Dagblaðið Vísir - DV - 12.01.1993, Blaðsíða 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 12. JANÚAR 1993.
Spumingin
Hvað er þér minnis-
stæðastfrá árinu
sem var að líða?
Guðrún Alda Elísdóttir nemi: Ég fann
mig á árinu.
Jón Ragnar Guðmundsson tækni-
fræðingur: Forsetakosningarnar í
Bandaríkjunum.
Garðar Hólm Kjartansson nemi: Að
komast í fjögurra liða úrslit með
Fylki á íslandsmótinu í knattspymu.
Einar örn Birgisson sölumaður: Að
Gunni vinur minn náði sér í stelpu.
Ásthildur Sturludóttir nemi: Ég eign-
aðist systur á árinu.
Þorgrímur Ólafsson byggingaverk-
taki: Skemmtileg ferð til útlanda meö
konu og bömum.
Lesendur
Hvers vegna þjóð-
aratkvæði um EES?
Jón Andrésson skrifar:
Margir hafa spurt sem svo hvers
vegna forseti íslands ætti að skjóta
EES-samningnum undir þjóðarat-
kvæðagreiðslu samþykki Alþingi
hann. - Ég vii nefna þrjú atriði því
til stuðnings: í fyrsta lagi vegna þess
að í 26. gr. stjórnarskrárinnar em
hrein og skýr ákvæði um að það
megi gera og eigi að gera ef viðhorf
forseta til samningsins er þannig. -
í öðru lagi vegna þess að 34.000
manns hafa sent Alþingi áskorun um
að þjóðaratkvæði fari fram um mál-
ið. Og í þriðja lagi vegna þess að
hreinasta og göfugasta form lýðræðis
er þjóðaratkvæðagreiðsla og það
væri mikil útvíkkun á lýðræði hér á
landi að hafa þjóðaratkvæðagreiðslu
með þjóðinni á t.d. 10-20 ára fresti.
Auka þarf og efla þessa grein lýðræð-
isins og við hæfi væri að byria á
þessu máli. - Ég tek fram að auðvitað
sætti ég mig fyllilega við þá niður-
stöðu sem verður úr þjóðaratkvæða-
greiðslu, miklu fremur en einfold
ákvörðun Alþingis.
Með þessum hætti væri forseti ekki
að blanda sér í stjórnmáladeilur
heldur að fara eftir sannfæringu
sinni og 26. gr. stjórnarskrárinnar.
Ég hygg að fólk sætti sig ekki lengi
við þá afskræmingu lýðræðis sem
nú viðgengst. Þá á ég við að ýmislegt
af því sem hefur veriö afgreitt og
ákveðið af núverandi ríkisstjóm er
ekki í neinu samræmi við það sem
frambjóðendur flokka hennar töluöu
um og boðuðu fyrir síðustu kosning-
ar og kosið var um. Það er meiri-
hluti og ríkisstjórnarmyndun á
folskum forsendum að tala um eitt
fyrir kosningar og framkvæma svo
annað eftir þær. Ef hér á að vera
lýðræði til frambúðar veitir okkur
ekki af því að hafa ákvæði um þjóðar-
atkvæði í almennum lögum sem og
í stjómarskránni en hún er ígildi
tvísamþykktra laga.
Hér er ekki veriö að grafa undan
samhug sem ríkir um embætti for-
seta vors. Þvert á móti eflir það vem-
lega samhug þeirra 34.000 manna,
sem eitthvað er til skriflegt frá.
Stuðningsmenn samningsins em
óþekktir aö fjölda til. - Gætu í raun
verið mjög fáir. Við skulum því fara
varlega. Við erum fyrsta kynslóðin
sem lifir í algjörlega fullvalda ríki,
lýðveldinu okkar, íslandi. Þetta fjör-
egg okkar er ungt, brothætt og vand-
meðfarið. Þó ekki væri nema vegna
foreldra okkar og foreldra þeirra,
sem lifðu undir dönskum konungi
og öðru ófullveldi, ættum við að fara
varlega. Flýtum okkur hægt við að
undirrita skjöl sem takmarka full-
veldi vort og sjálfstæði. Leyfum
a.m.k. þjóðinni sjálfri að taka
ákvörðun um það.
Askorun 34.000 manna um þjóðaratkvæði afhent á Alþingi.
„Sárt er að þurfa að spara"
Kristján Guðmundsson skrifar:
Spamaður og samdráttur er það
eina sem getur bjargað okkur íslend-
ingum frá því að verða gjaldþrota.
Þetta vita þeir þjóðhollu sem láta sig
varða heill og hamingju þjóðarinnar.
Vegna eyðslu okkar á undanfómum
áratugum, raunar allt frá því við
fengum fullt sjálfstæði, er nú svo
komið aö við verðum að stíga á heml-
ana án tafar og reyna að komast í
samflot með þeim þjóðum eða þjóða-
bandalögum sem munu ráða mestu
um framvindu efnahagsmála um
ófyrirsjáanlega framtíð.
EES-samningurinn er eitt af þeim
úrræðum sem við eigum kost á aö
nýta okkur. Og hvaö sem líður
óánægju og þverlyndi þjóðarsálar-
innar við að gerast aðilar að þessum
samningi verður ekki undan því vik-
ist. - Nema við viljum fyrirgera sjálf-
stæði okkar að fuílu strax. En marg-
ir sjá ekki þá hættu og það eru óþjóð-
hollir menn sem þar fara fyrir.
Vegna þess samdráttar sem nú hef-
ur orðið og verður ekki umflúinn eru
uppi háværar raddir um að verið sé
að ráðast gegn fólki og helst þeim
sem minna mega sín. Þetta er auðvit-
að fjarri öllum sannleika því það er
ekki verið að fara fram á neitt annað
og meira en aö fólk dragi saman í
einkaneyslu og spari við sig. - En það
er eins og þjóðin sé samtaka um að-
eins einn hlut, að gefa aldrei eftir í
eyðslunni. Þáð er eins og heyra megi
einn samhljóða kór þjóðarinnar
hrópa: „Sárt er að þurfa að spara“.
Sjávarútveguiinn á íslandi:
EES skiptir engum sköpum
Framleiðendur saltfisks eru enn í óvissu um sinn hlut, segir m.a. í bréfinu.
Konráð Friðfmnsson skrifar:
Sagt er að íslendingar hafi notað
mun meiri tíma til að fjalla um EES-
samninginn heldur en starfsbræður
þeirra í Evópu töldu sig þurfa til að
ræða um þetta viðamikla mál. En
hvaö segir þetta manni í raun? - Ein-
faldlega það að töluverður ágreining-
ur var og er enn varðandi þennan
samning, bæði meöal stjómarand-
stöðu, alls almennings og reyndar
meðal sumra stjómarliða einnig.
Og kannski er ágreiningurinn hér
víðtækari en gerist og gengur í hin-
um ríkjunum og ef til vill er ein skýr-
ing á honum sú m.a. að skammur
tími er liðinn frá því að landið hlaut
fullt sjálfstæði af Dönum. En hvað
sem því líður hefur stjómvöldum
hvergi tekist að sannfæra þingheim
um ágæti þessa gjömings né um
þann ávinning er land og þjóð á að
hljóta með tilurð hans.
DV áskllur sér rétt
til að stytta aðsend
iesendabréf
Ég vil fyrst minna menn á að sam-
kvæmt „bókun sex“ er hvorki tollur
á landfrystum fiskiflökum né heldur
af sjófrystum flökum sem flutt em
út til EB-landanna. í þessu breytir
EES-búningurinn engu. Hann breyt-
ir heldur engu varðandi heilsaltaða
ellegar hausskoma, saltaða sfld. Á
þessum vörategundum verður áfram
12% tollur. Að vísu fellur tíundin
niður af söltuðum ufsaflökum,
þorskflökum og síldarflökum. En
þessar tegundir bera nú 16% og allt
upp í 20% toll. Þær era engu að síður
margar fisktegundimar sem munu
áfram bera skatt þótt hann lækki á
sumum um nokkur prósent.
Margt er því á huldu um fram-
kvæmd þessara mála. Framleiðend-
ur saltfisks vita t.d. ekki með vissu
hver hlutur þeirra verður varðandi
þann 12% toll er fellur brott af flött-
um saltfiski. Menn í þessum atvinnu-
geira vænta þess að fá a.m.k. 6% af
þeirri upphæð tfl sín eða þar um bil.
En 12% fá þeir ekki, það er ljóst.
Arngrímur hringdi:
Mér finnst óþægflegt þegar
verslanir taka upp á því að færa
tfl greiðslukortatímabfl þannig
að það færist fram um nokkra
daga. Þetta er síður en svo til
hagræöis fyrir viðskiptavinina.
Ég á ávallt í basli með að fá mitt
bókhald til að stemma við það
sem ég hef áætiað þegar svona
er staðið að málum. - Þótt ég
hafl spurst fyrir um í viðkomandi
verslunum hvort þessi eða hin
nótan verði ekki innan hins
venjulega tímabfls og þá fengiö
jákvætt svar er viðkomandi nótu
ekki að fimia í viðkomandi upp-
gjöri heldur því næsta. Þetta ættu
greiðslukortafyrirtæki að banna
og halda sig við að nýtt tímabil
bytji ávallt 18. hvers mánaðar.
Vaxtastefnan
R.Ó. skrifar:
Vaxtastetha bankanna, sem
verkalýðsforustan hamast hvað
mest gegn þessa dagana, er auð-
vitað ekki sett til höfuðs einum
eða neinum í þjóðféiaginu. Hún
tekur einfaldlega mið af hræring-
um efnahagslífsins á hverjum
tíma og spám sem koma m.a. írá
rtkisreknum þjóðhagsstofnun-
um, hvaða nafni sem þær nefnast.
Er það sanngjamt að bankar
taki alfarið mið af slakri stöðu
einstakra atvinnugreina eða fyr-
irtækja? Á að gleyma þeim sem
standa aö balci innlánsstarfsemi
bankanna, þ.m.t. launþegum?
Geta forustumenn launþega-
hreyfingar rekið áróður fyrir því
aö þessir aðilar séu sniðgengnir
vegna tapreksturs einstakra fýr-
irtækja eða atvinnugreinar?
Sjónvarpað
Kristín Bjömsdóttir hringdi:
Þegar mikið liggur við tekur
Rikisútvarpíð sig saman í andlít-
inu og tilkynnir að nú veröi bæði
útvarpað og sjónvarpað. Nýjasta
dæmið er frá 3. umræðu um
EES-samninginn á Alþingi. En
Sjónvarpið hefur verið afar slakt
í að sýna frá uroræðum frá Al-
þingi yftrieitt. - Það er ekki nema
vegna þess að sjónvarpsstöðin
Sýn sendir út ókeypis til þeirra
sem ná þeirri slöð að maður fylg-
ist vel með umræðum á þingi.
Að sjálfsögðu hefði Sjónvarpið átt
aö eiga frumkvæði í upphafi. En
þegar stórmál er á döfinni þá
segja þeir hjá Sjónvarpinu „Nú
getum við.“
Halldór Sigurðsson hrrngdi:
Vegna fréttar um hálsbindasal-
ann sem seldi gegn greiðslukorta-
nótum og flúði svo land kemur
mér i hug hvort ekkert eftiriit sé -
með svona viöskiptum.
Hver veitti manninum sölu-
leyfi? Leyfa stórmarkaðir hverj-
um sem erað selja varning innan
dyra í eigin nafni?
Hveryfirdekkir
barnavagna-
skerma?
Valdís Skúladóttir hringdi:
Ég á gamlan barnavagn sem ég
vildi gjarnan; gera upp og hef
raunar gert að hluta en eftir er
að gera við skerminn sjálfan.
Hann þarf aö yftrdekkja. Nú vildi
ég með milligöngu lesendadálks
DV kanna hvort einhver hér í
borginni tekur aö sér að yfir-
dekkja svona bamavagnsskermi
ef DV vildi taka á móti slíkum
upplýsingum.
Að sjálfsögðu mun lesendadálk-
ur bregðast vel viö, verði einhver
til þess aö svara bréfi þessu.