Dagur - 20.10.1990, Blaðsíða 9

Laugardagur 20. október 1990 - DAGUR - 9
Svanhildur Hólm Valsdóttir, 16 ára og
Auður Jónsdóttir, 17 ára:
„Flestir lesa blöðin“
- Hafiö þið lært eitthvað um
stjórnmál í skóla?
Svanhildur: „Stjórnmála-
fræði er ekki kennd í grunn-
skóla.“
Auður: „Eitthvað mjög
takmarkað."
Báðar: „Helst þá ef mjög
stjórnmálalega sinnaður kenn-
ari hefur sagt manni frá sínum
skoðunum í tíma.“
- Hafið þið ákveðnar
skoðanir í stjórnmálum?
Báðar: „Ja, kannski ekki
ákveðnar skoðanir en vissar
hugmyndir þó að við aðhyll-
umst ekki neinn ákveðinn
flokk.“
- Hvenær fenguð þið þess-
ar tilteknu hugmyndir?
Svanhildur: „Fljótlega eftir
að maður komst til vits og ára,
þ.e. unglingsára."
Auður: „Líklega þegar mað-
ur fór að lesa sér til.“
Báðar: „Þá fór maður að
gera sér einhverja hugmynd
um þjóðfélagið. Við höfum
náttúrlega alltaf verið mjög
opnar manneskjur." (glott)
- Hafa unglingar almennt
áhuga á stjórnmálum?
Auður: „Já, þetta skiptist þó
í grófa hópa. En blöðin fara
held ég ekki framhjá fólki og
flestir vita eitthvað um það
sem er að gerast.“
- Fylgjast unglingar vel
með því sem er að gerast í
stjórnmálum?
Svanhildur: „Ég held að það
sé mjög einstaklingsbundið.
Ég held líka að krakkar fylgist
betur með núna en áður. Til
dæmis var mikið áhugaleysi á
stjórnmálum ríkjandi á diskó-
tímabilinu. í dag hefur orðið
eins konar þjóðfélagsleg vakn-
ing meðal ungs fólks.“
Auður: „Það er ekki hægt að
alhæfa um það. Minn vinahóp-
ur fylgist ákaflega vel með
stjórnmálum, en líklega er
áhuginn mismunandi eftir
vinahópunum."
Báðar: „Flestir lesa blöðin,
horfa á fréttir og eru meðvitaðir
um umhverfið. Erlendar fréttir
eru oft athyglisverðari fyrir
ungt fólk því að þar er oft
meira spennandi að gerast."
- Horfið þið mikið á fréttir?
Svanhildur: „Ég horfi yfirleitt
ekki á fréttir á Stöð 2. Ég reyni
að horfa á fréttir þegar
tækifæri gefst til.“
Auður: „Maður reynir að
fylgjast með fréttum en það er
bara margt annað sem spilar
inn í.“
- Hvaða dagblöð lesið þið?
Auður: „Þessi dagblöð sem
maður nær í, Morgunblaðið,
DV, Tímann og Þjóðviljann."
Svanhildur: „Morgunblaðið,
DV og allt sem ég næ í en læt
oftast sorpblöðin eiga sig.“
- Hvað er það merkilegasta
sem gerst hefur í þessum
heimi síðan þið fæddust?
Svanhildur: „Kosning konu
til forsetaembættis íslands.
Það markaði ákveðin tímamót
þar sem hún var fyrsta konan í
slíku embaetti í heiminum."
Auður: „Átökin sem hafa átt
sér stað í austantjaldslöndun-
um, fall Berlínarmúrsins og
það sem átti sér stað í
Rúmeníu. Það er verið að lina
á þeirri harðstjórn sem þar ríkti
og fólkið þarf að breyta
hugsunarhætti sínum.“
Jan Wilm (frá Þýskalandi)
17 ára:
„Breytingarnar
of hraðar
í Þýskalandi“
- Hefur þú einhverja sérstaka
skoðun á stjórnmálum?
„Já, ég hef margslungnar
skoðanir á stjórnmálum."
- Á hvaða aldri byrja ung-
menni að mynda sér stjórn-
málaskoðanir?
„Flestir byrja að mynda sér
skoðun á stjórnmálum um 15
ára aldur en gera sér ekki
grein fyrir því strax að þetta
eru í raun stjórnmál sem þeir
eru að velta fyrir sér. Ég býst
við því að flestir fullmóti ekki
skoðanir sínar fyrr en um 18
ára aldur."
- Heldur þú að unglingar
séu áhugasamir um
stjórnmál?
„Já, þeir hafa meiri áhuga á
stjórnmálum en margir full-
orðnir vegna þess að framtíð
þeirra veltur á þessu málefni.1'
- Horfirðu á fréttirnar í sjón-
varpinu?
„Ég horfði á fréttirnar heima
í Þýskalandi en hér horfi ég
aldrei á þær því að ég skil
ekkert í þeim.“
- Hvað horfðir þú oft á frétt-
ir á viku?
„Á hverjum degi.“
- Ertu þá vel upplýstur um
það sem er að gerast í heimi
stjórnmálanna?
„Ég var það!“
- Lestu dagblöðin?
„Nei, ekkert að ráði. A.m.k.
ekki hér á íslandi því ég get
ekki ennþá lesið íslensku."
- Hvað veistu um íslensk
stjórnmál?
„Ég veit að þið eruð að
hugsa um að ganga í EB. Svo
veit ég líka að það eru fjórir
stórir flokkar. Einn þeirra er
mjög mikið til hægri, annar
reynir að vera miðjuflokkur, sá
þriðji er örlítið til hægri og fjórði
mjög mikið til vinstri."
- Hvað er það merkilegasta
sem gerst hefur í heimsmálum
síðan þú komst í heiminn?
„Ég held að breytingarnar í
Sovétríkjunum hafi haft mikil
áhrif á heimsmálin, þ.e. að þeir
vilji breyta um stjórnarfarskerfi.
Slík breyting tekur langan tíma
og margir hugsuðir þurfa að
standa þar á bak við.“
- Hvað finnst þér um
stöðuna í Þýskalandi?
„Ég held að sameiningin sé
til góðs en breytingarnar eru of
hraðar. Þar sem áður var
gamla Austur-Þýskaland er nú
mikið atvinnuleysi og margir
líða peningaskort. Þetta er erf-
ið staða og enginn veit hvernig
á að leysa vandamálim
Jón Óttar Birgisson, 16 ára:
„Mikið rætt
um stjórnmál
heima hjá mér“
- Hefur þú ákveðnar stjórn-
málaskoðanir?
„Nei, alls ekki! En ég er þó
lýðræðissinni og erekki hrifinn
af harðlínukommúnisma. Ég
er samt mjög opinn fyrir öllu.“
- Hvenær myndast
ákveðnar pólitískar skoðanir
hjá fólki?
„Ég held að það sé þegar
fólk er búið að opna sig, heyra
margar skoðanir, tala mikið við
fullorðna. Kannski um 18 ára
aldurinn."
- Er mikið rætt um stjórn-
mál á þínu heimili?
„Já, nokkuð mikið.“
- Koma stjórnmál ungling-
um eitthvað við?
„Já, þeir þurfa nú að kjósa
seinna meir svo að þeir hljóta
að koma þeim við.“
- Fylgist þú vel með
fréttum?
„Já, þegar ég get, en það
hefur minnkað eftir að ég kom
hingað í skólann frá Borgar-
nesi. Ég reyni að horfa á fréttir
og les dagblöðin þegar ég
kemst í þau. Ég les aðallega
Moggann og þá erlendu frétt-
irnar, íþróttasíðurnar og
náttúrlega teiknimynda-
sögurnar."
- Hvað horfirðu oft á fréttir
á viku?
„Þegar ég var heima í Borg-
arnesi þá horfði ég næstum
því alltaf á fréttirnar, núna horfi
ég á þær svona 1-2 í viku.“
- Veistu mikið um heims-
málin?
„Já, betur en um það sem
viðkemur íslandi. Það er meira
um að vera erlendis og þaðan
eru fréttirnar stærri og
merkari."
- Hvað finnst þér um þró-
unina í Þýskalandi?
„Þetta er sjálfsagt gott og
blessað en samt er þetta ekk-
ert ofsa sniðugt. Það á eftir að
skapast rosalegt atvinnuleysi
þegar allt fólkið hópar sér
saman vestanmegin. Þjóð-
skipulag gömlu ríkjanna var
líka svo ólíkt."
- Hver er athyglisverðasti
atburðurinn í stjórnmálum 20.
aldar?
„I rauninni hefur margt mjög
merkilegt gerst en þó tel ég að
athyglisverðast sé hvernig
Hitler komst til valda í Þýska-
landi á sínum tíma.“
Hugsa unglingar mikið um stjórnmál?
Hugsa þeir mikið um hvað er að gerast í umheim-
inum eða kannski aldrei? Reyndar er erfitt að
alhæfa um þetta mál þar sem unglingar hafa jafn
margar skoðanir og jafn mörg áhugamál og þeir
eru margir. Svarið við þessum tveimur spurning-
um er því það að sumir unglingar hugsa mikið um
pólitík en aðrir minna. Okkur blaðasnápunum
finnst þetta hið forvitnilegasta mál og því fórum við
í afdrifaríkan og stórhættulegan könnunarleiðang-
ur. Einhvern veginn enduðum við í Menntaskólan-
um á Akureyri og þar hófumst við handa við að
leita að hentugum fórnarlömbum. Okkur tókst að
króa af nokkra áhugasama menntskælinga sem
sögðu okkur sitt álit á umræddu efni - árangur birt-
ist hér fyrir ofan.