Alþýðublaðið - 14.09.1968, Blaðsíða 5

Njörður P. Njarðvík skrifar um sænsku kosningarnar
Gengið er til þingkosninga hér í Svíþjóð sunnudaginn 15. septem-
ber og kjörnlr 233 fulltrúar til annarrar deildar sænska ríkis-
þingsins. Ef til vill rétt að útskýra í upphafi kosningafyrirkomu-
lag hér, enda er það allfrábrugðið hinu íslenzka. Ekki er koslð
til beggja deildanna í senn, heldur eru valdir fulltrúar til fyrstu
deildar þingsins í óbeínum kosningum í hlutfalli við úrslit bæjar.
og sveitarstjórnarkosninga, en fulltrúar annarrar deildar eru kosn.
ir beimun kosningum. Reyndar eru kosningamar í haust hinar
síðustu eftir þessum kosningareglum, því að þingið verður í einni
deild frá 1970 og þá verður kosið í aukakosningum, en uppfrá
því verður kosið á þriggja ára fresti til þings og bæjarstjóma í
senn. Þeir fulltrúar sem kjörnir verða í haust eru því einungis
valdir tll tveggja ára.
í fyrstu deild sem yfirlýsing
'Erfanders felur í sér. Það sé
fyrst og freinst kosningin tii
annarrar deildar sem eigi að
róffa úrslitum uim stjórnar-
myndun. í samræmi við þetta
telja þeir einsýnt að ríkisstjórn
in eigi að segja af sér ef jia£n.-+
aðarmenn tapi 5 þingsætum.
Svo er eftir að vita Jivernig
kosningarnar fara.
Sifo hiefur liátið fara fram
skoðanakannanir í júlí í sumar
og .aftur um mánaðamótin ág,-
sept. Taka ber í reikninginn að
Síðlari könnunin fer fram eftir
innrás rússa 1 Tékkóslóvakíu:
iþeir muni vinna meira á síð-
iustu dagana fyrir kosningar og
eru bjartsýnir. Persónulega álít
ég að kosningaúrslitin á sunnu-
daginn muni ekki leiða til
stjórnarskipta.
n-p-n.
Farþegar
Carevelle-
Ijotunnar
fórust
Staðan í þimgdedldiunum er
nú sem Ihér segir: Fulltrúar
fyrstu dieildar vom síðast vald-
ir í bæjaristjómiarkasningunum
1966. Þá ihlutu jafn'aðarmenn 78
tMltrúa (af 151) og 42,2% at-
fcvæða. Er það aillmikið tep frá
bæjarstjómar kosningunum 1962
ler jafnaðarmenn hlutu 50,5%
atkvæðia, en það er Mka jafn-
framt mesiti kösnimgalsigur j afn-
aðarmanna frá stríðsilokum. —
Borgaraflokkarnir þw'r hlutu
1966 45,1% en efkki nema 71
ffiuiHtrúa. Þeir töldu sig þá hafa
umnið mikimn sigur, jafnaðar-
mlenn væru atfcvæðaliega í minni
hluta og bæri því að Segja af
sér. Kommúnistar fengu 2 full-
itrúá og 6,4% atkivæða.
í kosningunum itál annarrar
deildar þingsims 1964 hlutu jafn
aðarmenn 47,3% 'atkvæða og
113 fulltiúa (iaf 233), en borg-
araflokkarnir þrír 111 fulltrúa
og 44,2% atkvæðia. Kommúnist-
ar hlutu 8 rnenn kjörna og
5.2% 'atkvæða.
í þeim 'kosningum sem nú
em framundan, leggja borgara-
flokkamir ofurkapp á að ikoma
jafnaðarmönnum frá völdum og
eygja nú í fyrsta skipti í 30 ár
nokkra von til iþess. Áður hafa
jafnaðarmenn að vísu einu sinni
myndað samstarfsstjórn með
IMij(3lflioWknum, en sHLtót kemur
lekki til igreina mú, skv. upplýs-
ingum leiðtoga Miðflokksins, ef
svo skyldi fara að jafnaðar-
menn misstu meirihlutaaðstöðu
teína. Þá á að taka við borgiara-
ileg istjóm, annaðhvort þriggja
flckka meiriihluteStjóm eða
tveggja flokka mimniihlutastjóm
(Miðflokkurinn og Þjóðarflokk-
iurinn) með situð'ningi Hægri-
flökksins.
En jiaifnaðarmenn og stjórnar
landstæðingar eru ekki á eitt
'Sáttir um ‘hvaða úrslit fcrefjist
stjómariskiþte. Jafnaðarmienn
Begjást munu láta af völdum
ef borgaraiflokkiami!c fái 50%
atkvæða. N’áist það ekki, horfir
m'álið öðm V'ísi. „Þá segjum
við af okkur, ef við getum ekki
stjórnað í anda jafnaðarstefn-
,unnair,“ hefur Tage Eriander
Önnur grein
sagt í sjónwarpsviðtali. Þ'etta
fflun tákna að jafnaðarmenn
sitji áfram við völd nema þeir
tapi öllum þmgmeirihluta sín-
um og eiga iþá við báðar deild-
ir þingisins. Þiedr hiafa nú 9
þingmienn 'fram yfir borgara-
flokkana samtíals; 7 í fyrstu
deld ien ekki nema. 2 í ann'arri
deild. Þeir ætla sér mieð öðram
orðum að sitja áfram svo fremi
sem þeir tapa ekki öllum níu
sætunum, þótt Iþað íákni minni
Ihluta í annarri deild. Til skýr-
ingar má nefna að þeir geta
reiknað með stuðningi kommún.
ista í öllum holztu máteflokk-
um, en þeir eiga nú 2 'fulltma í
fyrstu deiild og 9 í annanri. —
iHins vegar er almennt á'litið að
þeir muni tapa verulega í kosn-
ingunum.
Stjórnarandstæðingar eru lít-
ið ‘hrifnir af þessari yfirlýsingu.
Þeir itelja að jafnaðaimenn geti
ekki með réttu lagt svo mikið
upp úr umframfulltrúum sLnum
júlí ág.-sept
Hægriflokkur 15,6 15,1
Þjóðarflokbur 18,7 17,8
Miðflokfcur 14.3 15.4
Jafnaðarmenn 43,3 44,6
Kommúnistar 6,6 5,2
Kristen demokratisk
samling 1,5 1,9
Þá er staðan skv. könnuninni
ág.-sept. 44,6% fyrir jiafnaðar.
menn en 48,7% fyriir borgara-
flokkana. Athuga ber einnig að
jafnaðarmenn og kommúnister
hafa sam(ta'ls 49,8%. Jafnframt
er þess til getið að þátttaka í
kosningunum verði 83%. Með
þessu >er vitaskuld ekkert sagt
um það hvemig staða þing-
manna verður.
Þar um verður litlu spáð. Jafn
aðarmenn hafa greinilega unn-
ið á í kosningabaráítunni, og
þeir hafa hert ban'a mjög síð-
ustu daga. Telja þeir sjálfir að
NICE: Talið er nú fullvíst, að
allir hinir 95 farþegar frönsku
Qarvleillie-þotunnar, sem féll i
Miðjqrðarhafið fyfrir nofckrum
dögum hafi farizt. Hún var á
Ieið frá Korsíku til m'eginl'ands
Frakkl'ands og féll logandi í
öldur hafsin's. Um borð í vélinni
voru 89 farþegar og 6 manna
áhöfn. Búið er að finna flakið;
reyndist það vera 12 mílur á
sjó úti fyrir ströndum Gap d‘
Antibes. Flugstjóri fyrstu þyrl
unnar, sem sveimaði yfir fLafc
inu, sagði í fyrradag, að stél
ið stæði enn upp úr sjónum.
Tætlur úr bolnum vom á víð
og dreif um sjóinn í kring. All
margir foreldrar biðu í flug
höfninni í Nice, en hópur bama
sem var að koma úr sumarleyfi
á Korsíku, var meðal farþega
vélarinnar. Em viðbrögð þeirra
sögð átakanleg, er tilkynnt var
um slysið.
ÉLAGSFUND
Afiþýðuflokksfélag Reykjavíkur — Fulltrúaráð Alþýðuflokksins í Reykjavík.
verður haldiinn mánudaginn 16 september kl. 8.30 síðdegis í Iðnó.
Félagar eru hvattir til að mæta vel og stundvís lega.
Dagskrá:
1. Félagsmál.
r ^ * 2. Ný viðhorf í stjórnmálum og efnahagsmálum.
IF % Frummælendur : Dr. Gylfi Þ. Gíslason, viðskipta-
málaráðherra og Eggert G. Þorsteinsson, sjávar-
, útvegsmálaráðherra.
lilliili
£ 3. Önnur mál.
STJÓRNIN
14. sept. 1968 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ £