Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1992, Blaðsíða 25
MIÐVIKUDAGUR 15. APRÍL 1992.
25
Jón Hreggviðsson á hér oröastað við Snæfríði íslandssól i íslandsklukk-
unni.
getið sér gott orð erlendis en þegar
á hólminn er komið reynast fáir
kannast við viðkomandi og hæfi-
leikamir kannski óvísir líka. Oft
og iðulega er blásið til söng-
skemmtana í bænum en þegar til á
að taka er Garðar Hólm horfinn af
vettvangi, yfirleitt til útlanda
brýnna erinda.
A einum staö í bókinni kemur
Álfgrímur að Garðari Hólm þar
sem hann Uggur undir dagblöðum
á loftinu hjá Kristínu í Hringjara-
bænum. Álfgrímur biður stór-
söngvarann að segja sér til í söng.
„Það er aðeins til einn tónn sem
er allur tónninn," segir Garðar
Hólm. „Sá sem hefur heyrt hann
þarf einskis að biðja. Minn söngur
skiptir ekki máh. En mundu mig
um eitt: þegar heimurinn hefur
gefið þér allt, þegar miskunnar-
laust ok frægðarinnar hefur verið
lagt á herðar þér og brennimarki
hennar þrýst á enni þér, óafmáan-
legu eins og þess manns sem varð
uppvís að heimsglæp, mundu þá
að þér er ekki athvarf nema í einni
bæn: Guð taktu það allt frá mér -
nema einn tón.“
„Ef ég næ ekki hreinum tón þá
kæri ég mig ekkert um að vera
frægur," segir Álfgrímur sem held-
ur út á sömu braut og Garðar Hólm
en með annað veganesti. Hann hef-
ur í farteskinu arf ömmu sinnar
og afa, heim einfaldleika og sann-
leika.
Gæti skorið
afþérhausinn
Kvenskörungurinn Salka Valka
er ein af ógleymanlegum persónum
Halldórs Laxness. Hún vildi ganga
í buxum. Eitt sinn var stúlkan sú
á leiðinni heim og mætti Steinþóri
sem trúlofaður var mömmu henn-
ar. Hann gerir athugasemd við út-
ganginn á henni og býður að gefa
henni kjól. Salka bregst hin versta
við, segir að honum væri nær að
gefa mömmu sinni kjól. Þegar hann
segir hana vera samasem stjúp-
dóttur sýður upp úr:
„Onei, ég er það alls ekki, þú lýg-
ur því. Þú mátt skammast þín fyrir
hvemig þú hefur komið fram við
hana mömmu. Hún sem biöur til
guðs dag og nótt að þú sért ekki
það bölvað illmenni og ræfill sem
þú ert! Það er allt þér að kenna að
hún sér aldrei framar glaðan dag
og á ekki eina einustu almennilega
flík, nema rósótta kjólinn sem hún
varð að taka út á kaupið mitt með-
an þú varst að dandalast í fylhríi
með öðrum stelpum úti í bæ og
kaupa útan á þær dýra kjóla. Þú
ert svo ljótur og vitlaus að ég gæti
bara skorið af þér hausinn."
Deila um
tittlingaskít
Halldór skapcir ekki aðeins ht-
skrúðugar persónur heldur hefur
hann farið ófáum orðum um ís-
lendinga sem þjóö. í Innansveitar-
kroniku er að finna þessa lýsingu:
„Því hefur verið haldið fram að
íslendingar beygi sig lítt fyrir skyn-
samlegum rökum, fjármunarökum
varla heldur, og þó enn síður fyrir
rökum trúarinnar, en leysi vand-
ræði sín með því að stunda orð-
hengUshátt og deUa um tittUnga-
skít sem ekki kemur málinu við en
Úr uppfærslu Þjóðleikhússins á
Sölku Völku.
verði skelfingu lostnir og setji
hljóða hvenær sem komið er aö
kjarna máls. Aftur á móti klífa þeir
þrítugan hamarinn tíl aö verða við
bænarstað vina og frænda, enda
mundi landsbyggð á íslandi hafa
lagst niður fyrir mörgum öldum ef
eigi væri svo. Þó er enn ein rök-
semd sem íslendingar eru fúsir til
að hlíta þegar aUt þrýtur, en það
er fundni, má vera aulafundni. Við
hlægUega lygisögu mýkist þjóðfé-
lagið og fer að ljóma upp, jarðvegur
sálarinnar verður jákvæður."
Sofa hjá
þrjátíu karlmönnum
Úr persónugallern HaUdórs Lax-
ness eru ótaldar margar persónur.
Þar má nefna Snæfríði Islandssól
sem sagði að konu sem þekkt hefði
ágætan mann þætti góður maður
hlægUegur, Uglu sem kom í bæinn
tíl að læra á orgel, Organistann sem
sagði að lauslátar konur væru ekki
til heldur bæði kvenmenn sem
svæfu þrjátíu sinnum hjá einum
karlmanni og kvenmenn sem
svæfu einu sinni hjá þijátíu karl-
mönnum. Þessar persónur eru
orðnar hluti af íslenskum veru-
leika.
Blístra eins
og fuglarnir
Jón prímus úr Kristnihaldinu er
með eftirminnUegri persónum
Halldórs.
„Einu sinni átti ég hund sem var
svo lengi á flækingi að hann var
búinn að gleyma hvað hann hét.
Hann gegndi ekki þegar ég kaUaöi
á hann. Þegar ég gelti kom hann
að vísu til mín en hann þekkti mig
ekki. Ég er dálítið eins og þessi
hundur.“ Jóni Prímus var ekki
mikið fyrir langar orðræður:
„Það er leiðinlegt aö við skulum
ekki bhstra hvor á annan eins og
fuglamir. Orð eru vUlandi. Ég er
einlægt að bera mig aö gleyma orð-
um. Þess vegna skoöa ég akursins
Uljugrös en þó einkum og sér í lagi
jökvdinn. Ef horft er á jökulinn
nógu lengi hætta orð að merkja
nokkra guðs grein.“
-pmó/hlh