnsdóttir og Baltasar Kormákur vandaða
úrvinnslu í aðalhlutverkunum. Það er óhætt
að fullyrða að þau unnu hugi og hjörtu áhorf-
enda bæði tvö með innilegri túlkun sinni.
Val þeirra í hiutverkin skiptir sköpum og
mótar aila sýninguna, en þau hafa líka góðan
stuðning af öðrum leikumm og ömggri yfir-
sýn leikstjórans.
Það lýsir áræðni og um leið styrkum tökum
á verkefninu að velja þau, svona ung og óhjá-
kvæmilega lítt reynd til þess að túlka þessi
viöamiklu hlutverk. En um leið hafa þau
æskuþokkann fram yfir ýmsa þá sem eldri
og reyndari eru og þurfa ekki að leika aftur
fyrir sig í aldri. Og þetta gekk svo sannarlega
vel upp.
Helgi Skúlason leikur bróður Lárens, burð-
arhlutverk sem hann fyllir af lífi svo að bet-
ur varð ekki gert og við borð lá að hann
ætti leikinn á stundum. Lilja Guðrún Þor-
Leiklist
Auður Eydal
valdsdóttir var líka góð í hlutverki fóstrunn-
ar sem sér ekki sólina fyrir Júlíu. Hún túlk-
aði vel tilfinningar sem hverfast frá áhyggju-
leysi til kvíða og sorgar.
Steinn Ármann Magnússon, Þór Tuhnius,
Hilmar Jónsson og Ingvar E. Sigurðsson
leika unga menn, frændur og vini úr beggja
herbúðum sem dragast inn í deilur hinna
eldri. Þeir unnu allir prýðilega úr þessum
hlutverkum og mynduðu skemmtilega ólíkar
en um leið skýrar persónur.
Þau Anna Kristín Arngrímsdóttir og Sig-
urður Skúlason leika foreldra Júliu, harðn-
eskjulegt og tilfinningakalt par sem lætur
stjómast af eiginhagsmunum og snobbi. Þau
léku þessi hlutverk eins og þau eru lögð upp
í sýningunni þó að það megi kannske setja
spurningarmerki við öfgarnar.
í öðram hlutverkum eru Árni Tryggvason,
sem leikur þjóninn Pétur með sínum elsku-
legu töktum, Erlingur Gíslason, (furstinn),
Róbert Arnfinnsson, Sigríður Þorvaldsdótt-
ur og Randvér Þorláksson.
Já, það er sannarlega þess virði að leggia
leið sína í Þjóðleikhúsið og sjá þessa perlu
heimsbókmenntanna í uppfærslu þeirra fé-
laga Guðjóns og Hafliða. Urvinnslan er djarf-
leg og leikur Halldóru og Baltasars sannar-
lega samboöinn þeim Júlíu og Rómeó.
Og þá er mikið sagt.
Þjóðleikhúslö sýnir á Stóra sviði:
RÓMEÓ OG JÚLÍA
Hölundur: William Shakespeare.
Þýöandi: Helgi Hálfdanarson.
Hljómsveitarstjórn og áhrifshljóð: Pétur Grétars-
son.
Slagsmál og aðstoð við sviðshreyfingar: Nikolaj
Karpov.
Lýsing: Páll Ragnarsson.
Búningar: Stefania Adolfsdóttir.
Leikmynd: Grétar Reynisson.
Dramatúrg: Hafliði Arngrímsson.
Leikstjórn: Guðjón P. Pedersen.
Saga-bíó/Bíóhöllin - Góða löggan: ★★ lA
Hægara pælt en kýlt
Michael Keaton heldur sig við dramatísku
hlutverkin eftir Batman og Pacific Heights
og hann veldur þeim orðið ansi vel. Hér leik-
ur hann löggu sem missir löggufélaga sinn
sem skilur eftir sig þrjár munaðarlausar
dætur. Keaton og konuna (Russo) langar að
fá stelpumar en heimilisaðstæður eru ekki
sem bestar og peningar af skornum skammti.
Þó myndin sé auglýst sem spennumynd fer
fjarri því að hún teljist til dæmigerðra slíkra.
Aftur á móti fannst mér mjög spennandi að
vita hvernig færi því persónurnar voru lif-
andi og raunverulegar. Keaton er stórgóður
en Anthony LaPaglia, sem leikur félagann
feiga, er enn betri. Eftir Betsy’s Wedding og
þessa mynd er ég sannfærður að hér sé á
ferðinni leikari sem á eftir að láta mikið taka
til sín ef hann verður heppinn og fær góð
hlutverk. Það er í raun hann sem kemur
sögunni í sterkan farveg sem hún heldur sér
í nær allan sýningartímann. Mannlegi þátt-
urinn er í fyrirrúmi og allar persónur
óvenjuvel skrifaðar. Það eina sem heldur
myndinni niðri er vöntun á sterkri atburöa-
rás.
Frásagnarmátinn er fullrólegur og þegar
kemur að dramatískum vendipunkti mynd-
arinnar er hann of harkalegur til að dæmi
Kvikmyndir
Gísli Einarsson
gangi þægilega upp. Mjúku atriðin koma til
hjálpar og eru með því besta sem sést í dag,
laus við væmni eða tilgerð en um leið að-
gengileg fyrir alla.
Góða löggan er glöggt dæmi um góðan
ásetning sem hefðj getað leitt af sér glæsilegt
verk en tókst ekk'i alveg.
One Good Cop (Band-1991) 114 min. Leikstjórn:
Heywood Gould. Leikarar: Michael Keaton, Renee
Russo, Anthony LaPaglla (Betsy’s Wedding), Kevin
Conway, Rachel Ticotin (Total Recall).
Michael Keaton leikur lögregluþjón sem vill taka þrjár stelpur að sér þegar faðir þeirra
er drepinn.