Dagur - 05.05.1992, Blaðsíða 2
2 - DAGUR - Þriðjudagur 5. maí 1992
Fréttir
Aðalfundur Rastar, samtaka um eflingu landbúnaðar og byggðar í landinu:
Framleiðsluréttur verði með lögum staðfestur á hvem bújörð
Aðalfundur Rastar, samtaka
um eflingu landbúnaðar og
byggðar í landinu, sem haldinn
var í Hrafnagilsskóla sl. sunnu-
dag, samþykkti ályktun þar
sem hvatt er til að möguleikar
landsins til búvöruframleiðslu
verði nýttir sem kostur er og
jafnframt verði opinber stuðn-
ingur við landbúnaðinn ekki
minni en við aðrar atvinnu-
greinar. Einnig er hvatt til að
framleiðslustjórnun verði skip-
að með lögum og horfið verði
frá „því löglausa og óstöðuga
tilskipana- og skriffinnskukerfi
sem núverandi framleiðslu-
stjómun er,“ eins og segir í
samþykkt fundarins.
Jafnframt er í samþykktinni
hvatt til að framleiðsluréttur
verði með lögum staðfestur á
hverri bújörð eða lögbýli með
hliðsjón af landkostum og gæð-
um jarðarinnar. Ónýttur fullvirð-
isréttur verði nýttur til jöfnunar
en þó verði óheimilt að afsala
rétti til búvöruframleiðslu varan-
lega af bújörðum. Þá segir í sam-
þykktinni:
Sigurður Líndal, lagaprófessor:
Verulegir gallar á stjóm
búvöruframleiðslimnar
- segir Alþingi ekki valda því hlutverki sínu
að setia landsmönnum lög
Sigurður Líndal, lagaprófessor,
kemst að þeirri niðurstöðu í
nýútkominni skýrslu sinni um
stjórnkerfi búvöruframleiðsl-
unnar og stjórnskipan Islands
að verulegir gallar séu á fram-
kvæmd stjórnunar búvöru-
framleiðslu hér á landi.
Alþingi valdi tæplega því
mikilvægasta hlutverki sínu að
setja landsmönnum lög. Sig-
urður fjallar ýtarlega í skýrslu
sinni um lög og reglugerðir
sem sett hafa verið á undan-
förnum árum um þessi efni og
beinir hann sérstaklega sjón-
um sínum að því atriði hvort
löggjafinn hafi framselt vald
umfram heimildir til hags-
munahópa og stjórnkerfisaðila
og heimilað þeim að setja
reglugerðir um framkvæmd
laga.
Skýrsla Sigurðar er gefin út af
Úlfljóti, tímariti laganema, í
samvinnu við Röst, samtök um
eflingu landbúnaðar og byggðar í
landinu. Röst hélt aðalfund sinn í
Hrafnagilsskóla í Eyjafjarðar-
sveit sl. sunnudag og kynnti
Sigurður þar skýrslu sína.
Með því að rekja í skýrslu
sinni efni laga og reglugerða um
búvöruframleiðslu segist Sigurð-
ur leitast við að sýna fram á að
stjórnvöldum hafi verið falið vald
sem löggjafanum beri til að
ákvarða atvinnufrelsi og eigna-
Sigurður Líndal í ræðustól á aðalfundi Rastar í Hrafnagilsskóla í Eyjafjarð-
arsveit sl. sunnudag.
réttindi. „Ákvæði þessara laga og
reglugerða veita valdhöfum ekk-
ert aðhald og þegnunum enga
vernd - í fáum orðum - löggjöfin
tryggir ekki tilhlýðilega
framkvæmd. Eins og fyrr sagði
hefur ekki verið kostur að kanna
hvernig henni er háttað í reynd.
Það væri mjög umfangsmikið
verkefni svo að ekki sé fastar að
orði kveðið. Enginn dómur verð-
ur því á hana lagður umfram það
sem ráða má af sjálfum reglun-
um,“ segir Sigurður í inngangi
skýrslu sinnar.
Nokkrar umræður urðu á aðal-
fundinum um skýrslu Sigurðar og
lék fundarmönnum forvitni á að
vita hvort bændur geti farið í mála-
Mynd: JÓH
ferli ef þeir telji sig hafa skaðast
af framkvæmd búvörustjórnunar
sem ekki standist lög. Sigurður
svaraði því til að slík málaferli
gætu komið til en þá yrði að finna
eitt skýrt dæmi til að höfða mál út
frá og yrði slíkt mál væntanlega
prófmál. Hann taldi heldur ekki
óhugsandi að gjafsókn fengist í
slíku máli, þ.e. að ríkissjóður
beri kostnað af málarekstrinum.
Einum fundarmanni lék forvitni
á að vita hver sé sekur um að
hafa komið á framleiðslustjórnun
sem ekki standist Iagalega og
svaraði Sigurður því þá til að ef
nefna ætti einn sekan aðila þá
væri það löggjafinn sjálfur;
Alþingi. JÓH
Hótel Blönduós:
Reksturiim í hendur einstaklinga
Meirihlutaeign Söiufélags I félags Húnvetninga í Hótel
Austur-Húnvetninga og Kaup- | Blönduósi var fyrir skömmu
Fiskmiölun Noröurlands á Dalvík - Flskverb á markaöi vikuna 26.04-02.051992
Tegund Hámarks- verð Lágmarks- verð Meðalverö (kr/kg) Magn (kg) Verömæti
Grálúða 84 50 81,90 844 69.122
Hlýri 37 37 37,00 12 444
Hrogn 90 79 80,41 109 8.765
Keila 21 21 21,00 17 357
i.dða 280 280 280,00 26 7.280
Rauðmagi 65 60 64,13 345 22.125
Skarkoli 58 40 48,54 782 37.960
Steinbítur 57 37 48,08 296 14.232
Ufsi 43 37 38,18 818 31.232
Undirmál þ. 61 55 58,87 1.098 64.639
Ýsa 117 90 101,79 1.648 167.742
Þorskur 92 63 80,12 26.228 2.307.077
Samtals
84,75 32.223
2.730.975
Dagur birtlr vikulcga töfiu yflr fiskveri hjá Fiskmiðlun Noröurlands á Dalvík og greinir þar frá
veröinu sem fékkst í vikunni á undan. Þetta er gert í ijósi þess aö hlutverk fiskmarkaöa i verö-
myndun íslcnskra sjávarafuröa hefur vaxiö hrööum skrefum og þvi sjálfsagt aö gera lesendum
blaösins kleift aö fylgjast meö þrðun markaösverðs á fiski hér á Noröurlandi.
seld einstaklingum og tóku
nýir eigendur við rekstri
hótelsins þann 1. maí sl.
Eignarhlutur samvinnufélag-
anna nam 57 af hundraði, en
næststærsti hluthafinn er Blöndu-
óssbær með rúm 30%. Að sögn
Guðsteins Einarssonar, kaup-
félagsstjóra, hefur lengi staðið til
að selja hlut samvinnufélaganna í
hótelinu. Ástæðuna segir hann
vera þá, að hagkvæmara sé að
reka hótel af þessari stærðar-
gráðu sem fjölskyldufyrirtæki, en
sem hluta af jafnstóru fyrirtæki
og samvinnufélögin í Austur-
Húnavatnssýslu eru.
Hjónin Ásrún Ólafsdóttir og
Gunnar Richardsson keyptu hlut
samvinnufélaganna í hótelinu og
að sögn þeirra verða litlar breyt-
ingar gerðar á rekstrinum til að
byrja með. Hún segir að áherslan
verði lögð á góða þjónustu jafnt
við heimamenn sem ferðafólk, en
miklar breytingar séu ekki á döf-
inni í bráð. SBG
„Viðurkennt verði og að fullu
bætt það tjón sem löglaus fram-
leiðslustjórnun hefur bakað ein-
stökum bændum. Tryggt verði
með lögum að einstaklingsrétt-
indum bænda verði ekki ráðstaf-
að af félagasamtökum eða órétt-
bærum aðilum og þeim samtök-
um sem með fyrirsvar fara fyrir
bændastéttina verði gert að sækja
til þess umboð til bænda en verði
ekki veitt slfkt vald með lögum
svo sem nú er. Leitast verði við
með nýrri löggjöf að einfalda
félags- og stjórnkerfi landbúnað-
arins. Allt vald sem lýtur að eign-
ar og atvinnuréttindum verði tek-
ið úr höndum stjórnvalda eða
stjórnskipulega óréttbærum aðil-
um enda verði þessum réttindum
skipað svo með lögum að slík
afskipti verði óþörf. Sjömanna-
nefnd verði þegar leyst frá störf-
um enda axli Alþingi þá stjórn-
skipulegu skyldu sína að setja
atvinnugreininni lög og stjórn-
völd sjái svo um að þau fái rétta
framkvæmd. Verð búvara til
neytenda verði ákveðið með
samningum af fulltrúum fram-
leiðenda, vinnsluaðila, seljenda
og neytenda. Forgangur íslenskr-
ar framleiðslu á innanlandsmark-
að verði tryggður enda verði
rekstrarskilyrði ekki lakari en í
samkeppnislöndum okkar. Út-
flutningsbætur verði að nýju
teknar upp og þeim beitt með
söluhvetjandi hætti en ekki sölu-
letjandi eins og verið hefur til
þessa. Ríkisvaldið geri það sem
unnt er til að auðvelda sölu
búvara erlendis og tryggt verði
með lögum að einstök fyrirtæki
geti ekki hindrað að slíkir samn-
ingar takist,“ segir í samþykkt
fyrsta aðalfundar Rastar.
JÓH
Áskorun til félagsmálaráðherra:
Köimun verði gerð á
flárhagsstöðu bænda
Aðalfundur Rastar, samtaka
um eflingu landbúnaðar og
byggðar í landinu, var haldinn
í Hrafnagilsskóla í Eyja-
fjarðarsveit um helgina. Fund-
urinn samþykkti meðal annars
áskorun á félagsmálaráðherra
þar sem lagt er til að gerð verði
tafarlaust könnun á fjárhags-
stöðu bænda.
Samþykkt aðalfundarins er
svohljóðandi:
„Aðgerðir stjórnvalda í land-
búnaðarmálum á undanförnum
árum hafa haft afar alvarlegar
afleiðingar í för með sér fyrir
fjölmarga bændur og búa margir
í bændastétt undir fátæktarmörk-
um og er slíkt blettur á íslensku
þjóðfélagi. Því er brýnt að
tafarlaust verði gerð athugun á
fjárhag bænda og brugðist verði
við í réttmætu samræmi við
niðurstöðu hennar. Ljóst er að
ráðherra félagsmála getur ekki
litið framhjá því hrikalega
ástandi sem ríkir í bændastétt og
látið það afskiptalaust." JÓH
Þormóður rammi hf.:
Ákveðið að auka hlutafé
um a.m.k. 50 milljómr
Ákveðiö var á aðalfundi
Þormóðs ramma hf. á Siglu-
flrði sl. laugardag að bjóða út
hlutafé í fyrirtækinu, að lág-
marki 50 milljónir króna og að
hámarki 100 milljónir króna.
Óttar Proppé, stjórnarformað-
ur Þormóðs ramma, segir að
stjórn fyrirtækisins hafi verið fal-
in sala á þessu hlutafé og frestur
verið gefinn til næsta aðalfundar
til að ljúka hlutafjáraukningunni.
Á aðalfundinum var samþykkt
að greiða hluthöfum 10% arð og
er þetta í fyrsta skipti í sögu fyrir-
tækisins sem það er gert.
Hagnaður af rekstri Þormóðs
ramma á síðasta ári nam um 85
milljónum króna og segir Óttar
að rekstrarhorfur fyrir þetta ár
séu vel þokkalegar. „Það er að
vísu ýmislegt sem bendir til þess
að þetta ár verði ekki alveg eins
og gott og það síðasta. Það eru
ákveðin spurningamerki með
afurðaverðið,“ sagði Óttar.
Sunna, hið nýja skip Þormóðs
ramma, aflaði mjög vel í sinni
fyrstu veiðiferð og hún lofaði
góðu fyrir framhaldið. Skipið var
á rækjuveiðum og bar um 100
tonn að landi, þar af voru um 45
tonn fryst fyrir Japansmarkað.
óþh
Sigluijörður:
Framtak með lægsta til-
boðið í gerð gangstétta
Þrjú tilboð frá aðilum á Siglu-
fírði bárust í gerð gangstétta á
Siglufirði, en tilboð voru opn-
uð í gær. Framtak sf. bauð
lægst, tæpar 12,6 milljónir
króna, en kostnaðaráætlun
hljóðaði upp á 16,4 milljónir
króna.
Hellusteypan og Ólafur
Magnússon buðu sameiginlega
17,7 milljónir króna og Bás sf.
18,9 milljónir króna.
Björn Valdimarsson, bæjar-
stjóri á Siglufirði, segir að tilboð-
in verði yfirfarin og komi ekkert
óvænt upp á verði gengið til
samninga við Framtak sf.
Umræddar gangstéttir eru við
Hafnargötu, Hlíðarveg, Þormóðs-
götu, Hólaveg, Hverfisgötu,
Suðurgötu og Hvanneyrarbraut.
óþh