Dagblaðið Vísir - DV - 07.04.1992, Blaðsíða 6
6
ÞRIÐJUDAGUR 7. APRIL 1992.
Viðskipti
Nýja friunvarpið um olíuverslun eykur samkeppnina ekki nægilega mikið:
Utilokað að stofna nýtt
olíufélag fyrir Reykjavik
Markaðshlutdeild olíufélaganna
=1»
Oliumarkaðurinn á íslandi er fákeppnismarkaður. Það þýðir að lækki eitt
félaganna verð getur það búist við að hin tvö lækki lika umsvifalaust. Útkom-
an verður tregða til að lækka verðið.
Frumvarp um olíuverslun, sem nú
liggur fyrir á Alþingi, eykur sam-
keppnina engan veginn nægilega
mikið. Þannig gerir frumvarpið ráð
fyrir að flutningsjöfnunargjald komi
á allt innflutt bensín og olíu. Þetta
þýðir að útilokað verður að stofna
nýtt olíufélag sem yrði lítið og vildi
aðeins keppa á höfuðborgarsvæðinu
í bensínsölu. Ná markaði þar sem
hann er mestur og skerpa samkeppn-
ina.
Olíumarkaðurinn íslenski er fá-
keppnismarkaðurinn. Oliufélögin
eru þrjú og skipta kökunni nokkuö
bróðurlega á milh sín. Olíufélagið,
ESSÓ, er með um 42 prósent af mark-
aðnum, Skeljungur um 29 prósent og
Olís um 29 prósent.
Fákeppnismarkaður þýðir að
lækki eitt félaganna verð getur það
búist við aö hin fyrirtækin tvö lækki
sitt verð nánast um leið. Þetta þýðir
aftur að viss tregða verður hjáhverju
félagi til að lækka verðiö.
í frumvarpinu á Alþingi er gert ráð
fyrir flutningsjöfnunargjaldi á allt
innflutt bensín og olíur. Ætlaði
fjóröa félagið að fara af stað og hirða
aðeins um höfuðborgarmarkaöinn
og sleppa dreifmgarkerfmu úti á
landi, sem olíufélögin þrjú eru með,
yrði það engu að síður að greiða
flutningsjöfnunargjald fyrir sitt
bensín. Með öðrum orðum, það væri
ekki með neina bensínsölu úti á landi
Alþýðubankamenn:
Mótmæla uppsögnum
hjá íslandsbanka
„Fólkinu var margsinnis lofað að
því yrði tryggð vinna og ekki yrði
gripið til uppsagna en ekki ráðið í
stöður sem losnuðu til þess að fækka
fólki. Um áramótin var 17 manns
sagt upp hjá íslandsbanka, þar af 12
sem áður var lofað áframhaldandi
vinnu og þess vegna lögðum við
þessa tillögu fram,“ segir Hilmar F.
Thorarensen, fyrrum starfsmaður
Alþýðubanka og íslandsbanka og
hluthafi í Eignarhaldsfélagi Alþýðu-
bankans.
Félagið hélt aðalfund 1. apríl og
lagði Hilmar þá fram tillögu ásamt
fleiri þess efnis að fundurinn harm-
aði að bankastjórn íslandsbanka
gripi fyrstur banka til hópuppsagna
á starfsfólki og minni á fyrirheit við
stofnun hans um að starfsfólki bank-
anna fjögurra yrðu tryggð störf. Lagt
er til að bankastjómin dragi upp-
sagnarbréfm til baka. Tillögunni var
vísað til stjómar félagsins.
Sjö manns undirrita tillöguna, þar
á meðal Örn Friðriksson, formaður
Félags málm- og skipasmiða, Guð-
mundur Þ. Jónsson, formaður Iðju,
og Halldór Bjömsson, stjórnarfor-
maður lífeyrissjóðs Dagsbrúnar og
Framsóknar.
Hilmar bendir á tölur sem sýna að
í ársbyrjun 1990 voru stöðugildi
bankans 805 og var þá búið að fækka
um 89 manns. En í árslok vora starfs-
menn 809 og hafði þá fjölgað um íjóra.
Hann mótmælir því einnig hvemig
komið var fram við Stefán M. Gunn-
arsson, fyrrum bankastjóra Alþýðu-
bankans, á sínum tíma og segir að
honum hafl verið bolað burt úr starfi.
„Það var skipuð 3 manna dómnefnd
til að gera úttekt á stöðu bankans og
á niöurstöðum hennar var Stefáni
bolað burt,“ segir Hilmar. „Þeir sem
voru í þessari dómnefnd voru Björn
Björnsson, núverandi bankastjóri
íslandsbanka hf„ Jóhannes Siggeirs-
son, sem er einn af sex framkvæmda-
stjórum íslandsbanka, og Þröstur
Ólafsson, aðstoðarmaður Jóns Bald-
vins utanríkisráðherra, en Björn var
einmitt aðstoðarmaður Jóns Bald-
vins, þáverandi tjármálaráðherra."
Þessu segist Hilmar hafa mómælt
ásamt öömm en þeim hefur nú báð-
um verið sagt upp.
-VD
Ásmundur Stefánsson:
Ekki var hægt að gef a nein loforð
„Flutningsmaöur tillögunnar vitn-
aði í ræðu Björns Björnssonar á hlut-
hafafundi Alþýðubankans 1989 en
stoppaði lesturinn áður en kom aö
setningunni: „En að ekki komi til
einhverra uppsagna einhvers staðar
er ekki hægt að lýsa yfir hér og nú.“
Það var því gert ljóst strax að ekki
væri hægt aö gefa nein loforð í þessu
efni,“ segir Asmundur Stefánsson,
stjómarformaöur Eignarhaldsfélags
Alþýðubanka og bankaráðsmaður í
íslandsbanka.
„Niðurstaðan var sú að í haust var
sagt upp 7 fastráðnum og 5 lausráðn-
um starfsmönnum í höfuðstöðvun-
um og 5 í útibúum. Af þeim var 3
sagt upp í Keflavík eftir að þeim var
boðið að flytja sig í störf í Hafnar-
firði en þágu ekki,“ segir Ásmundur.
„Það er rétt að það hafa verið ein-
hverjar nýráðningar en í 900 manna
fyrirtæki leysum við ekki allt án þess
að ráða eitthvert fólk.“
Ásmundur vísar þeirri ásökun á
bug að einhverjir starfsmenn hafi
þurft að gjalda þess að hafa stutt
fyrrum bankastjóra Alþýðubankans
þegar hann hvarf frá störfum. „Það
var nauðsynlegt að taka erfiðar
ákvarðanir til að tryggja áframhald-
andi rekstur bankans. Það er full-
komlega fráleitt að halda því fram
að þeir sem höfðu jákvæðan hug til
Stefáns Gunnarssonar hafi á ein-
hvem hátt verið ofsóttir. Þá lægju
margir illa fyrir,“ segir Ásmundur.
-VD
en greiddi engu að síður hluta í dreif-
ingarsölu olíufélaganna þriggja.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að hver
sem er geti flutt inn bensín og olíu.
Það er frelsi. Flutningsjöfnunar-
gjaldið útilokar hins vegar að nýir
aðilar muni sjá sér hag í að stofna
olíufélag og hefja bensínsölu. Það
dregur líka úr að útgerðir kaupi
miklar birgðir erlendis af olíu vegna
þess að af þeirri olíu þarf líka að
borga innflutningsjöfnunargjald.
Flutningsjöfnunargjaldið verður
notað til að styrka flutning á olíu og
bensíni með skipum til hafna lands-
ins. Það styrkir hins vegar ekki olíu-
flutninga með tankbílum út á land
nema að hluta, þar sem greitt verður
það sama og fyrir sjóflutninga en
landflutningar eru mun dýrari.
Innan olíufélaganna sjálfra hafa
komið fram raddir sem vilja fullt
frelsi í olíu- og bensínsölu á íslandi.
Engu að síður er þingheimur á því
að setja flutningsjöfnunargjald sem
tryggi sama verð hjá hverju olíufé-
lagihvarsemerálandinu. -JGH
Peningamarkadur
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
INNLÁN OVERÐTRYGGÐ
Sparisjóösbækur óbundnar 1-1,25 Landsb., Sparisj.
Sparireikningar
3ja mánaöa uppsögn 1,25-3 Sparisjóðirnir
6 mánaöa uppsögn 2,25-4 Sparisjóðirnir
Tékkareikningar, almennir 0,5 Allir
Sértékkareikningar 1 2 Landsbanki
VlSITÖLUBUNONIR REIKNINGAR
6 mánaða uppsögn 2,75-3 Landsbanki
1 5-24 mánaöa 6,75-7,25 Sparisjóðirnir
Orlofsreikningar 5-5,5 Allir nema Islb.
Gengisbundnir reikningar í SDR 6-8 Landsbanki
Gengisbundnir reikningar í ECU 8,5-9 Landsb.Jslb.
ÓBUNDNIR SÉRKJARAREIKNINGAR
Vísitölubundin kjör, óhreyföir. 3-3,25 Landsb., Búnb.
Óverötryggö kjör, hreyfðir 4,5-4,75 Landsb.,Búnb.
SÉRSTAKAR VERÐBÆTUR (innantfmabils)
Vísitölubundnir reikningar 1,75-3 Landsb.
Gengisbundir reikningar 1,75-3 Landsb.
BUNDNIR SKIPTIKJARAREIKNINGAR
Vísitölubundin kjör 6-6,5 Búnaðarbanki
óverðtryggð kjör 6-6,5 Búnaðarbanki
INNLENDIR GJALDEYRISREIKNINGAR
Bandaríkjadalir 2,75-3,0 Allir nema Búnb.
Sterlingspund 8,25-8,7 Sparisjóðirnir
Þýsk mörk 7,5-8,2 Sparisjóöirnir
Danskar krónur 8,0-84 Sparisjóðirnir
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
OTLAN óverðtryggð
Almennir víxlar (forvextir) 12,25-13,75 Búnaðarbanki
Viðskiptavíxlar (forVextir)1 kaupgengi
Almenn skuldabréf B-flokkur 13-14,25 Búnaöarbanki
Viðskiptaskuldabréf1 kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdráttur) 15-1 5,75 Islb.
ÚTLÁN verðtryggð
Almenn skuldabréf B-flokkur 9,75-9,9 Búnb.,Sparisj.
afurðalAn
islenskar krónur 12,5-14,25 Islb.
SDR 8,25-8,75 Landsbanki
Bandaríkjadalir 6,0-6,75 Sparisjóðir
Sterlingspund 11,9-12,75 Sparisjóðir
Þýsk mörk 11,25-11,5 Búnðarbanki
Húsnæðisián 4.9
Lífeyrissjóöslán 5-9
Dráttarvextir
MEÐALVEXTIR
Almenn skuldabréf apríl 13,8
Verðtryggð lán mars 9,8
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitala apríl 3200 stig
Lánskjaravísitala mars 31 98 stig
Byggingavísitala mars 598 stig
Byggingavísitala mars 187,1 stig
Framfærsluvísitala mars 160,6 stig
Húsaleiguvísitala apríl = janúar
VERÐBRÉFASJÓÐIR HLUTABRÉF
Sölugengi bréfa verðbréfasjóöa
Sölu- og kaupgengi aö lokinni jöfnun:
KAUP SALA
Einingabréf 1 6,169 Sjóvá-Almennar hf. 5,05 5,65
Einingabréf 2 3,278 Armannsfell hf. 1,90 2,15
Einingabréf 3 4,052 Eimskip 4,77 5,14
Skammtimabréf 2,052 Flugleiðir 1,90 2,10
Kjarabréf 5,796 Hampiðjan 1,30 1,63
Markbréf 3,117 Haraldur Böðvarsson 2,85 3,10
Tekjubréf 2,154 Hlutabréfasjóður VlB 1,04 1,10
Skyndibréf 1,791 Hlutabréfasjóðurinn 1,60 1,68
Sjóösbréf 1 2,955 Islandsbanki hf. 1,61 1.74
Sjóðsbréf 2 1,935 Eignfél. Alþýðub. 1,58 1.71
Sjóðsbréf 3 2,040 Eignfél. Iðnaðarb. 2,12 2,29
Sjóðsbréf 4 1,740 Eignfél. Verslb. 1,41 1,53
Sjóðsbréf 5 1,226 Grandi hf. 2,60 2,80
Vaxtarbréf 2,0814 Olíufélagið hf. 4,40 4.90
Valbréf 1,9508 Olís 1,78 2,00
. Islandsbréf 1,298 Skeljungur hf. 4,80 5,45
Fjóröungsbréf 1,136 Skagstrendingur hf. 4,65 5,05
Þingbréf 1,294 Sæplast 3,24 3,44
Öndvegisbréf 1,276 Tollvöruguymslan hf. 1,04 1,09
Sýslubréf 1,319 Otgerðarfélag Ak. 4,25 4,60
Reiöubréf 1,251 Fjárfestingarfélagið 1,18 1,35
Launabréf 1,012 Almenni hlutabréfasj. 1,10 1,15
Heimsbréf 1,135 Auðlindarbréf 1,04 1,09
Islenski hlutabréfasj. 1,15 1,20
Síldarvinnslan, Neskaup. 3,10 3,50
1 Við kaup á viðskiptavíxlum og viðskiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja aðila,
er miðað við sérstakt kaupgengi.
K= Kaupþing, V = VÍB, L= Landsbréf, F= Fjárfestingarfélagið, S = Verðbréfav. Sam-
vinnubanka