Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1993, Qupperneq 15

FIMMTUDAGUR 15. APRÍL 1993
15
Skóli og atvinnulvf
Eitt meginhlutverk framhalds-
skóla er aö búa nemendur undir líf
og starf í lýðræðissamfélagi, m.a.
með sérnámi er veiti starfsrétt-
indi.
Lögbundið samráð og eftirlit
Nauðsynlegt er að starfsnám sé
skipulagt og framkvæmt í samráði
starfsgreina og skóla. Þetta sam-
starf hefur verið lögbundið í lög-
gUtum iðngreinum með fræðslu-
nefndum sem í eiga sæti fulltrúar
atvinnurekenda, kennara, laun-
þega og menntamálaráðuneytis.
Fræðslunefndirnar starfa á vegum
ráðuneytisins og láta semja nám-
skrár í iðngreinum. Fjármunir til
þessarar starfsemi hafa löngum
verið af skomum skammti. Nám-
skrár hafa verið lengi í smíðum og
gengið hægt að fá fram breytingar
Kjallarinn
Ingvar Asmundsson
skólastjóri Iðnskólans
í Reykjavík
„Auk þessa væri æskilegt að kennarar
iðnmenntaskóla hefðu eftirlit með
starfsþjálfun í atvinnufyrirtækjunum.
Eftirlitið þyrfti að vera hluti af þeirra
fasta starfi og til þess þyrfti sérstaka
fjárveitingu.“
Eftirlit iðngreinanna með námi í iðnmenntaskólum, hjá iðnmeistara og
þjálfun í fyrirtækjum er einungis i formi sveinsprófsins.
á þeim. Eftirlit iðngreinanna með
námi í iðnmenntaskólum, námi hjá
iðnmeistara og starfsþjálfun í at-
vinnufyrirtækjum er nánast ekki
fyrir hendi nema í formi sveins-
prófs sem nemendur gangast undir
í lok námstímans.
Samstarfsnefndir
Af þessum ástæðum virðist nauð-
synlegt að efla beint samstarf iðn-
greinanna og skólanna. Á árinu
1991 samþykkti skólanefnd Iðn-
skólans í Reykjavík að reynt skyldi
að koma á samstarfsnefndum í
þeim iðngreinum sem kenndar eru
í skólanum. Helstu verkefni sam-
starfsnefndanna eru þessi:
1. Að ganga úr skugga um að
kennsluáætlanir séu í samræmi við
námskrá.
2. Að fylgjast með því að kennsluá-
ætlanir séu haldnar.
3. Að gera tillögur um námskrár-
breytingar.
4. Að kanna hvort próf og próf-
dæming sé í samræmi við nám-
skrá.
5. Að gera tillögur um úrbætur
varðandi húsnæði, tækjabúnað,
kennslugögn og eftirmenntun
kennara.
Samráð skóla
og starfsgreina?
Flest sveina- og meistarafélög
hafa tekið málinu vel og margar
samstarfsnefndir hafa hafið störf.
Þegar er þó sýnt að ef vel á að vera
verður vinna fulltrúa iðngrein-
anna í nefndunum mjög mikil og
því nauðsynlegt að þeir fái hana
greidda með einhverjum hætti.
Hugsanlegt er að iðngreinafélög-
in treysti sér til þess að greiða laun
fyrir þessa vinnu. Að öðrum kosti
þyrfti skóhnn að greiða hana, en
til þess að svo mætti verða þyrfti
að lögfesta fyrirkomulagið og
tryggja fjárveitingu í verkefnið.
Auk þessa væri æskilegt að kenn-
arar iðnmenntaskóla hefðu eftirlit
með starfsþjálfun í atvinnufyrir-
tækjunum. Eftirhtið þyrfti að vera
hluti af þeirra fasta starfi og th
þess þyrfti sérstaka fjárveitingu.
Skólasamningur
Ástæða er th þess að ætla að til
þess að tryggja þessum samstarfs-
verkefnum nægjanlegan tíma þurfi
að gjörbreyta kjarasamningum
kennara. Þar virðist mér að skóla-
samningur, sem gerð hefur verið
tilraun með í Fíölbrautaskólanum
í Garðabæ, gæti vísað veginn. Með
því að lengja skólaárið, koma
vinnutíma kennara í sama form og
hjá öðrum starfsmönnum, gera
skólasamninga í öllum skólum og
tryggja kennurum laun í samræmi
við menntun þeirra, ábyrgð og
hæfni, tel ég vera góðar líkur á því
að samstarf skólanna og starfs-
greinanna geti hér á landi orðið
jafn gott og best gerist í öðrum
löndum.
Þá virðist mér eðlhegt að reynt
verði að beita aðferðum altækrar
gæðastjómunar við framangreind
samstarfsverkefni. Það ætti á
hverjum tíma að tryggja samstöðu
um úrlausnarefnin.
Ingvar Ásmundsson
Starfsmannafélag RUV
krefst einkavæðingar
Á nýafstöðnum aðalfundi Starfs-
mannafélags Ríkisútvarpsins var
samþykkt ályktun þar sem mót-
mælt var „harðlega póhtískri íhlut-
un í málefni Ríkisútvarpsins".
Hér eru ánægjuleg tíðindi á ferð-
inni þar sem starfsmenn Ríkisút-
varpsins virðast loks hafa áttað sig
á því að th þess að fyrirtækið fái
að blómstra þarf að losa það undan
pólitískum íhlutunum. Eina leiðin
th þess er sjálfsagt að selja það
einkaaðilum. Ekki er hægt að
ímynda sér annað en að þeir fyrstu
th að bjóða í fyrirtækið verði starfs-
mennirnir sjálfir, enda virðast þeir
hafa óbhandi trú á að bylgjumar,
sem berast úr Efstaleitinu, eigi er-
indi við landsmenn.
Alþingi taki
áskorun starfsmanna
Ekki ætti heldur að vera þörf á
að brýna fyrir alþingismönnum að
losa ríkið úr þessum rekstri.
Markmiðið með Ríkisútvarpinu
var að efla íslenska dagskrárgerð.
Því miður er rekstur stofnunar á
borö við Ríkisútvarpið lakasta leið-
in að því marki. Af þeim rúmlega
2.017 mhljónum, sem stofnunin
hefur árlega (1991) th ráðstöfunar,
fara aöeins run 12% eða 233 mhljón-
ir th innlendrar dagskrárgerðar í
sjónvarpi fyrir utan fréttir og
íþróttir. Það er svipuð upphæð og
fer th reksturs fjármáladeildar (236
mhljónir) en stærstu útgjaldahðir
Kjallariim
Glúmur Jón Björnsson
efnafræðinemi og ritstjóri
Gjallarhorns
innheimtudehdar (73 mhljónir).
Rekstur Ríkisútvarpsins er því
beinlínis tilræði við íslenska dag-
skrárgerð. Þegar almenningur
greiðir nauðungargjöldin th Ríkis-
útvarpsins er hann fyrst og fremst
að styrkja útsendingar á fréttum,
íþróttaþáttum, erlendum sjón-
varpsþáttum, sinfóníum, popptón-
hst og símaviðtölum en eins og al-
kunna er þá er nægt framboð á
þessu á öðrum útvarpsstöðvum,
kvikmyndahúsum, myndbanda-
leigum og hljómplötuverslunum.
Sjálfsskoðun RÚV
Ríkissjónvarpið hefur að undan-
fórnu sýnt þijá umræðuþætti þar
sem einlitum-hópi manna hefur
verið stiht upp th að ræða framtíö
Ríkisútvarpsins. Einn maður skar
sig þó úr í fyrsta þættinum og við-
„Ekki er hægt að ímynda sér annað en
að þeir fyrstu til að bjóða 1 fyrirtækið
verði starfsmennirnir sjálfir, enda
virðast þeir hafa óbilandi trú á að bylgj-
urnar, sem berast úr Efstaleitinu, eigi
erindi við landsmenn.“
íjármáladehdar eru rekstur kum-
baldans við Efstaleiti og annars
húsnæðis (60 mihjónir) og rekstur
hafði nokkur gagnrýnin orð um þá
tregðu sem oft einkennir stofnanir
ríkisins. Þessi maður var rekinn
úr starfi sínu og ekki annað að
skijja á útvarpsstjóra en að skoðan-
ir hans væru brottrekstrarsökin.
Má því segja að útvarpsstjórinn
hafi rækhega staðfest að gagnrýnin
ætti við um Ríkisútvarpið.
í þriðja þættinum var nokkuð
rætt um þann gríðarlega mun sem
er á rekstrarkostnaöi sambæri-
legra dehda Ríkisútvarpsins og ís-
lenska útvarpsfélagsins og gerð
höfðu verið nokkur skh í Gjahar-
horni, fréttabréfi Heimdahar,
nokkrum dögum fyrr. í þættinum
notfærði forstjóri fjármáladehdar
Ríkisútvarpsins sér að enginn var
th svara fyrir Gjaharhom og fór
fremur niðrandi orðum um blaðið.
Tilefni þessara niðrandi orða var
að rekstrarkostnaður Rásar 2 og
tónhstardehdar Ríkisútvarpsins
hafði verið lagður rétt öá, rétt)
saman þegar Rás 2 og Bylgjan voru
bomar saman. En engin sérstök
tónhstardeild er innan íslenska
útvarpsfélagsins sem rekur Bylgj-
una, hvað þá sérstök tæknidehd
fyrir Bylguna eins og fyrir rásir 1
og 2. Yfirstjórnunar- og húsnæðis-
kostnaður var heldur ekki tekinn
með í reikninginn sem hefði gert
hlut Rásar 2 enn verri og reyndar
einnig annarra dehda Ríkisút-
varpsins. Svo ef eitthvað er þá dró
Gjallarhom taum Ríkisútvarpsins
í þessum samanburði.
Glúmur Jón Björnsson
„Sú ný-
breytni í th-
lögum tvi-
höfðanefndar
aö heimha
framsal afla-
hlutdehdar
veiðiskips yf-
ir á vinnslu- k
stöð jafnar A9öst H
Elíasson,
framkvæmdast|órí
Samiaka
aðstöðu mhh
fiskvinnslu-
stöðva sem reká"eiptnHgerö og
þeirra sem eru eingöngu með
vinnslu og kemur þeiro síðar-
nefndu th góða án þess að skaða
hina á nokkum hátt. Þvert á
rnóti munu sjávarútvegsfyrir-
tæki, sem era með hvora tveggja,
geta nýtt sér að ílytja kvóta yfir
á vinnsluna og fækkað við sig
skipum en það er eitt af mark-
miðum aflamarkskerfisins að
stuðla að fækkun fiskiskipa."
„Þessi breyting mun jaftiframt
hafa í fór meö sér aukið atvinnu-
öryggi í byggöarlögum þar sem
eingöngu er vinnsla þar sem fyr-
irtækið á staönum hefur nú tæki-
færi th að eignast kvóta“.
„Fisktdnnslufyrirfæki sem
ráða yfir kvóta munu einnig hafa
styrkari stöðu gagnvart lána-
stofhunum og Qárfestum þar sem
hráeftúsöflun er betur tryggð
raeð eigin kvóta en þegar alfariö
er treyst á fiskkaup frá öðrum."
„Þrátt fýrir að hlutdehd verði
skráð á vinnslustöö verður það
fiskiskipið sem fær aflamarkið
ogþar með veiðiréttinn svo í raun
er ekki um grundvallarbreytingu
að ræða. Þetta fyrirkoroulag er
því til mikiha bóta og ætti að
verða th þess að sætta menn inn-
an sjávarútvegsins.“
andvígur
Bagnars-
son, formaður LÍÚ.
„Eg er al-
gerlega and-
vigur þeim
hugmyndum
sem fram
koma hjá tví-
höfðanefnd-
inni um að
heimha að
aflaheimhdir Krlstiön
verði skráðar
hjá fisk-
vinnsluhúsum. Við upphaf
kvótakerfisins var aflamarkið
miöað viö reynslu skipa þrjú ár
á undan. Þar voru settar veruleg-
ar takmarkanir á hvað mætti
fiska og var byggt á reynslu út-
gerða jþeirra skipa sem þessar
veiðar höfðu stundað."
,úMIi veröur aðeins sóttur á
skipum þannig að sú hugmynd
að æíla að skrá þetta sem heimild
tii einhvers annars en þess sem
hefur skip er fráieit því vinnsiu-
stööin, sem ætlar að vinna aflann,
verður hvort sem er að fá skip th
að veiða aflann. Þess vegna erum
við komin alveg út úr þeim hug-
myndum sem aflamarkiö byggist
á; aö takmarka aflann við hvert
skip sem má fiska. Þó að í hug-
myndunum segi að heiraildimar
aö vera raeiri en hvert
er
ótakmarkað sem
hvert hús getur afkastað, th
dærais meö því aö seija í skreið
eöa annað þess háttar."
„Þaö er auk þessa grundvahar-
atriði í þessu máii að allt efttrlit
með að settum reglura sé fylgt