Dagur - 16.06.1990, Blaðsíða 10

10 - DAGUR - Laugardagur 16. júní 1990
Laugardagur 16. júní 1990 - DAGUR - 11
N______________________________________________
bæjarstjórnarkosninganna. Sá heitir Einar Njálsson. Einar er
fæddur á Húsavík, nánar tiltekið 15. ágúst 1944 í Dvergasteini og
alinn upp þar. Móðir hans var Árnína Einarsdóttir, ættuð úr Þing-
eyjarsýslu og faðir hans er Njáll B. Bjarnason ættaður af Vest-
fjörðum. Einar er kvæntur Sigurbjörgu Bjarnadóttur og eiga þau
þrjár dætur. Einar nam við Samvinnuskólann á árunum 1961-63 og
hefur starfað við Samvinnubankann nær óslitið síðan, fyrstu árin í
Reykjavík en gerðist síðan útibússtjóri við útibúið á Húsavík 1969,
þá aðeins 25 ára að aldri.
Einar er fyrst spurður uin aðdragandann að
því að hann var ráðinn bæjarstjóri á Húsa-
vík.
„Hann var ntjög stuttur, eða nánast
enginn. Eftir kosningar töluðu framsóknar-
menn við mig og spurðu mig hvort það
þýddi eitthvað að ræða það að ég tæki þetta
að mér. í ljósi þess að Samvinnubankinn
hefur verið seldur Landsbankanum, og með
einum eða öðrum hætti stendur fyrir dyrum
að sameina þessa tvo banka þá fannst mér
rétt að nota tímann og breyta til, þó að ég
hafi ekkert nema allt gott um Landsbank-
ann að segja. Mín viðskipti við Landsbank-
ann hér á Húsavík og mín samskipti við þá
útibússtjóra sem þar hafa verið, keppinauta
mína, hafa öll verið mjög góð. En sem sagt,
vegna þessarar aðstöðu, og breytinga sem
þarna liggja fyrir, þá fannst mér rétt að nota
tímann og breyta til.“
- Þetta hefur sem sagt ekkert vafist fyrir
þér?
„Jú, það vafðist auðvitað verulega fyrir
mér að taka þessa ákvörðun. Fyrst og
fremst vegna þess að Samvinnubankinn hef-
ur verið minn vinnustaður í 26 ár. Ég hef
unnið þar með afskaplega góðu fólki, bæði
hér á Húsavík, og einnig kynnst útibússtjór-
um bankans vítt og breitt um landið, yfir-
mönnum bankans í Reykjavík, og þar hef
ég átt afskaplega gott samstarf og ánægju-
lega vinnuaðstöðu á allan hátt. Þannig að
þetta var mjög erfið ákvörðun.“
Var nokkuð pólitískur
- Er langt síðan þú fékkst áhuga á stjórn-
málum?
„Já, ég fór snentma að hafa áhuga á
pólitík. Það má rekja það alveg aftur á ungl-
ingsár. Það var nú eiginlega fyrst og fremst
komið frá afa mínum, Einari. Hann hafði
mikinn áhuga á ýmsum félagsmálum og
slíku og við ræddum mikið saman. Pabbi
hafði reyndar einnig mikinn áhuga á ýmsum
félagsmálum og pólitík, en við vorum nú
reyndar ekki alltaf sammála feðgarnir, þótt
allar okkar samræður hafi verið málefnaleg-
ar og sjónarmið okkar vafalaust nálgast
nokkuð með tímanum.
Ég var nokkuð pólitískur þegar ég var í
Samvinnuskólanum. Ég starfaði meira að
segja svolftið í pólitík og var einu sinni í
framboði til bæjarstjórnar hér á Húsavík,
að vísu ekki mjög ofarlega, 5. sæti eða um
það bil. Ég sat nokkra bæjarstjórnarfundi
sem varafulltrúi þegar ég var ungur maður
og starfaði svolítið í félagsmálum ungra
framsóknarmanna bæði í Reykjavík og hér
á Húsavík."
Vantar meiri físk
- Nú heyrir maður fólk gjarnan segja sem
svo að hér sé allt á niðurleið. Hvert er þitt
álit? Hefði kannski mátt halda eitthvað bet-
ur á spöðunum í þessum málum?
„Ég vil nú útaf fyrir sig ekkert segja um
það. En ég vil gjarnan taka svolítið upp þar
sem þú segir að hér sé allt á niðurleið. Ég sé
þetta nú ekki þannig fyrir mér. Við skulum
alveg gera okkur grein fyrir því, eins og
Ragnar Reykás segir, að ef við lítum t.d.
hér á tvö stór atvir.nufyrirtæki í bænum sem
eru annars vegar Kaupfélag Þingeyinga og
hins vegar Fiskiðjusamlag Húsavíkur, þá
hafa bæði þessi fyrirtæki gengið í gegnum
verulega erfiðleika á undanförnum tveim
árum. En bæði þessi fyrirtæki hafa tekið
mjög röskiega til hendinni hjá sér, og þessi
fyrirtæki eru bæði frekar á uppleið heldur
en niðurleið. Kaupfélagið t.d. breytir sinni
rekstrarafkomu í kringum áttatíu milljónir,
milli áranna ’88 og ’89. Hitt er hins vegar
alveg rétt að atvinnuástand hér er frekar
slakt á sumum sviðum. Það er alveg ljóst að
okkur vantar meiri fisk hingað til bæjarins.
Þess er skemmst að minnast að það var
haldinn hérna almennur fundur um atvinnu-
mál og sérstaklega var þar fjallað um hug-
myndir urn skipakaup eða kvótakaup til
bæjarins. Þetta er auðvitað mál sent verður
að taka mjög föstum tökum og verður að
fara að vinna að strax. Fiskiðjusamlagið hér
þolir það alveg að bæta við sig fiski sem
samsvarar einum togarakvóta. Og ef okkur
tekst með einhverju skynsamlegu móti að
ná okkur í slíkt þá er ég alveg viss um að
það tekst að snúa dæminu við.“
- En hvað með aðra möguleika, stóriðju
t.d?
„Ég hef enga fordóma gagnvart stóriðju,
alls ekki. Stóriðja er auðvitað mál sem
menn verða að skoða mjög vandlega í
hverju einstöku tilfelli, sem um hana yrði að
ræða. Það verður auðvitað að gæta allrar
þeirrar varúðar sem menn hafa þekkingu og
skynsemi til í sambandi við mengun, bæði
umhverfis og hins mannlega lífs.“
Flugvallarmál
- Hvað með möguleika í ferðaþjónustu?
„Undirstaðan hér er náttúrlega sjávarút-
vegurinn. Við höfum hér tvö öflug fyrirtæki
sem þjónusta landbúnaðinn og þá á ég við
mjólkursamlagið og sláturhúsið. Á því sviði
höfum við góða möguleika. í sambandi við
ferðaþjónustu, þá höfum við myndarlegt
hótel, sem sjálfsagt er að reyna að nýta. Og
mér finnst sjálfsagt að hlúa að ferðaþjón-
ustu eins og mögulegt er. Ég á hins vegar
bágt með að trúa því að ferðaþjónusta verði
nokkurn tíma það sem ræður úrslitum um
búsetu manna á Húsavík, en sem slík er hún
ágætis aukageta og sjálfsagt að notfæra sér
hana eins og frekast er kostur. Við búum
hér í mjög fallegu héraði. En af því að þú
nefnir ferðamál, þá hef ég persónulega mik-
inn áhuga fyrir því að hér takist að byggja
upp öflugri flugvöll en er hér í dag. Þá sé ég
hann ekki eingöngu fyrir mér til þess að
þjóna ferðamönnum, heldur og ekki síður
til þess að greiða fyrir hugsanlegum útflutn-
ingi. Þegar staðarval á flugvelli á íslandi er
annars vegar þá verða menn auðvitað að
gera sér fulla grein fyrir því, að ef við erum
að tala um 100-120 kílómetra radíus kring-
um Aðaldalsflugvöll, þá er verið að tala um
næstfjölmennasta svæði landsins. Það hlýtur
að vega töluvert þungt þegar menn velta
fyrir sér hvar eigi að efla flugsamgöngur og
aðstöðu til þeirra.“
- Sættir þú þig við að þetta yrði í leiðinni
varaflugvöllur fyrir NATO?
„Ég hef nú satt að segja lítið velt þeirri
spurningu fyrir mér. Hún skiptir mig í sjálfu
sér ekki mjög miklu máli. Ég sé NATO ekki
fyrir mér í sömu mynd og áður, einfaldlega
vegna þess að áður en við vitum af þá verð-
ur búið að sameina NATO og Varsjár-
bandalagið, og þetta verður ekki það hern-
aðarbandalag sem það var. Við lítum þetta
hernaðarbrölt allt öðrunt augum en við
gerðum. Þannig að fyrir mér er NATO ekk-
ert tilfinningamál lengur og skiptir mig satt
að segja engu máli. Ég var hins vegar, hér á
árum áður, afskaplega mikill andstæðingur
erlendrar hersetu og er það ennþá.“
Húsavík er menningarbær
- Hverjir eru að þínum dómi stæretu kost-
irnir við að búa á Húsavík?
„Ég verð nú að játa það að ég á mjög erf-
itt með að svara þessari spurningu. Einfald-
lega vegna þess að ég hef nánast hvergi ann-
ars staðar búið. Þannig að ég hef til þess að
gera lítinn samanburð. Ég átti heima í
nokkur ár í Reykjavík, en það var nú reynd-
ar á þeim árum þegar ég átti ekki börn. Það
er auðvitað verulegur munur að búa úti á
landi í samanburði við Reykjavík. Hér hef-
ur maður þokkalegan frið og rólegheit til
þess að eiga samskipti við annað fólk, án
þess að það týnist allt í stressi og umferðar-
hávaða. Fyrir mér hefur það alltaf verið
mikilvægt að Húsavík er í fyrsta lagi menn-
ingarbær, og í öðru lagi er Húsavík hreinn
og þrifalegur bær. Þetta er það tvennt sem
maður heyrir mjög mikið hjá fólki, þegar
það heyrir Húsavík nefnda. Og það er
kannski gott fyrir okkur, heimamenn, að
gera okkur grein fyrir því að þarna höfum
við skapað ákveðna ímynd í augum annarra
íslendinga. Þetta er kannski þungamiðja
þess sem ég vildi gjarnan sjá að varðveittist
áfram hér í bænum. En það gerist ekki
nema stjórnendum bæjarins takist að
tryggja hér í bænum, næga atvinnu fyrir alla
og tryggja góða afkomu fyrir fólkið. Efna-
lega afkomu þannig að fólk vilji setjast hér
að og til þess að fólk geti lifað hér sóma-
samlegu lífi.“
Draumaprinsar
- Ef við vindum okkur nú yfir f léttari
sálma. Hvað ætlaði Einar Njálsson sér að
verða þegar hann yrði stór?
„Það er alveg augljóst hvað Einar Njáls-
son ætlaði sér að verða þegar hann yrði stór.
Hann ætlaði sér að verða sjómaður, fyrst og
fremst ætlaði hann að verða síldarsjómaður,
og fara í síld á sumrin. Þegar ég var
drengur, þá var ég mikið hérna á bryggjun-
um og það var engin spurning að þeir menn
sem ég leit mest upp til, það voru sjó-
mennirnir. Sérstaklega fundust mér síld-
veiðarnar töfrandi. Að sjá þessa menn, sem
stóðu alveg upp í klof í síldinni í bátunum í
gamla daga þegar verið var að landa. Þeir
mokuðu síldinni með háfum í tunnur. Þetta
voru sko mínir draumaprinsar. En síðan þá
er mikið vatn runnið til sjávar. Síldin er far-
in og ég fór aldrei á sjó. Og hefði ábyggilega
aldrei getað nokkuð á sjó, því það er ég viss
um að það er enginn sjómaður í mér. Það er
alveg ljóst að þarna á þessum árum var
alveg gífurleg rómantík og þessi hilling og
þessi ljómi sem stafar af þessum tíma í
endurminningunni, ég álít að hann sé síst of
mikill. En það er svo aftur annað mál að
meðan síldin var hér á Húsavík og ég var að
vinna á kaupfélagsplaninu hjá Togga á Hóli,
þá var ég svoddan dæmalaus stráklingur að
ég hef varla verið orðinn mikið rómantískur
sjálfur."
- Segðu mér nú svona að lokum. Áttu
eitthvert lífsmottó?
„Ja, nú rekur þú mig algjörlega á gat.
Lífsmottó jaaá! Ég held að ég kjósi að svara
þessu þannig að fyrir nokkuð mörgum
árum, einum 15 ef ég man rétt, þá kom ég út
til Danmerkur, þetta var í sambandi við
leikferð Leikfélags Húsavíkur. Þar hitti ég
hjón. Þau voru kennarar og áttu dóttur sem
var þroskaheft, og ráku þá skóla fyrir
þroskaheft börn í Kaupmannahöfn, sem
starfar enn. Konan gaf mér bók að skilnaði.
Bókina hafði hún skrifað sjálf um uppeldi
og þroska þroskaheftra barna. Hún hafði
skrifað fremst í bókina tilvitnun sem mér
hefur alltaf þótt falleg og hef oft vitnað til.
Og hún var einhvern veginn svona á
dönsku: „Skillelinien bpr ikke gá mellem
arbejde og fritid, men mellem livgivende og
forstenede beskæftigelser.“ Svona gróflega
þýtt, gæti þetta hljóðað svona: Markalínan
verður ekki dregin milli frítíma og vinnu,
einungis milli gefandi viðfangsefna og
staðnaðra."
Með þessum ágætu orðum látum við lokið
stuttu spjalli við nýjan bæjarstjóra og ósk-
um honum velfarnaðar í starfi sínu óhú
— Einar Njálsson baejarstjóri á Húsavík í helgarviðtali