Dagur - 06.02.1993, Blaðsíða 17

Um víðan völl
Laugardagur 6. febrúar 1993 - DAGUR - 17
Stefán Þór Sæmundsson
Móðurmálið
Krafan er...
Einnota hanskar liggi
frammi við innkaupakörf-
urnar. Samkvæmt afar ítar-
legri og hugvitsamlegri grein
Brynjólfs Brynjólfssonar í
Degi 2. febrúar sl. er stór-
hættulegt að vera berhentur
við matarinnkaupin. Hand-
föngin á innkaupakörfunum
iða af sýklagróðri, matvæla-
kynningar fara þannig fram
að allir gramsa í sama íláti
og allir eru með hendurnar
nánast hver uppi í öðrum.
Það er líka argasti ósiður,
samkvæmt greininni, að
heilsast með handabandi og
vera yfirleitt með einhverjar
líkamlegar snertingar.
Brynjólfur vill einnota
hanska á liðið til að fækka
fjarvistum úr vinnu vegna
veikinda og spara þannig
þjóðfélaginu stórfé. Krafan
er því í anda Brynjólfs að
þessu sinni: Öryggið á odd-
inn og hanska á hendurnar.
Dagskrá fjölmiðla
Spaug
Karli einum trúgjörnum, en
óheimskum, var sögð sú saga
að samfelldur ís lægi milli
Vestfjarða og Grænlands og
hefðu karlmaður og kven-
maður farið fótgandandi alla
leið til Grænlands.
Þá varð karli ekki annað
að orði:
„Ja, haldið þið það hafi
verið lifnaður á ísnum!“
Karli einum voru sagðar þær
rosafréttir að öll Afríka
hefði sokkið í sæ og auk þess
hefði Noregur sporðreist, en
íbúarnir bjargað sér með því
að hlaupa upp á annan
endann. Þegar karlinn hafði
hlustað á þessar stórlygar
hraut honum af munni:
„Mér er nú sama um blá-
mennina, en það var gott að
aumingja Norðmennirnir
björguðust, því að þeir eru
þó alltént frændur okkar.“
Furður
Hvílík sóun! Árið 1974 sökk skip
á Detroit-ánni í Bandaríkjunum.
Farmurinn var 164.000 flöskur af
skosku viskíi. Eftir 2ja vikna
vinnu var búið að bjarga öllum
farminum ólöskuðum á land. En
þá þurfti heilbrigðiseftirlitið að
reka nefið í málið og ákvað með
það sama að farmurinn skyldi
eyðilagður. Meðan sárþyrstir
björgunarmenn horfðu á var öll-
um árangri erfiðis þeirra dengt í
gröf, allt brotið og urðað. Öll
neysluvara sem í Detroit-ána feil-
ur er eitruð, segja þeir vísu
menn.
Málshættir
í stormi skal kæru kasta.
Pútur þurfa ei kvíða, pinkil
fá þær víða.
Dagblöð eru hraðfleygar dægur-
flugur. Hvert tölublað lifir stutt,
yfirleitt ekki nema einn til tvo
sólarhringa nema þá helgarblöð
og efnismeiri blöð sem lesendur
þurfa að lesa í nokkrum áföng-
um. Hið almenna fréttablað er
skrifað í flýti og lesið í snatri við
morgunverðarborðið. Nýjustu
fréttirnar verða í umræðunni
þennan dag en annars lítur fólk
ekki aftur í blaðið nema til að
fletta upp á dagskrá fjölmiðla,
auglýsingum og tilkynningum.
Sumir halda því fram að í
þessu hraða ferli skipti ekki
miklu máli hvernig fréttirnar séu
skrifaðar, bara ef efnið kemst
þokkalega til skila. Ég er ekki á
Alfræði
Rh-þáttur (resusþáttur): Arf-
gengur mótefnisvaki á yfirborði
rauðkorna; skiptist í nokkra
undirflokka; mikilvægur við fæð-
ingarlækningar og blóðgjöf. Ef
resusþáttur er fyrir hendi er ein-
staklingur Rh-jákvæður en ann-
ars neikvæður. Ef resusneikvæð
kona gengur með resusjákvætt
fóstur eru líkur á að hún myndi
mótefni gegn Rh-þætti. Mótefnin
eru varanleg í blóði móður og
ráðast gegn rauðkornum næsta
resusjákvæða fósturs og geta
valdið alvarlegu blóðleysi og
blóðrofsgulu. Til að minnka líkur
á fósturskaða er nrótefnamyndun
móður bæld þegar eftir fæðingu
sama máli. Ég tel nauðsynlegt að
prófarkalesa textann áður en
blöð fara í prentun því einmitt út
af hinni hröðu vinnslu er hætt við
að meinlegar villur skjóti upp
kollinum. Augljósar ásláttarvill-
ur gera sjálfsagt engum mein,
stafavíxl og annað í þeim dúr.
Hins vegar er mjög bagalegt að
sjá á prenti ranga fallbeygingu,
nafnabrengl, æpandi hugsunar-
villur, of fá eða of mörg „n“, „y“
í stað „i“ eða öfugt og margt
fleira. harna kemur prófarkales-
arinn til skjalanna og kemur í veg
fyrir að máltilfinningu lesenda
verði misboðið, þótt reyndar
fljóti alltaf einhverjar villur í
gegn þrátt fyrir þessa síu.
fyrsta barns með þvf að gefa
henni resusmótefni. Fósturskaði
af þessum orskökum er nú til-
tölulega fátíður. 84,8% íslend-
ingar eru resusjákvæðir.
10.03 Tónlist.
10.25 Úr Jónsbók.
Jón Öm Marinósson.
10.30 Lög eftir George og Ira
Gershwin.
10.45 Veðurfregnir.
11.00 í vikulokin.
Umsjón: Páll Heiðar
Jónsson.
12.00 Útvarpsdagbókin og
dagskrá laugardagsins.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Veðurfregnir • Auglýs-
ingar.
13.05 Fréttaauki á laugardegi.
14.00 Leslampinn.
Umsjón: Friðrik Rafnsson.
15.00 Listakaffi.
16.00 Fréttir.
16.05 íslenskt mál.
16.15 Rabb um Ríkisútvarpið.
Heimir Steinsson útvarps-
stjóri.
16.30 Veðurfregnir.
16.35 Útvarpsleikrit barn-
anna, „Sesselja Agnes" eft-
ir Maríu Gripe.
Fimmti þáttur.
17.05 Tónmenntir-
Donizetti, meistari gaman-
óperunnar.
Þriðji og lokaþáttur.
18.00 „Góðir menn eru ekki á
hverju strái", smásaga eftir
Flannery O’Connor.
Árni Blandon les.
18.48 Dánarfregnir • Auglýs-
ingar.
19.00 Kvöldfréttir.
19.30 Auglýsingar • Veður-
fregnir.
19.35 Djassþáttur.
Umsjón: Jón Múli Árnason.
20.20 Laufskálinn.
Umsjón: Haraldur Bjama*
son. (Frá Egilsstöðum)
21.00 Saumastofugleði.
Umsjón og dansstjórn:
Hermann Ragnar Stefáns-
son.
22.00 Fréttir • Dagskrá morg-
undagsins.
22.07 Tvær strengjasónötur
eftir Gloacchino Rossini.
22.27 Orð kvöldsins.
22.30 Veðurfregnir.
22.36 Einn maður; & mörg,
mörg tungl.
Eftir Þorstein J.
23.05 Laugardagsflétta.
24.00 Fréttir.
00.10 Sveiflur.
01.00 Næturútvarp á sam-
tengdum rásum til
morguns.
Rásl
Sunnudagur 7. febrúar
HELGARÚTVARP
08.00 Fréttir.
08.07 Morgunandakt.
08.15 Kirkjutónlist.
09.00 Fréttir.
09.03 Tónlist á sunnudags-
morgni.
10.00 Fréttir.
10.03 Uglan hennar Mínervu.
10.45 Veðurfregnir.
11.00 Messa í kirkju Óháða
safnaðarins.
Prestur séra Þórsteinn
Ragnarsson.
12.10 Dagskrá sunnudagsins.
12.20 Hádegisfróttir.
12.45 Veðurfregnir • Auglýs-
ingar • Tónlist.
13.00 Heimsókn.
Umsjón: Ævar Kjartansson.
14.00 í sambandi við Nýala.
Seinni þáttur.
15.00 Af listahátíð.
16.00 Fréttir.
16.05 Fjallkonan og kóngur-
inn.
16.30 Veðurfregnir.
16.35 í þá gömlu góðu...
17.00 Sunnudagsleikritið.
18.00 Úr tónlistarlífinu.
18.48 Dánarfregnir • Auglýs-
ingar.
19.00 Kvöldfréttir.
19.30 Veðurfregnir.
19.35 Frost og funi.
Umsjón: Elísabet Brekkan.
20.25 Hljómplöturabb
Þorsteins Hannessonar.
21.05 Leslampinn.
Umsjón: Friðrik Rafnsson.
22.00 Fréttir.
22.07 Tveir Vivaldi-konsert-
ar.
22.27 Orð kvöldsins.
22.30 Veðurfregnir.
22.35 Þrjár fantasíur ópus 6
eftir Charles T. Griffes.
23.00 Frjálsar hendur
Illuga Jökulssonar.
24.00 Fréttir.
00.10 Stundarkorn í dúr og
moll.
Umsjón: Knútur R. Magnús-
son.
01.00 Næturútvarp á sam-
tengdum rásum til
morguns.
Rás 1
Mánudagur 8. febrúar
MORGUNÚTVARP
KL. 06.45-09.00
06.55 Bæn.
07.00 Fréttir.
Morgunþáttur Rásar 1.
Hanna G. Sigurðardóttir og
Trausti Þór Sverrisson.
07.30 Fréttayfirlit • Veður-
fregnir.
Heimsbyggð.
Jón Ormur Halldórsson.
Vangaveltur Njarðar P.
Njarðvík.
08.00 Fréttir.
08.10 Fjölmiðlaspjall Ásgeirs
Friðgeirssonar.
08.30 Fréttayfirlit.
Úr menningarlífinu.
ÁRDEGISÚTVARP
KL. 09.00-12.00
09.00 Fréttir.
09.03 Laufskálinn.
Umsjón: Gestur Einar
Jónasson. (Frá Akureyri).
09.45 Segðumérsögu, „Marta
og amma og amma og
Matti" eftir Anne Cath.
Vestly.
Heiðdís Norðfjörð les (5).
10.00 Fréttir.
10.03 Morgunleikfimi
með Halldóru Björnsdóttur.
10.15 Árdegistónar.
10.45 Veðurfregnir.
11.00 Fréttir.
11.03 Samfélagið í nærmynd.
11.53 Dagbókin.
HÁDEGISÚTVARP
KL. 12.00-13.05
12.00 Fréttayfirlit á hádegi.
12.01 Að utan.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Veðurfregnir.
12.50 Auðlindin.
12.57 Dánarfregnir ■ Auglýs-
ingar.
MIÐDEGISÚTVARP
KL. 13.05-16.00
13.05 Hádegisleikrit Útvarps-
leikhússins, „Á valdi
óttans" eftir Joseph Heyes.
Sjötti þáttur af tíu.
13.20 Stefnumót.
14.00 Fréttir.
14.03 Útvarpssagan, „Anna
frá Stóruborg" eftir Jón
Trausta.
Ragnheiður Steindórsdóttir
les (7).
14.30 Skáldkonur á Vinstri
bakkanum.
Annar þáttur af þremur um
skáldkonur á Signubökkum,
að þessu sinni Nancy
Cunard.
15.00 Fréttir.
15.03 Tónbókmenntir.
SÍÐDEGISÚTV ARP
KL. 16.00-19.00
16.00 Fréttir.
16.05 Skíma.
16.30 Veðurfregnir.
16.40 Fréttir frá fréttastofu
barnanna.
16.50 Létt lög af plötum og
diskum.
17.00 Fréttir.
17.03 Að utan.
17.08 Sólstafir.
18.00 Fréttir.
18.03 Þjóðarþel.
Egils saga Skallagrímssonar.
Árni Björnsson les (26).
18.30 Um daginn og veginn.
18.48 Dánarfregnir • Auglýs-
ingar.
KVÖLDÚTVARP
KL. 19.00-01.00
19.00 Kvöldfréttir.
19.30 Auglýsingar • Veður-
fregnir.
19.35 „Á valdi óttans" eftii
Joseph Heyes.
Endurflutt hádegisleikrit.
19.50 íslenskt mál.
20.00 Ténlist á 20. öld.
21.00 Kvöldvaka.
22.00 Fréttir.
22.07 Pólitiska hornið.
22.15 Hér og nú.
Lestur Passíusálma.
Helga Bachmann leikkona
byrjar lesturinn.
22.30 Veðurfregnir.
22.35 Samfélagið i nærmynd.
23.10 Stundarkorn í dúr og
moll.
Umsjón: Knútur R. Magnús-
son.
24.00 Fréttir.
00.10 Sólstafir.
01.00 Næturútvarp á sam-
tengdum rásum til
morguns.
Rás 2
Laugardagur 6. febrúar
08.05 Stúdió 33.
Öm Petersen flytur létta
norræna dægurtónlist úr
stúdiói 33 í Kaupmannahöfn.
09.03 Þetta líf, þetta líf.
- Þorsteinn J. Vilhjálmsson.
- Veðurspá kl. 10.45.
11.00 Helgarútgáfan.
Umsjón: Lísa Pálsdóttir og
Magnús R. Einarsson.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Helgarútgáfan.
13.40 Þarfaþingið.
14.30 Ekkifréttaauki á laugar-
degi.
- Veðurspá kl. 16.30.
16.30 Úrslitaleikur Bikar-
keppni Körfuknattleiks-
sambands íslands, karla:
Snæfell-Keflavík.
Bein lýsing úr Laugardals-
höll.
18.00 Með grátt í vöngum.
Gestur Einar Jónasson sér
um þáttinn.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Úr ýmsum áttum.
20.00 Bikarleikur Handknatt-
leikssambands íslands,
karla: Valur-Selfoss.
Bein lýsing úr Laugardals-
höll.
21.30 Úr ýmsum áttum heldur
áfram.
22.10 Með hatt á höfði.
- Veðurspá kl. 22.30.
24.00 Fréttir.
00.10 Næturvakt Rásar 2.
Umsjón: Arnar S. Helgason.
Nætunitvarp á samtengd-
um rásum til morguns.
Fréttir kl. 7,8,9,10,12.20,16,
19, 22 og 24.
Næturútvarpið
01.30 Veðurfregnir.
- Næturvakt Rásar 2 heldur
áfram.
02.00 Fréttir.
02.05 Vinsældalisti Rásar 2.
05.00 Fréttir.
05.05 Næturtónar.
06.00 Fréttir af veðri, færð og
flugsamgöngum.
(Veðurfregnir kl. 6.45 og
7.30.)
- Næturtónar halda áfram.
Rás 2
Sunnudagur 7. febrúar
08.07 Morguntónar.
09.03 Sunnudagsmorgunn
með Svavari Gests.
- Veðurspá kl. 10.45.
11.00 Helgarútgáfan.
Umsjón: Lísa Pálsdóttir og
Magnús R. Einarsson.
- Úrval dægurmálaútvarps
liðinnar viku.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Helgarútgáfan
- heldur áfram, meðal ann-
ars með Hringborðinu.
16.05 Stúdíó 33.
Umsjón: Öm Petersen.
- Veðurspá kl. 16.30.
17.00 Tengja.
Kristján Sigurjónsson leikur
heimstónlist. (Frá Akureyri).
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Úr ýmsum áttum.
Umsjón: Andrea Jónsdóttir.
22.10 Með hatt á höfði.
Umsjón: Baldur Bragason.
- Veðurspá kl. 22.30.
23.00 Á tónleikum.
00.10 Kvöldtónar.
01.00 Nætunitvarp á sam-
tengdum rásum til
morguns.
Fréttir kl. 8,9,10,12.20,16,19,
22 og 24.
Næturútvarpið
01.00 Næturtónar.
01.30 Veðurfregnir.
Næturtónar hljóma áfram.
02.00 Fréttir.
- Næturtónar hljóma áfram.
04.30 Veðurfregnir.
04.40 Næturtónar.
05.00 Fréttir.
05.05 Næturtónar
- hljóma áfram.
06.00 Fréttir af veðri, færð og
flugsamgöngum.
06.01 Morguntónar.
Rás 2
Mánudagur 8. febrúar
07.03 Morgunútvarpið -
Vaknað til lífsins.
- Veðurspá kl. 7.30.
08.00 Morgunfréttir.
- Morgunútvarpið heldur
áfram, meðal annars með
Bandarikjapistli Karls
Ágústs Úlfssonar.
09.03 Svanfriður & Svanfrið-
ur.
- Veðurspá kl. 10.45.
12.00 Fréttayfirlit og veður.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Hvitir máfar.
Gestur Einar Jónasson.
14.03 Snorralaug.
Umsjón: Snorri Sturluson.
16.00 Fréttir.
16.03 Dagskrá: Dægurmála-
útvarp og fréttir.
- Veðurspá kl. 16.30.
17.00 Fróttir.
- Dagskrá.
- Meinhornið: Óðurinn til
gremjunnar.
18.00 Fréttir.
18.03 Þjóðarsálin - Þjóðfund-
ur í beinni útsendingu.
18.40 Héraðsfréttablöðin.
19.00 Kvöldfréttir.
19.30 Ekki fréttir.
19.32 Rokkþáttur Andreu
Jónsdóttur.
22.10 Allt i góðu.
- Veðurspá kl. 22.30.
00.10 í háttinn.
01.00 Nætunitvarp á sam-
tengdum rásum til
morguns.
Fréttir kl. 7,7.30,8,8.30,9,
10, 11, 12, 12.20, 14, 15, 16,
17, 18, 19, 22 og 24.
Næturútvarpið
01.00 Næturtónar.
01.30 Veðurfregnir.
01.35 Glefsur.
02.00 Fréttir.
02.04 Sunnudagsmorgunn
með Svavari Gests.
04.00 Næturlög.
04.30 Veðurfregnir.
- Næturlögin halda áfram.
05.00 Fréttir af veðri, færð og
flugsamgöngum.
05.05 Allt í góðu.
06.00 Fréttir af veðri, færð og
flugsamgöngum.
06.01 Morguntónar.
06.45 Veðurfregnir.
Ríkisútvarpið á
Akureyri
Mánudagur 8. febrúar
08.10*08.30 Útvarp Norður*
lands.
18.35-19.00 Útvarp Norður-
lands.