Dagur - 01.12.1990, Side 17

Laugardagur 1. desember 1990 - DAGUR - 17
efst í hugo
Að vera fyrstur
með ..fréttimar
Hraöinn og atgangurinn í fjölmiðlaheiminum er
orðinn gífurlegur eins og allir vita. Þetta sést
kannski best á því að sífellt oftar eru fréttir orðnar
úreltar þegar þær ná augum eða eyrum viðtak-
endanna. Þetta á auðvitað helst við um dagblöð-
in sem eiga oft erfitt uþpdráttar gagnvart Ijós-
vakamiðlunum í kapphlaupinu um hver verður
fyrstur með fréttirnar. Mýmörg dæmi mætti nefna
um þetta og ætla ég að taka hér eitt sem tengist
sannkölluöum stórviöburði í heimi stjórnmálanna
og átti sér stað í síðustu viku.
Að morgni fimmtudagsins 22. nóvember lýsti
Margaret Thatcher því yfir að hún ætlaði ekki að
gefa kost á sér í aðra umferð leiðtogakjörs
breska Ihaldsflokksins og jafnframt að hún
hygðist segja af sér embætti forsætisráðherra.
Fjölmiðlar um heim allan gripu þetta á lofti og
íslenskir útvarpshlustendur fengu að heyra tíð-
indin fáum mínútum seinna. Þegar á daginn leiö
heyrðum við af viðbrögðum ýmissa málsmetandi
manna, jafnt í Bretlandi sem öðrum löndum,
æviágrip Möggu fylgdi með og þegar leiö aö
kvöldi var búið að kortleggja framtíðina í stórum
dráttum.
Síöan gerist það aö skömmu eftir að ég kem
heim úr vinnu um kvöldið dettur Morgunblaðið
inn um bréfalúguna. Þennan dag höfðu dyntir
veðurguðanna hagað því svo að ekki var flug-
fært milli Akureyrar og Reykjavíkur fyrr en undir
kvöld og nafnið á blaði allra landsmanna því orð-
ið að öfugmæli. Ég tók það upp og við mér biasti
fyrirsögnin: „Leiðtogakjör breska íhaldsflokks-
ins: Thatcher segist alls ekki ætla að draga sig í
hlé.“
Það þarf ekki að hafa mörg orð um gildi þess-
arar fréttar á þessum tíma. Þetta var neyðarleg
uppákoma fyrir þetta trausta fréttablað og þótt
Mogginn hafi auðvitað ekki getað gert að því að
ekki var flogið fyrr breytir það litlu. Það er auðvit-
að dapurlegt að vita til þess að frétt á forsíðunni
er orðin ónýt einhverjum mínútum eftir að blaðið
kemur út.
u
Þetta er lýsandi dæmi um aðstöðumuninn milli
dagblaða og útvarps, svo dæmi sé tekið. Og það
er krefjandi spurning hvernig dagbiöðin eigi að
bregðast við. Það er þekkt erlendis frá að blöð
eru gefin út í fleiri en einni útgáfu sama daginn
en siíkt kostar mikið fé og fyrirhöfn og svarar
varla kostnaði þar sem útvarpið verður samt sem
áður á undan með fréttirnar í langflestum tilfell-
um. Því hefur veriö spáð að í framtíðinni verði
dagblöð ekki gefin út í þeirri mynd sem þau eru
nú heldur fái menn þau á tölvuskjáinn hjá sér.
Verði þetta þróunin eru forsendurnar fyrir sam-
keppninni orðnar allt aðrar. En þetta verður ekki
alveg í nánustu framtíð og þangað til verða blöð-
in að finna aðrar lausnir. Og þær hljóta að liggja
í breyttum áherslum. Sennilegt er að blöðin muni
leggja sífellt minni áherslu á að veröa fyrst meö
fréttirnar og láta útvarpinu það eftir. Þess í stað
munu þau einbeita sér að því að taka öðruvísi á
málum og flytja ööruvísi fréttir. Þess eru reyndar
þegar farin að sjást merki en ég spái því að þessi
þróun verði enn meira áberandi þegar fram líða
stundir.
En hverjar eru/verða þessar sérstöku áherslur
blaðanna? Búast má við sífellt.meiri sérhæfingu
minni blaðanna en þau stærri munu sjálfsagt
berjast við að flytja fréttir af sem flestu. Vandaðri
blöðin munu þá væntanlega leggja sífellt meira í
vel unnar fréttaskýringar en önnur munu vænt-
anlega grípa til ómerkilegrar sölumennsku að
hætti erlendra sorpblaða og því miður er það
strax orðið þekkt fyrirbæri í íslenskri blaða-
mennsku. Reynt er að finna æsilega hlið á sem
flestum málum og eru staðreyndir þá ekki látnar
vefjast of mikið fyrir. Frásagnir af mannlegum
harmleikjum þykja góð söluvara og sum blöð
leggjast ótrúlega lágt. Á dögunum týndist bátur
en skipverjar náðu að koma neyðarkalli frá sér
áður en báturinn hvarf í hafið. Eitt dagblaðanna
sló neyðarkallinu nánast upp á forsíðu og þarf
ekki að efast um tilganginn með því. Er þetta það
sem íslenskir lesendur vilja sjá í blöðunum? Illa
trúi ég því. Jón Haukur Brynjólfsson
I
kýrhausnum
— gamansögur, sannar og
uppdiktaðar
Gott ráð
Ungur, franskur rithöfundur leit-
aði eitt sinn ráða hjá enska höf-
undinum W. Somerset Maug-
ham. Hvernig ætti hann að haga
sér til þess að verða góður rit-
höfundur?
Maugham svaraði:
- Þér skuluð byrja á því að
skrifa sorgarleik í fimm þáttum.
Eftir svo sem 3-5 mánuði skuluð
þér breyta leikritinu í þriggja
þátta gamanleik. Látið svo líða
eina 4 mánuði og gerið úr þessu
einþáttung. Þessu næst skuluð
þér kvænast ríkri, bandarískri
stúlku.
Honum þótti það öruggara
Aðalsmaður nokkur hótaði eitt
sinn að lemja til bana hirðfífl
Hinriks I. Frakkakonungs vegna
nokkurra háðvísna.
Hirðfíflið flýtti sér til konungs
og bað hann að bjarga við málinu
og kón|ur sagði manninum að
taka þessu bara með ró.
- Þú skalt ekkert vera
hræddur, sagði hann. Ef hann
skyldi drepa þig þá skal hann
hanga í gálganum að stundar-
fjórðungi liðnum.
- Æ, yðar hátign, sagði hirð-
fíflið og róaðist ekkert. Gætuð
þér ekki heldur látið hengja hann
einu korteri áður?
Myndlistarmenn
Margar furðusögur hafa verið
sagðar af myndlistarmönnum og
oft hefur verið gert grín af þeim,
s.s. þegar gárungarnir lýsa gerð
abstraktverka. Flestar þessar
sögur eru hreinn uppspuni en
hérna kemur þó ein sönn.
Ungur listmálari í Kanada tók
klútinn sem hann hreinsaði
penslana sína með, setti hann í
ramma og sendi á málverkasýn-
ingu þar sem verðlaun voru í
boði fyrir bestu myndina.
Hann fékk fyrstu verðlaun.
í sama dúr
Hér kemur önnur sönn saga frá
sjötta áratug þessarar aldar. Seg-
ir þar frá málverki sem fékk
fyrstu verðlaun á sýningu í París.
Er sýningunni var lokið tók
húsvörðurinn eftir því að mál-
verkið sneri öfugt - og hafði gert
það alla tíð. Hann benti forsvars-
mönnum húss og sýningar á þá
staðreynd að stafir listamannsins
voru öfugir efst í horninu öðrum
megin. Jú, ekki neituðu þeir því.
En gerðu þeir nokkuð í málinu?
Viðurkenndu þeir mistök? Nei,
auðvitað ekki.
Eiginmenn hverfa
Fyrst við erum byrjaðir á sönnum
sögum er í lagi að rifja upp eina
frétt frá Bretlandi árið 1959. Hún
hljóðar svo:
Bresk stjórnvöld hafa nú
hieypt af stað heilum hóp
lögreglumanna til smalamennsku
um land allt með það fyrir augum
að heimta af fjalli a.m.k. einhvem
hluta þeirra 50 þúsund eigin-
manna sem hlaupið hafa frá kon-
um sínum og börnum og snúið
baki við öllum skyldum við heim-
ili sitt.
Verst er að lögreglumenn fá
litla aðstoð kvenna þeirra sem
heima sitja, jafnvel þótt mörgum
þeirra sé kunnugt hvar bændur
þeirra ali manninn og haldi til.
Þær fá sum sé ríkisstyrk meðan
ekki er kunnugt hvar eiginmað-
urinn er niður kominn. Telja
konurnar styrk þennan vissari og
notadrýgri pening heldur en
óvissa greiðslu frá stroknum eig-
inmanni.
SS tók saman
Sóknarprestar -
sóknarnefndir
Venju samkvæmt mun Dagur birta upplýsingar um
kirkjustarf á Norðurlandi um jól og áramót. Þessar
upplýsingar verða birtar í seinna Jólablaði Dags sem
út kemur þann 19. desember nk.
Sóknarprestar á Norðurlandi eða formenn sóknar-
nefnda eru beðnir að koma upplýsingum um messu-
hald í sinni sókn á framfæri við ritstjórn Dags við
fyrstu hentugleika og eigi síðar en 13. desember nk.
Síminn er 96-24222.
FRAMSÓKNARMENN
AKUREYRI
Bæjarmálafundur
Bæjarmálafundur verður haldinn að Hafnarstræti 90
sunnudaginn 2. desember kl. 17.00.
Þeir sem sitja í nefndum hjá Akureyrarbæ á vegum Fram-
sóknarflokksins eru eindregið hvattir til að mæta og einnig
varamenn.
Stjórn Framsóknarfélags Akureyrar.
Ferskar
fréttir með
morgunkaffinu
Áskriftar'S? 96-24222
Jólakveðjur —
Jólablað
Fyrra jólablað Dags kemur út 14.
desember.
Seinna jólablað Dags kemur út
19. desember.
Þeir aðilar sem vilja senda kveðj-
ur til starfsfólks, viðskiptavina
eða annarra, vinsamlegast hafið
samband við auglýsingadeild
Dags sem fyrst og eigi síðar en
10. desember nk.
D
Auglýsingadeild sími 24222.