Dagur - 30.06.1988, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - 30. júní 1988
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 660 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 60 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 465 KR.
RITSTJÓRAR:
ÁSKELL ÞÓRISSON (ÁBM.)
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ANDRÉSPÉTURSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, BJÖRN JÓHANN BJÖRNSSON
(Sauöárkróki vs. 95-5960), EGGERT TRYGGVASON, EGILL BRAGASON,
FRlMANN HILMARSSON (Blönduósi vs. 95-4070),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, KRISTJÁN JÓSTEINSSON,
KRISTJÁN KRISTJÁNSSON (íþróttir), STEFÁN SÆMUNDSSON,
VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARAR: GUÐMUNDUR HRAFN BRYNJARSSON,
TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Ölvunarakstur
Eftir hverja helgi berast fréttir af því að
lögreglan hafi tekið svo og svo marga öku-
menn fyrir meinta ölvun við akstur. Þótt
fjöldi ökumanna missi bílprófið árlega af
þessum sökum má hiklaust fullyrða að
mun fleiri sleppi „með skrekkinn" og kom-
ist upp með það að stjórna ökutæki undir
áhrifum áfengis. Það er með ólíkindum
hversu margir kjósa að aka ölvaðir, þótt
þeim ætti að vera fyllilega ljóst hvaða hætt-
ur það hefur í för með sér. Það er vanda-
samt og ábyrgðarmikið starf að aka bíl. Til
þess þarf óskerta athyglisgáfu og óbrengl-
aða dómgreind og þess vegna eiga áfengi
og akstur ekki samleið. Þrátt fyrir linnu-
lausan áróður yfirvalda gegn ölvunarakstri
lætur árangurinn á sér standa.
Það er hryllilegt til þess að hugsa að
hvorki meira né minna en fjórðung bana-
slysa í umferðinni hér á landi má rekja til
ölvunaraksturs. Þá eru önnur slys og
eignatjón vegna ölvunaraksturs óteljandi.
Viðbúið er að ölvunarakstursbrotum eigi
enn eftir að fjölga þegar bjórinn verður
leyfður, a.m.k. er reynsla annarra þjóða sú.
Ljóst er að stórauka þarf eftirlit með ölv-
unarakstri og herða jafnframt viðurlög við
slíkum brotum verulega. Fangelsisvist og
háar fjársektir eru vænleg vopn í barátt-
unni gegn ölvunarakstri. Viðurlög þurfa að
vera svo þung að menn hugsi sig tvisvar
um áður en þeir setjast undir stýri undir
áhrifum áfengis. „Eftir einn, ei aki neinn“,
segir í einu slagorða Umferðarráðs gegn
ölvunarakstri. Þó að áróður sem þessi sé af
hinu góða virðist hann ekki hafa tilætluð
áhrif. Þá þarf að grípa til annarra meðala.
Ölvaður ökumaður er stórhættulegur sjálf-
um sér og öðrum og hinn almenni vegfar-
andi hlýtur að gera kröfu til þess að einskis
verði látið ófreistað til að koma í veg fyrir
að slíkir menn aki um vegi landsins. BB.
Nýja AS/400 tölvukerfið
99
á engan sinn Iíka“
segir Gunnar Hansson forstjóri IBM á íslandi
IBM á íslandi kynnti á dögun-
um nýtt tölvukerfi, IBM AS/
400. Hönnun tölvunnar hefur
staðið yfir í langan tíma og hef-
ur IBM á íslandi m.a. lagt í
miklar fjárfestingar, í sam-
vinnu við Orðabók Háskólans,
að þýða öll forritin á íslensku.
Að sögn Gunnars Hanssonar
forstjóra IBM á íslandi á þessi
tölva og kerfið sem henni fylgir
engan sinn líka.
IBM AS/400 er upplýsinga-
kerfi sem svarar margháttuðum
kröfum fyrirtækja af öllum stærð-
um og í nær öllum atvinnugrein-
um. Um er að ræða einhverja
fjölhæfustu tölvu sem sett hefur
verið á markað og opnast nú
möguleiki á notkun mun fjöl-
breyttari og fullkomnari hugbún-
aðar en þekkst hefur í tölvum af
þessari stærð.
AS/400 kerfið er til í sex gerð-
um sem miðast við allt frá 4 og
upp í 400 virka notendur samtím-
is og felur í sér nýstárlega og fjöl-
þætta notkunarmöguleika, allt
frá tölvuvæddum leiðbeiningum
við uppsetningu, til tölvustýrðar
kennslu og þjálfunar. Vél- og
hugbúnaður allra tölvugerðanna
er staðlaður. Pessi tölva sameinar
ýmsa þá kosti sem S/36 og S/38
tölvurnar eru búnar, auk þess
sem hún býr yfir fjölmörgum
nýjungum bæði í vél- og hugbún-
aði. Mikið verkefnaúrval verður
þegar fyrir hendi, þar sem auð-
velt er að flytja kerfi af System/36
og System/38 yfir á AS/400 eða
nota þær tölvur samhliða AS/400
í sameiginlegu umhverfi.
Stórátak í þýðingarvinnu
fslenskir notendur eru kröfu-
harðir og IBM á íslandi leitaði til
Orðabókar Háskólans um
aðstoð. Árangurinn er sá að nú
getur fyrirtækið boðið öll skrif-
stofukerfin sem fylgja AS/400 á
íslensku. Hér er um að ræða rit-
vinnsiu, tölvupóstkerfi, kerfi sem
heldur utan um geymslu og nálg-
un gagna, fullkomið fyrirspurna-
kerfi inn á gagnagrunn og ýmis
forrit sem annast tengsl við PS/2
og PC tölvurnar. Milli 12 og 15
manns unnu að þessu þýðingar-
starfi hjá Orðabókinni
En það eru ýmsar aðrar
nýjungar sem fylgja þessu kerfi.
Eitt af því er svokölluð IBMLink
eða beinlínuþjónusta. AS/400
tölvan tengist stórtölvu IBM í
Skaftahlíðinni sem aftur er tengd
við alþjóðatölvunet IBM. Með
þessu opnast möguleiki fyrir við-
skiptavini að fá beinan aðgang að
hinum fjölmörgu gagnabönkum
IBM og geta þeir þannig fengið
upplýsingar um t.d. vél- og hug-
búnað og svör við ýmsum tækni-
spurningum. Einnig komast þeir
í beint tölvupóstsamband við
starfsmenn IBM. Pá geta stór-
Norræn kalráðstefna á Akureyri:
„Svellkalið erfið-
ast viðureignar“
Dagana 11.-13. júní síðastlið-
inn var haldin á Akureyri kal-
ráðstefna á vegum Norræna
búvísindafélagsins, NJF.
Helstu sérfræðingar á Norður-
löndum koma saman annað
hvert ár og halda ráðstefnu um
kal frá ýmsum sjónarhornum.
Einum þátttakanda frá Norð-
ur-Ameríku er síðan allt-
af boðið á þessa ráðstefnu
og í ár kom hann frá Kanada.
Norræna kalráðstefnan var nú
haldin í fyrsta sinn hér á ís-
landi.
Bjarni Guðleifsson fram-
kvæmdastjóri Ræklunarfélags
Norðurlands var spurður nánar
út í þessa ráðstefnu.
Bjarni segir að kalskemmdir
séu af misjöfnum toga og þær séu
margþætt fyrirbrigði.
Þáð geta verið sveppir sem
valda rotkali, það geta verið bein
frost sem valda frostkali, eða
þurrkur sem kemur vegna þurra-
kulda eða vegna þess að plönt-
urnar lyftast upp úr moldinni.
Það hafa áður verið haldnar ráð-
stefnur um allt þetta og nú var
komin röðin að því að halda ráð-
stefnu um svellkal. Svellkal er
algengasta tegund kalskemmda á
íslandi og reyndar mun útbreidd-
ara en áður var talið, t.d. algengt
segir Bjarni Guðleifsson
í norðurhéruðum Skandinavíu.
Það hefur líka komið í ljós að
svellkal er mun algengara hér á
landi en álitið var. Þess vegna
þótti tilvalið að halda ráðstefn-
una hér, einnig hafa vérið gerðar
nokkrar rannsóknir á svellkali
hér á íslandi. Ráðstefnan hér
heppnaðist mjög vel, menn voru
ánægðir með aðbúnað allan svo
og framkvæmd ráðstefnunnar.
Þó að nú sé gott ár hvað snertir
kalskemmdir hér á Norðurlandi,
kal er með minnsta móti, þá var
farið út í Höfðahverfi þar sem
urðu kalskemmdir í vor, og það
reyndist hægt að skoða þetta
fyrirbrigði.
„Það má segja að þessi ráð-
stefna hafi sýnt það að við hér á
Norðurlöndum erurn fremur að
fást við hagnýta hluti hvað varðar
þessar skemmdir, þ.e. hvernig
hægt sé að draga úr þeim með
áburði, með því að slá öðruvísi,
með því að nota aðrar grasteg-
undir o.s.frv. Þær upplýsingar
sem við fengum frá Kanada-
manninum snérust hins vegar um
hvað er að gerast inni í plöntun-
um, inni í plöntufrumunum þeg-
ar þær kelur, þ.e.a.s. lífeðlis-
t’ræðilegar og lífefnafræðilegar
skýringar.
Ég tel þetta hafi verið mjög
gott sambland af hagnýtum og
fræðilegum upplýsingum. Þarna
voru flutt yfir 20 erindi. Fyrst var
farið ; útbreiðslu kalskemmda og
hvað þær þýddu mikið fjárhags-
lega. Þar kom fram að það er tal-
ið að kal valdi tjóni upp á u.þ.b.
6 milljarða íslenskra króna árlega
á Norðurlöndum.