Dagur - 17.12.1982, Qupperneq 5

SÖGUBROT
EFTIR
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
Ég hrökk upp með andfælum. Einhver raddbreyt-
ing hafði orðið hjá Aðalsteini sögukennara sem
rumskaði við mér. Annars var yfirleitt hægt að láta
sér líða vel í sögutímunum hjá honum Aðalsteini.
Við vissum nokkurn veginn hvenær að því var
komið að hann tæki mann upp.
Aðalsteinn hafði vissa reglu á í þeim efnum sem
sjaldan var brugðið út af. Svo var auk þess fremur
þægilegt að koma upp að töflu hjá honum, ólíkt því
þegar Þórir Sig. var að kvelja mann í eðlisfræðinni
eða Jón Hafsteinn pikkaði mann út til að reikna
eitthvert óskiljanlegt dæmi eða skýra einhverja
formúluna. Það var nákvæmlega engin regla á því
hvernig Jón tók upp. Gjörsamlega óskiljanlegt af
raungreinamenntuðum manninum sem kenndi
stærðfræði, þar sem allt lýtur svo föstum reglum.
Annars átti Jón Hafsteinn sér uppáhaldsnem-
endur sem reynslulögmálið hafði kennt honum að
stóðu sig jafnan vel upp við töflu. Tímarnir voru
átakaminni fyrir alla ef töfludæmin gengu sæmi-
lega snurðulaust fyrir sig og ég var ekki beinlínis
einn af þeim sem stuðluðu að því. Þess vegnagat
ég oftast verið þokkalega rólegur næstu tvo til þrjá
tímana eftir að ég hafði gatað upp við töflu.
öllum fannst Aðalsteinn með betri kennurum, af
einhverjum ástæðum.
Nei, það var eitthvað annað en raddbreytingin
hjá Aðalsteini sem hafði vakið mig af dagdraum-
unum. Það var eitthvað í loftinu. Aðalsteinn hélt
sínu striki.
„Og þessi maðurvarSnorri...?“ sagði hannog
leit spurnaraugum á skilningsvana bekkjarbróður
minn sem sat honum á hægri hönd upp við kenn-
arapúltið. Ekkert svar.
„Snorri...?“ spurði Aðalsteinn aftur og brosti
umburðariyndur.
„Hét hann ekki Snorri Stu ...?“ Sekúndurnar
liðu.
„Snorri Stur...?“
„Snorri Sturluson," næstum hrópaði sá sögu-
fróði, sigri hrósandi yfir kunnáttu sinni og Aðal-
steinn hélt áfram að hlýða honum yfir og láta hann
botna hálfkláruð orð og setningar.
Loftið var rafmagnað. Svo fór að gnauða í gisn-
um gluggunum og greinilegt að það var eitthvað
að hvessa. Tíminn var búinn, síðasti tími fyrir mat.
Aðalsteinn setti okkur fyrir og við roluðumst á fæt-
ur með svefn í augunum.
Einhver undarlegur hvinur var í loftinu. Ég var
ekki fyrr kominn fram í anddyri og búinn að smokra
mér í frakkann en nokkrir skólafélagar mínir rudd-
ust fannbarðir og fölir inn úr dyrunum. Það var
komin þvílík grenjandi stórhríð að þeirtreystu sér
ekki fyrir húshornið hvað þá lengra. Anddyrið fyllt-
ist brátt af skvaldrandi menntskælingum. Einn
kennaranna kom fram og sagði okkur að bíða þar
til veðrinu slotaði. Þetta væri mannskaðaveður,
suðvestan andskoti.
Aldrei þessu vant var okkur Ijúft að hlýða
kennara, nema hvað einn kaldur karl vippaði sér út
og við hin sáum hann endasendast út um hliðið
norðan skólans. Nokkru síðar sást hvar hann birt-
ist utan úr sortanum og mátti greinilega hafa sig
allan við nað hanga í girðingunni. Hann fikraði sig
nær útidyrunum og tókst eftir mikið puð að komast
í skjól af húsinu og inn.
„Skólameistari - úff - púff - skólameistari liggur
- púff - púff - fótbrotinn úti á götu,“ stundi hann
upp.
„Við verðum að skýla honum - úff - þangað til
sjúkrabíllinn kernur." Einhver þaut inn á kennara-
stofu að hringja í sjúkrabíl á meðan þeir sem biðu í
anddyrinu litu vandræðalegir hverjir á aðra.
Fyrr er varði tróðust nokkrir fullhugar að dyrun-
um að bjarga Steindóri. Það var ekki hægt að láta
hann verða úti þarna rétt við nefið á okkur. Ég lét
mig hafa það - gat ekki með góðu móti verið minni
kall en hinir, enda var fullt af sætum stelpum þarna
í anddyrinu og auk þess þótt mér vænt um Stein-
dór. Hann hafði einu sinni tekið vægt á mér þegar
ein bölvuð slettirekan í sjötta bekksem þóttist hafa
eitthvert eftirlit með höndum tilkynnti honum að ég
væri slompaður á skólaballi.
„Farðu nú bara heim að sofa kallinn minn,“
sagði Steindór og var ekkert að hafa fyrir því að
taka mig á hvalbeinið fyrir vikið. Hann var minn
maður og ég gat ekki farið að bregðast mínum
manni.
Stormurinn hreif mig umsvifalaust þegar ég var
kominn nokkur skref frá útidyrunum. Ég þeyttist
áfram og engu var líkara en stór hrammur berði í
bakið á mér og fylgdi vel á eftir. Höggið hefði nægt
til að berja epli úr koki hvaða Mjallhvítar sem var
og losa þannig prinsinn við að kyssa þessa yngis-
mey til lífsins, sem hlýtur að hafa verið orðin köld
og stjörf og heldur óyndisleg eftir leguna í glerkist-
unni.
Ég var heppinn að fjúka ekki á hliðstólpann
sem kom brunandi á móti mér. Framundan sá ég
hvar einir þrír félagar mínir krupu á götunni hjá ein-
hverri þúst. Ég flaug í áttina til þeirra og fleygði mér
niður til að geta stoppað mig af. Þegar ég skall á
þústinni heyrði ég stunur og kvein í gegnum storm-
gnýinn svo þetta hlaut að vera Steindór sem ég
hafði lent á.
Við krupum þétt saman og reyndum að skýla
andlitinu og efri búknum. Þegar við beygðum okk-
ur yfir hann til að skapa meira skjól fann ég hjarn-
flyksurnar skella á aftanverðum lærunum og sitj-
andanum. Ég emjaði af sársauka skólameistara til
samlætis og heyrði að félagar mínir í skjólveggn-
um tóku hraustlega undir.
Enn einn skólafélaginn kom fljúgandi og lenti á
fótum meistara sem við það tók að sér eins konar
einsöngshlutverk í þessum furðulega kór. Hann
var jú fótbrotinn og við vorum á góðri leið með að
kvelja úr honum líftóruna í stað þess að bjarga
henni, eins og ætlunin hafði verið.
Mér fannst lögin sem kórinn söng viö undirleik
vindsins bæði allt of mörg og allt of löng. Þessar
örfáu mínútur voru eins og heil eilífð. Loksins
renndi sjúkrabíllinn upp að okkur í sortanum.
Skólameistara var lyft upp í bílinn og ég sá blikk-
andi Ijósin hverfa út í alhvítt umhverfið. Þegar ég
áttaði mig stóð ég einn og yfirgefinn á götunni og
barðist við að ná andanum og halda jafnvæginu.
Ég sá félaga mína hverfa í átt að skólanum þar
sem þeir hjálpuðust að móti þessu ógnarafli.
Ég reyndi að staulast mót veðurhamnum í áttina
að skólanum en komst hvergi. Þá tók ég það ráð
að fara skáhallt mót storminum og austur yfir Eyr-
arlandsveginn í þeirri von að íbúar einhvers hús-
anna veittu mér húsaskjól. En ég kom að lokuðum
og harðlæstum dyrum.
Ég barði allt annað en hæversklega og innan
tíðar sá ég einhverja hreyfingu innan við hélaðan
gluggann við hliðina á dyrunum. Mér sýndist ekki
betur en einhver væri að benda mér að fara bak-
dyramegin þar sem skjól var fyrir veðrinu. Þegar
þangað kom voru kjallaradyr opnaðar og ég
skaust inn, gegnkaldur og illatil reika.
Mér var boðið að ganga upp á hæðina eftir að ég
hafði hreinsað af mérsnjóinn. Frakkavasarnirvoru
fullir af vel þjöppuðum snjókögglum og snjór
leyndist á ótrúlegustu stöðum innan klæða. Bjarg-
vættir mínir sýndu mér hvernig útidyrnar svignuðu
undan veðurofsanum, þrátt fyrir að búið væri að
stífa sveran planka milli hurðarinnar og veggsins
andspænis. Húsið lék á reiðiskjálfi og loftþrýsting-
urinn óx og minnkaði til skiptis eftir því hvernig rúð-
urnar í gluggunum gengu út og inn.
Eftir nokkra stund datt allt í dúnalogn. Hvellurinn
var búinn. Ég þakkaði fólkinu fyrir mig og staulað-
ist heim á leið upp á Byggðaveg, aumur á botnin-
um eftir barninginn frá klakastykkjunum. Þegar inn
kom uppgötvaði ég að gluggasyllan var full af
grastægjum og bleytu. Smá rifa hafði verið á
glugganum og þegar stormurinn reif upp hjarnið
hefur grassvörðurinn fylgt með, smogið inn og leit-
að skjóls í glugganum.
Ég hreinlega nennti ekki að sitja í þeim tímum
sem eftir voru í skólanum þennan daginn og lái
mér það hver sem vill. Þessi dagur, þegar þakið
fauk af Lindu-húsinu, varð með þeim eftirminni-
legri á skólaárum mínum í MA. Um vorið þegar
skólameistari var kominn á stjá hélt hann smá
ræðu á Sal og sagði eitthvað á þá leið að þeir sem
hefðu asnast til að skýla sér þarna á götunni gætu
átt það við samvisku sína það sem eftir væri
ævinnar að hann væri nú tekinn við skólastjórn á
ný - auk þess sem hann þakkaði okkur fyrir ómak-
ið.
17. desember 1982 - DAGUR - 5