Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1992, Page 15

MIÐVIKUDAGUR 15. APRÍL 1992.
15
Á evrópsku menningarsvæði:
íslensk
einangrun
í umræöum, sem átt hafa sér stað
hér á landi um væntanlegan sam-
runa Evrópu í því sem næst eitt
markaössvæöi, hefur mest áhersla
verið lögð á viðskiptahagsmuni þá
sem vinnast eða tapast.
Að varðveita séreinkenni
Svo til ekkert hefur verið fjallað
mn þá staðreynd að um leið og
landamærin leggjast af myndast
eitt menningarsvæði sem þó hefur
að geyma fjölbreytta flóru menn-
ingar, byggða á arfleifð þeirra
margvíslegu þjóða sem mynda
munu Evrópuríkjabandalagið. í
mjög stutut máh má segja að stefna
þeirra þjóða sem nú mynda Evr-
ópubandalagið og leiða þessa þróun
sé sú að leggja verulega aukna
áherslu á öll menningarsamskipti
þjóðanna en varðveita á sama tíma
séreinkenni einstakra menningar-
svæða.
Umfjöllun um aðra þá möguleika
og hættu sem íslendingum skapast
verður að vera með í umræðunni.
Þessi umræða er nú þegar lífleg í
Evrópu og einkennist mjög af því
að Evrópuþjóðimar verða að snúa
bökum saman til þess að efla það
fjölbreytta menningarsvæði sem
Evrópa er og þau samskipti og við-
skipti sem bjóðast í tengslum við
hina breyttu skipan mála.
Jafnframt þurfa þjóðimar að
vera samstiga í aðgerðum til þess
að vega á móti flóðöldu hins angló-
saxneska menningar- og skemmt-
anaiðnaðar sem riðið hefur yfir öll
lönd Evrópu með afleiðingum sem
nú þegar era vel merkjanlegar.
Skoðanaskipti
Mikið grandvaraleysi ríkir hér á
Kjallariim
Steinar Berg ísleifsson
formaður Sambands
hljómplötuframleiðenda
íslandi um þessi mál og ekki annað
séð en við fljótum sofandi að feigð-
arósi hvað þetta varðar. í þessu
greinarkomi ætla ég ekki að fjalla
um allt það sem miður hefur farið
eða til hvaða ráða þarf að grípa.
Hins vegar langar mig til þess að
gefa lesendum innsýn í þau skoð-
anaskipti sem eiga sér stað utan
íslands með því að hirta hér laus-
lega þýðingu á viðtah sem tímaritið
„Music Business International"
birti nýverið við Jean-Loup To-
imúer, en hann er formaður
frönsku höfundarréttasamtakanna
SACEM.
Toumier var einn helsti ráðgjafi
menningarmálaráðherra Frakka,
Jack Lang, hvað varöar setningu
nýrra höfundarréttarlaga árið
1985. Tahð er að hin franska höf-
undarréttarlöggj öf sé ein hin fuh-
komnasta í heimi og fyrirmynd
sem önnur Evrópulönd em nú að
laga sambærhega löggjöf sína að.
Grípum nú niður í viðtahð:
„Auðvitað er ég verndarsinni. -
Okkar eigin framleiðslu er ógnað
af erlendri framleiðslu. Banda-
rikjamenn og Japanir eru samt
mestu einangrunarsinnar í heimi.
Bandaríkjamenn einangra sig með
því að spha eingöngu sín eigin lög
í útvarpi og í Bretlandi er hlutfahið
50% bresk tónhst (innsk. grein-
arh., hinn helmingurinn er banda-
rískur eða af öðrum angló-saxnesk-
um uppruna).
Menningarframleiðsla hefur
veruleg áhrif á menningarmeðvit-
und í Evrópu um hvort löndin 1
Evrópubandalaginu munu halda
sínum menningareinkennum. Hol-
lendingar hafa þegar tapað sínum
„ ... hvernig geta íslendingar verið
samhljóða öðrum Evrópuþjóðum 1
þessu efni þegar umfjöllun og umræða
þessa málaflokks er mörgum árum á
eftir?“
—-—--

„Sú staðreynd að islensk tónlist skuli bera virðisaukaskatt er smánar-
blettur ... “
þjóðareinkennum. Þeir vom ahtaf
afskiptalausir um tungumál sitt.
Þeir vhdu verða Evrópubúar. Núna
em þeir algerlega enskumælandi
og flestar útvarpsrásir þeirra út-
varpa eingöngu tónhst sem sungin
er á ensku.
Frakkland hefur verið framleið-
andi og útflytjandi tónhstar um
nokkurra ára skeið. Frönsk tunga
er í hættu, ekki vegna innflutnings
á tónlistarefni heldur vegna fólks-
ins sem velur tónhst th flutnings á
FM útvarpsstöðvunum, sem í vax-
andi mæh velur tónhst sem flutt
er á ensku.“
Toumier heldur fram að kvótar
á útvarpsstöðvum séu nauösynleg-
ir ef frönsk tónlistarmenning eigi
ekki að hða undir lok. „Kvótar
virka vel“ segir Toumier. „Quebec
hefur kvóta upp á að 65% af allri
tónhst sem flutt er í útvarsstöðvum
skuh vera á franska tungu sem
stuðlar þannig að því að hljómur
útvarpsstöðva þar er fransk-kana-
dískur.“
Úrelt höfundarlöggjöf
Svo mælist Jean-Loup Toumier
sem í áratugi hefur staðið í eldlín-
unni við að veija og efla franska
og nú evrópska menningu. En
hvernig geta íslendingar verið
samhljóða öðrum Evrópuþjóðum í
þessu efni þegar umfjöhun og um-
ræða þessa málaflokks er mörgum
ámm á eftir? Því til vitnis er úrelt
höfundarlöggjöf sem skapað hefur
þær aðstæður að þjófnaður rétt-
inda útgefanda og flytjenda er-
lendrar tónhstar er löglegur á ís-
landi.
Þar af leiðandi eru íslenskir flytj-
endur og útgefendur réttlausir í
útlöndum. Sú staðreynd að íslensk
tónhst skuh bera virðisaukaskatt
er smánarblettur sem þó undir-
strikar að íslendingar era vanhæf-
ir th þess að vera samhljóða öðrum
Evrópuþjóðum í vöm, viðhaldi og
eflingu hins evrópska menningar-
svæðis. - Er ekki kominn tími th
að tengja?
Steinar Berg ísleifsson
Laugardalshöll,
vettvangur HM ’95
Á síðasta fundi borgarstjórnar var
frestað tíllögu sem undirritaður
flutti þess efnis að Reykjavíkur-
borg stuðlaði að því að HM í hand-
knattleik geti farið fram á íslandi
1995 með því að gerðar verði nauð-
synlegar breytingar á Laugardals-
hölhnni.
Óvissa um HM
Sem kunnugt er hefur nokkur
óvissa ríkt um framkvæmd keppn-
innar, ekki síst eftir að ljóst var að
Kópavogur treysti sér ekki til að
reisa nýja íþróttahöll sem hýsa átti
úrshtaleik keppninnar með áhorf-
endarými fyrir 7000 manns.
Breytt viðhorf virðist nú uppi hjá
tækninefnd alþjóðahandknatt-
leikssambandsins hvað þetta atriði
varðar. Virðast góðir möguleikar á
því aö áhorfendarými fyrir 4-4500
áhorfendur verði látið nægja. Það
þýðir að með thtölulega litlum
kostnaði má bæta viðbótarrými við
áhorfendaaðstöðu í Laugardalshöh
th að hún uppfyhi þessi skhyrði.
Sá kostnaður er ekki tahnn nema
meira en 8-12 mihj. króna.
Evrópukeppni
kallar á breytingar
Mikið vatn er rannið th sjávar
KjaUaiinn
Alfreð Þorsteinsson
varaborgarfulltrúi
Framsóknarflokksins
síðan Laugardalshöll var upphaf-
lega tekin í notkun. Það var árið
1965 eða fyrir 27 árum. Ljóst er því
að ýmsar endurbætur á þessu
mannvirki eru orðnar aðkahandi
hvort sem HM verður haldin eða
ekki. M.a. era brunavarnir í Laug-
ardalshöh ófuhnægjandi.
Það rekur einnig á eftir að áhorf-
endarými verði aukið að á næsta
ári hefst Eyrópukeppni landshða í
handknattleik sem þýðir að ís-
lenska landsliðið í handknattleik
mun í fyrsta sinn fá alvöruverkefni
á heimavehi þar sem leikið verður
heima og heiman.
Hingað th hefur landshðið ein-
göngu leikiö vináttuleiki sem ekki
hafa haft neina sérstaka þýðingu.
Evrópuleikir munu kaha á aukið
áhorfendarými frá því sem nú er.
„Veröi tillaga sú, sem liggur fyrir borg-
arstjórn og áöur er vikið að, samþykkt
er hún jafnframt stuðnings- og viijayf-
irlýsing borgaryfirvalda vegna HM
1995... “
Laugardalshöllin. - „ ... ýmsar endurbætur á þessu mannvirki eru orön-
ar aókallandi... “ segir m.a. í grein Aifreðs.
Stuðningsyfirlýsing
Reykjavíkurborgar
Verði tihaga sú, sem hggur fyrir
borgarstjóm og áður er vikið að,
samþykkt er hún jafnframt stuðn-
ings- og vhjayfirlýsing borgaryfir-
valda vegna HM 1995. En þaö er
forystumönnum Handknattleiks-
sambandsins nauðsynlegt gagn-
vart alþjóðahandknattleikssam-
bandinu að slíkur stuðningur hggi
fyrir.
Gott gengi íslenskra handknatt-
leiksmanna hefur löngum yljað
landsmönnum. Eftir B-keppnina í
Austurríki á dögunum era þeir aft-
ur komnir í hóp bestu handknatt-
leiksþjóða heims. Það á að vera
Reykjavíkurborg sérstakur heiður
að hýsa HM1995 og vekja jafnframt
athygli á borginni erlendis en tahð
er að í tengslum við keppnina komi
a.m.k. 400 fréttamenn erlendis frá.
Alfreð Þorsteinsson