Dagur - 22.12.1965, Blaðsíða 41
JÓLABLAÐ DAGS
41
r r
ARNÞOR ARNASON:
SkáldiS á Frohusteini
ÉG HRINGI clyrabjöllunni einu
sinni — tvisvar, og í þriðja sinn.
Enginn kemur til dyra, en ég sé
Ijós í gluggum beggja vegna og
Iieyri hástemmda útvarpstónléika,
endurtekna hljómsveitardagskrá frá
endurteknum hljómleikum.
Ég gríp í hurðarhandfangið og
hurðin er ólæst, svo ég opna. Hressi-
leg rödd berst úr Iiérberginu hægra
megin: Hvern andskotann ertu að
hamast í dyrabjöllunni? Geturðu
ekki komið hingað eins og venju-
legur heimagangur? Ég gertg á
hljóðið með hálfum huga. Á stól
við borðið situr gráhærður, gier-
augnamaður með pípu í munni og
hálfbundna bók í hendi, og blaða-
og bókadót allt í kringum sig í
þögulu reiðileysi.
Ég býð gott kvöld, kynni mig, og
hann sig. Svo verður þögn. Hann
lítur í kringum sig, tekur bókahlaða
af stól, setur á gólfið og segir síðan:
Sæti. Ég hélt þú værir Haraldur.
Við tölum íslenzku hvor við annan
og höfum uppi létt hjal þegar fttnd-
um ber saman.
Misskilningurinri er lciðréttur
og fyrirgefinn og ég segi erindi
rnitt: Yiðtal við skáldið á Froðu-
steini. Mikið var, segir hann. Á þáð
að vera venjulegt viðtal, þú hafir
orðið en ég fái að skjóta áð orði eða
setningu, svo að það gleymist ekki
að ég sé við?
Ætli jrað verði nú ekki að vera
eftir samkomulagi, þannig að báðir
megi vel við una? Annars mundi ég
kjósa að leggja fyrir jrig nokkrar
spurningar.
Hvaðan ertu, og hvers vegna kall-
arðu húsið þitt Froðustein?
Froðusteinn er nafn mitt :i vikjí.
Hann er gosefni, sem flýtur á vatni
og berst með vindinum, og hingað
hefur mig borið og rekið. Ég er Mý-
vetningur í marga ættl'ði og það er
eldbrunnin sveit. Svo hefur þú séð
jtað á prenti, að jreir séu montnir í
betra lagi og miklir á lofti, svo jrú
skalt ekki hnepþa frá jrér slagkáp-
unni. /
Og þú ert bróðir Þuríðar í Garði,
sem allir jrekkja.
Því má nú bæði neita og játa, því
að í skírninni hlaut luin Þnrnnafn-
ið, sem varð á Jreim tíma hneyksl-
unarefni — og cr bað enn.
Og ]m ert skáld eins og hún?
Því má nú bæði neita og játa. Fg
er skáld fyrir mig, og jiað er mest
um vert. Annars er rím og laust
mál ríkt í ættinni, og úr fortíð má
þar nefna Stephan G. og Benedikt
Gnöndal. Og þegar ég var strákur í
fýlu sagði heimilisfólkið: ,,Nú ertu
eins og Benedikt frændi Jrinn,“ og
sýndi mér myndina af honum tví-
tugum í bókinni: Benedikt Griin-
dal áttræður. Annars erum við
vcnjulegt báéridáfóJk, 'néma í ö’ðr-
um augnakrókntim, ei* svoJítiH 'fior-,
kippur —■ skopskynið,: ;sem • ekkert;
getur látið í friði. án þess að vkja
þftð og gcfa Jnd glaðlegri. bl;e —
blása af þyí 'hversdágsfykið.
Og hvenaqr ertu nú fæddur, spyr
ég?
Jafn gamall ráðherradómi á Is-
landi, og þá var hann bara einn og
þótti nóg. Nú eru Jreir sjö og f i
færri en vilja. Eg hef sem sagt. ekki
náð miðjum aldri, samkvæmt nýj-
asta gæðamáti, ]r\ í sveitungi minn,
nú öðrum eldri, er Jtað. Annars
heldur surnt kvenfólk að ég sé orð-
inn sjötugur, og eiga þær ekki alltaf
síðasta orðið. Mér er Jretta við-
kvæmt mál og lítt skiljanlegt, því
mér finnst ég yngjast með hverju
ari og verða vitlausari og vitlausari.
Og ekki er Jretta vegna þess að ég
beri utan á mér virðuleik ellinnar.
Maður eins og þú, kominn á
Jjennan aldur hlýtur að eiga mikið
í handriti.
Ekki veit ég hvað þú kallar mik-
ið og hvað lítið. Fkki er Jjað p:kk-
að :i ritvél. Fg á eitthvað af skrifuð-
um skruddum uppi á lofti, frá
gamalli tíð, stðan ég tók sjálfan mig
hátíðlega. Nú cr Jretta í snepliim
hingað og þangað, livar sem auga á
festir og fingri er drepið.
Mér \'a::ri nú þökk á að fá að
heyra eitthvað af Ijóðum Jrirtum,
áður en Jsessu samtali lýkur.
Þú, segir hann og leggur í Jrað
sérstaka merkingu, lítur :i mig í
fyrsta sinn og sérð að það er langt í
land að ná miðjum aldri. Líklega
er viðkunnanlegra, samkvæmt er-
indisbréfi, að hryggbrjóta Jiig ekki
alveg. Svo opnar hann nokkrar
skúffur og grípur höndum í nokkr-
ar hillur, og fyllir borðið af blað'a-
drasli. Þetta eru sneplar í öllum
litum, árituð umslög, bókaspjöld,
saurblöð, umbúðapappír, skrif-
pappír og jafnvel vánluisablöð.
Svo hófst lesturinn og ég er hon-
nm gleymdur. Með Jmngum og
fullum rómi flytur hann ljóð sín,
gamanbragi, lausavísur um eitt og
annað, hástenrmdar náttúrulýsing-
ar, brúðkaupskvæði, brunavísur og
gtaf 1 jóð.
Svo hættir hann skyndilega, sóp-
ar öllu til hliðar í tóman skókassa,
lítur á mig og segir:
Þetta er víst nóg handa Jrér. Þú
situr eins og dáleiddur hani og
reykir sígarettu.
Fg Jrakka lesturinn og lýk lofs-
orði á, og til lrekari áherzlu segi ég:
Þú ættir nú að gela út, Ég’er viss